ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕ ΤΕΧΝΙΚΑ ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΠΤΩΣΕΙΣ

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

1

Πρόλογος Αντίθετα µε τους άλλους τύπους ατυχηµάτων, στις πτώσεις από ύψος σπάνια συναντούµε «παρ ολίγον» ατυχήµατα, απ τα οποία να προειδοποιηθούµε ή να µάθουµε για τις συνέπειες. Οι κίνδυνοι πτώσης από υπερυψωµένο επίπεδο πρέπει να εξετάζονται µε τη µέτρηση του επιπέδου του κινδύνου, πριν από οποιοδήποτε συµβάν πτώσης ή απουσία προηγούµενης εµπειρίας ατυχήµατος. Το µεγάλο πρόβληµα µε τον κίνδυνο πτώσης είναι ότι, είτε ο εργαζόµενος είναι έµπειρος µε την εργασία σε ύψη είτε όχι, αρκεί να κάνει µόνο ένα σοβαρό λάθος στην επαγγελµατική του καριέρα, για ν αλλάξει οριστικά η ζωή του. Μπορεί κανείς να ξέρει εάν µια πτώση θανάσιµη ή µε σοβαρό τραυµατισµό θα συµβεί στα πρώτα ή στα τελευταία δευτερόλεπτα µιας 30χρονης καριέρας ενός εργαζόµενου; Προσεγγίζοντας επαγγελµατικά τα ζητήµατα ασφάλειας, είµαστε αναγκασµένοι να υποθέσουµε ότι θα συµβεί στα πρώτα δευτερόλεπτα! J. N. Ellis-Εισαγωγή στην προστασία από πτώσεις Αµερικανική Εταιρεία Μηχανικών Ασφαλείας

Αντίθετα µε τη συχνότητα των πτώσεων στο ίδιο επίπεδο (ολισθήµατα, σκοντάµµατα) που είναι πολύ υψηλή και οι τραυµατισµοί αφορούν συνήθως στραµπουλί γµατα και υπερεντάσεις, µια πτώση από υπερυψωµένη θέση συµβαίνει σπάνια και καταλήγει συνήθως σε σοβαρό ή θανάσιµο τραυµατισµό (θραύσεις, βλάβες στον εγκέφαλο, παραπληγία, θάνατος). Εάν σκεφθούµε ότι οι πτώσεις στο ίδιο επίπεδο µπορούν να καταλήξουν σε σοβαρούς τραυµατισµούς, τότε κάθε µέτρο πάνω απ το επίπεδο του εδάφους, αυξάνει αυτή την πιθανότητα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

2

Ορισµοί – Έννοιες Σηµείο αγκύρωσης (anchor point/anchorage): Ένα ασφαλές στοιχείο για την προσάρτηση µέσων ατοµικής προστασίας από πτώσεις, όπως σχοινιών πρόσδεσης, σωστικών σχοινιών (οριζόντιων ή κατακόρυφων) ή συσκευών επιβράδυνσης (ανακοπτών πτώσης) και το οποίο είναι ανεξάρτητο από τα µέσα υποστήριξης ή εξάρτησης του εργαζόµενου. Σχοινί πρόσδεσης /αναδέτης (lanyard): Ενα σχοινί πρόσδεσης/ αναδέτης είναι ένα σχοινί από συνθετικές ίνες, συρµατόσχοινο, ιµάντα ή αλυσίδα, που χρησιµοποιείται για να συνδέσει µε ασφάλεια µια ζώνη ασφαλείας ή µια ολόσωµη εξάρτηση, σ ένα σωστικό σχοινί ή σ ένα σηµείο αγκύρωσης/στήριξης. Συνδετήρας (connector): Στοιχείο σύνδεσης ή εξάρτηµα ενός συστήµατος προστασίας από πτώσεις. Ενας συνδετήρας µπορεί να είναι κρίκος ή άγγιστρο.

Απορροφητής ενέργειας (shock/energy absorber): Ενας απορροφητής ενέργειας είναι µια διάταξη που επιβραδύνει και απορροφά την πτώση, µειώνοντας τη δύναµη ανακοπής της. Οι ατοµικοί απορροφητές ενέργειας συνήθως κατασκευάζονται από «ύφανση διαχωρισµού».

Ολόσωµη εξάρτηση (full body harness): Μια διάταξη από ιµάντες που περνούν γύρω από τους ώµους, το στήθος και τα πόδια. Σε µία πτώση, µια ολόσωµη εξάρτηση προστατεύει περισσότερο από µια ζώνη ασφαλείας, διότι κατανέµει τη δύναµη επίδρασης σε µεγαλύτερες και ανθεκτικότερες περιοχές του σώµατος.

Ζώνη ασφαλείας/µέσης (body/waist belt): Είναι ένα στοιχείο για την υποστήριξη του σώµατος ή για τοποθέτηση προς εργασία, κατασκευασµένο από υλικό κατάλληλης αντοχής, που περιβάλλει το σώµα στο ύψος της µέσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

3

∆ακτύλιοι πρόσδεσης ή δακτύλιοι D ή V ή Ο (Dring): ∆ακτύλιοι πρόσδεσης ενσωµατωµένοι σε ζώνη µέσης ή ολόσωµη εξάρτηση, µέσω των οποίων γίνεται η σύνδεση µε τα σχοινιά πρόσδεσης, συσκευές ανακοπής κλπ.

Σωστικό σχοινί/ οδηγός αγκύρωσης (lifeline/ anchorage line): Είναι ένα σχοινί από συνθετικές ίνες ή συρµατόσχοινο προσαρµοσµένο σε σηµεία αγκύρωσης στο ένα ή και στα δύο άκρα του. Χρησιµοποιείται για να κατευθύνει µια διάταξη ανακοπής πτώσεων και να τη συνδέει µε το/τα σηµεία αγκύρωσης. ∆ιακρίνουµε τα κατακόρυφα και τα οριζόντια σωστικά σχοινιά (οδηγούς αγκύρωσης).

Ανακόπτης πτώσης επαναφερόµενου τύπου (retractable type fall arrester): Μια συσκευή για ανακοπή πτώσεων, της οποίας το εσωτερικά περιτυλιγµένο σχοινί ξετυλίγεται καθώς ο χρήστης του µετακινείται αποµακρυνό µενος (ή µαζεύεται όταν πλησιάζει τη συσκευή) και αυτόµατα κλειδώνει όταν συµβεί µια πτώση. Λειτουργεί παρόµοια µε τη ζώνη του αυτοκινήτου. Μπορεί να θεωρηθεί σαν ειδικού τύπου κατακόρυφο σωστικό σχοινί. Απόσταση ελεύθερης πτώσης: Η απόσταση πτώσης πριν το σύστηµα ανακοπής ν αρχίσει να ενεργοποιείται για την επιβράδυνση της πτώσης. Απόσταση επιβράδυνσης: Η απόσταση επιβράδυν σης είναι η απόσταση από την ενεργοποίηση του εξοπλι σµού ανακοπής πτώσης, µέχρι την πλήρη ανακοπή. Απόσταση ανακοπής: Η κατακόρυφη απόσταση σε µέτρα, µετρηµένη στο κινητό σηµείο άσκησης του φορτίου, από την αρχική θέση (αρχή της ελεύθερης πτώσης), µέχρι την τελική θέση (ισορροπία µετά την ανακοπή), µε εξαίρεση των επιµηκύνσεων της ολόσωµης εξάρτησης και των δακτυλίων της (ορισµός σύµφωνα µε τα ευρωπαϊκά πρότυπα). Συνολική απόσταση πτώσης: Ο συνδυασµός της απόστασης ελεύθερης πτώσης και της απόστασης επιβράδυνσης, καθώς και κάποιων άλλων επιπλέον

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

4

παραµέτρων, όπως η ολίσθηση του δακτυλίου D στην εξάρτηση ή η τάση επιµήκυνσης στο σχοινί.

Πτώση µε αιώρηση (τύπου εκκρεµούς): Μια πτώση σαν εκκρεµές που µπορεί να προκύψει µετά από µετακίνηση οριζόντια, µακρυά από ένα σταθερό σηµείο αγκύρωσης. Μια πτώση µε αιώρηση δηµιουργεί την ίδια ενέργεια µε µια πτώση από την ίδια απόσταση, αλλά κατακόρυφα.

Αποσύνδεση µε περιστροφή Οι αποσυνδέσεις µε περιστροφή µπορεί να συµβούν όταν µικροί δακτύλιοι D ή άλλο υλικό πρόσδεσης προκαλέσουν το άνοιγµα του αγκίστρου σε µια δραστηριότητα περιστροφής ή σε περιπτώσεις εκτίναξης του εξοπλισµού.

Σύστηµα περιορισµού µετακίνησης. Ενα σύστηµα περιορισµού µετακίνησης σκοπεύει στο να περιορίσει την κίνηση ενός εργαζόµενου, έτσι ώστε αυτός να µην µπορεί να φτάσει κάποια θέση όπου υπάρχει κίνδυνος πτώ σης. Το περιοριστικό σύστηµα αποτελείται από µια ζώνη ασφα λείας (ή µια εξάρτηση ασφα λείας), ένα σωστικό σχοινί ή/και σχοινί πρόσδεσης και ένα σηµείο αγκύρωσης. Η ζώνη ασφαλείας στερεώνεται σ ένα σωστικό σχοινί που έχει ένα σταθερό µήκος και το οποίο προσδένεται σ ένα ασφαλές σηµείο αγκύρωσης. Το µήκος του σωστικού σχοινιού είναι τέτοιο ώστε ο εργαζόµενος να µην µπορεί να προσεγγίσει σε λιγότερο από 1 µέτρο από κάποιο άνοιγµα ή άκρο. Μία ζώνη καθίσµατος σε όχηµα ή κινητό εξοπλισµό µπορεί να θεωρηθεί σαν σύστηµα περιορισµού µετακίνησης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

5

Σύστηµα ανακοπής πτώσεων. Ενας συνδυασµός µέσων ατοµικής προστασίας από πτώσεις που λειτουργούν συνδυασµένα σαν σύστηµα, προκειµένου ν ανακόπτουν µια ελεύθερη πτώση και να περιορίζουν την πιθανότητα τραυµατισµού του εργαζόµενου.

Σύστηµα τοποθέτησης προς εργασία ή σύστηµα συγκράτησης. Συνδυασµός µέσων τα οποία επιτρέπουν στον χρήστη να στηριχθεί για να εργάζεται ελεύθερα χρησιµοποιώντας το χέρι του ή τα χέρια του, όταν εργάζεται σε µια ανυψωµένη επιφάνεια, όπως πχ σε έναν τοίχο και εκτίθεται σε κίνδυνο πτώσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

6

Στατιστικές ατυχηµάτων από πτώσεις Οι εργασίες σε ύψος είναι δυνατό να εκθέσουν τους εργαζοµένους σε ιδιαίτερα υψηλούς κινδύνους για την υγεία τους και την ασφάλειά τους, ιδίως σε κινδύνους πτώσης και σε σοβαρά εργατικά ατυχήµατα, τα οποία αντιπροσωπεύουν υψηλό ποσοστό ατυχηµάτων και µάλιστα θανάσιµων. Οδηγία 2001/45/ΕΚ

Στην Ελλάδα το 1994 το 30% των ατυχηµάτων οφείλονταν σε πτώσεις, ενώ οι πτώσεις µε αποτέλεσµα τον θάνατο των εργαζοµένων αντιπροσώπευαν το 40% των θανατηφόρων ατυχηµάτων. Στην Αγγλία οι πτώσεις από ύψος είναι η µεγαλύτερη αιτία θανατηφόρων ατυχηµάτων, η δεύτερη σηµαντικότερη αιτία των σοβαρών τραυµατισµών και η τέταρτη πιο συνηθισµένη αιτία των τραυµατισµών που προκαλούν αποχή από την εργασία πάνω από 3 ηµέρες. Αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% των σοβαρών τραυµατισµών και το 50% των θανατηφόρων ατυχηµάτων (Στατιστικά στοιχεία HSE). Το 50% των θανατηφόρων τραυµατισµών σαν αποτέλεσµα πτώσης από ύψος, συµβαίνει στις κατασκευές. Η κύρια αιτία όλων των πτώσεων από ύψος είναι οι πτώσεις από φορητές σκάλες (το 24% των θανατηφόρων και των σοβαρών τραυµατισµών). Το 40% των πτώσεων από φορητές σκάλες την τελευταία πενταετία, συνέβει στις κατασκευές. Το 20% των πτώσεων στις κατασκευές αφορούσε πτώσεις από σκαλωσιές. “…αλλά θυµηθείτε, σοβαροί τραυµατισµοί µπορούν να προκληθούν από πτώσεις από σχετικά χαµηλά ύψη (οι στατιστικές τραυµατισµών δείχνουν ότι

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

7

σε πτώσεις από λιγότερο από 2 µέτρα οφείλονται τα δύο τρίτα των σοβαρών τραυµατισµών από πτώσεις)». Προσχέδιο Κανονισµών Εργασίας σε ύψος 2004 της HSE (Αγγλία).

Σύµφωνα µε την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων στην ΕΕ οι πτώσεις από ύψος και οι πτώσεις στο ίδιο επίπεδο αντιπροσωπεύουν το 38% των σοβαρών ατυχηµάτων στα εργοτάξια, ενώ οι εργαζόµενοι στον κατασκευαστικό κλάδο φοβούνται κυρίως τις πτώσεις και τις πτώσεις αντικειµένων.

Στη Γερµανία, µια έρευνα στην κατασκευαστική βιοµηχανία το 1990, αποκάλυψε ότι το 37% των ατυχηµάτων από πτώσεις συνέβαινε σε επαγγέλµατα κατασκευών στέγης και ξυλουργών. Το 30% των ατυχηµάτων αφορούσε πτώσεις που συνέβησαν από οροφές ψηλότερες από 3 µέτρα. Το 42% των ατυχηµάτων από πτώσεις είχε συµβεί κατά τη χρήση φορητών κλιµάκων.

Κανείς εργαζόµενος δεν θέλει να γίνει µια στατιστική, σαν συνέπεια ενός γνωστού κινδύνου!

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

8

Μια µελέτη του BLS (Γραφείο Στατιστικών Εργασίας των ΗΠΑ) του 1984, έδειξε ότι το 1982 το 85% των εργαζοµένων που επέζησαν από ατυχήµατα µε πτώσεις από ύψος απουσίασαν κάποιο χρόνο από την εργασία τους. Ο µέσος χαµένος χρόνος ήταν 31 ηµέρες, 14 ηµέρες περισσότερες απ το µέσο όρο για όλους τους άλλους τραυµατισµούς τους σχετικούς µε την εργασία εκείνη τη χρονιά. Οι περισσότεροι απ τους 744 τραυµατισµούς αυτής της µελέτης θα µπορούσαν να είχαν αποφευχθεί µε αποτελεσµατική πρόληψη ή µέτρα προστασίας. Αν και το 47% των επιζώντων απ τις πτώσεις εργαζότανε σε ύψη πάνω από 3 µ κάθε ηµέρα, το 14% δήλωσε ότι η προστασία από πτώσεις δεν χρειάζονταν. 20% είπαν ότι αισθάνονταν πως η προστασία από πτώσεις δεν χρειαζότανε και το 47% δεν τη θεωρούσε πρακτική. Αυτά τα ευρήµατα δείχνουν την ύπαρξη µικρής συνειδητοποίησης της δυνητικής σοβαρότητας των πτώσεων από ύψος ή της διαθεσιµότητας αποτελεσµατικών µέτρων ελέγχου. Σχεδόν οι µισές από τις εταιρείες αυτής της µελέτης δεν είχαν θέσει απαιτήσεις για τη χρήση του εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις. Την ίδια στιγµή το 75% δεν είχε διαξάγει εκπαίδευση.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

9

16 τραυµατισµένοι εργαζόµενοι χρησιµοποιούσαν εξοπλισµό προστασίας από πτώσεις, αλλά επειδή ο εξοπλισµός δεν είχε επιλεγεί, εγκατασταθεί ή χρησιµοποιηθεί σωστά, αυτοί τραυµατίστηκαν. Πχ ένας εργαζόµενος έπεσε από 3 µ και χτύπησε στο έδαφος διότι το σχοινί πρόσδεσής του ήταν πολύ µακρύ για ν ανακόψει έγκαιρα την πτώση του.

Αν και οι πτώσεις από ύψος συµβαίνουν σε κάθε στιγµή, σχεδόν σε όλα τα είδη βιοµηχανικής εργασίας, κάποιοι κλάδοι υποφέρουν από υψηλότερη αναλογία συµβάντων. BLS 1984: ΚΑΤΑΣΚΕΥΈΣ 41%, ΒΙΟΜΗΧΑΝΊΑ 23%, ΕΜΠΌΡΙΟ 14%, ΥΠΗΡΕΣΊΕΣ 7%, ΜΕΤΑΦΟΡΈΣ ΚΑΙ ∆ΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΊΕΣ 7%, ΑΛΛΟΙ 8%.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

10

Ατυχήµατα στις κατασκευές: εργάτες κατασκευών 23%, ηλεκτρολόγοι 5%, άλλοι 41%, ξυλουργοί 17%, υδραυλικοί και εφαρµοστές 5%, βοηθοί 4%, εργαζόµενοι σε στέγες 4%, επιβλέποντες 3%, εγκαταστάτες έτοιµων τοίχων 3%.

Πότε συµβαίνουν πτώσεις. (BLS/1984): Η πιο συνηθισµένη δραστηριότητα (17%) είναι η φόρτωση και εκφόρτωση υλικού. 13% σε λειτουργία επισκευής, καθαρισµό ή εγκατάσταση εξοπλισµού. 10% σε εργασίες ξυλουργικής.

