100680107-Βασίλης-Ραφαηλίδης-Το-ομιχλώδες-τοπίο-της-ιστορίας

\

ΑIlΌΚΕΡΩΣ: ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΔιεόθυνΟ'1): ΙΊΑΝΝΗΣ ΣΟΛΔΑΤΟΣ

Copyright:

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ

Ζωοδόχου Π1jyιJζ

1990

17 Τ1jλ 36.13.137

ΑIlΌΚΕΡΩΣ: ΚΙΝΗΜΑ ΤΟΓΡΑΦΟΣ

ΔιεόθυνΟ'1): ΙΊΑΝΝΗΣ ΣΟΛΔΑΤΟΣ

Copyright:

ΑΙΓΟΚΕΡΩΣ

Ζωοδόχου Π1jyιJζ

1990

17 Τ1jλ 36.13.137

ρεί πα:ρ&. να: είνα:ι ομ.ιχλώδες. Κα:ι 'Ι] ελλYJνικ~

λα:~. ΤYJς μ.α:ζικής μ.α:ς σχιζοφρένεια:ς δεν μπορ να: έχει τη ρίζα: ΤYJς σΤΥ) σόγκρουσΥ) α:νάμεσα:

τεινό ελ'ληνικό τοπίο, που όλοι το βλέπουμε μ.

τια: μ.α:ς, κα:ι στο ομ.ιχλώδες ελλYJνικ~ τοπίο πο

α:ίσθητοι το βλέπουν με το νου τους, όχιόμ.ω

α:υθα:φεσ(α: ΤYJς φα:vτα:σ(α:ς τους, πα:ρότι το φα:ν

εδώ, (προσοχ1j: όχι το φα:ντα:σταό) είνιΧι α:

α:να:γκα:ίο για: να: δει κα:νείς πίσω α:π' τον 1jAL

φως TYJV ομιχλώδΥ) ελλTjVικ1j πρα:γμ.α:τικότψα:. Οι τα:ινίες του Αγγελόπουλου έίνα:ι ποι'l]τι

ρικές. Σε κα:μ.ιιΧ περίπτωση ς>μ.ως δεν είνα:ι α:

τες. ι Αλλωστε, η ποίησΥ) είνα:ι ο μόνος τρό

έχει ένα:ς ευα:ίσθητος άνθρωπος να: πα:ρα:μερ

LσTOPLK1j ομ.Ιχλη που χρόνια: α:τέλειωτα: τώρα: 8

γόόν τεχνYJέντως οι α:κα:δημ.α:(κοί,· οι Έπίσημοι

θέτεζ) της ιστορία:ς μα:ς, κιχι στη θέσΥ) της, ν

το. ΠΟΙYJτικά διφοροόμενο, που κι α:υτό βέβιχ

ομιχλώδες, όμ.ως δε λειτουργεί σιχν προπέτιχ

να: κρυφτεί πίσω του η α:λ1jθειιχ. Αvτίθετιχ, δYJς α:σάφεια: της ποίηGY)ς, μόνο

YJ OCUT1j, θα: μ.πο

σχίσει το πα:ρα:πέτα:σμα: της ιστoρικ~ς μα:ς ομί

νιχ ιχποκα:Μψει το πρα:γμα:τικό ελλψικό τοπ(

α:π' την ομίχλη. Για:τί, υπιίρχει όντως ένα: τοπ

ρεί πα:ρ&. να: είνα:ι ομ.ιχλώδες. Κα:ι 'Ι] ελλYJνικ~ πα

λα:~. ΤYJς μ.α:ζικής μ.α:ς σχιζοφρένεια:ς δεν μπορεί

να: έχει τη ρίζα: ΤYJς σΤΥ) σόγκρουσΥ) α:νάμεσα: στο

τεινό ελ'ληνικό τοπίο, που όλοι το βλέπουμε μ.ε τ τια: μ.α:ς, κα:ι στο ομ.ιχλώδες ελλYJνικ~ τοπίο που

α:ίσθητοι το βλέπουν με το νου τους, όχιόμ.ως μ

α:υθα:φεσ(α: ΤYJς φα:vτα:σ(α:ς τους, πα:ρότι το φα:ντα:

εδώ, (προσοχ1j: όχι το φα:ντα:σταό) είνιΧι α:πo

α:να:γκα:ίο για: να: δει κα:νείς πίσω α:π' τον 1jALO κ φως TYJV ομιχλώδΥ) ελλTjVικ1j πρα:γμ.α:τικότψα:. Οι τα:ινίες του Αγγελόπουλου έίνα:ι ποι'l]τικά

