16. Kranijalni Zivci I-Vi

KRANIJALNI NERVI I-VI FASPER šk. god. 2008-09 Neurologija Neurologija i psihijatrija Prof. Dr. Veronika Išpanović Radojković

KRANIJALNI ŽIVCI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Mirisni živac (N. Olfactorius) Vidni živac (N. Opticus) Okulomotorni živac ( N. Oculomotorius) Trohlearni živac (N. Trochlearis) Trigeminalni živac ( N. Trigeminus) Abducens živac ( N. Abducens) Mimički živac (N. Facialis) Slušni živac (N. Vestibulo-cochlearis) Glosofaringealni živac (N. Glosopharyngicus) Vagus (N. Vagus) Akcesorni živac (N. Accessorius) Podjezični živac (N. Hypoglossus)

II. kranijalni nerv (Nervus opticus)

Vidni živac i vidni put

Očno dno Papila očnog živca (slepa mrlja)

Krvni sudovi retine

Žuta mrlja Fovea centralis

Vidni putevi u mozgu

Znaci oštećenja vidnog živca i vidnog puta -1. 

    

Amblyopia- defekat oštrine vida (slabovidost) Amaurosis – potpuno slepilo Hemeralopija (dnevno slepilo) Nyctalopia (noćno slepilo) Slepilo za boje (daltonizam) Kortikalno slepilo (ošt. vidne kore u okcipitalnom režnju)

Znaci oštećenja vidnog živca i vidnog puta -2. Ispadi u vidnom polju:  

Skotomi – “slepe mrlje” u vidnom polju Hemianopsija- gubitak vida u jednoj polovini vidnog polja (v.p.):  



Homonimna – obe desne ili obe leve polovine v.p. heteronimna – na jednom oku desna a na drugom oku leva polovina vidnog polja

Kvadrantanopsija – ispad ¼ vidnog polja

Oštećenja vidnog živca 



 

Retrobulbarni neuritis (npr. kod Multiple skleroze) Optički neuritis ( npr. Dijabetički retinitis) Staza (edem) papile optičkog živca Atrofija vidnog živca

III, IV i VI kranijalni nerv:



Motorna inervacija očnih mišića (bulbomotora) - pravi mišići oka (unutrašnji, spoljašnji, gornji i donji), - Kosi mišići oka - Podizač gornjeg kapka



Simpatička i parasimpatička inervacija zenice

Mišići oka Gornji pravi mišić

Gornji kosi mišić

Unutrašnji pravi mišić

Donji kosi mišić

Donji pravi mišić

Spoljašnji pravi mišić

Kontrola očnih pokreta

Voljni pokreti očiju

Refleksni pokreti očiju

Srednji mozak

Znaci oštećenja III, IV i VI kranijalnog živca  

Oftalmoplegije (paralize očnih mišića) Razrokost (strabizam):  

  

Konvergentni Divergentni

Diplopija (dvostruko viđenje) Ptoza (spušten kapak) Nistagmus – nevoljno, ritmično kretanje očnih jabučica levo-desno ili gore-dole

Akomodacija 



 

Akomodacija- sposobnost oka da podešava

prelamanje svetlosnih zrakova kroz sočivo zavisno od udaljenosti od predmeta Akomodacija omogućena kontrakcijom cilijarnog mišića kojeg inervišu parasimpatička vlakna okulomotornog živca (III. kranijalni nerv) Myopia – kratkovidost Hypermetropia – dalekovidost

Mišići oka Gornji pravi mišić

Gornji kosi mišić

Unutrašnji pravi mišić

Donji kosi mišić

Donji pravi mišić

Spoljašnji pravi mišić

Hypermetropia

Myopia

Zenice (Pupillae) 

Mišić sfinkter pupile- sužava zenicu ( parasimpatička vlakna )



Mišić dilatator pupule – širi zenicu ( simpatička vlakna)



Poremećaji zenica:   

Anisokoria ( nejednaka širina zenica) Myosis (jako uske zenice) Mydriasis ( jako široke zenice)

V. kranijalni živac (N. Trigeminus) Mešoviti živac ( motorna i senzitivna vlakna): 1. N. Ophtalmicus -gornja 2. N. Maxillaris - srednja 3. N. Mandibularis – donja grana

Oštećenja N. Trigeminus-a:  Neuralgije (jaki bolovi)  Poremećaj senzibiliteta  Paraliza mišića žvakača