Αλλες δραστηριότητες: χρωµατισµός, συγκολλήσεις, εργασίες σε στέγες, εργασία µε µεταλλικά φύλλα και κτιστική. Ειδικές κινήσεις την ώρα της πτώσης: 28% αναρρίχηση ή κατάβαση προς/από υπερυψωµένη θέση. 13% βάδισµα. 11% βηµατισµός από µια επιφάνεια σε άλλη. 10% µετακίνηση προς τα πίσω.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

11

Κατασκευές απ τις οποίες έπεσαν τα θύµατα: Σκαλωσιές 17%, οροφές 14%, στάση πάνω σε αντικείµενα (εξοπλισµός, υλικά εργασίας) 14%, διάδροµοι 8% (κοντά σε ανοίγµατα, τάφρους κλπ), 5% φόρτωση σε αποβάθρες, σώρευση υλικών, δοκοί υποστέγων, στύλοι τηλεφώνου, ηλεκτρικοί κλπ.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

12

Οι πτώσεις από ύψος είναι δαπανηρές. Το κόστος µιας απλής πτώσης από ύψος συνήθως αρχίζει από 500.000 δολάρια και εύκολα φτάνει το 1 εκατοµµύριο δολάρια ή και περισσότερο όταν εµπλέκονται δικαστικές αγωγές τρίτων σε σοβαρούς τραυµατισµούς. Σύµφωνα µε µελέτη του Πανεπιστηµίου Στάνφορντ κατ ελάχιστο οι πτώσεις από ύψος καταλήγουν σε δαπάνες 10.000 έως 20.000 δολαρίων. Οι ιατρικές δαπάνες τείνουν να είναι υψηλές λόγω της σοβαρότητας των τραυµατισµών µε πτώση από ύψος. Συνηθισµένα αποτελέσµατα είναι οι θραύσεις, οι βλάβες στον εγκέφαλο, παραπληγία και θάνατος. Η δαπάνη τοποθέτησης µέσων προστασίας συγκρίνεται µε τις συνέπειες της πτώσης. ∆εν συγκρίνεται µε το εάν ο εργοδότης µπορεί να παρέχει τα µέσα για την τοποθέτηση των αναγκαίων µέσων προστασίας. Γενικά καθήκοντα πρόληψης στους χώρους εργασίας στη ∆υτ Αυστραλία Επιτροπή ∆υτ Αυστραλίας Worksafe, 1996

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

13

Σε πόσο χρόνο πέφτει κανείς; Πολλοί εργαζόµενοι πιστεύουν ότι θα έχουν χρόνο να επανακτήσουν την ισορροπία τους πριν πέσουν. Αυτό δεν συµβαίνει πάντα! Ο παρακάτω πίνακας δείχνει πόσο µπορεί κανείς να πέσει σε λίγα µόλις δευτερόλεπτα: Χρόνος (δευτερόλεπτα) 0.5 1 1.5 2 2.5 3 4

Απόσταση (µέτρα) 1.2 5 11 20 31 44 78

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

14

Βασικές αρχές για την πρόληψη των πτώσεων Τα µέτρα ελέγχου του κινδύνου πτώσης µπορεί να διαιρεθούν σ έναν αριθµό µεγάλων κατηγοριών και να ιεραρχηθούν. Τα µέτρα αυτά δεν είναι αµοιβαία αποκλειώµενα. Συνήθως τα συστήµατα ασφαλείας για εργασία σε ύψη εφαρµόζουν έναν συνδυασµό αυτών των µέτρων ελέγχου του κινδύνου. 1. Αποφυγή/Περιορισµός των κινδύνων πτώσης. Περιορισµός των κινδύνων πτώσης σηµαίνει ότι βρίσκεται ένας τρόπος για την αποφυγή της ανάγκης έκθεσης σε ύψη. Για παράδειγµα, η κατασκευή του δικτυώµατος µιας οροφής στο επίπεδο του εδάφους είναι ασφαλέστερη µέθοδος από την συναρµολόγησή της στον αέρα. 2. Αντικατάσταση: Παροχή µιας σταθερής και ασφαλούς επιφάνειας εργασίας έναντι µιας ασταθούς ή εύθραυστης. Αυτό µπορεί να επιτευχθεί µε τη χρήση σκαλωσιών ή πλατφορµών εργασίας διαφόρων τύπων, ανελκυστήρων κλπ. 3. ∆ιαχωρισµός (αποµόνωση) (πρόβλεψη περιφραγµάτων στο ίδιο επίπεδο, όπως τοίχοι, καλύµµατα, κιγκλιδώµατα προστασίας, χειρολαβές κλπ). 4. Τεχνικά µέτρα ελέγχου: Είναι σηµαντικό σε όλα τα στάδια σχεδίασης ενός τεχνικού έργου να δίνεται προσοχή στην πρόληψη των πτώσεων, όχι µόνο κατά το στάδιο της κατασκευής, αλλά και

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

15

κατά τη χρήση ή την συντήρηση. Η σχεδίαση µπορεί να περιλαµβάνει χαρακτηριστικά όπως µόνιµα µέσα ασφαλούς πρόσβασης και αποµάκρυνσης, µόνιµα κιγκλιδώµατα και σηµεία αγκύρωσης για χρήση από συστήµατα ανακοπής πτώσεων κλπ. 5. Ατοµικός προστατευτικός εξοπλισµός (συγκράτηση ή ανακοπή πτώσεων). Είναι η κατάλληλη χρήση ατοµικού εξοπλισµού προστασίας, όπου υπάρχει επαρκές διάκενο κάτω από τον χρήστη. 6. ∆ιαχειριστικές τεχνικές ελέγχου. Είναι εκείνες οι διαδικασίες που παρεµβαίνουν στις µεθόδους εργασίας µε σκοπό την µείωση των κινδύνων πτώσης, πχ περιορισµοί όδευσης, προειδοποιητικά σήµατα, σωστές τεχνικές, όπως στήσιµο σκαλωσιάς κλπ.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

16

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

17

Κατηγορίες συστηµάτων προστασίας από πτώσεις • Προστασία επιφάνειας (αντιολισθηρό δάπεδο, αφαίρεση εµποδίων, καθαριότητα, αντιολισθηρά υποδήµατα) • Σταθερά περιφράγµατα, µόνιµα ή προσωρινά (κουπαστές, κιγκλιδώµατα προστασίας) • Προειδοποιητικά περιφράγµατα (σχοινιά, φράκτες, σύρµατα) • Προστασία ανοιγµάτων κιγκλιδώµατα προστασίας)

επιφανειών

(αφαιρούµενα

καλύµµατα,

• Συστήµατα περιορισµού µετακίνησης ή συγκράτησης στη θέση εργασίας (σχοινί ασφαλείας και ζώνη ή εξάρτηση) • Συστήµατα ανακοπής πτώσεων (σχοινί ασφαλείας µε απορρόφηση ενέργειας και εξάρτηση) • Συστήµατα συγκράτησης πτώσεων (δίκτυα ασφαλείας)

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

18

Οι εργαζόµενοι σε ύψη πρέπει να φορούν κράνος µε ιµάντα πρόσδεσης στο σαγόνι και αντιολισθηρά υποδήµατα.

Οταν η εργασία διεξάγεται σε χώρο τέτοιο που τα υποδήµατα λερώνονται από λάσπες, τέφρα ή λάδια, πρέπει να καθαρίζονται για να αποφεύγονται γλιστρήµατα.

Οι εργαζόµενοι σε ύψη πρέπει να εξεταστούν από γιατρό.

Παροχή επίβλεψης ανάλογης προς τα ευρήµατα της εκτίµησης κινδύνων και της εµπειρίας και ικανότητας των εργαζοµένων που εµπλέκονται στην εργασία. Ένας εργαζόµενος µπορεί να είναι εκπαιδευµένος σύµφωνα µε ένα εθνικό πρότυπο, αλλά αυτός ακόµη να χρειάζεται να εξοικειωθεί µε τη διαµόρφωση και τις ιδιαιτερότητες του χώρου και να του εξηγηθούν προσεκτικά οι εργασίες που πρόκειται να εκτελέσει. Προσχέδιο Κανονισµών Εργασίας σε ύψος της HSE (Αγγλία)

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

19

Κάθε εργοδότης που προτίθεται να εκτελέσει εργασίες σε ύψος θα πρέπει να επιλέγει εξοπλισµό που να παρέχει κατάλληλη προστασία. Γενικά τα µέτρα συλλογικής προστασίας για την πρόληψη των πτώσεων παρέχουν καλύτερη προστασία απ ότι τα ατοµικά προστατευτικά µέτρα. Οδηγία 2001/45/ΕΚ

∆άπεδα εργασίας – Περιφράξεις προστασίας – Κεκλιµένα επίπεδα – Μέσα πρόσβασης

Πριν την επιλογή ενός συστήµατος ατοµικής προστασίας έναντι πτώσεων, πρέπει πρώτα να µελετηθεί η δυνατότητα εγκατάστασης ράβδων προστασίας ή περιφράξεων. Αυτές παρέχουν υψηλό βαθµό προστασίας εάν εγκατασταθούν κατάλληλα. Οι πεζογέφυρες, οι εξέδρες, τα πλατύ σκαλα, τα κεκλιµένα επίπεδα, οι µόνιµες άνω διαβάσεις κλπ που βρίσκονται σε ύψος µεγαλύτερο από 75 εκατοστά από το δάπεδο, καθώς και κάθε διάβαση πάνω από νερά, πρέπει να έχουν ασφαλές στηθαίο ύψους τουλάχιστον 1 µέτρου µε κουπαστή (χειρολισθήρα), ενδιάµεση ράβδο και θωράκιο (σοβατεπί) Π.∆. 1073/81 άρθρο 38, παρ 1.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

20

Θέσεις εργασίας, διάδροµοι, εξέδρες, πλατύσκαλα, πεζογέφυρες, κεκλιµένα επίπεδα και κάθε άλλο δάπεδο που έχουν πρόσβαση οι εργαζόµενοι και που βρίσκεται σε ύψος µεγαλύτερο του 0.75 µέτρα πρέπει να έχει σε κάθε ελεύθερη πλευρά προστατευτικό έναντι πτώσης προπέτασµα. Tο προστατευτικό προπέτασµα πρέπει να έχει ύψος τουλάχιστον 1.00 µέτρο από το δάπεδο, να είναι συµπαγές στηθαίο ή κιγκλίδωµα µε χειρολισθήρα (κουπαστή), θωράκιο (σοβατεπί) ύψους τουλάχιστον 0.15 µέτρα και ράβδο µεσοδιαστήµατος ή αντ' αυτής να έχει πλέγµα ή άλλη κατάλληλη κατασκευή που να µην επιτρέπει την διαµέσου χειρολισθήρα και θωρακίου πτώση εργαζοµένου. Προστατευτικό προπέτασµα µε τις απαιτήσεις που περιγράφονται παραπάνω, απαιτείται επίσης και στις παρακάτω περιπτώσεις : α. Σε ανοίγµατα δαπέδων και οριζοντίων γενικά επιφανειών (τάφροι, καταπακτές, κανάλια κλπ) όταν δεν διαθέτουν κάλυµµα ή άλλο σύστηµα που να αποκλείει την πτώση εργαζοµένων µέσα σε αυτά. β. Σε δοχεία ή δεξαµενές µε θερµά, καυστικά, διαβρωτικά ή δηλητηριώδη υγρά, καθώς και σε δοχεία, κάδους ή δεξαµενές µε µηχανισµό ανάµιξης ή ανάδευσης όταν τα χείλη τους βρίσκονται στο δάπεδο ή σε ύψος µικρότερο από 1.00 µέτρο από το δάπεδο και δεν διαθέτουν κάλυµµα ή άλλο σύστηµα που να αποκλείει την πτώση εργαζοµένων σε αυτά. γ. Σε ανοίγµατα τοίχων και κατακορύφων γενικά επιφανειών. δ. Σε διαβάσεις πάνω από επικίνδυνες ζώνες (µεταφορικές ταινίες, κινούµενα µέρη µηχανηµάτων, δεξαµενές κλπ) Π.∆. 16/96 “Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας, Παράρτηµα Ι, 14

Εάν στο δάπεδο εργασίας δεν υπάρχει προστατευτικό κιγκλίδωµα και θωράκιο, τότε πρέπει να τοποθετούνται εναλλακτικά:
∆άπεδο εργασίας και ξύλινο κεκλιµένο επίπεδο που να εµποδίζει την ελεύθερη πτώση των εργαζοµένων από ύψος µεγαλύτερο των 3,00 µέτρων.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

21


∆ίχτυ ασφαλείας ή άλλο υλικό ίδιας ελαστικότητας, το οποίο θα εµποδίζει την ελεύθερη πτώση από ύψος µεγαλύτερο των 6,00 µέτρων.

Αυτά τα µέτρα δεν είναι απαραίτητα όταν οι εργασίες δεν πρόκειται να διαρκέσουν περισσότερο από µία ηµέρα και µε την προϋπόθεση ότι οι εργαζόµενοι φορούν ατοµικό προστατευτικό εξοπλισµό. Π.∆. 1073/81, άρθρο 37

Ολες οι µόνιµες κλίµακες πρέπει να εξασφαλίζονται από πτώσεις των εργαζοµένων και από τις δυο πλευρές, µε ανθεκτικό προσωρινό ξύλινο ή µεταλλικό κιγκλίδωµα (χειρολισθήρας σε ύψος 1,00 µ, ράβδος µεσοδιαστήµατος σε ύψος 0,50 µ και θωράκιο ύψους 0,15 µ). Π.∆. 778/1980, άρθρο 20

Στην ανοιχτή πλευρά των µέσων πρόσβασης, όπως σκάλες, ράµπες κλπ µε περισσότερα από 5 σκαλοπάτια, πρέπει να τοποθετείται κατάλληλη περίφραξη µε στηθαίο µε χειρολισθήρα, σανίδα µεσοδιαστήµατος και θωράκιο. Αυτές χρησιµεύουν τόσο σαν φυσικό εµπόδιο όσο και σαν µέσο υποστήριξης του εργαζόµενου που ανεβαίνει ή κατεβαίνει. Οι χειρολαβές πρέπει να είναι της ίδιας κατασκευής µε τα σταθερά κιγκλιδώµατα. Π.∆. 1073/81, άρθρο 43

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

22

Θέσεις εργασίας και δίοδοι που βρίσκονται σε ύψος µεγαλύτερο από 1 µέτρο από το δάπεδο, πρέπει να διαθέτουν στηθαίο ή κιγκλίδωµα ασφαλές, ύψους τουλάχιστον 1 µέτρου από το δάπεδο, µε χειρολισθήρα, ράβδο µεσοδιαστήµατος και θωράκιο ύψους τουλάχιστον 15 εκ. Τα παραπάνω ισχύουν και για ανοίγµατα δαπέδων και τοιχωµάτων, για τάφρους, διαύλους, κανάλια καλωδίων, καθώς και για δοχεία µε θερµοκαυστικά υλικά, εφόσον τα χείλη τους βρίσκονται σε ύψος µικρότερο από 0,90 µ από την επιφάνεια του δαπέδου. Π.∆. 225/89, άρθρο 9, Υγιεινή και ασφάλεια στα Υπόγεια Τεχνικά Έργα

Τα προστατευτικά κιγκλιδώµατα και τα στηθαία πρέπει να κατασκευάζονται κατά τρόπον, ώστε να µπορούν να φέρουν στο ύψος της πάνω ακµής τους οριζόντια ώθηση 1.000 Νιούτον ανά µέτρο µήκους (1.000 Ν/µ ή 100 χλγρ/µ). Π.∆. 225/1989, άρθρο 9, Υγιεινή και ασφάλεια στα Υπόγεια Τεχνικά Έργα

Απαιτήσεις κανονισµών OSHA (ΗΠΑ) για το πότε χρειάζεται προστασία από πτώσεις.
Όταν ο εργαζόµενος είναι 1,8 µ ή περισσότερο πάνω από ένα χαµηλότερο επίπεδο ή µπορεί να πέσει σε επικίνδυνο εξοπλισµό.
Σε σκαλωσιές, όταν ο εργαζόµενος είναι περισσότερο από 3 µ πάνω από ένα χαµηλότερο επίπεδο.
Σε σταθερές σκάλες των οποίων η κορυφή τους είναι περισσότερο από 7,2 µ πάνω από ένα χαµηλότερο επίπεδο (αλλά όχι σε φορητές σκάλες). Σε ανέγερση χαλύβδινων κατασκευών:
Οταν ο εργαζόµενος είναι 2 πατώµατα ή περισσότερο από 4,5 µ πάνω από ένα χαµηλότερο επίπεδο.
Γι αυτούς που διεξάγουν συνδέσεις στα 4,5-9 µ, η προστασία από πτώσεις µπορεί να µην είναι προσδεδεµένη εάν χρειάζεται.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

23

Απαιτήσεις κανονισµών OSHA (ΗΠΑ) για τα κιγκλιδώµατα προστασίας: Υψος πάνω ράβδου από το δάπεδο εργασίας: 1,1 µ ± 8 εκατοστά. Υψος µεσαίας ράβδου: τουλάχιστον 53 εκατοστά από το δάπεδο. Αποστάσεις µεταξύ των ενδιάµεσων µελών στήριξης, όταν χρησιµοποιούνται στύλοι: το πολύ 48 εκατοστά. Πλάτος ανοιγµάτων στο κιγκλίδωµα: το πολύ 0,5 µ. Αντοχή του κιγκλιδώµατος σε δύναµη τουλάχιστον 890 Ν, που εφαρµόζεται 5,1 εκ χαµηλότερα απ την πάνω έδρα, είτε σε κατεύθυνση προς τα µέσα, είτε προς τα έξω. Οταν εφαρµόζεται η δύναµη σε κατεύθυνση προς τα κάτω, το κιγκλίδωµα δεν πρέπει να εκτρέπεται καθ ύψος λιγότερο από 1,00 µ απ το επίπεδο εργασίας. Οι µεσαίες ράβδοι πρέπει ν αντέχουν 666 Ν σε κατεύθυνση προς τα κάτω ή προς τα έξω. Οι άκρες των πάνω και µεσαίων ράβδων δεν θα προεξέχουν απ τους ακραίους στύλους, εκτός όταν αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχει κίνδυνος. Οι πάνω και µεσαίοι ράβδοι δεν επιτρέπεται να είναι κατασκευασµένοι από χάλυβα ή πλαστικό. Οι πάνω και µεσαίοι ράβδοι θα έχουν τουλάχιστον 0,6 εκ διάµετρο ή πάχος. Εάν χρησιµοποιείται συρµατόσχοινο για πάνω ράβδος, θα επισηµαίνεται τουλάχιστον ανά 1,8 µ µε υλικό υψηλής ορατότητας. Οταν συστήµατα κιγκλιδώµατος χρησιµοποιούνται σε περιοχές εργασιών ανύψωσης, τότε θα τοποθετείται µια αλυσίδα, µια πόρτα ή ένα τµήµα αφαιρούµενου κιγκλιδώµατος κατά µήκος του ανοίγµατος πρόσβασης, µεταξύ των τµηµάτων κιγκλιδώµατος, όταν δεν λαµβάνουν χώρα ανυψώσεις. Οταν συστήµατα κιγκλιδώµατος χρησιµοποιούνται γύρω από ανοίγµατα που χρησιµεύουν σαν σηµεία πρόσβασης (όπως σκάλες), αυτά θα έχουν πόρτα ή θα είναι έτσι ρυθµισµένα, ώστε ένα άτοµο να µην µπορεί να προχωρήσει κατ ευθείαν στο άνοιγµα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

24

Οι διαφορές στάθµης στα δάπεδα πρέπει να είναι εύκολα αντιληπτές ή να εξοµαλύνονται µε κεκλιµένα επίπεδα (κλίση-αναλογία ύψος προς µήκοςεπιθυµητή 1/10, µέγιστη 1/6 µε την προϋπόθεση αντιολισθητικής επικάλυψης). Π.∆. 1073/81, άρθρο 37, παρ 4

Οι πεζογέφυρες, διαβάσεις πεζών ή κεκλιµένα επίπεδα, πρέπει να έχουν µέγιστη κλίση 1/2 (αναλογία ύψους προς µήκος). Πάνω σ αυτές πρέπει να τοποθετούνται εγκάρσιοι πήχεις για την αποφυγή ολίσθησης (παραλείπονται µόνο σε περιπτώσεις ύπαρξης αντιολισθητικών επιστρώσεων και κλίσεων µικρότερων του 1/10). Π.∆. 1073/81, άρθρο 38, παρ 3

Οι ολισθηρές ή λείες επιφάνειες πρέπει να µετατρέπονται σε τραχείες. Π.∆. 1073/81, άρθρο 37, παρ 5

Ανωµαλίες ή κοιλώµατα των δαπέδων, όπως πχ οπές ή αύλακες, πρέπει να καλύπτονται ισόπεδα και µε τρόπο ασφαλή για το βάδισµα. Π.∆. 1073/81, άρθρο 37, παρ 3

Το ελάχιστο πλάτος των οδών κυκλοφορίας πρέπει να είναι 60 εκατοστά. Π.∆. 1073/81, άρθρο 37, παρ 7

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

25

Ανοίγµατα Τα ανοίγµατα τοίχου, δαπέδου ή κλιµάκων, οι καταπακτές, τα φρεάτια, οι δεξαµενές, οι τάφροι, οι εκσκαφές, οι φωταγωγοί, οι υαλωτές στέγες και άλλα επικίνδυνα χάσµατα πρέπει να έχουν περιµετρική περίφραξη. Η περίφραξη αυτή πρέπει να είναι ασφαλής και να έχει ύψος τουλάχιστον 1 µέτρου µε κουπαστή, ενδιάµεση ράβδο και θωράκιο (σοβατεπί). Εναλλακτικά µπορούν να καλύπτονται τελείως µε αµετακίνητο στερεό σανίδωµα πάχους 2,5 εκατοστών που καρφώνεται σε ανθεκτικό πλαίσιο από ξύλινα λατάκια ή να τοποθετείται σιδηρό πλέγµα οπλισµού που να έχει στερωθεί στην πλάκα κατά την κατασκευή της. (Π.∆. 1073/81 άρθρο 40 παρ. 1 και Π.∆. 778/80 άρθρο 20).