ρικές. Σε κα:μ.ιιΧ περίπτωση ς>μ.ως δεν είνα:ι α:νισ

τες. ι Αλλωστε, η ποίησΥ) είνα:ι ο μόνος τρόπος

έχει ένα:ς ευα:ίσθητος άνθρωπος να: πα:ρα:μερΙσε

LσTOPLK1j ομ.Ιχλη που χρόνια: α:τέλειωτα: τώρα: 8ημ

γόόν τεχνYJέντως οι α:κα:δημ.α:(κοί,· οι Έπίσημοι «σ θέτεζ) της ιστορία:ς μα:ς, κιχι στη θέσΥ) της, να:

το. ΠΟΙYJτικά διφοροόμενο, που κι α:υτό βέβιχιιχ

ομιχλώδες, όμ.ως δε λειτουργεί σιχν προπέτιχσμι

να: κρυφτεί πίσω του η α:λ1jθειιχ. Αvτίθετιχ, δYJς α:σάφεια: της ποίηGY)ς, μόνο

YJ ομ. OCUT1j, θα: μ.πορού

σχίσει το πα:ρα:πέτα:σμα: της ιστoρικ~ς μα:ς ομίχλη νιχ ιχποκα:Μψει το πρα:γμα:τικό ελλψικό τοπ(ο

α:π' την ομίχλη. Για:τί, υπιίρχει όντως ένα: τοπίο

μιχτικ"ή τουζ) θα: μπορούσιχν νιχ δημωυργήσο

μια. τέτοιιχ πιχριχνόηΟΎ) σε ιχνθρώπουζ ηθισ.μ

ηζ α.πλο'Lκέζ προφά.νειεζ, στο να: τα.υτίζουν

δοξία. 'με το φωζ κιχι την α.πιχισιοδοξία. με τ φωτόζ.

'Ομως, εκτόζ του ιχυτονόητου γεγονόΤΟ

τιχινίιχ για. νιχ γΙνει χρειά.ζετιχι οπωσδήποτ

μπορούσα.με επί του προΚ:ειμένου να. επικ κιχι το επιχείρημα. πως, ο πολιησμόζ δεν

ιχνά.γκη ιχπ' ηζ κιχλές μετεωρολογικέ ζ σuν

να. υπά.ρξει σα.ν τέτοιος. Ο ευρωπιχϊκός π

που πρωτοεμφα.νίστηκε στη Μεσόγεω όχι τίιχς της προνομιούχου γεωγριχφικήζ της

την έφερνε σε συνεχ"ή επιχφή με ά.λλουζ πο

προγενέστερους, ιχλλά. κιχι εξα.ιτίιχζ της μετ

'κYjζ Τ1)ζ ηπιόΤ1)τα:ς, εδώ κιχι πολλούζ ιχιώνεζ

θηκε προς βορρά.ν, σε τοπία. ομιχλώδη. Εξο

ο πολιησμός με ης κιχτα.κτήσεΙζ του εντόζ

μεσογεια.κού κλίμα.τος, μπορούσε πλέον να. ι α.νετιχ

ΠΡΟζ

β' ορρα.ν,

κα.ι

Ι ετσι

νιχ

'" ιχποοεσμ

πά.ντιχ α.π· ης κλιμα.τολογικές συνθήκες.

Λοιπόν, φως στην Ελλά.δα. υπήρχε μέχρι

ρο προ Χριστού ιχιώνιχ περίπου. Από τότε,

μιχτικ"ή τουζ) θα: μπορούσιχν νιχ δημωυργήσου

μια. τέτοιιχ πιχριχνόηΟΎ) σε ιχνθρώπουζ ηθισ.μέν

ηζ α.πλο'Lκέζ προφά.νειεζ, στο να: τα.υτίζουν τη

δοξία. 'με το φωζ κιχι την α.πιχισιοδοξία. με την φωτόζ. 'Ομως, εκτόζ του ιχυτονόητου γεγονόΤΟζ τιχινίιχ για. νιχ γΙνει χρειά.ζετιχι οπωσδήποτε

μπορούσα.με επί του προΚ:ειμένου να. επικα.

