1. NPP Informatika

Akademska godina: 2009/2010

INFORMATIKA - nastavni plan i program -

Prof. dr Rade Tanjga; 065/682-975 [email protected] Miloš Ljubojević, asistent; 065/751-467 [email protected] Nikola Novaković, asistent; 065/569-522 [email protected]

Banja Luka, 2009.

1

Predmet: Informatika 1. Cilj predmeta Razvijanje sposobnosti studenata za prepoznavanje informacionih oblika i sadržaja, metoda i tehnologije njihova prikupljanja, obrade, diseminacije i čuvanja. Razvijanje sposobnosti za prepoznavanje organizacione arhitekture i integracije informaciono-komunikacione arhitekture i poslovnih procesa. Razvijanje sposobnosti za efikasno iskorištenje informacionih resursa za donošenje poslovnih odluka uz upotrebu informaciono-komunikacione tehnologije. Razumijevanje osnovnih koncepata pri modeliranju i dizajnu informacionih sistema uz primjenu ekonomskih, organizacionih tehnoloških i etičkih postulata. 2. Sadržaj predmeta A) Osnove informatike I Operativni sistemi 1. DOS 2. Mrežni operativni sistemi 2.1.1. Windows 2.1.2. Unix II MS Office 2003/2007 3. Integrisani paket MS Office 4. Word 5. Excel 6. Access 7. PowerPoint 8. Outlook 9. FrontPage 10. Integrisana upotreba Office alata i aplikacija III Internet 11. Istorijat Interneta 12. E-mail (Elektronska pošta) 13. Napredni E-mail: HTML i kriptovanje 14. FTP (Servis za transfer fajlova sa mreže) 15. TELNET (Servis za pristup drugim kompjuterima) 16. Gopher (Program za pristup on-line bazama) 17. WWW (Pristup dokumentima Interneta) 18. IRC, TALK, VON - razgovor na Internetu 19. WAIS (Pretraživanje nekoliko baza odjednom) 20. ARCHIE (Pretraživanje programa i dokumenata) B) Opšta informatika I Suština, razvoj i primjena informatike i informacionih tehnologija 1. Pojam i predmet informatike 2

2. Istorijat razvoja informatike 3. Razvoj informacionih tehnologija i informacionih sistema 4. Razvoj informacionih potreba primjene informatike 5. Razvoj informacionog društva II Informacioni resursi 1. Podatak, obavještenje, informacija i znanje 2. O upravljanju informacionim resursima 3. Informacija kao strategijski resurs 4. Opšti informacioni sistem organizacije III Teorijske osnove informacionih sistema 1. Teorija sistema 2. Osnove teorije organizacionih sistema 3. Osnovi teorije informacija 4. Teorija upravljanja IV Hardver računarskih sistema: organizacija i arhitektura računara 1. Kategorije računara i računarskih sistema 1.1. Makro računari 1.2. Mini računari 1.3. Mikro računari 1.4. Personalni računari 2. Arhitektura računarskih sistema 3. Memorije 3.1. Memorijska hijerarhija 3.2. Vrste memorija 3.3. Način građenja memorija 3.4. Operativna memorija 4. Procesor 4.1. Upravljačka jedinica 4.2. Aritmetičko-logička jedinica 4.3. Karakteristike i parametri procesora 5. Ulaz podataka i ulazni uređaji 5.1. Šta je ulaz (input) i kako se realizuje 5.2. Terminali 5.3. Uređaji za čitanje magnetskih znakova i zapisa 5.4. Optički čitači 5.5. Grafičke ulazne jedinice 5.6. Ulaz zvuka 5.7. Skeneri 5.8. Multimedija 6. Izlaz podataka i izlazni uređaji 6.1. Šta je izlaz (output) i vrste izlaza 6.2. Printeri 6.3. Ekrani 6.4. Ploteri 6.5. Sistemi mikrofilma 6.6. Izlaz zvuka 6.7. Multimedija 7. Eksterne memorije 7.1. Šta su eksterne memorije i koja im je funkcija 7.2. Magnetska traka 7.3. Magnetni disk 7.4. Optički disk 3