Οι πολύ µικρές καταπακτές (µέχρι 0.15 µ2) αντί για περίφραξη µπορούν να καλύπτονται µε ανθεκτικό δικτυωτό κάλυµµα. (Π∆. 1073/81 άρθρο 40 παρ.2).

Στέγες και φωταγωγοί µε επικάλυψη από απλούς υαλοπίνακες πρέπει να έχουν κάτω από αυτούς αρκετά ισχυρή προστασία από δικτυωτό συρµάτινο πλέγµα (εκτός εάν χρησιµοποιούνται ωπλισµένοι υαλοπίνακες). (Π∆. 1073/81 άρθρο 40 παρ.3).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

26

Τα κινητά κιγκλιδώµατα ή περιφράγµατα επιτρέπεται να ανοίγωνται ή ν αφαιρούνται προσωρινά, κατά τη διάρκεια εργασιών που δεν µπορούν να εκτελεστούν διαφορετικά, εφ όσον όµως ληφθούν ισοδύναµα µέτρα που ν αποκλείουν την πτώση ή να µπορούν να συγκρατήσουν εργαζόµενο που πέφτει. Μετά το τέλος των εργασιών, τα κιγκλιδώµατα ή περιφράγµατα επανατοποθετούνται αµέσως. (Π∆. 1073/81 άρθρο 41 παρ.2).

Τα ανοίγµατα κατακόρυφων επιφανειών πρέπει να έχουν προστατευτικό στηθαίο ή προσωρινό κιγκλίδωµα επαρκούς αντοχής. (Π∆. 1073/81 άρθρο 41 παρ.1).

Οι κλίµακες, τα ικριώµατα και τα σχοινιά αποτελούν τον εξοπλισµό που κατά κανόνα χρησιµοποιείται για την εκτέλεση προσωρινών εργασιών σε ύψος και ως εκ τούτου, η ασφάλεια και η υγεία των εργαζοµένων που εκτελούν αυτό το είδος εργασιών εξαρτώνται σε σηµαντικό βαθµό από την ορθή χρήση του εξοπλισµού αυτού. Κατόπιν αυτού, θα πρέπει να προσδιοριστεί ο τρόπος µε τον οποίο µπορεί ο εξοπλισµός αυτός να χρησιµοποιηθεί από τους εργαζόµενους υπό τις ασφαλέστερες συνθήκες, συνεπώς απαιτείται ειδική και κατάλληλη κατάρτιση των εργαζοµένων. Οδηγία 45/2001/ΕΚ

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

27

Φορητές Κλίµακες Οι φορητές κλίµακες είναι ένα από τα παλιότερα και ευρέως χρησιµοποιούµενα εργαλεία. Ο σκοπός τους είναι απλός: να επεκτείνουν το ύψος στο οποίο µπορεί φυσικά να φθάσει ο εργαζόµενος. Το κλειδί για την ασφαλή τους χρήση παραµένει σε µεγάλο βαθµό στα χέρια του χρήστη.

Σε ελαφρές ή περιορισµένης έκτασης εργασίες, µπορούν να χρησιµοποιηθούν φορητές κλίµακες, εφόσον ο υπεύθυνος των εργασιών κρίνει ότι αυτές µπορεί να εκτελεστούν ακίνδυνα και µε τις προϋποθέσεις του Π.∆ της 22-12-1933 και του 17/1978. Π.∆. 778/1980, άρθρο 3, 1δ

Οι κλίµακες πρέπει να έχουν σήµανση CΕ από τον κατασκευαστή. Nα βρίσκονται σε καλή κατάσταση και να ελέγχονται πριν τη χρήση. Επίσης να εξετάζονται περιοδικά και οι ελαττωµατικές ν αχρηστεύονται. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

28

Ο έλεγχος πρέπει να αφορά:
Ελλείπουσες ή χαλαρές βαθµίδες.
Κατεστραµµένα ή φθαρµένα αντιολισθητικά στηρίγµατα.
Χαλαρά καρφιά, βίδες, παξιµάδια, µάνδαλα.
Σάπια, φθαρµένα ή στρεβλωµένα καρφιά, ελάσµατα κλπ.
∆ιάβρωση, σκουριά και εξαιρετική φθορά, ιδιαίτερα στις βαθµίδες.
Υπαρξη ραγισµάτων.
Τραχείες ή σχισµένες επιφάνειες.
Ταλαντώσεις κατά τη χρήση. Απαγορεύεται κάθε επεξεργασία των ξύλινων τµηµάτων της κλίµακας (στοκάρισµα ή χρωµατισµοί) µε σκοπό την απόκρυψη των ελαττωµάτων της. Συνιστάται µόνο η επάλειψη µε λινέλαιο. Η σύνδεση των ορθοστατών µε τις βαθµίδες δεν επιτρέπεται να γίνεται µε απλό κάρφωµα, αλλά µε εισαγωγή αυτών σε οπές ανοιγµένες στους ορθοστάτες. Η µεταξύ των βαθ µίδων απόσταση δεν πρέπει να είναι µεγαλύτερη των 30 εκατοστών (σ.σ. οι βαθµίδες κλιµάκων σε φρέατα δεν πρέπει ν απέχουν περισσότερο από 25 εκατοστά). Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Οι κλίµακες δεν πρέπει να δέχονται βάρος µεγαλύτερο από αυτό για το οποίο έχουν κατασκευαστεί, ούτε να ξεπερνούν τις δυνατότητες που έχουν καθοριστεί από τον κατασκευαστή. Πρέπει να χρησιµοποιούνται µόνο για τον σκοπό για τον οποίο έχουν σχεδιαστεί.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

29

Οι φορητές κλίµακες δεν πρέπει να χρησιµοποιούνται σε οριζόντια θέση, σαν πλατφόρµες, διάδροµοι ή σκαλωσιές. Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29 CFR/1910.25

Οι κλίµακες πρέπει να χρησιµοποιούνται µόνο σε σταθερές και επίπεδες επιφάνειες εκτός αν έχουν εξασφαλιστεί για την αποφυγή τυχαίας µετακίνησης. Ο χώρος γύρω από την κορυφή και τη βάση της κλίµακας πρέπει να διατηρείται καθαρός.

Απαγορεύεται η υποστήριξη της βάσης των κλιµάκων µε τεµάχια πλίνθων, ξύλων κλπ. Επιτρέπεται µόνο η υποστήριξη µε ειδικές ξύλινες σφήνες. Οι ορθοστάτες κλιµάκων ύψους πάνω από τρία µέτρα, πρέπει να συγκλίνουν ελαφρά προς το πάνω µέρος και να έχουν κατά το δυνατόν µεγαλύτερη διατοµή στη βάση, να εφοδιάζονται δε στα κάτω άκρα µε κατάλληλα πέδιλα, ανάλογα µε το έδαφος στο οποίο στηρίζονται. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

30

Όταν οι κλίµακες τοποθετούνται σε χώρους που είναι διάδροµοι, πόρτες κλπ ή σε σηµεία όπου µπορεί να µετακινηθούν (εκτελούµενες εργασίες, κυκλοφορία), τότε ένα δεύτερο άτοµο πρέπει να βρίσκεται κοντά στην κλίµακα και να την κρατά, ώστε ν αποφευχθεί τυχαία µετακίνηση. Σε καµµιά περίπτωση αυτό το άτοµο δεν πρέπει ν αποµακρυνθεί. Εάν αυτό συµβεί, πρέπει ν αντικατασταθεί αµέσως µε άλλο άτοµο. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Σε ορισµένες περιπτώσεις, µια οριοθέτηση είναι αρκετή ώστε να διατηρήσει την κυκλοφορία και τις εκτελούµενες εργασίες µακρυά από την κλίµακα.

Οι µεταλλικές φορητές κλίµακες δεν πρέπει να χρησιµοποιούνται για εργασίες µε ηλεκτρικό ρεύµα ή σε σηµεία που µπορεί να έρθουν σε επαφή µε ηλεκτρικό ρεύµα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

31

Οι χειριστές δεν πρέπει ν ανεβαίνουν ψηλότερα από το δεύτερο σκαλοπάτι από την κορυφή. Οι κλίµακες πρέπει πάντα ν ανοίγουν πλήρως και να ενεργοποιείται ο µηχανισµός σταθεροποίησης.

Οι χειριστές δεν πρέπει να προσπαθούν να φτάσουν σε σηµεία πιο µακρυά από το µήκος του τεντωµένου χεριού τους, εκατέρωθεν της κλίµακας. Εάν απαιτείται να φτάσουν πιο µακρυά είναι προτιµότερο να µετακινήσουν την κλίµακα. Τα εργαλεία χειρός και άλλα υλικά µπορεί να γίνουν επικίνδυνα, εκτός αν ακολουθηθούν ασφαλείς πρακτικές. Τοποθετώντας τα εργαλεία σε θήκη ή σακίδιο τα χέρια του χειριστή είναι ελεύθερα για ν ανεβεί την κλίµακα. Απαγορεύεται κατά την κίνηση εργαζοµένων σε φορητές κλίµακες να κρατούν στα χέρια τους εργαλεία ή άλλα βαρειά αντικείµενα ή να τα εναποθέτουν στις βαθµίδες της κλίµακας ή στα γείσα στεγών. Αυτά πρέπει να δένονται στερεά στο σώµα τους ή να µεταφέρονται µέσα σε κλειστό σάκκο ή ν ανεβάζονται µε σχοινί. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

32

Όταν ο χειριστής ανεβαίνει ή κατεβαίνει την κλίµακα πρέπει να έχει πρόσωπο προς τα σκαλοπάτια. Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29 CFR/1910.26

Ο χειριστής πρέπει να διατηρεί πάντα επαφή τριών σηµείων µε την κλίµακα (είτε δύο χέρια και ένα πόδι είτε δύο πόδια και ένα χέρι). Η σωστή κλίση κατά την τοποθέτηση της κλίµακας παίζει σηµαντικό ρόλο στην ασφάλεια µας. Η οριζόντια απόσταση απ την πάνω στήριξη µέχρι τη βάση της σκάλας, πρέπει να είναι το ¼ του µήκους εργασίας της σκάλας (δηλαδή το µήκος µεταξύ της βάσης και της πάνω στήριξης). Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29 CFR/1910.25

Η σωστή κλίση βρίσκεται µε τον εξής πρακτικό τρόπο: Τοποθετούµε το κάτω µέρος της κλίµακας σε τόση απόσταση από τον τοίχο, όση είναι το 1/4 του ύψους της. ∆ηλαδή, αν µια κλίµακα έχει ύψος 4 µέτρα, τότε θα τοποθετήσουµε τα πόδια της σε απόσταση 1 µέτρου από τον τοίχο. Οταν η κλίµακα χρησιµοποιείται για άνοδο σε υψηλότερη επιφάνεια (δάπεδο, στέγη κλπ), τότε πρέπει να ξεπερνά το ύψος της πάνω επιφάνειας τουλάχιστον κατά 0,80 µ. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

33

Απαγορεύεται η τοποθέτηση φορητών κλιµάκων και άλλων µέσων (κάσες, καβαλέττα κλπ) επί των δαπέδων των σκαλωσιών. Π.∆. 778/1980, άρθρο 9, π. 2

Όταν µεταφέρουµε µια κλίµακα πρέπει να προσέχουµε να µην κάνουµε ζηµιές σε τζάµια ή λαµπτήρες. Θα πρέπει επίσης να προσέξουµε να µην µπερδευτεί σε σχοινιά, σύρµατα ή ιµάντες και ακόµη να µην χτυπήσουµε κανέναν, ιδίως όταν στρίβουµε σε γωνίες. Οταν η κλίµακα χρησιµοποιείται για την άνοδο σε ιστούς τηλεγραφικών ή ηλεκτρικών γραµµών, η ανώτερη βαθµίδα πρέπει να είναι σιδερένια, ηµικυκλικού σχήµατος, προκειµένου να προσαρµόζεται ασφαλώς στον ιστό. Οι κλίµακες που χρησιµοποιούνται για εργασία οροφής πρέπει ν αποτελούνται από δύο σκέλη που συνδέονται στο πάνω µέρος µε άρθρωση, ώστε να επιτρέπεται η περί τον οριζόντιο άξονα περιστροφή τους. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Απαγορεύεται η εργασία επί κλίµακος σε ύψος άνω των 6 µέτρων χωρίς τη χρήση µέσων ατοµικής προστασίας από πτώσεις. Απαγορεύεται η χρήση απλών φορητών κλιµάκων µήκους πάνω από 6 µέτρα. Επίσης απαγορεύεται η συνέ νωση δύο µικρότερων κλιµάκων για τον σχηµατισµό µιας µεγαλυτέ ρας, ακόµη και µικρότερης από 6 µέτρα. Για εργασίες που απαιτούν κλίµακα µεγαλύτερη από 6 µέτρα, επιβάλλεται η χρήση σύνθετων κλιµάκων (ολισθαίνουσες, αρθρωτές, µηχανικές). Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

34

Οι ολισθαίνουσες κλίµακες αποτελούνται από δύο απλές κλίµακες που ολισθαίνουν η µια στην άλλη µε απλή έλξη ενός συρµατόσχοινου επιψευδαργυρωµένου. Πρέπει να φέρουν ανασταλτική κροτάλη (καστάνια) γι αποφυγή οπισθοδρόµησης της κλίµακας σε περίπτωση θραύσης του συρµατόσχοινου. ∆εν πρέπει να ξεπερνούν τα 8 µέτρα. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις δίνεται άδεια από τον Επιθεωρητή Εργασίας για χρήση ολισθαινουσών κλιµάκων µεγαλυτέρων των 8 µέτρων και µέχρι 12 µέτρων. Σε αυτές τις περιπτώσεις αφ ενός προσδένεται ο εργαζόµενος σε γειτονικά σταθερά σηµεία και αφ ετέρου ένας δεύτερος εργαζόµενος στη βάση της κλίµακας την κρατά και εξασφαλίζει τη σταθερότητά της. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Σε κλίµακες επέκτασης δύο τµηµάτων, η ελάχιστη αλληλοεπικάλυψη των δύο τµηµάτων πρέπει να είναι: Μήκος κλίµακας Αλληλοεπικάλυψη Μέχρι 10 µ 0,90 µ Από 10 µ µέχρι 14 µ 1,20 µ Από 14 µ µέχρι 18 µ 1,50 µ Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29 CFR/1910.25

Οι αρθρωτές κλίµακες συνίστανται από µικρότερες κλίµακες που προστίθενται η µια στην προέκταση της άλλης µε εισχώρηση των πλευρικών επεκτάσεων µέσα σε ειδικές εγκοπές. Το ύψος τους δεν πρέπει να ξεπερνά τα 9 µέτρα. Επιτρέπεται η χρήση αρθρωτών κλιµάκων άνω των 9 µέτρων και µέχρι ύψους 12 µέτρων, εφόσον ο εργαζόµενος εξασφαλίζεται µε πρόσδεσή του σε γειτονικά παράθυρα ή σταθερές προεξοχές της οικοδοµής. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις δίνεται άδεια από τον Επιθεωρητή Εργασίας για χρήση αρθρωτών κλιµάκων ύψους πάνω από 12 µέτρα. Η χρήση αυτή θα γίνεται υπό την επίβλεψη και απόλυτη ευθύνη του αρµόδιου µηχανικού, ανάλογα µε τις τοπικές και τεχνικές συνθήκες. Η υπερβολική κάµψη των κλιµάκων θα εξουδετερώνεται µε την τοποθέτηση ειδικών αντερεισµάτων µεταξύ κλίµακος και τοίχου. Η σύνθεση και αποσύνθεση αρθρωτής κλίµακας και η εργασία επ αυτής γίνεται µόνο από ειδικούς έµπειρους τεχνίτες, ηλικίας άνω των 18 ετών. Π.∆. της 22-12-1933 «Περί … φορητών κλιµάκων»

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

35

Όταν απαιτείται εργασία σε ύψος, οι φορητές κλίµακες δεν πρέπει να θεωρούνται ως υποκατάστατο των σκαλωσιών, σε περιπτώσεις όπου:
Η εργασία απαιτεί δραστηριότητες µεγάλου χρονικού διαστήµατος ή πολλών δραστηριοτήτων
Η εργασία απαιτεί χειρισµό ογκωδών ή βαριών αντικειµένων
Ο χειριστής εργάζεται µόνος του.

Νέοι Γερµανικοί κανονισµοί για την κατασκευαστική βιοµηχανία

Απαγορεύεται η χρήση φορητών κλιµάκων για εργασίες πάνω από 7 µέτρα από το έδαφος. Για εργασίες από 2 έως 5 µέτρα πάνω από το έδαφος πρέπει:
Κανένας να µην εργάζεται για περισσότερο από 2 ώρες την ηµέρα σ αυτά τα ύψη, µε φορητή κλίµακα.
∆εν πρέπει να µεταφέρονται περισσότερα από 10 κιλά εργαλείων και υλικών πάνω σε φορητή κλίµακα.
Τα αντικείµενα δεν πρέπει να έχουν επιφάνεια µεγαλύτερη του ενός τετραγωνικού µέτρου εκτεθειµένη στον άνεµο.
Κάθε εργασία πάνω σε φορητή κλίµακα πρέπει να επιτρέπει στον εργαζόµενο να διατηρεί τα δύο πόδια πάνω σε ένα σκαλοπάτι.

Η χρησιµοποίηση κλίµακας ως θέσης εργασίας σε ύψος πρέπει να επιτρέπεται µόνο όταν η χρησιµοποίηση άλλου ασφαλέστερου εξοπλισµού δεν δικαιολογείται λόγω του χαµηλού κινδύνου και λόγω είτε της σύντοµης χρησιµοποίησης είτε των χαρακτηριστικών των χώρων τα οποία δεν µπορεί να µεταβάλλει ο εργοδότης. Οδηγία 45/2001/ΕΚ

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

36

Σκαλωσιές (ικριώµατα) (Π.∆.778/1980) Τα ικριώµατα που χρησιµοποιούνται σε δοµικές εργασίες µπορεί να είναι:
Σταθερά ικριώµατα (µεταλλικά ή ξύλινα).
Κινητά ικριώµατα (καβαλέτα ή µορφής πύργου)
Ανηρτηµένα ικριώµατα.