κιχι το επιχείρημα. πως, ο πολιησμόζ δεν έχ

ιχνά.γκη ιχπ' ηζ κιχλές μετεωρολογικέ ζ σuνθY

να. υπά.ρξει σα.ν τέτοιος. Ο ευρωπιχϊκός πολ

που πρωτοεμφα.νίστηκε στη Μεσόγεω όχι μό

τίιχς της προνομιούχου γεωγριχφικήζ της θέ

την έφερνε σε συνεχ"ή επιχφή με ά.λλουζ πολι

προγενέστερους, ιχλλά. κιχι εξα.ιτίιχζ της μετεω

'κYjζ Τ1)ζ ηπιόΤ1)τα:ς, εδώ κιχι πολλούζ ιχιώνεζ με

θηκε προς βορρά.ν, σε τοπία. ομιχλώδη. Εξοπλ

ο πολιησμός με ης κιχτα.κτήσεΙζ του εντόζ τ

μεσογεια.κού κλίμα.τος, μπορούσε πλέον να. τ ι α.νετιχ

ΠΡΟζ

β' ορρα.ν,

κα.ι

Ι ετσι

νιχ

'" ιχποοεσμευ

πά.ντιχ α.π· ης κλιμα.τολογικές συνθήκες.

Λοιπόν, φως στην Ελλά.δα. υπήρχε μέχρι το

ρο προ Χριστού ιχιώνιχ περίπου. Από τότε, ά.

ώστε να οοίιμε πίσω τηζ το πραγματικό τοπίο το δύσκολο έργο αν οε το αναλά.βουν οι ποιητ

θυνα, είμαστε οριστικά. χαμένοι. Γιατί οι ι α.πέτuχOCν. ' Αλλωστε, οι πλείστοι των ιστορι Ελλάοα, εκτός από δημόσιοι υπάλληλοι μισ

μενοι ωζ καθΥ)γητέζ και ωζ ακαοημα'Ικοί, ε

«εθνικόφρονεςι). Τουτέστιν φρονούν εθνικά μό

" σεναριο που α μο' που τουζ το επιτρ έ πει ενα βθ κε απ' τουζ υπηρέτεζ της πoλΙΤΙΚ~ζ κα.ι της ι

σκοπιμότητας, αυτούζ που δημιούργησαν τεχν

αίολη «εθνικΤι συνεΙoΊJσΊJ» εκ του μη όντωζ, κα για. να το βολέψουν με το Διεθνέζ Δίκαιο τ

τότε που οι μεγά.λεζ δυνά.μεΙζ τηζ εΠOΧ~ζ ζ

προκειμένου να. επιτρέψουν ΤΊJ οημιουργία νε

κού εθνικού κρά.τουζ, ν' αποδείξουν οι Έλλψ

εεναι όντως Έλληνεζ, οιότι το Διεθνέζ Δίκα

κλείει ΤΥ) δημιουργία κρά.τους αν οεν υπά.ρχει

αία. εθνότψα.που ζΊJτά.ει να. ΣUγΚΡOΤΎjθεί σε Εκτός, βέβιχια, κι αν αυτό το κράτος οριστεί σαν πολυεθνικό, όπως σΤΙζ ΗΠΑ, ΤΥ) Σοβ.

την Ελβετία, το Βέλγιο και αλλού. Η λόση το

θνικοίι κράτους που συζητ~θΎjκε σοβαρά. κι

1830 απoρρΙφΤΊJκε

τελικά. κυρίως για να. αποφ

κΙνουνΟζ συνέχισηζ των εμφυλίων πολέμων πο

ώστε να οοίιμε πίσω τηζ το πραγματικό τοπίο. Τ το δύσκολο έργο αν οε το αναλά.βουν οι ποιητέζ

θυνα, είμαστε οριστικά. χαμένοι. Γιατί οι ιστο α.πέτuχOCν. ' Αλλωστε, οι πλείστοι των ιστορικών Ελλάοα, εκτός από δημόσιοι υπάλληλοι μισθοο

μενοι ωζ καθΥ)γητέζ και ωζ ακαοημα'Ικοί, είνα

«εθνικόφρονεςι). Τουτέστιν φρονούν εθνικά μόνο

" σεναριο που γρ α μο' που τουζ το επιτρ έ πει ενα βθ κε απ' τουζ υπηρέτεζ της πoλΙΤΙΚ~ζ κα.ι της ιστO

σκοπιμότητας, αυτούζ που δημιούργησαν τεχνητά

αίολη «εθνικΤι συνεΙoΊJσΊJ» εκ του μη όντωζ, και ί για. να το βολέψουν με το Διεθνέζ Δίκαιο το

