027_ts en 10228-3 Ultrasoni̇k Muayene- Ferri̇ti̇k Veya Martenzi̇ti̇k Dövme Çeli̇kleri̇n

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

ÖNSÖZ −

Bu standard, CEN taraf õndan kabul edilen EN 10228-3 (1998) standard õ  esas alõnarak, TSE Metalurji Hazõrlõk Grubu’ na ba!lõ  Tahribatsõz Muayene ve Kaynak Özel Daimi Komitesi’nce hazõrlanmõ"  ve TSE Teknik Kurulu’nun 25 Mart 2002 tarihli toplant õsõnda Türk Standardõ  olarak kabul edilerek yayõmõna karar verilmi"tir.

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

!Ç!NDEK!LER " Kapsam................................................................................................................ " 2 Atõfta yapõlan standard ve/veya dokümanlar.................................................... " 3 Tarifler ................................................................................................................. 2 4 Anla#ma hususlar õ .............................................................................................. 2 5  Yazõlõ prosedür.................................................................................................... 2 5.1 5.2 5.3

6 7

Genel......................................................................................................................................... 2 Form.......................................................................................................................................... 2 #çindekiler .................................................................................................................................. 2

Personelin vasõflandõr õlmasõ .............................................................................. 2 Cihazlar ve yardõmcõ donanõm ........................................................................... 3 7.1 Hata dedektörü.......................................................................................................................... 3 7.2 Problar....................................................................................................................................... 3 7.2.1 Genel $artlar...................................................................................................................... 3 7.2.2 Prob tabanõ adaptasyonu................................................................................................... 3 7.2.3  Anma frekansõ .................................................................................................................... 3 7.2.4 Normal problar ................................................................................................................... 3 7.2.5 Enine dalga problar õ ........................................................................................................... 3 7.2.6 Çift kristalli problar ............................................................................................................. 3 7.3 Kalibrasyon bloklar õ ................................................................................................................... 3 7.4 Referans bloklar ........................................................................................................................ 3 7.5 Temas ortamõ ............................................................................................................................ 3

8 Rutin kalibrasyon ve kontrol ............................................................................. 4 9 !malât safhasõ ..................................................................................................... 4 "0  Yüzey durumu.................................................................................................. 4 10.1 Genel ..................................................................................................................................... 4 10.2 Kalite sõnõf õna göre istenen yüzey kalitesi ............................................................................. 4 Çizelge 1: Kalite sõnõf õna göre yüzey durumu .................................................................................. 4 Kalite sõnõf õ ve yüzey pürüzlülü !ü, Ra ............................................................................................... 4 10.3 Dövmeden hemen sonraki yüzey durumu............................................................................. 4

"" 11.1 11.2 11.3 11.4

"2

Hassasiyet........................................................................................................ 4 Genel ..................................................................................................................................... 4 Normal problar....................................................................................................................... 4 Enine dalga problar õ .............................................................................................................. 5 Muayene Tekrar õ ................................................................................................................... 5

Tarama.............................................................................................................. 5

12.1 Genel ..................................................................................................................................... 5 12.2 Karma"õk "ekilli dövme mamuller.......................................................................................... 5 12.3 Kõlavuz çizgileri üzerinde tarama kapsam õ ............................................................................ 5 12.4 %100 tarama kapsamõ .......................................................................................................... 5 12.5 Tarama hõzõ ........................................................................................................................... 5 Tip..................................................................................................................................................... 7 D≤200 ............................................................................................................................................... 7

"3

13.1 13.2

Sõnõflandõrma.................................................................................................... 8 Belirtilerin sõnõflandõr õlmasõ .................................................................................................... 8 Süreksizliklerin sõnõflandõr õlmasõ ............................................................................................ 9

"4 Kayõt seviyeleri ve kabul kriterleri................................................................ "0 "5 Boyutlandõrma ..............................................................................................."2 "6 Rapor hazõrlama ")..........................................................................................  "2 Ek A ........................................................................................................................."3 Çevresel yönde enine dalga ile taramalarda ........................................................ "3 muayene edilebilen azami derinlik........................................................................ "3 Ek B ........................................................................................................................."4 Belirtinin %DAC de$erine göre dB cinsinden genli$i..........................................  "4

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

DÖVME ÇEL!KLER!N TAHR!BATSIZ MUAYENES! - BÖLÜM 3: FERR!T!K VEYA MARTENZ!T!K DÖVME ÇEL!KLER!N ULTRASON!K MUAYENES!