Πριν αρχίσει η κατασκευή οποιουδήποτε ικριώµατος πρέπει να έχουν καθοριστεί:
Για ποια χρήση προορίζεται το ικρίωµα.
Πόσα επίπεδα και δάπεδα εργασίας θα τοποθετηθούν.
Ποια φορτία θα εξασκηθούν σ αυτό.
Εάν έχει το έδαφος έδρασης την αναγκαία φέρουσα ικανότητα.
Που και πως θα προσδεθεί.
Εάν υπάρχουν εµπόδια ή υπερυψωµένες γραµµές ηλεκτρικού ρεύµατος.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

37

Σε εξωτερικές εργασίες ύψους πάνω από 4,00 µέτρα από το έδαφος και σε εσωτερικές εργασίες ύψους πάνω από 3,50 µέτρα πρέπει να χρησιµοποιούνται σταθερά ικριώµατα.

Σε οικοδοµές άνω των 3 ορόφων και ύψους πέραν των 10 µέτρων πρέπει να χρησιµοποιούνται µόνο µεταλλικά (σωληνωτά) ικριώµατα (απαγορεύονται τα ξύλινα).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

38

Γιά κατεδαφίσεις µε εργαλεία χειρός κατακορύφων στοιχείων ελεύθερου ύψους πάνω από 4,00 µέτρα, απαιτείται χρήση σταθερού µεταλλικού ικριώµατος. Γιά κατεδαφίσεις δοκών και παρεµφερών οριζόντιων στοιχείων ανεξαρτήτως ύψους επιβάλλεται η κατασκευή σταθερού ικριώµατος. Γιά κατεδαφίσεις κατακορύφων στοιχείων ελεύθερου ύψους κάτω των 4,00 µέτρων δεν επιβάλλεται κατασκευή σταθερού ικριώµατος, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα χρησιµοποιηθούν σαν δάπεδα εργασίας κατεδαφιστέα στοιχεία πλάτους µικροτέρου των 35 εκατοστών. Για κατεδαφίσεις εσωτερικών τοίχων επιβάλλεται κατασκευη ικριώµατος πλην των περιπτώσεων εσωτερικών τοίχων συνήθους ύψους και µικρού πάχους.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

39

ΚΥΑ 16440/1993 Οι σκαλωσιές πρέπει να κατασκευάζονται σύµφωνα µε τα εναρµονισµένα Ευρωπαϊκά Πρότυπα ή ελλείψει εναρµονισµέ νων µε διεθνή αναγνωρισµένα πρότυπα και να εφοδιάζονται µε βεβαίωση εξέτασης τύπου. Κατά τη διάθεσή τους στην αγορά να συνοδεύονται από τεύχος µελέτης αντοχής, οδηγίες συναρµολόγησης και µε πληροφορίες σχετικά µε το χρησιµοποιηθέν πρότυπο κατασκευής και την αντοχή σε φορτία και όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη σύνταξη µελέτης σε περίπτωση που η σκαλωσιά επρόκειτο να χρησιµοποιηθεί για χρήση µη προβλεπόµενη από τον κατασκευαστή. Κατά τη συναρµολόγηση και χρήση της σκαλωσιάς, ο κατά τον νόµο (1396/83) υπεύθυνος του έργου θα πρέπει:
Να ελέγχει ότι η σκαλωσιά είναι εφοδιασµένη µε βεβαίωση εξέτασης τύπου.
Να εφαρµόζει τις οδηγίες συναρµολόγησης του κατασκευαστή ή να συναρµολογεί τη σκαλωσιά µε βάση τη µελέτη µηχανικού. Οι οδηγίες συναρµολόγησης ή η µελέτη θα συντάσσονται στην Ελληνική γλώσσα, θα τηρούνται στον τόπο εκτέλεσης του έργου και θα επιδεικνύονται στα αρµόδια όργανα, εφόσον τις ζητήσουν.
Να αποκλείει τη χρήση στοιχείων που έχουν σκουριές, χτυπήµατα, στρεβλώσεις ή άλλες αλλοιώσεις σε βαθµό επικίνδυνο για την αντοχή της σκαλωσιάς ή εφόσον έχουν περάσει 15 χρόνια απ τη χρονολογία κατασκευής τους. Η σκαλωσιές θα πρέπει να είναι σηµασµένες µε τις παρακάτω ενδείξεις:
Το όνοµα ή το σήµα του κατασκευαστή ή του θέτοντος σε κυκλοφορία τη σκαλωσιά.
Τον τύπο ή τον αριθµό σειράς της σκαλωσιάς και το έτος κατασκευής της.

Πριν να ξεκινήσουν οι εργασίες πάνω σε σταθερά ικριώµατα, πρέπει να συντάσσεται βεβαίωση εις διπλούν του επιβλέποντος µηχανικού και του κατασκευαστού του έργου, περί της συµφωνίας των όρων εγκατάστασης των ικριωµάτων µε τις προβλέψεις της νοµοθεσίας και να υποβάλλεται αυτή προς το Γραφείο Επιθεώρησης Εργασίας, ενώ το ένα αντίτυπο τηρείται στον τόπο εργασίας. Τα ικριώµατα πρέπει να παραµένουν υπό την πλήρη σύνθεσή τους µέχρι να τελειώσουν οι εργασίες για τις οποίες κατασκευάστηκαν. ∆ηλαδή απαγορεύεται η µερική αποσυναρµολόγησή τους (πχ αφαίρεση µαδεριών δαπέδου ή κουπαστών κλπ).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

40

Οι ορθοστάτες των σκαλωσιών πρέπει
να κλίνουν ελαφρώς προς το µέρος της οικοδοµής,
να εδράζονται επί πεδίλων από µαδέρια,έτσι ώστε η ολίσθησή τους πάνω σ αυτά να είναι αδύνατη, απαγορευοµένης κάθε πρόχειρης στήριξης, όπως πλίνθων, λίθων κλπ.
να επεκτείνονται τουλάχιστον κατά 1,00 µέτρο πάνω από το τελευταίο δάπεδο εργασίας.

Μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται στα σηµεία στήριξης των ορθοστατών, ιδιαίτερα όταν η στήριξη γίνεται στο έδαφος ή σε κατασκευή που µπορεί να παραµορφωθεί. Πρόχειρες στηρίξεις σε πέτρες, τσιµεντόλιθους, µπάζα, κεκλιµένες επιφάνειες κλπ απαγορεύονται. Οι θέσεις στήριξης θα προστατεύονται από απότοµη εκφόρτωση υλικών κοντά τους.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

41

Τα πέδιλα από µαδέρια θα είναι τουλάχιστον 4,8 εκ Χ 24,8 εκ και θα είναι συνεχή κάτω από τουλάχιστον δύο διαδοχικούς ορθοστάτες. Μπορούν να τοποθετηθούν είτε κατά µήκος της σκαλωσιάς είτε εγκάρσια. Construction Safety Association of Ontario

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

42

Πρέπει να λαµβάνεται µέριµνα για την προστασία από πτώσεις των εργαζοµένων που εµπλέκονται στη συναρµολόγηση και αποσυναρµολόγηση των σκαλωσιών.

Η ανύψωση υλικών στο ικρίωµα µπορεί να γίνει µε µηχανισµούς ανύψωσης που ο χειρισµός τους να γίνεται από το έδαφος, ώστε να µειώνεται ο κίνδυνος πτώσης των εργαζοµένων κατά την έλξη και τον χειρισµό των ανυψούµενων υλικών.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

43

Τα ικριώµατα µπορούν να συναρµολογούνται, να αποσυναρµολογούνται ή να υφίστανται σηµαντικές µετατροπές µόνο υπό την επίβλεψη αρµόδιου προσώπου και από εργαζοµένους µε επαρκή ειδική εκπαίδευση για τις προβλεπόµενες εργασίες, µε αντικείµενο την αντιµετώπιση των ειδικών κινδύνων, ιδίως: α) την κατανόηση του σχεδίου συναρµολόγησης, αποσυναρµολόγησης ή µετατροπής του εν λόγω ικριώµατος, β) την ασφάλεια κατά τη συναρµολόγηση, την αποσυναρµολόγηση ή τη µετατροπή του συγκεκριµένου ικριώµατος, γ) τα µέτρα για την αποφυγή πτώσης προσώπων ή αντικειµένων, δ) τα µέτρα ασφαλείας σε περίπτωση µεταβολής των καιρικών συνθηκών που θα µπορούσαν να περιορίσουν την ασφάλεια του ικριώµατος, ε) τα επιτρεπόµενα φορτία, στ) οποιονδήποτε άλλο κίνδυνο είναι δυνατό να περικλείουν οι προαναφερόµενες εργασίες συναρµολόγησης, αποσυναρµολόγησης και µετατροπής. Ο επιβλέπων τις εργασίες και οι εργαζόµενοι έχουν το σχέδιο συναρµολόγησης και αποσυναρµολόγησης, καθώς και ό,τι τυχόν οδηγίες περιέχει αυτό. Οδηγία 2001/45/ΕΚ

Παράδειγµα χρήσης προσωρινού κιγκλιδώµατος µορφής «Τ» που προσαρµόζεται στο κιγκλίδωµα του υποκείµενου επιπέδου της σκαλωσιάς.

Όταν ορισµένα µέρη ενός ικριώµατος δεν είναι έτοιµα προς χρήση, ιδίως κατά τη φάση συναρµολόγησης, αποσυναρµολόγησης ή µετατροπών, τα µέρη αυτά επισηµαίνονται δια προειδοποιητικών σηµάτων γενικού κινδύνου σύµφωνα µε τις εθνικές διατάξεις που αποτελούν µεταφορά της οδηγίας 92/58/ΕΟΚ και οριοθετούνται δεόντως από υλικά στοιχεία τα οποία εµποδίζουν την πρόσβαση στη ζώνη κινδύνου. Οδηγία 2001/45/ΕΚ

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

44

Τα µεταλλικά ικριώµατα κατασκευάζονται από 2 σειρές ορθοστατών που απέχουν µεταξύ τους το µέγιστο 1,10 µέτρα. Η πλησιέστερη προς τον τοίχο σειρά ορθοστατών των µεταλλικών ικριωµάτων πρέπει να απέχει από αυτόν το πολύ µέχρι 15 εκατοστά.

Τα ικριώµατα εξασφαλίζονται από οριζόντια µετακίνηση, µε τη σύνδεσή τους µε την οικοδοµή µε εγκάρσιες δοκίδες που συνδέουν τους ορθοστάτες και εισέρχονται µέσα στην οικοδοµή είτε από τα υπάρχοντα ανοίγµατα, είτε από ειδικά ανοιγόµενες οπές. Οι δοκίδες στερεώνονται πάνω σε ξύλινους ορθοστάτες στο εσωτερικό της οικοδοµής και σφηνώνονται µεταξύ δαπέδου και οροφής.

Η σύνδεση του ικριώµατος µε την οικοδοµή, για προσόψεις µήκους µέχρι 16 µέτρα, πρέπει να περιλαµβάνει τουλάχιστον 4 ορθοστάτες ανά δάπεδο εργασίας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

45

Απαγορεύεται η στήριξη των ικριωµάτων σε εξωτερικούς τοίχους ή σε επισφαλή σηµεία της οικοδοµής (κορνίζες, κιγκλιδώµατα) καθώς και η χρήση τρυποξύλων για τη στήριξη των δαπέδων εργασίας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

46

Τα δάπεδα των σκαλωσιών (ικριωµάτων) πρέπει να συνίστανται από τρία τουλάχιστον ξύλινα µαδέρια, µε ελάχιστο πάχος 5 εκ και συνολικού πλάτους τουλάχιστον 60 εκ. Αυτά δεν πρέπει ν αφήνουν κενά µεταξύ τους.

Τα µαδέρια του δαπέδου πρέπει:
Να µην είναι παλιά,
ούτε να φέρουν ρωγµές,
ούτε να ενισχύονται µε κάρφωµα ελασµάτων (τσέρκια) ή ξύλων (κλάπες) για αντιµετώπιση τυχόν ρωγµών.
Το στοκάρισµα και η βαφή των µαδεριών απαγορεύεται. Η προφύλαξη των άκρων τους από την διάνοιξη των ινών αντιµετωπίζεται µε πλευρικό οπλισµό από µεταλλικές ταινίες. Τα µαδέρια τοποθετούνται χωρίς κενά και στερεώνονται από κάτω µεταξύ τους µε ζεύγµατα (κλάπες), έτσι ώστε να καλύπτεται όλο το άνοιγµα µεταξύ των στηριγµάτων. ∆εν πρέπει να εξέχουν του σηµείου στήριξής τους περισσότερο από 20 εκατοστά, ούτε λιγότερο από το τετραπλάσιο του πάχους των.

Τα µαδέρια των δαπέδων πρέπει να στερεώνονται τουλάχιστον στο ένα άκρο, για την αποφυγή ολίσθησης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

47

Ολα τα µαδέρια ενός δαπέδου εργασίας πρέπει να υποβαστάζονται από 3 τουλάχιστον στηρίγµατα, εκτός των περιπτώσεων που η απόσταση µεταξύ των διαδοχικών εγκάρσιων δοκίδων και το πάχος των µαδεριών αποκλείει κάθε κίνδυνο ταλάντωσης ή κάµψης.

Απαγορεύεται η τοποθέτηση φορητών κλιµάκων και άλλων µέσων (κάσες, καβαλέττα κλπ) επί των δαπέδων των σκαλωσιών. Απαγορεύεται η εργασία περισσοτέρων των 2 ατόµων επί δαπέδου περιλαµβανοµένου µεταξύ δύο διαδοχικών ορθοστατών.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

48

Στα ικριώµατα σε κάθε δάπεδο εργασίας πρέπει να υπάρχει: α. ανθεκτική κουπαστή σε ύψος 1.00 µέτρου β. παράλληλη σανίδα στο µεσοδιάστηµα µεταξύ δαπέδου και κουπαστής και γ. θωράκια (σοβατεπί) πλάτους 15 εκατοστών και στις δυο πλευρές του δαπέδου. (Π.∆. 778/80 άρθρα 9 παρ. 14,13 παρ 6 και 15 παρ.

Το πλάτος των δαπέδων εργασίας των ικριωµάτων πρέπει κατά περίπτωση να είναι:
0,60 µ εάν υποβαστάζει αποκλειστικά εργαζόµενους (χωρίς απόθεση υλικών, εκτός από τα άµεσα χρησιµοποιούµενα).
0,80 µ εάν χρησιµοποιείται και για απόθεση υλικών.
1,10 µ εάν χρησιµοποιείται για την έδραση άλλου δαπέδου εργασίας σε υψηλότερη στάθµη.
1,30 µ εάν χρησιµοποιείται για εργασίες ανέγερσης, επένδυσης µε λίθους, ορθοµαρµάρωσης ή λάξευσης.
1,50 µ εάν το ικρίωµα χρησιµοποιείται συγχρόνως για τις παραπάνω εργασίες και για την στήριξη άλλου δαπέδου σε υψηλότερη στάθµη. Πλην του ικριώµατος της πρώτης περίπτωσης το οποίο προδιαγράφεται στο Π.∆. 778/80, γιά την κατασκευήν όλων των υπολοίπων ειδών σταθερών ικριωµάτων απαιτείται σύνταξη µελέτης από τον επιβλέποντα το έργο µηχανικό. Αντίγραφον της παραπάνω µελέτης πρέπει να τηρήται στο εργοτάξιο.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

49

Στο ύψος της οροφής ισογείου και τουλάχιστον σε ύψος 3,50 µ πρέπει να τοποθετηθεί απαραίτητα προστατευτικό προστέγασµα. Το προστέγασµα αποτελείται από οριζόντιο ανθεκτικό σανίδωµα, ίσου πλάτους µε το ικρίωµα και όχι µικρότερο από 1,30 µ και από ένα κεκλιµένο τµήµα (αντένα), κλίσης πλάτους προς ύψος 1:2 και ύψους 0,80 µ. Το οριζόντιο τµήµα του προστεγάσµατος επιτρέπεται να είναι το ίδιο το δάπεδο εργασίας.

Η ανάβαση στα ψηλότερα δάπεδα των ικριωµάτων πρέπει να γίνεται – εφόσον δεν υπάρχουν εσωτερικές ή άλλες σταθερές κλίµακες- µέσω κεκλιµένων επιπέδων που η κλίση τους δεν πρέπει να ξεπερνά τις 300. Τα επίπεδα αυτά συνίστανται από 3 τουλάχιστον µαδέρια (πλάτους 20 εκατ και πάχους 5 εκατ) για ύψος ανάβασης µέχρι 7,00 µ. Τα µαδέρια αυτά φέρουν ανά 0,35 µ βαθµίδες (4 εκατ πλάτους, 2,5 εκατ πάχους), οι οποίες αποτελούν και τα ζεύγµατα (κλάπες) των µαδεριών.
Μαδέρια µήκους 3-4 µ πρέπει να εδράζονται επί 2 ορθοστατών µέσω εγκαρσίων δοκίδων.
Μαδέρια µήκους 5-6 µ πρέπει να εδράζονται και επί 3ου ορθοστάτη που τοποθετείται στο µέσον. Τα κεκλιµένα επίπεδα πρέπει να φέρουν σε όλο το µήκος τους κιγκλιδώµατα και θωράκια όµοια µε εκείνα του ικριώµατος.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

50

Τα ξύλινα σταθερά ικριώµατα χρησιµοποιούνται όπου και τα µεταλλικά σταθερά ικριώµατα:
µέχρι ύψους τριών ορόφων σε οικοδοµές και
µέχρι 10 µέτρα ύψος.







Τα υλικά από τα οποία αποτελούνται τα ξύλινα ικριώµατα πρέπει να είναι: άριστης ποιότητας, ανθεκτικά και επιµελώς συντηρηµένα, από υγιές ξύλο µακριών ινών, απαλλαγµένου από τον φλοιό και κατά το δυνατόν χωρίς ρωγµές και αρµούς.

Η βαφή και το στοκάρισµα των ξύλων απαγορεύεται. Η χρήση χυτοσιδηρών ήλων για τη συναρµολόγηση των ικριωµάτων απαγορεύεται. Τα υλικά πρέπει να επιθεωρούνται πριν από κάθε συναρµολόγηση ποιοτικά και ποσοτικά.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

51

Η αποθήκευση των υλικών των ικριωµάτων γίνεται ξεχωριστά από τα άλλα υλικά της οικοδοµής και η συντήρησή τους ανατίθεται σε έµπειρο τεχνίτη. Η κατασκευή και αποσυναρµολόγηση των ξύλινων ικριωµάτων γίνεται από ειδικευµένους τεχνίτες.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

52

Τα σταθερά ξύλινα ικριώµατα αποτελούνται από µια σειρά ορθοστάτες, εφόσον η απόσταση των σηµείων έδρασης κάθε εγκάρσιας δοκίδας (τρυπόξυλου) δεν ξεπερνά τα 1,30 µέτρα, είτε από δύο ή περισσότερες σειρές ορθοστάτες, αν υπάρχει υπέρβαση του µήκους αυτού, έτσι ώστε οι διαδοχικές αποστάσεις των σηµείων έδρασης των εγκαρσίων δοκίδων να µην ξεπερνούν τα 1,30 µέτρα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

53

Οι ορθοστάτες κατασκευάζονται από υγιές ξύλο, µακριών ινών, τετραγωνικής διατοµής, µπορούν ν αποτελούνται από πολλά τεµάχια, αλλά απαγορεύεται η χρήση σχισµένων κατά µήκος δοκών. Οι εγκάρσιες δοκίδες πρέπει να είναι από υγιές ξύλο (πελεκητό) αποτελούµενο από αυτούσιο κορµό (λατάκι) χωρίς ρωγµές, αρµούς και ρόζους και να µην έχουν πολλές διατρήσεις από προηγούµενες χρήσεις. Οι διαστάσεις τους πρέπει να είναι 10Χ10 εκατοστά. Οι εγκάρσιες δοκίδες εδράζονται:
Είτε πάνω σε ξύλινους αναβολείς (τάκους), καρφωµένους στους ορθοστάτες. Η διατοµή των τάκων πρέπει να είναι µεγαλύτερη από την διατοµή της δοκίδας και το µήκος τους τουλάχιστον 50 εκατοστά.
Είτε στους τοίχους της οικοδοµής µε οπές και σταθεροποιούµενες στην άλλη πλευρά του τοίχου µε το κάρφωµα κατάλληλης προσαρµογής (κλάπας) ή µε άλλη µέθοδο. Πάνω στους ορθοστάτες, όσο το δυνατόν κοντά και πάνω από την έδραση των εγκαρσίων δοκίδων, καρφώνονται χιαστί οι αντιρίδες (τιράντες χιαστί), διατοµής 2,5Χ12 εκατοστών, που συνίστανται από ενιαίο ξύλο (σανίδα) χωρίς σύνδεση στα σηµεία διασταύρωσής τους.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

54

Η καθ ύψος σύνδεση των ορθοστατών γίνεται µε πλευρική επαφή µήκους 75 εκατοστών και µε ενίσχυση της ένωσης µε αναβολέα (τάκο) µήκους 50 εκατοστών τουλάχιστον και διατοµής ίσης ή µεγαλυτέρας του υψηλότερα ευρισκόµενου ορθοστάτη.