τότε που οι μεγά.λεζ δυνά.μεΙζ τηζ εΠOΧ~ζ ζψού

προκειμένου να. επιτρέψουν ΤΊJ οημιουργία νεοε

κού εθνικού κρά.τουζ, ν' αποδείξουν οι Έλλψεζ

εεναι όντως Έλληνεζ, οιότι το Διεθνέζ Δίκαιο

κλείει ΤΥ) δημιουργία κρά.τους αν οεν υπά.ρχει μι

αία. εθνότψα.που ζΊJτά.ει να. ΣUγΚΡOΤΎjθεί σε κρ Εκτός, βέβιχια, κι αν αυτό το κράτος οριστεί

σαν πολυεθνικό, όπως σΤΙζ ΗΠΑ, ΤΥ) Σοβ. Έν

την Ελβετία, το Βέλγιο και αλλού. Η λόση του π

θνικοίι κράτους που συζητ~θΎjκε σοβαρά. κι εδ

1830 απoρρΙφΤΊJκε

τελικά. κυρίως για να. αποφευχ

κΙνουνΟζ συνέχισηζ των εμφυλίων πολέμων που

ται. Οι «Μέρες

Tou 36»

είναι ένα ιΧλλο το

ομίχλΥ), «-φωτογραφΊ)μένω) από ιΧλλΊ) γωνιιΧ.

ε8ώ, Ί) ομΙχλΊ) μελετιΧται «εν τω γΙγνεσθαιι),

θα καταλήξει στψ πύκνωσΊ) ΤΊ)ς ομίχλΊ)ς αμέ το τέλος ΤΊ)ς ταινίας, ΤΊ)ν 4Ί)

AuyouaTou,

τότ

νείς λογικός άνθρωπος 8εν~ξερε «γιατί χαΙρ σμος»

και ο μικρός Αλέξαν8ρος

Tou

«Τοπ

ομ(χλψ> θα μπορούσε να ρωτ~σει εuλόγως το

Tou, αν uπ~ρχε: γιατΙ χα(ρεται ο κόσμος κα

λά, πατέρα, όπως ισχuρΙζεται κάπο ως ποu ισ

πως είναι ΠOΙΊ)τ~ς; Όμως πατέρας 8εν uπάρχ

απαντ~σει σ' ιxuT~ ΤΊ)ν αφελ~, παι8ικ~ ερώΤΊ

ης απαντ~σεις αναλαμβάνοuν να μας ης 8

ΑΡΧΊ)γοΙ, οι πατέρες

Tou έθνοuς, οι σωτ~ρε

λαρχοι οuσιαστικά, οι τοπάρχες φόλαρχοι πο

λοόν σα φυλαρχοι αuτοπροτεLνονται σαν Πατ Έθνοuς.

Όμως ποιοu έθνοuς; Πού εΙναι

Σης φuλακές; ΣΤΊ) ΜακρόνΊ)σο; Στο αστuνο

μα ΤΊ)ς γειτονιάς; ΣΤΊ)ν εκκλΊ)σία ΤΊ)ς ενορί Ελλιί8ct, το έθνος είναι παντού και ποuθενά.

λά8α, έθνος είναι το κριΧτος. Και ο αντικρα

πτόμε;νοι;ι χρίεται αuτομάτως αντεθνικιΧ σκεπ

ΣΤΊ)ν (ίΑναπαρ&.στασψ), πρώΤΊ) ταινία

Tou

ποuλοu, ταινΙα-κλει8( για τψ κατανόΊ)σΊ) ο

Tou έργοu .Tou, Ί) αναπαράστασΊ) ενός tp6vou

ται. Οι «Μέρες

Tou 36»

είναι ένα ιΧλλο τοπ

ομίχλΥ), «-φωτογραφΊ)μένω) από ιΧλλΊ) γωνιιΧ. Μό

ε8ώ, Ί) ομΙχλΊ) μελετιΧται «εν τω γΙγνεσθαιι), α

θα καταλήξει στψ πύκνωσΊ) ΤΊ)ς ομίχλΊ)ς αμέσ το τέλος ΤΊ)ς ταινίας, ΤΊ)ν 4Ί)

AuyouaTou,

τότε

νείς λογικός άνθρωπος 8εν~ξερε «γιατί χαΙρετ σμος»

και ο μικρός Αλέξαν8ρος

Tou

«Τοπίο

ομ(χλψ> θα μπορούσε να ρωτ~σει εuλόγως τον

Tou, αν uπ~ρχε: γιατΙ χα(ρεται ο κόσμος και χ

λά, πατέρα, όπως ισχuρΙζεται κάπο ως ποu ισχu

πως είναι ΠOΙΊ)τ~ς; Όμως πατέρας 8εν uπάρχε

απαντ~σει σ' ιxuT~ ΤΊ)ν αφελ~, παι8ικ~ ερώΤΊ)σ

ης απαντ~σεις αναλαμβάνοuν να μας ης 8ώ

ΑΡΧΊ)γοΙ, οι πατέρες

Tou έθνοuς, οι σωτ~ρες,

λαρχοι οuσιαστικά, οι τοπάρχες φόλαρχοι ποu

λοόν σα φυλαρχοι αuτοπροτεLνονται σαν Πατέ Έθνοuς.