" 

Kapsam

Bu standard, ferritik ve martenzitik çeliklerden imal edilmi"  dövme mamullerin el ile ultrasonik muayenesinin Darbe/Yankõ  tekni!i kullanõlarak yapõlmasõnõ  kapsar. Daldõrma tekni!i gibi mekanize tekniklere uygulanmasõ  hususunda mü"teri ve tedarikçi arasõnda bir anla"maya var õlmasõ  gerekir (Madde 4). Bu standard, "ekillerine ve imalât yöntemine göre s õnõflandõr õlmõ"  dört tip dövme mamul için uygulanabilir. 1, 2 ve 3 numaralõ  tipler esas olarak basit "ekilli mamullerdir. Tip 4 ise karma "õk "ekilli parçalar õ kapsar. Bu standard - kapalõ kalõpta parçalar, - türbin rotorlar õ ve jeneratör dövme parçalar õ için uygun de!ildir. Östenitik ve östenitik-ferritik paslanmaz çelik dövme mamullerin ultrasonik muayenesi EN 10228-4’ün konusudur.

2

Atõfta yapõlan standard ve/veya dokümanlar

Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin di !er standard ve/veya dokümanlara at õf yapõlmaktadõr. Bu atõflar metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmi " ve a "a!õda liste halinde verilmi"tir. Tarih belirtilen atõflarda daha sonra yapõlan tadil veya revizyonlar, atõf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapõlmasõ "artõ  ile uygulanõr. Atõf yapõlan standard ve/veya dokümanõn tarihinin belirtilmemesi halinde en son bask õsõ kullanõlõr. EN, ISO, IEC vb. Adõ TS No") Adõ No (!ngilizce) (Türkçe) Qualification and certification of TS 7477 Tahribatsõz muayene EN 473 NDT personnel - General EN 473 personelinin vasõflandõr õlmasõ principles ve belgelendirilmesi - Genel kurallar Non-destructive Testing – EN 12668 Characterization and verification Part 1 of ultrasonic examination Part 2 equipment Part 3 Part 1 : Instruments Part 2 : Probes Part 3 : Combined Equipment EN 583 Part 2 Part 5

Ultrasonic Examination TS EN 583-2 Part 2 : Sensitivity and range setting Part 5 : Characteristics and sizing of discontinuities

EN 12223

Ultrasonic Examination – Calibration blocks

EN 1330 Part 4

Non-destructive testing – Terminology Part 4 : Terms used in ultrasonic testing

TS 11084 prEN 1330-4

Tahribatsõz muayeneUltrasonik muayene- Bölüm 2: Hassasiyet ve aralõk ayar õ

Tahribatsõz muayene Terimler Bölüm 4: Ultrasonik muayenede kullanõlan terimler

") TSE Notu: Atõf yapõlan standardlar õn TS numarasõ ve Türkçe adõ 3. ve 4. kolonda verilmi"tir.

1

ICS 77.040.20; 77.140.85

3

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Tarifler

Bu standardõn amacõ bakõmõndan, EN 1330–4’te verilen tarifler uygulanõr.

Anla#ma hususlar õ

4

Mü"teri ve tedarikçi arasõndaki ön görü"me ve sipari" sõrasõnda, ultrasonik muayene için a"a!õdaki hususlar üzerinde anla"ma sa!lanmalõdõr: Ultrasonik muayenenin yapõlaca!õ imalât a"amasõ/a"amalar õ (Madde 9), Muayene hacmi/hacimleri ve kõlavuz çizgiler üzerinde taraman õn veya %100 taramanõn gerekip gerekmedi!i (Madde 12), Yüzeye yakõn bölgelerin muayenesi için TR 1 (ikiz) prob kullanõmõ (Madde 7.2.6), Gereken kalite sõnõf õ veya kalite s õnõflar õ ve bunlar õn uygulanaca!õ bölgeler (Madde 14), Çizelge 5, Çizelge 6 ve Çizelge 7’de belirtilen uygulanabilir kayõt/kabul kriterlerinden farklõ kriterler kullanõlacaksa kullanõlacak kayõt/kabul kriterleri, Madde 7 ve Madde 12’de detaylar õ verilenler dõ"õnda herhangi bir tarama kapsamõ, ekipman veya temas ortam õ olup olmadõ!õ, El ile de!ilse tarama tekni!i (Madde 1), Büyük süreksizlikler için kullanõlacak boyutlandõrma teknikleri (Madde 15), Hassasiyet ayar õ için kullanõlacak teknik(ler) (Madde 11), Muayenenin mü"teri veya temsilcisi gözetiminde yap õlõp yapõlmayaca!õ, Mü"teri taraf õndan onaylanmasõ için yazõlõ bir prosedür verilip verilmeyece!i (Madde 5).