∆ιατοµές ορθοστατών συναρτήσει του ύψους και του αριθµού τους Συνολικό ύψος 6 µέτρα 10 µέτρα ∆ιαστάσεις ∆ιαστάσεις διατοµής διατοµής 0,08 Χ 0,08 µέτρα 0,10 µέτρα Χ 0,10 1ος ορθοστάτης µέτρα 0,08 Χ 0,08 µέτρα 0,08 Χ 0,08 µέτρα 2ος ορθοστάτης

Η απόσταση µεταξύ διαδοχικών ορθοστατών µπορεί να είναι µέχρι 3,50 µέτρα. Η απόσταση της εσωτερικής σειράς των ορθοστατών από την όψη της οικοδοµής δεν πρέπει να ξεπερνά τα 30 εκατοστά και η απόσταση της εξωτερικής σειράς τα 1,30 µέτρα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

55

Στους εξώστες και τις µαρκίζες µπορεί να προεξέχει µέχρι 2 µέτρα κατά το µήκος αυτών.

Το κενό µεταξύ του δαπέδου του ικριώµατος και του τοίχου της οικοδοµής δεν πρέπει να ξεπερνά τα 30 εκατοστά. Τα δάπεδα των ικριωµάτων πρέπει να ξεπερνούν τα άκρα των τοίχων κατά 60 εκατοστά. Κάθε σειρά ορθοστατών πρέπει να συνδέεται µε οριζόντιες και παράλληλες προς την όψη της οικοδοµής σανίδες, διατοµής 2,5Χ12 εκατοστών, που καρφώνονται κάτω από τους αναβολείς.

Παραδείγµατα στήριξης ορθοστατών και δοκίδων σε κλίµακα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

56

Κινητά ικριώµατα καλούνται:
µεταλλικά ή ξύλινα καβαλέτα (οκρίβαντες)
µε ύψος από 1 µέχρι 2 το πολύ µέτρα και
δάπεδο εργασίας µε πλάτος τουλάχιστον 60 εκατοστά.

Κινητά ικριώµατα µπορούν να χρησιµοποιηθούν:
σε εξωτερικές εργασίες (εκτός από τους εξώστες) και
σε εσωτερικές εργασίες ύψους µέχρι 3,50 µέτρα. Τα µαδέρια που αποτελούν το δάπεδο του κινητού ικριώµατος:
δεν πρέπει να εξέχουν από τις άκρες των οριζοντίων δοκών περισσότερο από 10 εκατοστά
ούτε λιγότερο από 5 εκατοστά, ενώ
εξασφαλίζονται µε εγκάρσιες δοκίδες.

Μπορούν να χρησιµοποιηθούν µηχανικά καβαλέτα µε ανύψωση από 1 µέχρι 2 µέτρα και σταθεροποίηση σε ορισµένη θέση ανύψωσης µε ανασταλτική κροτάλη (καστάνια).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

57

Κινητά µεταλλικά ικριώµατα εν είδει πύργων καλούνται µεταλλικές ανθεκτικές σωληνωτές κατασκευές, ύψους µεγαλυτέρου του τριπλασίου του µήκους της µικρότερης πλευράς της βάσης τους. Π.∆. 778/1980, άρθρο 14

Κινητά µεταλλικά χρησιµοποιηθούν:

ικριώµατα

εν

είδει

πύργων

µπορούν

να


σε εξωτερικές εργασίες µε ύψος δαπέδου εργασίας µέχρι 5 µέτρα και
σε εσωτερικές εργασίες µε ύψος δαπέδου µέχρι 12 µέτρα. Π.∆. 778/1980, άρθρο 14

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

58

Πρέπει να χρησιµοποιούνται µόνο πάνω σε σταθερά, ανθεκτικά, επίπεδα και οµαλά δάπεδα. Να µετατοπίζονται ωθούµενα ή συρόµενα από τη βάση τους. Πρέπει να ασφαλίζονται από ανατροπή ή τυχαία µετατόπισή τους. Οι τροχοί τους να συγκρατούνται µε ασφάλεια στους ορθοστάτες. Πρέπει να έχουν σταθερά συνδεδεµένη σ αυτά κλίµακα για την άνοδο στο δάπεδο εργασίας, το οποίο πρέπει να καλύπτει όλη την επιφάνεια της κάτοψής τους. Να φέρουν µεταλλικό χειρολισθήρα σε ύψος 1,00 µ από το δάπεδο εργασίας και ράβδο µεσοδιαστήµατος. Π.∆. 778/1980, άρθρο 14

Όταν η αναλογία του ύψους προς τη µικρότερη πλευρά της βάσης του κινητού ικριώµατος είναι µεγαλύτερη από 3:1 πρέπει να χρησιµοποιούνται πλευρικοί σταθεροποιητές είτε να δένεται η σκαλωσιά στην οικοδοµή. Construction Safety Association of Ontario

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

59

Ανηρτηµένα ικριώµατα καλούνται κινητά δάπεδα, κλωβοί, καλάθια κλπ από ανθεκτικά υλικά που αναρτώνται κατάλληλα σε σταθερά σηµεία και τα δάπεδα εργασίας έχουν διαστάσεις µέχρι 4,00Χ0,70 µέτρα (διαστάσεις κατόψεως). Αυτά χρησιµοποιούνται µόνο σε περιπτώσεις που είναι αδύνατη ή µη πρόσφορη η χρήση άλλων ειδών ικριωµάτων.

Τα µαδέρια, δοκίδες και γενικά τα υλικά του ανηρτηµένου ικριώµατος πρέπει να είναι επαρκούς αντοχής και καλής ποιότητος. Τα µαδέρια που συνιστούν το δάπεδον εργασίας πρέπει να τοποθετούνται έτσι ώστε να αποφεύγεται η δηµιουργία κενών. Τα δάπεδα εργασίας, πατούν πάνω σε ενιαίους δοκούς οι οποίοι στηρίζονται πάνω σε µεταλλικά στηρίγµατα και απέχουν µέχρι 3,50 µέτρα. Το µήκος των προβόλων σε καµµιά περίπτωση δεν µπορεί να υπερβαίνη τα 50 εκατοστά.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

60

Τα ανηρτηµένα ικριώµατα πρέπει να είναι εφοδιασµένα: α) Στις τρεις εξωτερικές πλευρές µε στηθαία (χειρολισθήρας και σανίδα µεσοδιαστήµατος) και θωράκια όπως στα εξωτερικά ικριώµατα. β) Στην προς τον τοίχο πλευρά, µε χειρολισθήρα σε ύψος 70 εκατοστά. Τα στηθαία, πρέπει να στηρίζονται σε ορθοστάτες, ακλόνητα στερεωµένους στο δάπεδο, που απέχουν 1,75 µέτρα το πολύ. Όταν το ανηρτηµένον ικρίωµα είναι σε θέση εργασίας το δάπεδον πρέπει να είναι απολύτως οριζόντιο. Τα ανηρτηµένα ικριώµατα στηρίζονται σε τρία τουλάχιστον στηρίγµατα, ανηρτηµένα µε σχοινιά, συρµατόσχοινα ή αλυσίδες. Τα µέσα ανάρτησης πρέπει να προσαρµόζωνται στα στηρίγµατα. Η όλη ανάρτηση γίνεται µε τρόπο που να αποφεύγεται η δυνατότητα ανατροπής του δαπέδου εργασίας του ικριώµατος.

Η εξασφάλιση του δαπέδου εργασίας έναντι ταλάντωσης, οριζόντιας µετακίνησης ή ανατροπής γίνεται µε ένα ή δύο τεντωµένα συρµατόσχοινα Φ1/2 (κατ ελάχιστον) και κρίκους σε κάθε πλευρά.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

61

Τα ικριώµατα αναρτώνται από δοκούς σε πρόβολο. Οι δοκοί πρέπει να έχουν επαρκές µήκος και διατοµή προς διασφάλιση της αντοχής του ικριώµατος, τοποθετούνται κάθετα προς την πρόσοψη της οικοδοµής και κατά τρόπον ώστε να αντιστοιχούν στις εγκάρσιες δοκίδες του δαπέδου εργασίας. Η πάκτωση ή η αντιστήριξη των δοκών ανάρτησης πρέπει να εξασφαλίζει τη σταθερή απόσταση του δαπέδου εργασίας από την πρόσοψη της οικοδοµής εις τα δέκα εκατοστά (0,10) του µέτρου κατ ανώτατο όριο. Η πάκτωση των δοκών ανάρτησης εκτελείται µε στερέωσή τους µε κοχλίες ή άλλες ισοδύναµες διατάξεις µε τον φέροντα οργανισµό της οικοδοµής. Η αντιστήριξη των προβόλων µε αντίβαρα, σάκκους κλπ. εκτελείται µε ασφαλή πρόσδεσή τους από τα αντίβαρα, ώστε τα εσωτερικά άκρα των δοκών να διατηρούνται ακλόνητα. Τα σχοινιά ανάρτησης πρέπει να έχουν συντελεστή ασφαλείας 10. Τα συστήµατα τροχαλιών πρέπει να στερεώνωνται εις τα δάπεδα εργασίας µέσω ισχυρών µεταλλικών ταινιών οι οποίες διέρχονται και κάτω από το δάπεδο εργασίας. Απαγορεύεται η χρήση ανηρτηµένων ικριωµάτων που δεν κινούνται µε µηχανικό µέσο. Απαγορεύεται η χρήση βαρούλκου ευρισκοµένου εκτός δαπέδου εργασίας. Γιά τα µηχανικά µέσα ανύψωσης των ανηρτηµένων ικριωµάτων ισχύουν οι κείµενες περί ανυψωτικών µέσων διατάξεις.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

62

Η συναρµολόγηση, αποσυναρµολόγηση των ανηρτηµένων ικριωµάτων πρέπει να γίνεται υπό την επίβλεψιν πεπειραµένου προσώπου. Οι χειρισµοί λειτουργίας των ανηρτηµένων ικριωµάτων πρέπει να ανατίθενται σε πεπειραµένο πρόσωπο.

Σε περιπτώσεις εγκατάστασης ανυψωτικής µηχανής πάνω σε ικρίωµα:
Η εγκατάσταση επιτρέπεται µόνο µετά από άδεια του επιβλέποντος το έργο µηχανικού, ο οποίος θα µελετά και θα ενισχύει τα στοιχεία του ικριώµατος ανάλογα µε τα επιβαλλόµενα φορτία.
Οι ορθοστάτες θα είναι στερεά προσδεδεµένοι σε ακλόνητα στοιχεία του έργου, τουλάχιστον στο τµήµα εγκατάστασης της ανυψωτικής µηχανής.
Εάν η ανύψωση γίνεται ελεύθερα χωρίς παρεµβολή σιδηροτροχιών, πρέπει να κατασκευαστεί κατάλληλη περίφραξη καθ όλο το ύψος του ικριώµατος για την αποφυγή πρόσκρουσης των διακινούµενων φορτίων στο ικρίωµα. Π.∆. 1073/1981, άρθρο 35

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

63

Όλα τα ικριώµατα επιθεωρούνται από τον επιβλέποντα µηχανικό:
Πριν από την εγκατάσταση κάθε συνεργείου.
Μία φορά την εβδοµάδα.
Μετά από κάθε µετατροπή, περίοδο αχρηστίας, κακοκαιρία ή σεισµικές δονήσεις ή µετά από οποιεσδήποτε περιστάσεις που µπορούν να επηρεάσουν την αντοχή ή τη σταθερότητά τους. Σε περίπτωση δυσµενών καιρικών συνθηκών διακόπτονται αµέσως οι εργασίες που παρεµποδίζονται από αυτές. Π.∆. 778/1980, άρθρο 21

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

64

Υπερυψωµένες θέσεις οχηµάτων και µηχανηµάτων έργων Οταν απαιτείται η πρόσβαση σε υπερυψωµένες θέσεις φορτηγών, βαρειών µηχανηµάτων έργων κλπ, υπάρχει ο κίνδυνος πτώσεων των εργαζοµένων. Σ αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να παρέχεται ένα ασφαλές σύστηµα εργασίας, περιλαµβανοµένης της πρόβλεψης σκαλοπατιών, µόνιµων κλιµάκων πρόσβασης, διαδρόµων, κιγκλιδωµάτων, συνθηκών βροχερού καιρού, ανέµου, δηµιουργίας ολισθηρών επιφανειών, νυχτερινής εργασίας κλπ. Όπου είναι πρακτικά δυνατό, η εργασία πρέπει να διεξάγεται στο έδαφος.

Π.∆. 225/89 «Υγιεινή και ασφάλεια στα Υπόγεια Έργα», άρθρο 12. Για την προσπέλαση στα καταστρώµατα των οχηµάτων µεταφοράς ύψους µεγαλυτέρου των 3 µέτρων, πρέπει να χορηγείται σκάλα βαθµηδωτή, πλάτους ικανού για ταυτόχρονη κίνηση δύο ατόµων. Στα καταστρώµατα των οχηµάτων που βρίσκονται σε ύψος µεγαλύτερο από 3 µέτρα, πρέπει να τοποθετούνται κάγκελα, τα οποία να είναι αφαιρετά, πχ σωλήνες σε υποδοχές τρύπας µε οριζόντιες αλυσίδες ή άλλα ισοδύναµα µέτρα προστασίας σε όλες τις πλευρές, όπου ο χώρος και η µορφή του το επιτρέπει. Τα οχήµατα ή µηχανήµατα πρέπει να διατηρούνται καθαρά για ν αποφεύγεται κάθε κίνδυνος γλιστρήµατος των εργαζοµένων. Τα καταστρώµατα και οι σκάλες τους πρέπει να είναι αντιολισθηρές και ν ασφαλίζονται, ώστε να αποκλείεται η τυχαία µετατόπισή τους.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

65

Εργασίες σε στέγες Στις εργασίες στις στέγες διακρίνουµε 3 τύπους πτώσεων: 1. Μέσω της στέγης από κενά ή ανοίγµατα ( φεγγίτης, αγωγός κλπ). 2. Μέσω εύθραυστου υλικού (ξαφνική κατάρρευση). 3. Απ την άκρη ή την περίµετρο της στέγης. Ολες οι εργασίες σε στέγες (επικαλύψεις, επισκευή, συντήρηση, αποξήλωση) πρέπει να προσχεδιάζονται, να εκτιµούνται οι κίνδυνοί τους πριν την έναρξη των εργασιών και να επιβλέπονται κατάλληλα. Πρέπει να λαµβάνεται πρόνοια ώστε το µεγαλύτερο δυνατόν τµήµα των εργασιών να εκτελείται στο έδαφος. Π.∆. 778/80, άρθρο 18, παρ 1

Οι εργασίες σε στέγες πρέπει ν αναλαµβάνονται µόνο από εργαζόµενους που είναι φυσικά και ψυχολογικά υγιείς και έχουν την αναγκαία γνώση και πείρα γι αυτό το είδος εργασιών. Οι εργαζόµενοι πρέπει να χρησιµοποιούν αντιολισθητικά υποδήµατα και κράνος. Π.∆. 778/80, άρθρο 19, παρ 2

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

66

Η πρόσβαση στη στέγη αποτελεί έναν σηµαντικό κίνδυνο. Είναι ουσιαστικό να παρέχεται ένα ασφαλές µέσο πρόσβασης. Π.∆. 1073/81, άρθρο 37, παρ 9

Η ελάχιστη απαίτηση είναι µια κατάλληλα εξασφαλισµένη κλίµακα, η οποία να προεξέχει 1 µέτρο πάνω από το επίπεδο απόληξής της στη στέγη. Εάν υπάρχει κίνδυνος πρόσβασης από τρίτους ή από παιδιά πρέπει να τοποθετηθούν εµπόδια στα µέσα πρόσβασης ή σήµανση προειδοποίησης. Η ανύψωση των ζευκτών και η τοποθέτησή τους εκτελείται µε µηχανικά µέσα από απόσταση. Π.∆. 1073/81, άρθρο 18, παρ 2

Σε µεγάλη επίπεδη στέγη, µε ασφαλή επιφάνεια, όπου η εργασία δεν πρόκειται να διεξαχθεί στο άκρο της στέγης ή κοντά σ αυτό, πρέπει να παρέχεται κάποιο φυσικό φράγµα (όχι χρωµατιστές γραµµές ή σηµαίες) που θα τοποθετείται σε απόσταση τουλάχιστον 2 µέτρα από το άκρο και θα υπάρχει αυστηρή επιτήρηση της εργασίας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

67

Σε στέγες από εύθραυστα υλικά (σε στέγη ή φωταγωγό µε επικάλυψη από γυαλί, πλαστικό, φύλλα αµιαντοτσιµέντου κλπ) οι εργαζόµενοι πρέπει να πατούν πάνω σε κατάλληλους ανθεκτικούς διαδρόµους.

Η ευθραυστότητα µιας στέγης δεν εξαρτάται µόνο από τη σύνθεση του υλικού που την επικαλύπτει. Πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη:
Το πάχος του υλικού.
Τα διαστήµατα µεταξύ των υποστηριγµάτων.
Ο τύπος, ο αριθµός, η θέση και η ποιότητα των στηρίξεων.
Η υποστηρίζουσα κατασκευή.
Η ηλικία του υλικού.
Απόκρυψη ή αλλοίωση της πραγµατικής κατάστασης του υλικού επικάλυψης της στέγης (πχ χρωµατισµός).
Προσωρινά εύθραυστη ή ασταθής στέγη (υλικά στο στάδιο τοποθέτησης, µη εξασφαλισµένα). Εάν υπάρχει αµφιβολία, η στέγη πρέπει να θεωρηθεί εύθραυστη ή ασταθής.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

68

Σε υπό κατασκευή στέγη, όταν επιβάλλεται η εργασία ατόµων πάνω σ αυτή, πρέπει εναλλακτικά: 1. Να κατασκευάζονται διάδροµοι εργασίας που θα επεκτείνονται µε την πρόοδο της κατασκευής.