Όμως ποιοu έθνοuς; Πού εΙναι το

Σης φuλακές; ΣΤΊ) ΜακρόνΊ)σο; Στο αστuνομι

μα ΤΊ)ς γειτονιάς; ΣΤΊ)ν εκκλΊ)σία ΤΊ)ς ενορίας

Ελλιί8ct, το έθνος είναι παντού και ποuθενά. ΣΤ

λά8α, έθνος είναι το κριΧτος. Και ο αντικρατι

πτόμε;νοι;ι χρίεται αuτομάτως αντεθνικιΧ σκεπτό

ΣΤΊ)ν (ίΑναπαρ&.στασψ), πρώΤΊ) ταινία

Tou Α

ποuλοu, ταινΙα-κλει8( για τψ κατανόΊ)σΊ) ολό

Tou έργοu .Tou, Ί) αναπαράστασΊ) ενός tp6vou κ

επιβιώσουν σε πείσμα. του δoλόφoν~κo α.υτό έκοινε σΤ1jν ουσίοι το φόνο.

Στον «Μεγοιλέξαντρο» Τ1jν πιο σuνθεΤ Μσκολ1j ταινία. τ-οι> Αγγελόποuλου, 1j ομ γείτα.ι οιπ' το σμίξιμο τοι> θρύλοι> με Τ1j

ρουμε πως σΤ1jν ΕλλιΧδα, ο μόθος προτεί σαν· ιστορίοι κοιι 1) ιστορία. είνοιι μuθΟΠ

,

εποικρο.

Τ

'

β'

,

ΟUΤ1j Τ1j φο εΡ1j ισορροπια., πο

θερ~ α.ιτ(οι Τ1jς ιχνισορροπίιχς μα.ς, ο Αγγε

περιγρά.φει σ' ιχuτό το φιλμ μ' ένιχν εν τρόπο.

Στο «Τιχξ(οι στιχ Κύθ1jρα», Τψ ομίχλ1 γεί 1j ιδιομορφίΙΧ Τ1jς ελλψικής ιστορίας, πά.ντιχ μιοι περιφέρειιχ, Οεν έχει ποτέ κ Δεν uπ&.ρχει πιχτρίδΙΧ γιιχ τοuς 'Ελλ1jνε εκτός Ελλ&.Οος. Ο γεροιχνΤ&.ΡΤ1jς στο τέ ξιχνά. το ορόμο Τ1jς εξορίιχς, γιιχτί 1j πιχτ γεμίσει οιπό οοσίλογους, ΠΙΧλιότερους κι κιχι Οεν έμεινε οότε μια σπιθοιμή γ1jς για τες. Το ελλ1jνικό κέντρο είναι χαμένο σΤ1

για να μ1jν το βρει ο εχθρός, αλλ&. γιιχ νο κοιι το κατοικήσει ο Έλλψιχς.

Στον «Μελισσοκόμο» 1) ομίχλ1j βγΙΧίνει

χλιχ των σά.πιων ονείρων, κιχι κατιχκλόζει

επιβιώσουν σε πείσμα. του δoλόφoν~κoύ α.υτό έκοινε σΤ1jν ουσίοι το φόνο.

Στον «Μεγοιλέξαντρο» Τ1jν πιο σuνθεΤ1j Μσκολ1j ταινία. τ-οι> Αγγελόποuλου, 1j ομίχλ γείτα.ι οιπ' το σμίξιμο τοι> θρύλοι> με Τ1jν ι

ρουμε πως σΤ1jν ΕλλιΧδα, ο μόθος προτείνετ σαν· ιστορίοι κοιι 1) ιστορία. είνοιι μuθΟΠΟΙ

,

εποικρο.