 A B C D E F G H I J

5

Yazõlõ prosedür

5." 

Genel

Ultrasonik muayene, yazõlõ  bir prosedüre uygun olarak yapõlmalõdõr. Ön görü"meler veya sipari" esnasõnda belirtildi!inde, yazõlõ prosedür muayeneden önce onay için mü"teriye sunulmalõdõr .

5.2

Form

Yazõlõ prosedür a"a!õdaki "ekillerde olmalõdõr :  A B

Bir mamul "artnamesi veya Uygulamaya yönelik özel olarak yazõlmõ" bir prosedür veya Bu standard (uygulamaya yönelik özel muayene detaylar õ ile birlikte verilirse).

5.3

!çindekiler

Yazõlõ prosedür asgari bir gereklilik olarak a "a!õdaki hususlar õ ihtiva etmelidir: Muayene edilecek dövme mamullerin tanõmlanmasõ, Referans dokümanlar, Muayene personelinin vasõflandõr õlmasõ ve sertifikalandõr õlmasõ, Muayenenin yapõldõ!õ imalât safhasõ, Uygulanabilir kalite sõnõflar õna göre muayene bölgeleri, Tarama yüzeylerinin hazõrlanmasõ, Temas ortamõ, Muayenede kullanõlacak cihazlar õn tanõmlanmasõ, Kalibrasyon ve ayarlar, Tarama planõ, Muayene i"lemlerinin tanõmlanmasõ ve sõrasõ, Kayõt/de!erlendirme seviyeleri, Süreksizliklerin karakterizasyonu, Kabul kriterleri, Muayene raporu.

 A B C D E F G H I J K L M N

6

Personelin vasõflandõr õlmasõ

Personel, EN 473 stardardõna göre vasõflandõr õlmalõ ve sertifikalandõrmalõdõr.

2

ICS 77.040.20; 77.140.85

7 7."

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Cihazlar ve yardõmcõ donanõm Hata dedektörü

Hata dedektörü, A-taramasõ yapmalõ ve EN 12668-1’e uygun olmalõdõr.

7.2

Problar

7.2." Genel %artlar Normal ve enine dalga problar õ EN 12668-2’deki "artlar õ sa!lamalõdõr. Daha fazla bilgi gerekirse ilâve problar kullanõlabilir. #lâve problar hatalar õn ilk tesbiti s õrasõnda kullanõlmamalõdõr. #lâve problar õn EN 12668-2’de istenen "artlar õ sa!layan problar olmasõ tavsiye edilir.

7.2.2 Prob tabanõ adaptasyonu Gerekti!inde prob tabanõ EN 583-2’ ye göre muayene yüzeyine adapte edilmelidir.

7.2.3 Anma frekansõ Problar õn anma frekans aralõ!õ, 1 MHz – 6 MHz aras õnda olmalõdõr.

7.2.4 Normal problar Etkin kristal çapõ, 10 mm ila 40 mm aras õnda olmalõdõr.

7.2.5 Enine dalga problar õ Enine dalga problar õnõn demet geli" açõlar õ, 35° ila 70° arasõnda olmalõdõr. Etkin kristal alanõ 20 mm 2 ila 625 mm2 arasõnda olmadõr.

7.2.6 Çift kristalli problar Yüzeye yakõn bölgelerin muayenesi gerekti!inde (Madde 4) çift kristalli problar kullan õlmalõdõr.

7.3

Kalibrasyon bloklar õ

Kalibrasyon bloklar õ EN 12223 standardõna uygun olmalõdõr.