7.5. Flopi disk 7.6. ZIP disk 8. Korisnički interfejs 9. Komunikacija podataka i informacija 9.1. Lokalna i daljinska obrada podataka 9.2. Paketna i interaktivna obrada 9.3. Centralizovana, decentralizovana i distribuirana obrada podataka V Računarske mreže 1. Definicija i izbor računarske mreže 2. Povezivanje mrežnih komponenti 3. Funkcionisanje računarske mreže 4. Računarske mrežne arhitekture 5. Rad mreže 6. Administracija računarskih mreža 7. Velike mreže 8. Globalna računarska mreža - Internet VI Softver računarskih sistema 1. Definicija i vrste softvera 2. Sistemski softver 2.1. Operativni sistemi 2.1.1. Funkcije operativnog sistema 2.1.2. Klasifikacija operativnih sistema 2.1.3. Operativni sistemi personalnih računara 2.1.4. Razvoj operativnih sistema 2.2. Programi prevodioci 2.3. Uslužni (utility) programi 3. Aplikativni softver 3.1. Računovodstveni softverski paketi 3.2. Industrijski softverski paketi 3.3. Naučni softverski paketi 3.4. Statistički softverski paketi 3.5. Procesori tekstova 3.6. Grafički softveri 3.7. Komunikacioni softveri 3.8. CASE alati 3.9. O programskim bubicama, virusima i piratima 4. Programski jezici 4.1. Mašinski jezici 4.2. Viši programski jezici 4.3. Jezici vještačke inteligencije 4.4. Jezici za sistemsko i konkurentno programiranje 4.5. Specijalni programski jezici 5. Razvoj i životni ciklus softvera i programa 5.1. Šta je računarski program 5.2. Razvoj računarskih programa 5.3. Faze razvoja i životnog ciklusa softvera i programa

4

3. Način studiranja Predavanja, vježbe, seminarski rad. Na predavanjima se obrađuju teorijski sadržaji i daju konceptualna objašnjenja pojmova i pojedinih informacionih tehnologija. U okviru vježbi naglasak je postavljen na razvoj sposobnosti i vještina primjene pojedinih informacionih tehnologija u poslovne svrhe. Kroz seminarski rad se dodatno razvijaju sposobnosti primjene pojedinih informacionih tehnologija i softverskih paketa sa ciljem njihove integrisane upotrebe u rješavanju poslovnog problema na zadanu temu. 4. Obaveze studenata Student je obavezan da pohađa predavanja, vježbe, redovno komunicira sa asistentom i profesorom na kontakt časovima i preko elektronske pošte, polaže kolokvijume i parcijalne ispite u toku semestra i uradi i javno izloži seminarske radove na zadanu temu. Seminarski radovi na zadanu temu izrađuje se u štampanoj formi i u elektronskoj formi na kompakt disku. Vremenske obaveze studenata obuhvataju: Kontakt časovi (nastava): Predavanja:

30 časova

Vježbe:

30 časova

Vrijeme za individualni rad: Izrada vježbi i seminarskih radova:

45 časova

Učenje:

45 časova

Na posljednjem času predavanja, za studente koji su uspješno izvršili svoje obaveze, organizuje se završni ispit – upis ocjene iz predmeta Poslovna informatika. 1.

Ispit

Ispit se organizuje na dva načina: -

kroz praćenje rada studenata u toku semestra i

-

klasičan ispit

Ispit kroz praćenje rada studenata u toku semestra organizuje se za redovne studente i studente enastave koji to žele. Za studente e-nastave i redovne studente koji iz opravdanih razloga nisu ispit položili kroz praćenje rada studenata u toku semestra organizuje se klasični ispit. 5

5.1.

Ispit kroz praćenje rada studenata u toku semestra:

Ocjena sastoji se iz pet komponenti i to: 1.

Teorijski dio - T: sastoji se od dva pismena testa (dva parcijalna ispita) koji se realizuju tokom semestra a nakon završene dotične tematske cjeline. Svaki test ima 10 pitanja sa maksimalnih 10 bodova. Svaki parcijalni ispit ocjenjuje se ocjenom koja je ekvivalentna broju osvojenih bodova i izražava se na dvije decimale. Student iz teorijskog dijela ukupno može osvojiti maksimalno 20 bodova. Minimalni broj bodova koji student mora osvojiti da bi uspješno položio teorijski dio je 11 bodova. Teorijski dio u ukupnoj ocjeni učestvuje sa 40%. Ukupna ocjena teorijskog dijela dobije sa kao aritmetička sredina ocjena parcijalnih ispita, tj: T = (P1 + P2)/2 i izražava se na dvije decimale.

2.

Vježbe - V: Vježbe se sastoje iz dva dijela: Laboratorijske i induvidualne. Studenti, tokom semestra, izrađuju sedam laboratorijskih vježbi i to: 1. Vježba: Word; 2. Vježba: Excel; 3. Vježba: Access; 4. Vježba: Foto editor; 5. Vježba: Visio 6. Vježba: PowerPoint. 7. Vježba: Front Page. Vježbe se izrađuju, dijelom na kontakt časovima a dijelom kod kuće. Nakon završene svake vježbe student polaže kolokvijum – praktično, na računaru. Ocjena svake vježbe sastoji se od ocjene praktičnog rada i ocjene zalaganja, dobije se kao aritmetička sredina ove dvije ocjene i izražava se na dvije decimale. Individualne vježbe predstavljaju pimjenu servisa elektronskog poslovanja: 1. Otvaranje platne kartice; 2. E-bank nalog; 3. Berzanski nalog; 4. Nalog za korištenje IP telefonije; 5. Vlastiti blog. Ocjena vježbi učestvuje u ukupnoj ocjeni sa 20%.

3.