Τ

'

β'

,

ΟUΤ1j Τ1j φο εΡ1j ισορροπια., ποι> ε

θερ~ α.ιτ(οι Τ1jς ιχνισορροπίιχς μα.ς, ο Αγγελό

περιγρά.φει σ' ιχuτό το φιλμ μ' ένιχν εντε τρόπο.

Στο «Τιχξ(οι στιχ Κύθ1jρα», Τψ ομίχλ1j Τ γεί 1j ιδιομορφίΙΧ Τ1jς ελλψικής ιστορίας, πο πά.ντιχ μιοι περιφέρειιχ, Οεν έχει ποτέ κι έ Δεν uπ&.ρχει πιχτρίδΙΧ γιιχ τοuς 'Ελλ1jνες, εκτός Ελλ&.Οος. Ο γεροιχνΤ&.ΡΤ1jς στο τέλο ξιχνά. το ορόμο Τ1jς εξορίιχς, γιιχτί 1j πιχτρίο γεμίσει οιπό οοσίλογους, ΠΙΧλιότερους κιχι κιχι Οεν έμεινε οότε μια σπιθοιμή γ1jς για του τες. Το ελλ1jνικό κέντρο είναι χαμένο σΤ1)ν ο

για να μ1jν το βρει ο εχθρός, αλλ&. γιιχ νοι μ κοιι το κατοικήσει ο Έλλψιχς.

Στον «Μελισσοκόμο» 1) ομίχλ1j βγΙΧίνει ιχ

χλιχ των σά.πιων ονείρων, κιχι κατιχκλόζει τιχ

ΙΣΤΟΡΙΑΣ Σ' ΕΝΑ ΟΜΙΧΛΩΔΕ

«Ο

θίlχσΟζ) 8εν περιφέρεηχι μόνο αν

8α, περιφέρετlχι και ιχνά ης τιχινί

λόπουλου, 8YJλα8~ μέσα σε μια Ελλά8α φι

εκ τοότου περισσότερο ιιελλYJνική», θιχ λ (ΠΟΙΊ)Τική) πραγμσιτικότYJΤIΧ, 8εν γνωρίζω

ΕλλOC8α, πέρσιν σιυτής που σχε8ίασε ο Αγ

στον 8ικό του ΠΟΙYJτικό χάρτ~, που 8ισιφέρ

των χαρτογράφων, όχι μόνο γιατί είνιχι Π

λά και 8ιότι είνσιι πολιτιστικός κιχι όχι γ , Αλλωστε, ο ελληνικός χώρος δεν χιχρτογρ κολlΧ. Διότι η ΕλλOC81χ 8εν είναι χώριχ, ε σμός. Η Ελλάδιχ βρίσκετσιι πσιντοό. Συνεπ Ελλά8α. Αλλά μόνο ως το βαθμό που 8ισ . εδώ κOCποια Ψ~γμσιτσι ελλφικοό πολιτισμο ωστόσο μας ~ρθε σιπ' TYJV ΕuρώπYJ, όπου φόγιο ο ελληνικός πολιτισμός για να σωθ βlχρβOCρους που κατοικοόν πλέον αυτόν το φέρει lχτlΧβιστικά το όνομα Ελλά8α. Πρόκε κάποιον τρόπο, για έναν επιχνσιπιχτρισμό π ναι τόσο προβλημιχτικός, όσο κι αυτός το πρόσφυγα στο « Ταξί8ι στιχ Κόθηριχ».

Σ ' αυτόν ε8ώ τον τόπο των νεοβσιρβιχρω

ΙΣΤΟΡΙΑΣ Σ' ΕΝΑ ΟΜΙΧΛΩΔΕΣ

«Ο

θίlχσΟζ) 8εν περιφέρεηχι μόνο ανOC

8α, περιφέρετlχι και ιχνά ης τιχινίες

λόπουλου, 8YJλα8~ μέσα σε μια Ελλά8α φιλμ

εκ τοότου περισσότερο ιιελλYJνική», θιχ λέγ (ΠΟΙΊ)Τική) πραγμσιτικότYJΤIΧ, 8εν γνωρίζω κ