7.4

Referans bloklar

Hassasiyet ölçümleri için mesafe-kazanç e !risi (DAC) kullanõlacaksa ve/veya hatalar õn büyüklükleri DAC tekni!i ile referans yansõtõcõlar õn yankõ  yükseklikleri ile kar "õla"tõr õlarak saptanacaksa referans bloklar kullanõlmalõdõr. Referans blo!un yüzey ko"ullar õ muayene parçasõnõn yüzey ko"ullar õ ile benzer olmalõdõr. Aksi belirtilmedikçe referans blok üzerinde, muayenedeki bütün derinlik aral õ!õnõ kapsayacak "ekilde en azõndan üç yansõtõcõ olmalõdõr. Referans blo!un "ekli uygulamaya ba!lõdõr. Referans blok, a"a!õdakilerden birinden imâl edilmelidir:  A B

Muayene parçasõnõn fazla kõsmõndan veya Muayene parçasõ ile aynõ malzemeden ve ayn õ õsõl i"lemden geçirilmi" bir parçadan veya Muayene parçasõndakine benzer akustik özelliklere sahip bir parçadan.

Referans bloklar belirli bir DGS (MKB: mesafe-kazanç-büyüklük) çizelgesinin do !rulu!unu kontrol etmek amacõ dõ"õnda DGS metodu için kullan õlmamal õdõr.

Not:  Referans bloklardaki yansõtõcõlar õn büyüklü!ü Çizelge 5 ve Çizelge 6’da ayr õntõlõ  olarak verilmi"tir. Bu çizelgelerdekilerden farklõ  büyüklüklerdeki yansõtõcõlar, muayene hassasiyeti uygun bir "ekilde düzeltilmek "artõyla kullanõlabilir.

7.5

Temas ortamõ

Uygulama için uygun bir temas ortam õ  kullanõlmalõdõr. Kalibrasyon, hassasiyet ayar õ, tarama ve hata de!erlendirme i"lemleri için aynõ temas ortam õ kullanõlmalõdõr. Muayenenin bitiminde kalan temas ortam õ  daha sonraki imalât veya muayene i "lemlerini veya parçanõn bütünlü!ünü olumsuz etkileyecekse giderilmelidir.

3

ICS 77.040.20; 77.140.85

Not -

8

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Uygun temas ortamlar õna örnekler: su (yumu"atõcõ  veya korozyon önleyici kat õlmõ"  veya katõlmam õ"), gres, ya!, gliserol ve duvar ka !õdõ tutkalõ.

Rutin kalibrasyon ve kontrol

Kombine cihazlar (hata dedektörü ve problar) EN 12668-3’de ayr õntõlar õ verilen "artlara göre kalibre ve kontrol edilmelidir.

!malât safhasõ

9

Ultrasonik muayene, talebin veya sipari "in yapõldõ!õ  anda ba"ka türlü bir anla"ma yapõlmadõysa, meselâ dövme bölgelerinin son õsõl i"lemden sonra muayenesi pratikte uygulanabilir de !ilse mümkün olan en son i"lemden sonra muayene yapõlmasõ gibi, son õsõl i"lemden sonra yapõlmalõdõr (Madde 4).

Not -

Delik açõlacak silindirik ve dikdörtgen kesitli dövme mamüllerde, ultrasonik muayenenin delikler açõlmadan önce yapõlmasõ tavsiye edilir.

"0 Yüzey durumu "0."  Genel Tarama yüzeylerinde, prob hareketini engelleyecek veya de!erlendirmede hataya neden olabilecek, temasõn verimini etkileyebilecek boya, gev "ek tufal, kurumu"  temas ortamõ, yüzeysel düzensizlikler veya di!er etkenler olmamalõdõr.

"0.2 Kalite sõnõf õna göre istenen yüzey kalitesi Muayene parçasõnõn yüzey durumu istenen kalite s õnõf õnõn gerektirdi!i gibi olmalõdõr (Çizelge 1).

Çizelge ": Kalite sõnõf õna göre yüzey durumu Yüzey durumu

#"lenmi" #"lenmi" ve õsõl i"lem yapõlmõ"

Kalite sõnõf õ ve yüzey pürüzlülü!ü, Ra 1 2 3 4 ≤ 25 µm ≤ 12,5 µm ≤ 12,5 µm ≤ 6,3 µm X X X X X X X -

Not: X, belli bir yüzey durumu için elde edilebilecek kalite s õnõf õnõ simgeler.

"0.3 Dövmeden hemen sonraki yüzey durumu Dövme mamülleri dövme i "leminden hemen sonra tedarik edilmi"se, istenen kalite sõnõf õnõ sa !ladõklar õ takdirde, dövülmü" durumdaki yüzey ko"ullar õ kabul edilebilir.