2. Να χρησιµοποιούνται δίκτυα ή άλλα µέσα (προστεγάσµατα ή πετσώµατα) για τη συγκράτηση από πτώση ατόµων και υλικών. 3. Να χρησιµοποιούνται κινητοί εξώστες εργασίας µε ανυψωτικό µηχάνηµα.

4. Εάν δεν µπορεί να βρεθεί άλλη λύση, να χρησιµοποιούνται µέσα ατοµικής προστασίας από πτώσεις. Π.∆. 778/80, άρθρο 18

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

69

Για την απόλυτη εξασφάλιση των εργαζοµένων, σε εργασίες επικαλύψεων, επισκευών, συντήρησης και αποξύλωσης στεγών, κατά περίπτωση, πρέπει να κατασκευάζονται: Α. δάπεδα εργασίας από µαδέρια, τα οποία πρέπει να εξασφαλίζονται µε αγκύρωση για να µην µετακινούνται. Τα δάπεδα αυτά πρέπει να εδράζονται στις τεγίδες ή τα ζευκτά της στέγης. Π.∆. 778/80, άρθρο 19, παρ 1α

Τα δάπεδα εργασίας κατασκευάζονται από µαδέρια πάχους 5 εκατοστών και πλάτους 60 εκατοστών, πάνω στα οποία καρφώνονται σανίδες πάχους 2,5 εκατοστών, πλάτους 5 εκατοστών και µήκους ίσου µε το πλάτος του δαπέδου εργασίας. Πρέπει να χρησιµοποιούνται δύο τουλάχιστον δάπεδα εργασίας, ώστε κατά τη µεταφορά του ενός από αυτά σε άλλη θέση, οι εργαζόµενοι να πατάνε στο άλλο. Η µεταξύ δύο διαδοχικών διαδρόµων εργασίας επικοινωνία, επιτελείται µε µαδέρια, κάθετα προς τους διαδρόµους και καρφωµένα πάνω σ αυτούς. Π.∆. 778/80, άρθρο 19

Β. Κατά περίπτωση, κατασκευή ανεξάρτητης σκαλωσιάς ως προς τη στέγη, µε δάπεδο εργασίας, στο ύψος του σηµείου απόληξης της στέγης, παράλληλα µε αυτή και σε όλο το µήκος της, µε προστατευτικό κιγκλίδωµα ύψους 1,00 µ. Π.∆. 778/80, άρθρο 19

Πρέπει να λαµβάνονται µέτρα για την αποφυγή πτώσης εργαλείων και υλικών από τη στέγη, πάνω σε άτοµα που βρίσκονται από κάτω.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

70

Γ. Μόλις τοποθετηθούν τα ζευκτά, πρέπει να κατασκευασθεί προστατευτική έναντι πτώσεων οριζόντια διάταξη µέσα στον προς κάλυψη χώρο, σε όλη του την επιφάνεια και στο ύψος των πελµάτων των ζευκτών. Αυτή η διάταξη θα συνίσταται:
Είτε από µαδέρια που θα στηρίζονται στα πέλµατα των ζευκτών (εφόσον είναι οριζόντια και έχουν την απαιτούµενη αντοχή).
Είτε από ικρίωµα, πάνω στο οποίο θα στηρίζονται τα µαδέρια.
Είτε από ανθεκτικό δίκτυ ασφαλείας δεµένο από τα ζευκτά της στέγης ή από άλλα σταθερά σηµεία. Το διάστηµα µεταξύ των µαδεριών δεν πρέπει να ξεπερνά τα 15 εκατοστά. Π.∆. 778/80, άρθρο 19

Γενικά σε εργασίες επί στεγών, σε περίπτωση αδυναµίας εξεύρεσης άλλης λύσης συλλογικής προστασίας, χρησιµοποιούνται ατοµικά µέσα προστασίας έναντι πτώσεων.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

71

Συστήµατα γραµµής προειδοποίησης Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29CFR/1926.502

Η γραµµή προειδοποίησης θα τοποθετείται γύρω από όλες τις πλευρές της περιοχής εργασίας στη στέγη. Οταν δεν χρησιµοποιείται µηχανικός εξοπλισµός, η γραµµή προειδοποίησης θα τοποθετείται όχι λιγότερο από 1,8 µ απ την άκρη της στέγης. Οταν χρησιµοποιείται µηχανικός εξοπλισµός, η γραµµή προειδοποίησης θα τοποθετείται όχι λιγότερο από 1,8 µ απ την άκρη της στέγης που είναι παράλληλη στη διεύθυνση της λειτουργίας του µηχανικού εξοπλισµού και όχι λιγότερο από 3,1 µ απ την άκρη της στέγης που είναι κάθετη προς τη διεύθυνση λειτουργίας του µηχανικού εξοπλισµού. Σηµεία πρόσβασης, περιοχές χειρισµού υλικών, περιοχές αποθήκευσης και περιοχές ανέλκυσης θα συνδέονται µε την περιοχή εργασίας µε έναν διάδροµο πρόσβασης, σχηµατισµένο από δύο γραµµές προειδοποίησης. Οταν η διαδροµή προς ένα σηµείο πρόσβασης δεν χρησιµοποιείται, θα τοποθετείται κάθετα προς τον διάδροµο, εκεί που αυτός συναντά την γραµµή προειδοποίησης που τοποθετήθηκε γύρω απ την περιοχή εργασίας, ένα σχοινί, σύρµα, αλυσίδα ή άλλο πρόχειρο φράγµα ή ο διάδροµος θα έχει µια πλάγια µετάθεση, έτσι ώστε κάποιος να µην µπορεί να βαδίσει κατευθείαν προς την περιοχή εργασίας. Οι γραµµές προειδοποίησης θα συνίστανται από σχοινί, σύρµα ή αλυσίδα και στυλίσκους, ως εξής:
Το σχοινί, σύρµα ή αλυσίδα θα είναι επισηµασµένο κατά διαστήµατα όχι µεγαλύτερα από 1,8 µέτρα µε υψηλής ορατότητας υλικό.
Το σχοινί, σύρµα ή αλυσίδα θα είναι τοποθετηµένα έτσι ώστε το χαµηλότερο σηµείο τους ν απέχει τουλάχιστον 0,90 µ από το δάπεδο και το υψηλότερο σηµείο τους ν απέχει το πολύ 1,00 µ από το δάπεδο.
Οι στυλίσκοι θ αντέχουν δύναµη τουλάχιστον 71 Ν, εφαρµοζόµενη οριζόντια, 0,80 µ πάνω απ το επίπεδο του δαπέδου, κάθετα στη γραµµή προειδοποίησης.
Το σχοινί, σύρµα ή αλυσίδα θα έχουν ελάχιστη τάση 2,22 kN.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

72

Συστήµατα παρακολούθησης ασφάλειας Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29CFR/1926.502

Ο εργοδότης θα ορίζει ένα ικανό άτοµο για να παρακολουθεί την ασφάλεια άλλων εργαζοµένων. Ο υπεύθυνος παρακολούθησης ασφάλειας θα µπορεί ν αναγνωρίζει όλους τους κινδύνους πτώσεων. Θα προειδοποιεί τους εργαζόµενους που φαίνεται ότι αγνοούν κάποιον κίνδυνο πτώσης ή ενεργούν µε µη ασφαλή τρόπο. Θα βρίσκεται στην ίδια επιφάνεια εργασίας και θα έχει οπτική επαφή µε τους εργαζόµενους που παρακολουθεί. Θα είναι αρκετά κοντά ώστε να επικοινωνεί προφορικά µαζί τους. ∆εν θα έχει άλλες υπευθυνότητες που θα µπορούυσαν ν αποσπάσουν την προσοχή του απ΄την εργασία παρακολούθησης. ∆εν θα χρησιµοποιείται µηχανικός εξοπλισµός σε περιοχές όπου εφαρµόζονται συστήµατα παρακολούθησης ασφάλειας, σε στέγες µικρής κλίσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

73

Σχέδιο προστασίας από πτώσεις Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29CFR/1926.502

Εφαρµόζεται µόνο σε εργαζόµενους σε ακµές, σε εργασίες ανέγερσης πρόχυτου µπετόν ή σε εργασίες οικιστικών κατασκευών και πρέπει ν αποδεικνύεται ότι δεν είναι εφικτή ή δηµιουργεί µεγαλύτερο κίνδυνο, η χρήση συµβατικού εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις (κιγκλιδώµατα, ατοµικός εξοπλισµός, δίκτυα ασφαλείας). Το σχέδιο προστασίας από πτώσεις θα προετοιµάζεται από άτοµο µε τα απαιτούµενα προσόντα και θα είναι εξειδικευµένο για τον χώρο και την εργασία που θα εφαρµοστεί. Θα υπάρχει επίβλεψη της εφαρµογής από ικανό άτοµο. Θα περιγράφει τα µέτρα που θα εφαρµοστούν για να µειωθεί ή να περιοριστεί ο κίνδυνος πτώσεων (πχ χρήση σκαλωσιών, κινητών κλιµάκων ή πλατφορµών τοποθετηµένων σε οχήµατα). Θα προσδιορίζεται κάθε θέση εργασίας όπου δεν θα χρησιµοποιηθούν συµβατικά µέσα προστασίας από πτώσεις. Αυτές οι θέσεις θα κατατάσσονται σαν ζώνες ελεγχόµενης πρόσβασης. Οπου δεν θα µπορεί να εφαρµοστεί κανένα άλλο µέτρο, ο εργοδότης θα εφαρµόζει σύστηµα παρακολούθησης ασφάλειας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

74

Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Η εγκατάσταση ράβδων προστασίας ή περιφράξεων σε µια θέση εργασίας δεν είναι πάντα πρακτικά δυνατή. Τότε είναι που χρειάζεται ατοµικός εξοπλισµός προστασίας έναντι πτώσεων. Αλλά και σε περιπτώσεις που χρειάζεται ν αυξήσουµε το επίπεδο προστασίας έναντι πτώσεων, θα σκεφτούµε τη χρήση του ατοµικού εξοπλισµού. ΕΝ 358-Συστήµατα συγκράτησης στη θέση εργασίας Σε περιπτώσεις που υπάρχει ο κίνδυνος πτώσης και όπου, για τεχνικούς λόγους ή για εργασία πολύ µικρής διάρκειας, δεν µπορεί να παρέχεται ασφαλής πρόσβαση µε άλλο µέσο, είναι απαραίτητο να εξεταστεί η χρήση µέσων ατοµικής προστασίας. Αυτή η χρήση δεν µπορεί ποτέ να είναι αποτέλεσµα αυτοσχεδιασµού και η υιοθέτηση του θα πρέπει να προβλέπεται ειδικά µε τις κατάλληλες τυπικές προϋποθέσεις για την ασφάλεια στη θέση εργασίας. Ο εξοπλισµός που συµµορφώνεται µε αυτό το πρότυπο θα πρέπει να πληρεί απαιτήσεις εργονοµίας και πρέπει να χρησιµοποιείται µόνο αν η εργασία επιτρέπει µέσα αγκύρωσης και µπορεί να διεξαχθεί µε ασφάλεια. Το προσωπικό θα πρέπει να είναι εκπαιδευµένο και να έχει λάβει οδηγίες για την ασφαλή χρήση του εξοπλισµού και να εφαρµόζει την εκπαίδευση και τις οδηγίες αυτές. Η χρησιµοποίηση τεχνικών πρόσβασης και τοποθέτησης µε τη βοήθεια σχοινιών γίνεται µόνον όταν η εκτίµηση του κινδύνου δείχνει ότι η εργασία µπορεί να εκτελεστεί ασφαλώς και όταν η χρησιµοποίηση άλλου περισσότερο ασφαλούς εξοπλισµού εργασίας δεν θα ήταν δικαιολογηµένη. Οδηγία 2001/45/ΕΚ

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

75

Απαγορεύεται να εργάζονται µεµονωµένα οι εργαζόµενοι που χρησιµοποιούν µέσα ατοµικής προστασίας έναντι πτώσεων. Π.∆. 225/89, άρθρο 25

Σε όλες τις εργασίες πρόσβασης µε σχοινί πρέπει να παρευρίσκονται τουλάχιστον δύο εργαζόµενοι, ο ένας από τους οποίους θα είναι ικανός για επίβλεψη. …Πρέπει να υπάρχουν σχέδια αντιµετώπισης εκτάκτων αναγκών για την περίπτωση µιας διάσωσης, ιδιαίτερα σε περιστάσεις όπου κάποιος παραµένει κρεµασµένος αναίσθητος. …Οι εργαζόµενοι που εκτελούν εργασίες πρόσβασης µε σχοινί πρέπει να είναι κατάλληλα ντυµένοι. Πρέπει να µελετηθούν:
Η αποφυγή ρούχων µε χαλαρά επικαλύµµατα, που µπορεί να πιαστούν σε κινούµενο εξοπλισµό.
Κατάλληλα υποδήµατα για παροχή προστασίας και σταθερότητας.
Καιρικές συνθήκες, πχ παροχή γαντιών.
Παροχή κατάλληλων µέσων ατοµικής προστασίας, όπως κράνους µε ιµάντα πρόσδεσης στο σαγόνι. Προσχέδιο Κανονισµών Εργασίας σε ύψος της HSE (Αγγλία)

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

76

Προγραµµατισµός – Ανάλυση και εκτίµηση κινδύνων Βασικό στοιχείο των συστηµάτων ατοµικής προστασίας από πτώσεις είναι το σηµείο αγκύρωσης. Αυτό πρέπει να επιλέγεται προσεκτικά ώστε να αντέξει το βάρος του εργαζόµενου σε ενδεχόµενη πτώση, να του παρέχει συνεχή προστασία και δυνατότητα άνετης εκτέλεσης της εργασίας του. Για την κατάλληλη επιλογή των σηµείων αγκύρωσης και των συστηµάτων προστασίας από πτώσεις είναι απαραίτητος ο προγραµµατισµός και ο σωστός σχεδιασµός των εργασιών που πρόκειται να εκτελεστούν. Επειδή µια πτώση από υπερυψωµένη θέση συνήθως καταλήγει σε σοβαρό ή θανάσιµο τραυµατισµό, είναι επιτακτική µια εκ των προτέρων προσέγγιση και ανάλυση των κινδύνων.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

77

Η ανάλυση των κινδύνων πτώσης από υπερυψωµένη θέση είναι µια συστηµατική διαδικασία. Η πραγµατοποίησή της επιβάλλει τη συλλογή σχετικών πληροφοριών για τις εργασίες που αφορούν έκθεση σε κίνδυνο πτώσης από ένα επίπεδο σε άλλο.

Κατά την ανάλυση των κινδύνων πτώσης πρέπει να µελετηθεί όχι µόνο η θέση στην οποία εκτελείται η εργασία, αλλά επίσης και η απαιτούµενη µετάβαση προς και από την θέση εργασίας. Ο σκοπός είναι να συλλεγούν αρκετές πληροφορίες προκειµένου να προσδιοριστούν τα πιο πρακτικά µέσα συνεχούς προστασίας χωρίς µείωση της παραγωγικότητας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

78

Προσδιορισµός επικίνδυνων καταστάσεων: Η ανάλυση των κινδύνων πτώσης αρχίζει µε τη δηµιουργία µιας κατάστασης των εργασιών που εµπλέκονται ή που θα µπορούσαν να εµπλακούν σε έκθεση σε κίνδυνο πτώσης από υπερυψωµένη θέση. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι η κατάσταση πρέπει να περιλαµβάνει και τη µετάβαση στη θέση εργασίας. Μια τοποθεσία ή µια εγκατάσταση πρέπει να διασπαστεί σε τµήµατα ή περιοχές για να βοηθηθεί η διαδικασία προσδιορισµού. Οι θέσεις εργασίας πρέπει να προσδιοριστούν τουλάχιστον κατά όνοµα και θέση.

Εκτίµηση κινδύνου: Ποιοτική εκτίµηση κινδύνου: Αφού προσδιοριστούν οι ατοµικές θέσεις εργασίας σε υπερυψωµένη θέση, πρέπει να εκτιµηθεί κάθε έκθεση σε πτώση έναντι ενός ειδικού συνόλου κριτηρίων, που θα καθιστά δυνατό τον υπολογισµό του σχετικού κινδύνου. Η εκτίµηση πρέπει κατ ελάχιστο να περιλαµβάνει: • Εναν διαχωρισµό των κάθετων και οριζόντιων κινήσεων. • Τον αριθµό των εµπλεκοµένων εργαζοµένων. • Πόσο συχνά εκτελείται µια εργασία. • Το χρονικό διάστηµα εκτέλεσης της εργασίας. • Μια γενική περιγραφή της θέσης εργασίας, µε ιδιαίτερη προσοχή σε πιθανά εµπόδια στο διάστηµα πτώσης. • Μια «µετά την πτώση» εκτίµηση, προκειµένου να προβλεφθεί η δυνατότητα επαναφοράς σε όρθια θέση του εργαζόµενου που έπεσε ή η ανάγκη για διάσωση ή διαφυγή. • Προσδιορισµός των επιδρώντων περιβαλλοντικών συνθηκών (επιφάνειες υγρές ή µε πάγο κλπ). Ο στόχος τελικά είναι ο καθορισµός των εργασιών µε τον υψηλότερο κίνδυνο και σοβαρότητα τραυµατισµού και των πιο συχνών. ∆ίνοντας µια τιµή σε κάθε κριτήριο και κατατάσσοντάς τα, έχει κάποιος ένα αποτελεσµατικό µέσο προκειµένου να καθορίσει προτεραιότητες για τη λήψη µέτρων ελέγχου. Ποσοτική εκτίµηση κινδύνου: Σε κάποιο βαθµό, ο κίνδυνος πτώσης µπορεί να ποσοτικοποιηθεί, για λόγους θέσης προτεραιοτήτων. Ωστόσο, η σπανιότητα του κινδύνου δεν περιορίζει τον κίνδυνο πτώσης και δεν δικαιολογεί την αγνόησή του. Πολύ σηµαντικό είναι να προσδιοριστούν οι συνέπειες της χειρότερης περίπτωσης, όταν αγνοηθεί ένας ιδιαίτερος κίνδυνος πτώσης. Στην περίπτωση ενός κινδύνου πτώσης από υπερυψωµένη θέση, σε συνδυασµό µε ανθρώπινο λάθος, οι συνέπειες είναι προφανείς. Σχεδόν κάθε τυχαία πτώση από ύψος άνω των 2 ορόφων είναι προβλέψιµα θανατηφόρα, εάν χτυπηθούν το κεφάλι, ο αυχένας ή η σπονδυλική στήλη ή συµπιεστεί το σώµα. Οι κίνδυνοι πτώσης πρέπει να συσχετιστούν µε την απειλή απώλειας ζωής ή πολύ σοβαρού τραυµατισµού. Η επίδραση του λάθους σε πτώσεις πρέπει πάντα να είναι πολύ υψηλή. Στους πίνακες 1 και 2 αναλύονται και κατατάσσονται οι πιθανότητες λάθους και οι επιδράσεις λάθους σε κλίµακες. Στον πίνακα 3 εµφανίζονται τα κριτήρια εκτίµησης του κινδύνου.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

79

ΠΙΝΑΚΑΣ 1 Συνηθισµένα λάθη ασφάλειας και η πιθανότητά τους να συµβούν. Πιθανότητα Συχνότητα συµβάντος Παράδειγµα 6 συχνή

5 λογικά πιθανή

4 περιστασιακή

3 µακρινή

2 εξαιρετικά απίθανη

1 αδύνατη

Ενα τυπικό πρόσωπο είναι πιθανό να κάνει αυτό το λάθος συχνά. Πάνω από 1 στα 100. Ενα τυπικό πρόσωπο είναι πιθανό να κάνει αυτό το λάθος µερικές φορές το χρόνο. Πάνω από 1 στα 1.000. Ενα τυπικό πρόσωπο είναι πιθανό να κάνει αυτό το λάθος µερικές φορές κατά τη διάρκεια της ζωής του. Πάνω από 1 στα 10.000. Αν και ένα τυπικό πρόσωπο είναι απίθανο να κάνει ποτέ αυτό το λάθος, είναι δυνατόν όµως να το κάνει. Πάνω από 1 στα 100.000. Κάποιος µπορεί λογικά να υποθέσει ότι ένα τυπικό πρόσωπο δεν θα κάνει ποτέ αυτό το λάθος. Πάνω από 1 στο 1.000.000. Είναι φυσικά αδύνατο για ένα τυπικό πρόσωπο να κάνει αυτό το λάθος. Πάνω από 1 στα 100.000.000.