ΕλλOC8α, πέρσιν σιυτής που σχε8ίασε ο Αγγ

στον 8ικό του ΠΟΙYJτικό χάρτ~, που 8ισιφέρει

των χαρτογράφων, όχι μόνο γιατί είνιχι ΠΟΙ

λά και 8ιότι είνσιι πολιτιστικός κιχι όχι γεω , Αλλωστε, ο ελληνικός χώρος δεν χιχρτογρσι κολlΧ. Διότι η ΕλλOC81χ 8εν είναι χώριχ, είν σμός. Η Ελλάδιχ βρίσκετσιι πσιντοό. Συνεπώ Ελλά8α. Αλλά μόνο ως το βαθμό που 8ισισ . εδώ κOCποια Ψ~γμσιτσι ελλφικοό πολιτισμοό. ωστόσο μας ~ρθε σιπ' TYJV ΕuρώπYJ, όπου βρ φόγιο ο ελληνικός πολιτισμός για να σωθεί βlχρβOCρους που κατοικοόν πλέον αυτόν τον φέρει lχτlΧβιστικά το όνομα Ελλά8α. Πρόκειτ κάποιον τρόπο, για έναν επιχνσιπιχτρισμό που ναι τόσο προβλημιχτικός, όσο κι αυτός του πρόσφυγα στο « Ταξί8ι στιχ Κόθηριχ».

Σ ' αυτόν ε8ώ τον τόπο των νεοβσιρβιχρων,

ται και μιλάει ελλ1)νικά. Τι κρίμα που έζησε γιoc να δει το «Μεγocλέξocντρο» ώ βει τι G1jμαίνει νoc μιλάς ελλ1)νικά ως

lJχι ως σοφός Ευρωπαίος! Ο Μεγocλέξα

χος σ' ocυτή Τ1)ν τocινΙoc δε μιλάει ελλ ocπλό λόγο πως δε' μιλάει καθόλου.

( , Αλλωστε, ο πρωταγωνιστ~ς είναι Ιτ του '30, με την υποβάθμιση των προτ

τελικά την ocφασίoc. Τουλάχιστον οι μισο μερoc μιλούν όπως θoc το ~θελε ο Θεοτοκ Κλέβουν. Κι ocν βρεθεί κocνένocς που εί μιλ~σει πocρακούοντocς τον Θεοτοκά, το στόμα με μιoc σελίδoc του Μακρυγιάνν ρησαν και με τον Αγγελόπουλο.

Όμω

πουλος ~ξερε ποιο σΤ Ρ :Χ γ1)γικό σχέδ

,

,

εφocρμοσει για νoc πocρocκαμ

Ψ

ει τον ocφocσ

νισμό, τουτέστιν τον «αυθορμητισμό», ελληνικότητoc», που πηγάζει απ' Τ1) ζ

Θεοτοκά «σyoυρ~ μας κόγχ"ll», το στοι

πρωτόγονο, που συνιστά Τ1) ναιφ τέχνη, λη και νάναι η ocξίoc της, παρocμένει νO ocφελ~ς κocι ocγράμματη.

Ο Μακρυγιάνν1)ς δεν μπορεί να είναι τη λογοτεχνίoc μocς γιατί εΙνocι ναΙφ. Το

ται και μιλάει ελλ1)νικά. Τι κρίμα που ο Θ έζησε γιoc να δει το «Μεγocλέξocντρο» ώστε βει τι G1jμαίνει νoc μιλάς ελλ1)νικά ως λή

lJχι ως σοφός Ευρωπαίος! Ο Μεγocλέξαντρ

χος σ' ocυτή Τ1)ν τocινΙoc δε μιλάει ελλ1)ν ocπλό λόγο πως δε' μιλάει καθόλου. Εί

( , Αλλωστε, ο πρωταγωνιστ~ς είναι Ιταλό του '30, με την υποβάθμιση των προτύπω

τελικά την ocφασίoc. Τουλάχιστον οι μισοί Έ μερoc μιλούν όπως θoc το ~θελε ο Θεοτοκάς: Κλέβουν. Κι ocν βρεθεί κocνένocς που είνocι μιλ~σει πocρακούοντocς τον Θεοτοκά, του το στόμα με μιoc σελίδoc του Μακρυγιάννη. ρησαν και με τον Αγγελόπουλο.

Όμως,

πουλος ~ξερε ποιο σΤ Ρ :Χ γ1)γικό σχέδιο

,

,

εφocρμοσει για νoc πocρocκαμ

Ψ

,

ει τον ocφocσικο

νισμό, τουτέστιν τον «αυθορμητισμό», τ ελληνικότητoc», που πηγάζει απ' Τ1) ζωή

Θεοτοκά «σyoυρ~ μας κόγχ"ll», το στοιχει

πρωτόγονο, που συνιστά Τ1) ναιφ τέχνη, πο λη και νάναι η ocξίoc της, παρocμένει νOCιφ ocφελ~ς κocι ocγράμματη.