Not -  Dövülmü"  yüzeylerde tatmin edici bir muayene yapmak zordur. Uygun akustik temas õn sa!lanmasõ için ta"lama, kumlama veya zõmparalama tavsiye edilir. Normalde, sadece kalite sõnõf õ 1 uygulanabilir.

""  Hassasiyet ""."  Genel Hassasiyet, belirtilen kalite seviyesi için gerekli kay õt/de!erlendirme seviyelerinde en küçük boyuttaki hatalar õn tesbit edilebilmesini sa!layacak yeterlikte olmal õdõr (Çizelge 5, Çizelge 6 ve Çizelge 7’ye bakõnõz). Belirli bir probla tarama için hassasiyet ayar õ yapõlõrken, Madde 11.2 ve Madde 11.3’te ayr õntõlõ olarak anlatõlan (DAC veya DGS) metotlardan biri kullan õlmalõdõr (Madde 4). Her iki durumda da kullanõlacak prosedür EN 583-2’ye uygun olmalõdõr.

"".2 Normal problar Disk "ekilli yansõtõcõlar kullanõlarak hazõrlanmõ" mesafe genlik e!risi (DAC), Mesafe-kazanç-büyüklük (DGS) tekni!i.

 A

4

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

"".3 Enine dalga problar õ  A

3 mm çaplõ yandan açõlmõ" delik kullanõlarak hazõrlanmõ" mesafe genlik e!risi (DAC), Mesafe-kazanç-büyüklük (DGS) tekni!i.

DAC ve DGS teknikleri, enine dalga problar õ için k õyaslanmamalõdõr.

"".4 Muayene Tekrar õ Muayene tekrarlandõ!õnda, hassasiyet ayar õ  için daha önce kullanõlmõ" olan teknik (DAC veya DGS) kullanõlmalõdõr.

"2 Tarama "2."  Genel Tarama elle, temas darbe/yankõ tekni!i kullanõlarak yapõlmalõdõr.  Asgari tarama kapsamõ, dövme i"leminin tipine ve taramanõn kõlavuz çizgileri üzerinde tarama veya %100 tarama olmasõ ön görü"me ve sipari" sõrasõnda belirtilir. Çizelge 2, dört dövme tipini "ekle ve imalât yöntemine göre s õnõflandõr õr. Çizelge 3, dövme tipi 1, 2 ve 3 için normal tarama kapsam õnõn "artlar õ belirtilir. Çizelge 4, dõ"  çap / iç çap oranõ  1,6:1 küçük olan 3a ve 3b tipi dövme mamuller için enine dalga tarama kapsamõn "artlar õnõ belirtir. Çevresel yöndeki enine dalga taramalar õn etkin derinli!i, prob açõsõ ve dövme mamulün çapõyla sõnõrlanmõ"tõr (Ek A).

"2.2 Karma#õk #ekilli dövme mamuller Karma"õk "ekilli dövme mamulü veya mamullerinin karma "õk "ekilli kõsõmlar õ için (Tip 4) ve küçük çaplõ dövme mamuller için tarama kapsam õ, mü "teri ve tedarikçi arasõnda var õlan anla"mayla belirlenmelidir (Madde 4). Anla"ma en azõndan, gereken prob açõlar õ, tarama yönleri ve tarama kapsam õ (kõlavuz çizgileri üzerinde veya %100) yer almal õdõr.

"2.3 Kõlavuz çizgileri üzerinde tarama kapsam õ Kõlavuz çizgileri üzerinde tarama bir veya daha çok prob, Çizelge 3 ve 4’ de tan õmlanan kõlavuz çizgileri üzerinde gezdirilerek yapõlmalõdõr. Kõlavuz çizgileri üzerinde tarama sõrasõnda kayda de!er belirtilere rastlandõ!õnda bu belirtilerin boyutlar õnõ saptamak için, belirtiler çevresinde ilâve taramalar yap õlmalõdõr.

"2.4 %"00 tarama kapsam õ %100 tarama, Çizelge 3 ve Çizelge 4’de belirtilen yüzeyler üzerinde uygulanmal õ ve tarama hatlar õnda en az etkin prob çapõnõn %10’u kadar bir üst üste binme sa!lanacak "ekilde yapõlmalõdõr.