Seminarski rad - S: Seminarski rad pod nazivon Integrisana upotreba Office softverskog paketa radi se na temu: “Moja biografija“, prema posebnom uputstvu datom u elektronskoj formi. Seminarski rad se izrađuje u elektronskoj formi na kompakt disku. Seminarski rad se sastoji od osam komponenti i to: 1. Moja biografija – Word (W); 2. Moja biografija – Excel (E); 3. Moja biografija – Acess (A); 4. Moja biografija – Foto editor (F), 5. Moja biografija – Visio (V); 6. Moja biografija – PowerPoint (PP); 7. Izrada i grafički dizajn kompakt diska i omota (CD). Ocjena izrade seminarskog rada (S) izražena na dvije decimale dobije se kao aritmetička sredina ocjena pojedinih komponenti izrade seminarskog rada, tj. S = (W + E + A + F + V + PP + CD + OU)/8, gdje je OU ocjena opšteg utiska izrade seminarskog rada.

6

Ukupna ocjena seminarskog rada (OS) izražena na dvije decimale sastoji se iz ocjene izrade seminarskog rada S i ocjene odbrane seminarskog rada O i dobije se pomoću sljedećeg algoritma OS = 0,8*S + 0,2*O 4.

Aktivnost: Pod aktivnošću studenta u nastavi podrazumijeva se redovan dolazak na predavajna i vježbi i uredno, tačno i blagovremeno izvršavanje postavljenih zadataka. Na svakom predavanju i vježbama studenti dobijaju zadatke koje su dužni uraditi do sljedećeg predavanja/vježbi. Svi zadaci usko su povezani sa predavanjima, seminarskim radovima i vježbama. U okviru predavanja studenti su dužni uraditi 8 zadataka i to: 1. Zadatak: Prijava studenta na kolegijum Informatika na e-mail profesora; 2. Zadatak: Moja očekivanja od predmeta Informatika; 3. Zadatak: Teorija sistema – Razvoj virtuelne organizacije; 4. Zadatak: Teorija informacija – Definisanje informacionih potreba i funkcija virtuelne organizacije; Informacioni tokovi virtuelne organizacije; 5. Zadatak: Teorija upravljanja – Korištenje informacija za potrebe upravljanja virtuelne organizacije; 6. Zadatak: Hardver računarskih sistema – Lista hardverskih potreba virtuelne organizacije; 7. Zadatak: Računarske mreže – Razvoj računarske mreže virtuelne organizacije; 8. Zadatak: Softver – Lista softverskih potreba virtuelne organizacije. Na svakom predavanju studenti dobijaju zadatak koji su dužni uraditi do sljedećeg predavanja. Svaki na vrijeme urađeni zadatak vrednuje se sa 1 bod. Zadaci urađeni sa kašnjenjem od po sedam dana vrednuju se da 0,5; 0,25; i 0,1 bod respektivno. Na osnovu aktivnosti student može dobiti maksimalno 10 bodova (100%). Ocjena iz aktivnosti u ukupnoj ocjeni učestvuje sa 10%. U okviru aktivnosti koja se prati i vrednuje na vježbama uključeni su zadaci/vježbe koji su sastavni dio seminarskog rada studenta. Izvršavanje tih zadataka vrednuje se kao element ocjene vježbi.

Ukupna ocjena kolegijuma Informatika kroz praćenje rada studenata u toku semestra dobije se prema algoritmu: O = 0,4*T + 0,3*V + 0,3*OS + 0,1*A 5.2.

Klasični ispit

Ocjena iz kolegijuma Informatika dobijena na klasičnom ispitu sastoji se iz tri komponente i to: 1. Teorijski dio – T: Teorijski dio ispita sastoji se iz pismenog i usmenog dijela. Pismeni dio sastoji se od izrade deset test pitanja sa ukupno 10 bodova. Usmeni dio ispita se sastoji iz odgovora na 3 usmeno 7

postavljena pitanja. Ocjena teorijskog dijela izražava se na dvije decimale a u ukupnoj ocjeni učestvuje sa 60%. 2.

Seminarski rad - S: Svaki student koji pristupa klasičnom ispitu dužan je izraditi iste seminarski rad kao i ostali studenti. Za seminarski rad vrijede ista pravila ocjenjivanja.

Ukupna ocjena iz predmeta na klasičnom ispitu dobije se prema algoritmu: O = 0,6*T + 0,4*OS Tako dobijena ocjena zaokružuje se na cijeli broj, što ujedno predstavlja i konačnu ocjenu. 6. 6.1. 1.

6.2. 1.

Literatura Obavezna literatura Tanjga, R, 2009, Informatika, ISA – elektronsko izdanje, Banja Luka Dopunska literatura Gupta, U, 2000,. Information Systems, Success in the 21st century, Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ.

2.

Hinkle, D, Marple, M, Stewart, K, 2002, MS Office XP Suite: A Comprehensive Approach, Student Edition, Glencoe/McGraw-Hill

3. Internet

8