Ο Μακρυγιάνν1)ς δεν μπορεί να είναι π

τη λογοτεχνίoc μocς γιατί εΙνocι ναΙφ. Το πολ

ροuς ποu εγκά:τιχστ&:θηκιχν σ' ιχυτόν τον

ριστ&:νουν τους Έλληνες γιιχτί έτσι θέ

έτσι τοuς.είπε ο πιχπ&:ς της ενορΙιχς τοu

'Ελληνες ~ιότι είνιχι χρ~στιιxνo( oρθό~oξoι •

((ο ΘίιχσΟζ)), λοιπόν, είνιχι ένιχ εuρωΠΙΧ

λιχδή, βα:θει&: κα:ι οuσιιχστικ&: ελληνικό, ~εν

uπ&:ρχει

ίχνος

α:vιχτολΙτικοu

μιχκ

Όμως, κα:ι πιχρ&: τΙΧότιχ, γιιχ μένιχ τον ποu uποπτεuτηκα το στρocτήγημιχ

Tou

Αγ

ποu θεώρησoc ~ηλιx~ή το (Θίασο)) σιχν ένι

ξης μια:ς εντελώς εκπληκτικής βιρτουοζι

τη μοuσική

Tou Π ιχγκανίνι, όχι του Μπετό

να ποu ιχγαπώ τοuς βιρτοuόζους μόνο ό

πλοκες τρίλιες ~εν αποσκοπουν στο νι

,

, « Ο Θ' - ιιχσΟζ) ηταν

τοuς παντες,

ιχπ λ' ιχ

μιι

τοuόζοu ποu θέλει να ~είξει πόσο καλ&: πι του, ώστε νιχ

Tou

εμπιστεuτοuv &:λλοu είο

ρες.

, Αλλωστε,

γνώρ~ζα πως η πιχρτιτοίιρι

κή ~~έα) των «Κuvηγώv» σοUl)

(1975).

(1977) ΠΡOϋπ~ρ

Γνώρ~ζoc επίσης πως «Οι

θα μπορουσε νιχ εΙνιχι τιχινία: ποu θιχ ήτι

καταπλήξε~ ευκολα. Κι ένα:ς οημιοuργός

γν~σιoς, αλλ&: βεβιχρυμένος με το «στΙγμι

ροuς ποu εγκά:τιχστ&:θηκιχν σ' ιχυτόν τον τό

ριστ&:νουν τους Έλληνες γιιχτί έτσι θέλο

έτσι τοuς.είπε ο πιχπ&:ς της ενορΙιχς τοuς. 'Ελληνες ~ιότι είνιχι χρ~στιιxνo( oρθό~oξoι. •

((ο ΘίιχσΟζ)), λοιπόν, είνιχι ένιχ εuρωΠΙΧϊκ

λιχδή, βα:θει&: κα:ι οuσιιχστικ&: ελληνικό, ιχψ ~εν

uπ&:ρχει

ίχνος

α:vιχτολΙτικοu

μιχκρu

Όμως, κα:ι πιχρ&: τΙΧότιχ, γιιχ μένιχ τον κ ποu uποπτεuτηκα το στρocτήγημιχ

Tou

Αγγε

ποu θεώρησoc ~ηλιx~ή το (Θίασο)) σιχν ένιχ ψ

ξης μια:ς εντελώς εκπληκτικής βιρτουοζιτέ

τη μοuσική

Tou Π ιχγκανίνι, όχι του Μπετόβ

να ποu ιχγαπώ τοuς βιρτοuόζους μόνο ότι πλοκες τρίλιες ~εν αποσκοπουν στο νιχ

,

, « Ο Θ' - ιιχσΟζ) ηταν

τοuς παντες,

ιχπ λ' ιχ

μιιχ

τοuόζοu ποu θέλει να ~είξει πόσο καλ&: πιχΙ του, ώστε νιχ

Tou

εμπιστεuτοuv &:λλοu είοους

ρες.

, Αλλωστε,

γνώρ~ζα πως η πιχρτιτοίιριχ

κή ~~έα) των «Κuvηγώv» σοUl)

(1975).

(1977) ΠΡOϋπ~ρχε

Γνώρ~ζoc επίσης πως «Οι κυ

θα μπορουσε νιχ εΙνιχι τιχινία: ποu θιχ ήτιχν

καταπλήξε~ ευκολα. Κι ένα:ς οημιοuργός,

γν~σιoς, αλλ&: βεβιχρυμένος με το «στΙγμιχ»

πως 8εν είνιχι Νεοέλλφ