"2.5 Tarama hõzõ Elle tarama hõzõ, 150 mm/s’yi a "mamalõdõr.

5

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Çizelge 2: $ekle ve imalât yöntemine göre dövme mamullerin sõnõflandõr õlmasõ 1a

1b

2

Tip

2)

2)

3), 4)

$ekil Uzun ve yuvarlak veya yakla "õk olarak yuvarlak kesitli, meselâ; çubuklar, "aftlar, silindirler, çubuklardan kesilmi " diskler.

#malât yöntemi 1) Do!rudan dövme

Uzun ve dikdörtgen veya yakla"õk olarak dikdörtgen kesitli, meselâ; çubuklar, "aftlar, bloklar, çubuklardan kesilmi" parçalar.

 

Düzle"tirilmi", meselâ; diskler, plakalar

Basma

#çi bo" silindirler: meselâ; "i"eler, sõkõ"tõr õlmõ" gaz tanklar õ

3a

Mandrelde dövme

#çi bo" silindirik "ekiller: meselâ, halkalar, flan"lar

3b

Geni"letme

3c 4

Karma"õk "ekilli bütün dövme mamulleri veya bunlar õn kõsõmlar õ

Çe"itli

Notlar: 1)  Mü"teri, ön görü"me veya sipari" sõrasõnda, imalât yöntemi hakk õnda bilgilendirilmelidir. 2)  Tip 1 dövme mamullerde ana boyutlar õna göre daha küçük delikler olabilir. 3)  Tip 2 dövme mamullere sonradan delikler açõlabilir (meselâ, disklerin birbirine ba!lanmasõ) 4)  Tip 2 dövme mamuller, kütüklerden veya çubuklardan dövme ile imâl edilmi " mamulleri de , kapsar.

6

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Çizelge 3: Normal probla tarama Tip 1

1a

1b

90° ile 2 yön D≤200 60° ile 3 yön 2003

>2

≤ 0,1

≤ 0,3

≤ 0,5

≤ 0,6

≤ 12

≤ 8

≤ 5

≤ 3

≤ 8

≤ 5

≤ 3

≤ 2

1)

 deq = E" de!er disk "eklindeki yansõtõcõ çapõ  R = Fn / Fo,n n = 1 t ≥ 60 mm için n = 2 t < 60 mm için Fn : n’inci arka duvar yankõsõnõn genli!i (ekran yüksekli!i) Fo,n : n’inci arka duvar yank õsõnõn Fn ile aynõ ses mesafesinde hatasõz bir bölgedeki genli!i (ekran yüksekli!i) 3) Arka duvar yankõsõnõn yüksekli!indeki dü"ü" kayõt seviyesini a"arsa bu durum daha ayr õntõlõ olarak incelenmelidir. R oranõ sadece bir süreksizlik nedeniyle yank õ yüksekli!inde ani dü"ü" olmasõ durumunda uygulanabilir. 2)

Çizelge 6 - Enine dalga problar õ için disk "ekilli yansõtõcõlara göre hazõrlanmõ" DGS çizelgeleri ile çalõ"õrken kalite sõnõflar õ, kayõt seviyesi ve kabul kriterleri Kalite sõnõf õ Kayõt seviyesi deq mm 2) #zole süreksizlikler için kabul kriterleri d eq mm 2) Büyük veya kümelenmi" noktasal süreksizlikler için kabul kriterleri 1) deq mm Notlar: 1)  Enine dalga ile tarama 1. kalite s õnõf õnda kullanõlmaz 2)  deq = E" de!er disk "eklindeki yansõtõcõ çapõ

1 1) -

2 >5 ≤ 8

3 >3 ≤ 5

4 >2 ≤ 3

-

≤ 5

≤ 3

≤ 2

11

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Çizelge 7 - Enine dalga problar õ için DAC tekni !i ile çalõ"õrken kalite sõnõflar õ, kayõt seviyesi ve kabul kriterleri Kalite sõnõf õ 

2)

1

Anma muayene frekansõ 3) MHz

Kayõt seviyesi % (DAC)

Kabul kriterleri Büyük veya 1) 4) kümelenmi " noktasal #zole süreksizlikler  %(DAC) süreksizlikler %(DAC)