Μη πρόσδεση µε ζώνη ασφαλείας πριν την εκκίνηση του αυτοκινήτου. Γλύστριµµα σε µπανιέρα.

Οδήγηση σε λάθος κατεύθυνση σε µονόδροµο.

Κατάποση δηλητηρίου από λάθος.

Πτώση από το παράθυρο του δεύτερου ορόφου ενός σπιτιού.

Ενεργοποίηση ενός φούρνου µικροκυµάτων µε ανοιχτή την πόρτα.

ΠΙΝΑΚΑΣ 2 Συνηθισµένα λάθη ασφάλειας και η σοβαρότητα επίδρασής τους.

Επίπεδο σοβαρότητας 4 καταστροφικό 3 κρίσιµο 2 περιθωριακό 1 αµελητέο

Συνέπειες Σχεδόν σίγουρα θα προκαλέσει θάνατο ή σοβαρή απώλεια Μπορεί να προκαλέσει σοβαρό τραυµατισµό ή κύρια απώλεια. Μπορεί να προκαλέσει µικρό τραυµατισµό ή επαγγελµατική νόσο ή βλάβη. ∆εν θα προκαλέσει τραυµατισµό, επαγγελµατική νόσο ή υλική ζηµιά.

Παράδειγµα Αγγιγµα ενός καλωδίου υψηλής τάσης. Βουτιά σε ρηχά νερά.

Σκόνταµµα σε πεζοδρόµιο.

Λάθος νούµερο τηλεφώνου.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

80

ΠΙΝΑΚΑΣ 3 ∆ράσεις κατάλληλες προς το επίπεδο κινδύνου (Επίπεδο πιθανότητας Χ Επίπεδο σοβαρότητας = Επίπεδο κινδύνου)

Επίπεδο κινδύνου 13+ 9-12 5-8

1-4

∆ράση Αυτό το επίπεδο δεν είναι αποδεκτό και απαιτεί άµεσες αλλαγές στη σχεδίαση ή εγκατάλειψη του σχεδίου, προϊόντος ή διαδικασίας. Αυτό το επίπεδο προσδιορίζει πιθανά σοβαρά προβλήµατα απαιτώντας καινοτόµο επανασχεδιασµό και προσεκτική δοκιµασία. Αν και αυτό το επίπεδο δεν αναµένεται να προκαλέσεο σοβαρά προβλήµατα, πρέπει να γίνουν σχεδιαστικές αλλαγές εάν αυτές είναι τεχνολογικά και οικονοµικά εφικτές. Αν και η επανασχεδίαση δεν απαιτείται σ αυτό το επίπεδο για τη µείωση του κινδύνου, µπορεί όµως να συστηθούν σχεδιαστικές αλλαγές για βελτίωση της χρηστικότητας ή της λειτουργικότητας και για τη µείωση της ενόχλησης του χρήστη.

Οταν ένα επίπεδο πιθανότητας λάθους 3 ή 4 πολλαπλασιαστεί µε ένα επίπεδο σοβαρότητας λάθους 3 ή 4, το αποτέλεσµα είναι ένα επίπεδο κινδύνου που ξεπερνά τους 13 βαθµούς, που σηµαίνει µη αποδεκτό. Εάν το επίπεδο κινδύνου είναι πάνω από 9 βαθµούς, αυτό δείχνει ένα σοβαρό πρόβληµα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

81

Η εκτίµηση κινδύνου πρέπει να περιλαµβάνει επίσης και µια «µετά την πτώση» εκτίµηση, προκειµένου να προβλεφθεί η δυνατότητα επαναφοράς σε όρθια στάση του εργαζόµενου που έπεσε, ή η ανάγκη για διάσωση ή διαφυγή. Επίσης πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη οι επιδρώσες περιβαλλοντικές συνθήκες (υγρές επιφάνειες, πάγος, άνεµος κλπ). Η «µετά την πτώση» εκτίµηση και η γρήγορη απαγκίστρωση και διάσωση του εργαζόµενου έχουν πολύ µεγάλη σηµασία κατά τη χρήση µέσων ατοµικής προστασίας από πτώσεις, λόγω της πιθανότητας εµφάνισης τραύµατος λόγω ανάρτησης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

82

Το τραύµα λόγω ανάρτησης (ή ορθοστατικό σύνδροµο): Είναι µια κατάσταση κατά την οποία ένα πρόσωπο κρεµασµένο από µια εξάρτηση και ακίνητο, λόγω του λιµνάσµατος του αίµατος στις φλέβες των ποδιών και της αδυναµίας ώθησής του στην καρδιά και τον εγκέφαλο, µπορεί να αισθανθεί ναυτία, ζαλάδα, δύσπνοια, κουδούνισµα στα αυτιά, καθώς επίσης αναψοκοκκίνισµα, ασυνήθιστη εφίδρωση, ωχρότητα και αδυναµία, χάσιµο της όρασης ή «γκρίζα» όραση, χάσιµο των αισθήσεων µε πιθανή τελική κατάληξη το θάνατο. Το τραύµα λόγω ανάρτησης µπορεί ν αναπτυχθεί εξαιρετικά γρήγορα (αφήνοντας ένα αναίσθητο άτοµο κρεµασµένο σ ένα σχοινί, ο θάνατος µπορεί να επέλθει σε λιγότερο από 10 λεπτά!). Ο θάνατος µπορεί να επέλθει κατά τη διάρκεια ή και αµέσως µετά τη διάσωση, προκαλούµενος από τη µετακίνηση του θύµατος σε οριζόντια θέση, πράγµα που προκαλεί µια µαζική επιστροφή του φλεβικού αίµατος στην καρδιά, που αδυνατεί να αντιµετωπίσει την κατάσταση και σταµατά (καρδιακή ανακοπή). Ο θάνατος µπορεί επίσης να επέλθει και αρκετή ώρα µετά τη διάσωση, λόγω βλάβης των νεφρών. Η ακινησία του ατόµου του κρεµασµένου στην εξάρτηση µπορεί να προέρχεται από µια σειρά αιτίες:
Εξάντληση.
Υπογλυκαιµία.
Υποθερµία.
Κρανιοεγκεφαλικό τραύµα.
Τεχνικά προβλήµατα.
Πνευµατικά προβλήµατα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

83

Οι παράγοντες που µπορεί ν αυξήσουν τον βαθµό κινδύνου είναι:
Η ανικανότητα του ατόµου να κινήσει τα πόδια του και να βοηθήσει έτσι την κυκλοφορία του αίµατος.
Η αφυδάτωση που έχει υποστεί.
Η υποθερµία.
Το σοκ.
Η κόπωση.
Ο βαθµός κλίσης του σώµατος.
Η λυποθυµία. Εάν το θύµα µπορεί ν ανταποκριθεί, όσο παραµένει κρεµασµένο στο σχοινί, πρέπει να ενθαρρύνεται να κινεί τα πόδια του ή να τα ανασηκώνει ή να τα χτυπά σε πιθανά ευρισκόµενη διπλανή σταθερή επιφάνεια. Κατά τη διάσωση δεν πρέπει να επιτραπεί στο θύµα να πάρει την οριζόντια θέση, αλλά µία καθιστή στάση µε το πάνω µέρος του σώµατος ανυψωµένο, µε µαζεµένα τα γόνατα, για ν αποφευχθεί η γρήγορη επιστροφή του φλεβικού αίµατος στην καρδιά. Η µεταφορά πρέπει να γίνει µε ανυψωµένο το πάνω µέρος του σώµατος. Μόνο µετά από 30-40 λεπτά, πρέπει να επιτραπεί η οριζόντια θέση του θύµατος, προοδευτικά. Επίσης πρέπει να χορηγηθούν διουρητικά για αποφυγή βλάβης των νεφρών. Πρέπει ν ακολουθήσει νοσηλεία σε νοσοκοµείο ακόµη και µε ελάχιστα συµπτώµατα.

Οδηγία 2001/45/ΕΚ Χρήση τεχνικών πρόσβασης και τοποθέτησης µε τη βοήθεια σχοινιών:
Η εργασία προγραµµατίζεται και επιβλέπεται δεόντως, ώστε να είναι δυνατό να παρασχεθεί αµέσως βοήθεια στον εργαζόµενο σε περίπτωση ανάγκης.
Στους εργαζόµενους παρέχεται εκπαίδευση κατάλληλη και ειδική για τις προβλεπόµενες εργασίες και ιδίως όσον αφορά τις διαδικασίες διάσωσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

84

Η σπανιότητα του κινδύνου δεν περιορίζει τον κίνδυνο πτώσης και δεν δικαιολογεί την αγνόησή του. Η επίδραση του λάθους σε πτώσεις πρέπει πάντα να είναι πολύ υψηλή. Οι κίνδυνοι πτώσης πρέπει να συσχετιστούν µε την απειλή απώλειας ζωής ή πολύ σοβαρού τραυµατισµού. Οι κίνδυνοι πτώσης από υπερυψωµένο επίπεδο πρέπει να εξετάζονται µε τη µέτρηση του επιπέδου του κινδύνου, πριν από οποιοδήποτε συµβάν πτώσης ή απουσία προηγούµενης εµπειρίας ατυχήµατος. Το µεγάλο πρόβληµα µε τον κίνδυνο πτώσης είναι ότι, είτε ο εργαζόµενος είναι έµπειρος µε την εργασία σε ύψη είτε όχι, αρκεί να κάνει µόνο ένα σοβαρό λάθος στην επαγγελµατική του καριέρα, για ν αλλάξει οριστικά η ζωή του.

Ποτέ δεν στηριζόµαστε:






Στην εµπειρία του εργαζόµενου. Στις ικανότητες ισορροπίας του. Στη µνήµη µας (για τις θέσεις περιορισµού µετακίνησης). Στην πρωτοβουλία του εργαζόµενου. Στην καλή µας τύχη.

Η ασφάλεια δεν είναι προφανής ή ζήτηµα κοινής λογικής µε κανένα τρόπο!

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

85

Τα στοιχεία επικινδυνότητας µιας πτώσης Τα στοιχεία που κάνουν µια πτώση να είναι επικίνδυνη είναι: 1. Η απόσταση πτώσης. 2. Η απορρόφηση ενέργειας κατά την πρόσκρουση. 3. Το βάρος του σώµατος.

Η απόσταση πτώσης: Εάν οι πτώσεις στο αυτό επίπεδο µπορούν να προκαλέσουν τραυµατισµούς, τότε βεβαίως για κάθε µέτρο πάνω από το δάπεδο εργασίας, η πιθανότητα αυτή αυξάνει γεωµετρικά. Εποµένως, η απόσταση πτώσης γίνεται ένα κρίσιµο στοιχείο του κινδύνου. Η ελεύθερη πτώση είναι µια αλλαγή της δυναµικής σε κινητική ενέργεια. Οσο µεγαλύτερη η απόσταση ελεύθερης πτώσης, τόσο µεγαλύτερες δυνάµεις δηµιουργούνται κατά την πρόσκρουση. Η απόσταση ελεύθερης πτώσης αναφέρεται στο µη ελεγχόµενο µήκος κίνησης/πτώσης, από το σηµείο πρόσδεσης µέχρι την ενεργοποίηση του εξοπλισµού ανακοπής της πτώσης. Ενα σχοινί πρόσδεσης πχ 1,8 µέτρων, προσαρτηµένο στο επίπεδο των ποδιών ή πιο κάτω, µπορεί να επιτρέψει ελεύθερη πτώση 3,6 µέτρων, πριν να ενεργοποιηθεί ο εξοπλισµός. Η απόσταση επιβράδυνσης είναι η απόσταση από την ενεργοποίηση του εξοπλισµού ανακοπής πτώσης, µέχρι την πλήρη ανακοπή. Ετσι ένας απορροφητής ενέργειας σε σχοινί πρόσδεσης µπορεί ν ανοίξει και 25 εκατοστά για ν απορροφήσει την ενέργεια µιας πτώσης, σε εξάρτηση από την απόσταση ελεύθερης πτώσης και το βάρος του σώµατος. Απόσταση ανακοπής: Είναι η κατακόρυφη απόσταση σε µέτρα, µετρηµένη στο κινητό σηµείο άσκησης του φορτίου, από την αρχική θέση (αρχή της ελεύθερης πτώσης), µέχρι την τελική θέση (ισορροπία µετά την ανακοπή), µε εξαίρεση των επιµηκύνσεων της ολόσωµης εξάρτησης και των δακτυλίων της (ορισµός σύµφωνα µε τα ευρωπαϊκά πρότυπα). Ο συνδυασµός της απόστασης ελεύθερης πτώσης και της απόστασης επιβράδυνσης, καθώς και κάποιων άλλων επιπλέον παραµέτρων, όπως η ολίσθηση του δακτυλίου D στην εξάρτηση ή η τάση επιµήκυνσης στο σχοινί, συνιστούν την συνολική απόσταση πτώσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

86

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

87

Η ελεύθερη πτώση και η συνολική απόσταση πτώσης πρέπει να περιορίζονται µέχρι εκείνου του σηµείου που ν αποτρέπεται ο τραυµατισµός εξ αιτίας: • Υψηλών δυνάµεων ανακοπής. • Πρόσκρουσης µ ένα εµπόδιο ή µε το έδαφος. • Πτώσεις µε αιώρηση-τύπου εκκρεµούς- και επακόλουθης σύγκρουσης. • Μη ικανότητας γρήγορης αυτοεπανόρθωσης του σώµατος µετά την πτώση. Ο περιορισµός της απόστασης ελεύθερης πτώσης σε λιγότερο από 1 µέτρο (στα συστήµατα τοποθέτησης ή συγκράτησης στη θέση εργασίας σε λιγότερο από 0,50 του µέτρου) είναι ο πιο αποτελεσµατικός τρόπος για την αποφυγή όλων των παραπάνω συνεπειών. Οταν η απόσταση ελεύθερης πτώσης δεν µπορεί πρακτικά να περιοριστεί στο 1 µέτρο, τότε η χρήση κατάλληλου απορροφητή ενέργειας και εξοπλισµού υποστήριξης του σώµατος, καθώς και τεχνικών γρήγορης επελευθέρωσης, γίνεται περισσότερο κρίσιµη. Απορρόφηση ενέργειας κατά την πρόσκρουση: Η απορρόφηση ενέργειας µπορεί να διαφέρει πάρα πολύ. Η προσγείωση ενός πιλότου µε αλεξίπτωτο σε µια χιονισµένη περιοχή είναι τελείως διαφορετική περίπτωση από την πτώση πάνω σε τσιµέντο ή σε δάπεδο σε µια θέση εγκαταστάσεων εργασίας. Η απορρόφηση ενέργειας µεταξύ διαφορετικών τύπων ατοµικού εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις, επίσης µπορεί να διαφέρει σηµαντικά. Για παράδειγµα, πέφτωντας από την άκρη ενός σχοινιού πρόσδεσης 1,8 µέτρων φορώντας µια ζώνη ασφαλείας είναι πιθανόν να τραυµατιστείτε, ενώ µ έναν συνδυασµό ενός σχοινιού µε απορροφητή ενέργειας και µιας ολόσωµης εξάρτησης όχι µόνον µπορούν να µειωθούν οι πιθανότητες οποιουδήποτε τραυµατισµού, αλλά µπορεί να γίνει εξάσκηση σε πραγµατικές συνθήκες, για την απόκτηση εµπειρίας αληθινής ανακοπής πτώσης.

Βάρος σώµατος: Το τρίτο στοιχείο που κάνει το πέσιµο πολύ επικίνδυνο είναι το βάρος του σώµατος. Το θέµα αυτό είναι ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για εργαζόµενους που ζυγίζουν πάνω από 100 κιλά. Τα προβλήµατα προκύπτουν κυρίως από την ανάγκη υποστήριξης του σώµατος κατάλληλα κατά τη διάρκεια µιας ανακοπής πτώσης. Ενας εργαζόµενος που ζυγίζει 100 kgr και πέφτει από 2 µ θα ασκήσει περίπου 1 τόνο (10 kN) δύναµη στο σχοινί ανακοπής.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

88

Οι υπέρβαροι εργαζόµενοι τείνουν να έχουν µεγάλα στοµάχια και «µη ορατές» γραµµές µέσης, πράγµα που τους δυσκολεύει στη ρύθµιση µιας ζώνης µέσης στην κατάλληλη θέση. Πολλές φορές αυτό είναι αδύνατον και οι περισσότεροι εξ αυτών τείνουν να στερεώνουν τη ζώνη στο ύψος των γοφών, πράγµα που προκαλεί ανισορροπίες (υψηλό κέντρο βάρους). Ετσι σε περίπτωση πτώσης, εάν ο εργαζόµενος χρησιµοποιεί µια απλή ζώνη µέσης, µπορεί να συµβεί γλίστρηµα και απόσπαση του εργαζόµενου από τη ζώνη, µε καταστρεπτικές συνέπειες.

Η αιώρηση µετά την πτώση σε ζώνες ή και σε εξαρτήσεις µε ζώνη, προκαλεί περισσότερη δυσφορία στα υπέρβαρα άτοµα. Οι πτώσεις στο αυτό επίπεδο ή από σκάλες είναι επίσης περισσότερο σοβαρές και ζηµιογόνες για τα βαρύτερα άτοµα.

Ο προσανατολισµός του σώµατος κατά την αρχή της πτώσης και κατά τη διάρκεια της ίδιας της πτώσης θα προσδιορίσει ποιό τµήµα του σώµατος θα υποστεί την σηµαντικότερη επίδραση κατά τη διάρκεια της ανακοπής της πτώσης. Η περιστροφή του σώµατος (το µέγεθος και η βιαιότητα της αιώρησης, η υπερέκταση και/ή η κάµψη του λαιµού, ο βαθµός συµπίεσης της σπονδυλικής στήλης) τη στιγµή της ανακοπής θα προσδιοριστούν από το σηµείο προσάρτησης του εξοπλισµού πρόσδεσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

89

Αποφυγή ή αναχαίτιση πτώσης; Τα συστήµατα αποφυγής πτώσεων (ή περιορισµού µετακίνησης) σας εµποδίζουν απ το να πέσετε.

Τα συστήµατα ανακοπής πτώσεων σας προστατεύουν αφού πέσετε, σταµατώντας την πτώση, πριν χτυπήσετε στην επιφάνεια που βρίσκεται από κάτω.