1 50 100 50 2 100 200 100 2 50 100 50 3 4 100 200 100 2 30 60 30 4 4 50 100 50 1) 3 mm çaplõ yandan açõlmõ" delik esas alõnmaktadõr. 2) Enine dalga ile tarama 1. kalite s õnõf õnda kullanõlmaz. 3)  Her frekans ve her prob için 3 mm çapl õ yandan açõlmõ" deli!e göre bir DAC çizilmelidir. 4)  DAC’a göre belirtinin yankõ yüksekli!i Ek B’de verilmektedir. 2

"5 Boyutlandõrma Bir süreksizli!in büyüklü!ünün saptanmasõ  gerekti!inde, mü"teri ve tedarikçi arasõndaki anla"maya göre a"a!õdaki metotlardan bir veya birkaç õ kullanõlmalõdõr. Bu teknikler, EN 583-5’te ayr õntõlar õ verilen "artlarla uyumlu olmalõdõr. .0 .1 .2

6 dB azaltma tekni!i, 20 dB azaltma tekni!i, azamî genlik tekni!i.

"6 Rapor hazõrlama ") Yapõlan bütün muayeneler sonucunda a"a!õdaki bilgileri asgari bir "art olarak ihtiva eden bir rapor hazõrlanmalõdõr. Tedarikçinin adõ, Sipari" numarasõ, Muayene edilecek dövme mamulün tanõmlamas õ, Muayenenin amac õ: muayene bölgeleri ve uygulanacak kalite s õnõflar õ, Ultrasonik muayenenin uygulandõ!õ muayene safhasõ, Yüzey durumu, Kullanõlan cihazlar (problar, kalibrasyon ve referans bloklar õ), Hassasiyet ayar õnda kullanõlan teknik(ler), Bu standarda veya kullanõlan yazõlõ prosedüre yapõlan atõflar (uygulanabildi!i durumlarda) (TS EN 10228-3), muayene sonuçlar õ: Uygun kayõt/kabul kriterlerini a"an bütün hatalar õn konumu, sõnõflandõrmasõ  ve yüksekli!i (e" de!er disk "ekilli yansõtõcõ büyüklü!ü veya yandan aç õlmõ" delik yüzdesi cinsinden) Gerekli tarama kapsam õndaki kõsõtlamalar ile ilgili ayr õntõlar ve uygulanabiliyorsa yak õn yüzey geni"li!i, Muayene tarihi, Operatörün adõ, vasf õ ve imzasõ.

 A B C D E F G H I J K L

") TSE Notu:  Deney raporu, burada istenilen bilgilere ilâveten, TS EN ISO/IEC 17025’de verilen bilgileri de ihtiva edecek "ekilde düzenlenebilir.

12

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Ek A Çevresel yönde enine dalga ile taramalarda muayene edilebilen azami derinlik $ekil A.1, belirli bir prob ve mesafe kalibrasyonu için çevresel yönde enine dalga probu ile taramada test edilebilen azami derinli!i göstermektedir.

D: radyal yöndeki bir yans õtõcõdan normal geli" için ses yolu aralõ!õ, M: belli bir prob ve R dõ" çap için azami muayene edilebilen derinliktir. Prob açõsõ, X Azami muayene derinli!i, M Ses yolu aralõ!õ, D 70° 0,06R 0,34R 60° 0,13R 0,50R 50° 0,24R 0,64R 45° 0,30R 0,70R 35° 0,42R 0,82R Not: Muayene edilebilen azami derinlik ve buna kar "õlõk gelen ses yolu aral õ!õ dõ"  çap (R) cinsinden verilmi"tir. Ses yolu aralõ!õ  (D) de!erleri için gösterilen de!erler iki katõna çõkartõlabilir.

%ekil A." - Çevresel yönde enine dalga probu ile taramada muayene edilebilen azami derinlik.

13

ICS 77.040.20; 77.140.85

TÜRK STANDARDI

TS EN 10228-3/Mart 2002

Ek B Belirtinin %DAC de$erine göre dB cinsinden genli$i 3 mm yandan aç õlmõ"  delikle hazõrlanan yüzde DAC e!risi yerine, gerekli kabul/kayõt kriterleri 3 mm DAC hazõrlanarak ve genlikleri Çizelge B.1’ e göre ayarlanarak elde edilebilir.

Çizelge B." - %DAC de!erine kar "õlõk gelen dB genlik de !eri DAC % 30 50 60 100 200

14

DAC’a göre belirtinin yüksekli!i dB - 10 -6 -4 0 +6