Τα συστήµατα ανακοπής πτώσης δεν πρέπει να επιτρέπουν την ελεύθερη πτώση πέραν του 1,00 µέτρου. Tέλος τα συστήµατα συγκράτησης ή τοποθέτησης προς εργασία, επιτρέπουν σ έναν εργαζόµενο να συγκρατείται σε µια υπερυψωµένη θέση εργασίας, µε τη χρήση ατοµικού προστατευτικού εξοπλισµού υπό τάση, ώστε να έχει ελεύθερα τα χέρια του.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

90

Οι ζώνες ασφαλείας που τοποθετούνται στη µέση του εργαζόµενου πρέπει να χρησιµοποιούνται µόνο σε συστήµατα αποφυγής των πτώσεων ή συγκράτησης σε µια θέση εργασίας. ∆εν πρέπει να χρησιµοποιούνται σε συστήµατα ανακοπής πτώσεων, διότι: µπορεί να τραυµατίσουν τον εργαζόµενο µετά την πτώση ή να γλυστρίσει ο εργαζόµενος έξω από αυτή ή να δυσκολέψουν την παραµονή του εργαζόµενου αιωρούµενου για παρατεταµένο διάστηµα µετά την πτώση (Σύµφωνα µε µελέτη της OSHA εργαζόµενοι που αιωρήθηκαν από ζώνη µέσης άντεξαν κατά µέσο όρο 1 λεπτό και 38 δευτερόλεπτα µέχρις ότου αναπτυχθούν σοβαρές δυσκολίες αναπνοής και πίεσης στην κοιλιά, ενώ ο µέσος όρος χρόνου αιώρησης µε ολόσωµη εξάρτηση ήταν 30 λεπτά και 7 δευτερόλεπτα). Σε συστήµατα ανακοπής πτώσεων πρέπει να χρησιµοποιούνται ολόσωµες εξαρτήσεις.

ΕΝ 358-Συστήµατα συγκράτησης στη θέση εργασίας Ένα σύστηµα συγκράτησης στη θέση εργασίας δεν νοείται ότι θα χρησιµοποιείται για ανακοπή πτώσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

91

Απαιτήσεις κανονισµών OSHA (ΗΠΑ) για τα συστήµατα ανακοπής πτώσεων: Μέγιστη δύναµη ανακοπής: 4 kN (µε χρήση ζώνης µέσης). Μέγιστη δύναµη ανακοπής: 8 kN (µε χρήση ολόσωµης εξάρτησης). Περιορισµός απόστασης ελεύθερης πτώσης: 1,8 µ. Μέγιστη απόσταση επιβράδυνσης: 1,07 µ. Πρέπει ν αντέχουν 2 φορές την ενέργεια επίδρασης εργαζόµενου που πέφτει ελεύθερα από 1,8 µ ή από λιγότερο, όσο το σύστηµα επιτρέπει.

Συστήµατα συγκράτησης/τοποθέτησης για εργασία.








Απαιτήσεις ευρωπαϊκού προτύπου ΕΝ 358 Πλάτος ζώνης ελάχιστο 8 εκ (χωρίς υποστήριξη µέσης). Πλάτος ζώνης µέσης ελάχιστο 4,3 εκ (µε υποστήριξη µέσης). Η τάση θραύσης των συνθετικών ινών της ζώνης θα είναι µεγαλύτερη από 0,6 N/ίνα. Ο αναδέτης θα έχει µήκος µικρότερο από 2 µ και θ αντέχει σε στατικό φορτίο 22 kN. Όταν ο αναδέτης είναι από συρµατόσχοινο ή αλυσίδα πρέπει να παρεµβάλλεται απορροφητής ενέργειας. Η ελεύθερη πτώση θα περιορίζεται σε 0,5 µ (το ίδιο και το µήκος του αναδέτη) και η ελεύθερη µετακίνηση σε 0,6 µ. Το σηµείο αγκύρωσης θα διατηρείται πάνω από το ύψος της µέσης.

Κανονισµοί OSHA (ΗΠΑ):
Η ελεύθερη πτώση θα είναι µικρότερη από 0,9 µ.
Το σηµείο αγκύρωσης θα αντέχει το διπλάσιο του βάρους του πίπτοντος εργαζόµενου ή 13,3 kN όπου είναι µεγαλύτερο.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

92

Ατοµικά σωστικά σχοινιά ανακοπής πτώσεων (υποστηρικτικά), έναντι σχοινιών τοποθέτησης προς εργασία (βασικών). Οταν ένα σωστικό σχοινί ανακοπής πτώσεων χρησιµοποιείται σε µια θέση εργασίας, τότε αυτό το σχοινί ή η συσκευή µετατρέπεται σε εργαλείο. Για παράδειγµα, εάν ένας εργαζόµενος κλειδώσει την αυτοανασυρόµενη συσκευή/ σωστικό σχοινί του και κλίνει προς τα έξω στηριζόµενος στο σχοινί, τότε αυτός έχει χάσει την υποστηρικτική του προστασία. Εάν σε µια κατάσταση όπως η προηγούµενη απαιτείται η χρήση ενός εργαλείου/συσκευής στήριξης, τότε είναι αναγκαίο ένα δεύτερο ξεχωριστό σύστηµα ανακοπής πτώσεων. Συγκεκριµένα, εάν ένας εργαζόµενος χρησιµοποιεί ένα βασικό σχοινί τοποθέτησης για εργασία και ένα υποστηρικτικό σωστικό σχοινί, τότε χρειάζεται και δεύτερο σηµείο αγκύρωσης και υποστήριξη σώµατος. Γενικά, τα συστήµατα ασφάλειας και τα εργαλεία εργασίας πρέπει να είναι τελείως ανεξάρτητα το ένα από το άλλο.

Οδηγία 2001/45/ΕΚ Ένα σύστηµα περιλαµβάνει τουλάχιστον δύο χωριστά αγκυρωµένα σχοινιά, το ένα ως µέσο προσπέλασης, καθόδου και υποστήριξης (σχοινί εργασίας) και το άλλο ως µέσο ασφαλείας (σχοινί ασφαλείας). Σε εξαιρετικές περιστάσεις, όταν ενόψει του κινδύνου η χρήση δεύτερου σχοινιού θα έκανε την εργασία περισσότερο επικίνδυνη, µπορεί να επιτραπεί η χρήση ενός και µόνου σχοινιού, εφόσον έχουν ληφθεί κατάλληλα µέτρα ασφαλείας, σύµφωνα µε την εθνική νοµοθεσία ή/και πρακτική.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

93

Σηµείο αγκύρωσης: σηµαίνει ένα ασφαλές σηµείο προσάρτησης των σωστικών σχοινιών, αναδετών ή συσκευών επιβράδυνσης και το οποίο είναι ανεξάρτητο από τα µέσα υποστήριξης ή ανάρτησης του εργαζόµενου. Κανονισµοί OSHA(Η.Π.Α.)-29 CFR/1910.66AppC

Τα συστήµατα συγκράτησης στη θέση εργασίας προορίζονται για να χρησιµοποιούνται από εργαζόµενους σε εναέρια δίκτυα (εναερίτες) και άλλους εργαζόµενους που απαιτείται να εργάζονται σε ύψος, σε στύλους ή άλλες κατασκευές σε µια υποστηριζόµενη θέση, µε τρόπο που να τους επιτρέπεται να έχουν και τα δύο χέρια ελεύθερα για εργασία. ∆εν προορίζονται για ανακοπή πτώσης. Ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 358

Το τρίγωνο του ατοµικού εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις Τα τρία βασικά συστατικά ενός συστήµατος προστασίας από πτώσεις – το σηµείο αγκύρωσης, η υποστήριξη του σώµατος και τα συνδετικά µέσα, συνιστούν το τρίγωνο του ατοµικού εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις.

Η συµβατότητα των τριών συστατικών που αποτελούν το τρίγωνο του ατοµικού εξοπλισµού ανακοπής πτώσεων, είναι το µόνο µέσο που συνενώνει αυτά τα συστατικά. Το σηµείο αγκύρωσης, η υποστήριξη του σώµατος και τα µέσα πρόσδεσης πρέπει να είναι συµβατά το ένα µε το άλλο για να δηµιουργήσουν ένα σύστηµα προστασίας από πτώσεις µε την µέγιστη αποτελεσµατικότητα και συνεχή προστασία.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

94

Το σηµείο αγκύρωσης Το πρώτο συστατικό του τριγώνου κάνει τον εξοπλισµό προστασίας από πτώσεις µοναδικό µεταξύ των περισσοτέρων άλλων τύπων εξοπλισµού ατοµικής προστασίας. Αντίθετα δηλαδή µε τα κράνη, τα γυαλιά ή τα υποδήµατα ασφαλείας, που παρέχονται στους εργαζόµενους και τους επιτρέπουν να βαδίζουν οπουδήποτε προστατευµένοι, ο εξοπλισµός ανακοπής πτώσεων πρέπει να είναι προσδεµένος σε κάτι. Αυτό το κάτι είναι κάποιο τµήµα του εξοπλισµού των εγκαταστάσεων, του κτιρίου ή της κατασκευής.

Εποµένως, το σηµείο αγκύρωσης πρέπει να προσχεδιάζεται προσεκτικά, µε σκοπό να παρέχει πλήρη και συνεχή προστασία κατά τη διάρκεια µιας εργασίας, περιλαµβανοµένης και της µετακίνησης προς και από την υπερυψωµένη θέση εργασίας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

95

Επιλογή και χαρακτηριστικά σηµείου αγκύρωσης Οι υπολογισµοί για την επιλογή ενός σηµείου αγκύρωσης πρέπει να περιλαµβάνουν κατ ελάχιστον τα παρακάτω: 1. Μια ανεξάρτητη επιφάνεια από εκείνη της εργασίας, όπου είναι δυνατόν. Για παράδειγµα, αντί της πρόσδεσης στη ράβδο µιας αιωρούµενης σκαλωσιάς, πρόσδεση µ ένα ξεχωριστό σωστικό σχοινί σ ένα κατάλληλο ανεξάρτητο σηµείο αγκύρωσης πάνω στην υψηλότερη κατασκευή. Ετσι, σε περίπτωση κατάρρευσης της σκαλωσιάς, ο εργαζόµενος δεν θα παρασυρθεί µαζί της σε µια πιθανόν θανάσιµη πτώση. Σε περιπτώσεις που είναι αναπόφευκτη η πρόσδεση σε τµήµα της επιφάνειας εργασίας, πρέπει πρώτα να ερευνάται η θέση της κατασκευής που δεν είναι πιθανον να υποστεί κάποια καταστροφική κατάρρευση. Εάν δεν βρεθεί κάποιο παρόµοιο τµήµα και υπάρχει υποψία αστάθειας ή µικρής αντοχής, τότε πρέπει να σχεδιάζεται ένα ανεξάρτητο µέσο αγκύρωσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

96

2. Τα σηµεία αγκύρωσης πρέπει να προσδιορίζονται για τους εργαζόµενους από ένα πρόσωπο ικανό, µε τα κατάλληλα προσόντα και να είναι καθαρά επισηµασµένα.

3. Το σηµείο αγκύρωσης πρέπει να έχει επαρκή αντοχή, µε βάση τις απαιτήσεις των προτύπων και των οδηγιών των κατασκευαστών.

4. Το σηµείο πρόσδεσης θα είναι τουλάχιστον:
στο ύψος της µέσης για συνδυασµούς ζώνης-σχοινιού πρόσδεσης,
στο ύψος του ώµου για συνδυασµούς ολόσωµης εξάρτησηςσχοινιού πρόσδεσης και
πάνω απ το κεφάλι για τις διαφορες συσκευές (ανακόπτες πτώσης). Σε όλες τις περίπτωσεις ο σκοπός είναι να κρατηθεί στο ελάχιστο η απόσταση ελεύθερης πτώσης και οπωσδήποτε µέσα στα όρια των προτύπων και κανονισµών.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

97

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

98

5. Χρήση οριζοντίων σωστικών σχοινιών για πλευρικές προστατευµένες µετακινήσεις. Η πλευρική µετακίνηση µακριά από κάποιο σταθερό σηµείο αγκύρωσης και η πτώση, µπορούν να καταλή ξουν σε µια επικίνδυνη πτώση αιώρησης (τύπου εκκρεµούς). Ο κίνδυνος από παρόµοιες πτώσεις προέρχεται από τις δυνάµεις που δηµιουργούνται λόγω της αιώρησης, που είναι οι ίδιες µ εκείνες που θα δηµιουργούσε µια κατακόρυφη πτώση της ίδιας απόστασης/ύψους, αλλά µε τον επιπλέον κίνδυνο της πρόσκρουσης σε κάποιο εµπόδιο. Οι «πτώσεις µε αιώρηση» µπορούν ν αντιµετωπιστούν µε 2 τρόπους: 1. Με χρήση ενός κατάλληλου οριζόντιου σωστικού σχοινιού. 2. Με ανύψωση του σηµείου αγκύρωσης. Τα οριζόντια σωστικά σχοινιά σχεδιάζονται έτσι ώστε να καθιστούν δυνατόν οι συσκευές ή τα σηµεία πρόσδεσης να παραµένουν πάντοτε πάνω απ το ύψος του κεφαλιού και η ανακοπή πτώσης να συµβαίνει σε κατακόρυφο επίπεδο.

6. Τήρηση των απαιτήσεων ελαχίστου διaκένου πάνω από το δάπεδο ή από κάποιο εµπόδιο. Κάθε σύστηµα ανακοπής πτώσεων συνεπάγεται και διαφορετικές συνολικές αποστάσεις πτώσεων.

7. Αυτοεπανόρθωση που να είναι δυνατή µέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Ενας εργαζόµενος µετά από µία ανακοπή πτώσης, πρέπει να µπορεί να επανορθώσει το σώµα του αρκετά γρήγορα, ώστε να ανακουφιστεί από κάθε ένταση που µπορεί να προκλήθηκε από την αιώρηση µετά την πτώση.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

99

8. Το σηµείο αγκύρωσης πρέπει να είναι προσβάσιµο, ώστε να επιτρέπει την σύνδεση χωρίς κίνδυνο.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

100

∆ιατάξεις αγκύρωσης- Κατηγορίες (ΕΝ 795)

Κατηγορία Α1 ∆οµικές αγκυρώσεις σε κάθετες, οριζόντιες ή επικλινείς επιφάνειες (τοίχους, κολώνες, πρέκια).

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α2 ∆οµικά αγκύρια σε επικλινείς στέγες.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

101

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β Μεταφερόµενες προσωρινές διατάξεις αγκύρωσης.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ ∆ιατάξεις αγκύρωσης µε οριζόντιους εύκαµπτους αγωγούς.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

102

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ∆ ∆ιατάξεις αγκύρωσης µε οριζόντιες άκαµπτες σιδηροτροχιές αγκύρωσης.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ε Αγκύρια αδρανούς φορτίου για χρήση σε οριζόντιες επιφάνειες.

Πρέπει ν απέχουν απ την άκρη της στέγης περισσότερο από 2,5 µ. Οταν δοκιµάζονται µε πτώση φορτίου 100 Kgr που πέφτουν από 2,5 µ, η µετατόπιση του κέντρου βάρους του αδρανούς φορτίου να µην ξεπερνά το 1 µ.

Ολες οι κατηγορίες πρέπει ν αντέχουν σε δοκιµασία στατικής αντοχής 10 kN.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

103

Υποστήριξη σώµατος Το Αµερικάνικο Ινστιτούτο Εθνικών Προτύπων (ANSI), στο Πρότυπο ANSI Z10.14-1991 κατέταξε τους µηχανισµούς υποστήριξης σώµατος σε 4 κύριες κατηγορίες, σύµφωνα µε τη χρήση: Κατηγορία Ι: Ζώνες σώµατος (ζώνες εργασίας), χρησιµοποιούµενες για να συγκρατούν έναν εργαζόµενο σε µια επικίνδυνη θέση εργασίας και να µειώνουν την πιθανότητα πτώσεων. Κατηγορία ΙΙ: Εξαρτήσεις στήθους, χρησιµοποιούµενες όπου υπάρχουν µόνο περιορισµένοι κίνδυνοι πτώσης (όχι κίνδυνος κατακόρυφης ελεύθερης πτώσης) και για λόγους επανόρθωσης, όπως για την αποµάκρυνση ενός εργαζόµενου από µια δεξαµενή ή µεγάλο δοχείο. Κατηγορία ΙΙΙ: Εξαρτήσεις σώµατος, χρησιµοποιούµενες για την ανακοπή των περισσότερο σοβαρών ελεύθερων πτώσεων. Κατηγορία IV: Ζώνες αιώρησης, ανεξάρτητες υποστηρίξεις εργασίας, χρησιµοποιούµενες για την αιώρηση ή την υποστήριξη του εργαζόµενου.

Στα πλαίσια αυτών των κατηγοριών υπάρχει ένα πλήθος ειδών υποστήριξης σώµατος που µπορεί να επιλεγούν, ανάλογα µε τη χρήση και τον σκοπό που επιδιώκεται (ιµάντες στήθους, ζώνη και ιµάντας εργαζοµένων σε στύλους ηλεκτρικών γραµµών, συστήµατα ζώνης καθαριστών παραθύρων, ζώνες µέσης, ζώνες/καθίσµατα, εξαρτήσεις τοποθέτησης προς εργασία κα).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

104

Για όλες σχεδόν τις εφαρµογές, η ολόσωµη εξάρτηση είναι προτιµότερη έναντι της ζώνης, λόγω της ικανότητάς της να διασκορπίζει τις δυνάµεις ανακοπής κυρίως κάτω από τους γλουτούς, εν αντιθέσει µε τη συγκέντρωσή τους στο µαλακό, εύτρωτο τµήµα της µέσης. Η ολόσωµη εξάρτηση καθιστά επίσης δυνατή την παρατεταµένη αιώρηση, µε όρθιο το σώµα, χωρίς περιορισµό της αναπνοής. Και ιδιαίτερης σηµασίας, η ολόσωµη εξάρτηση µε ολισθαίνοντα δακτύλιο D στη ράχη, βοηθά στην αποφυγή υπερβολικά απότοµης κίνησης του λαιµού, κατά τη διάρκεια µιας ανακοπής πτώσης.

∆εν πρέπει ποτέ να φοράτε ζώνη ασφαλείας σε κατάσταση ανακοπής µιας πτώσης. Εάν πέσετε µε µια ζώνη ασφαλείας µπορεί να τραυµατιστείτε σοβαρά στη µέση και το υπογάστριο. Περιορίστε τη χρήση ζώνης ασφαλείας στα συστήµατα αποφυγής πτώσεων µόνο. Εάν υπάρχει περίπτωση να πέσετε, φορέστε ολόσωµες εξαρτήσεις.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

105

Η κατάλληλη επιλογή και αγορά ενός εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις, από µόνη της, δεν συνιστά ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα προστασίας από πτώσεις. Αυτό είναι µόνο ένα βήµα. Ενα πλήρες ολοκληρωµένο πρόγραµµα διασφαλίζει ότι:
Εχουν προσδιοριστεί τα κατάλληλα σηµεία αγκύρωσης από τον εργοδότη.
Εχουν αναπτυχθεί κατάλληλες διαδικασίες επιθεώρησης και συντήρησης, σύµφωνα µε τις οδηγίες του κατασκευαστή.
Οι εργαζόµενοι είναι εκπαιδευµένοι και επιβλέπονται τακτικά στη σωστή εφαρµογή και χρήση.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

106

∆ακτύλιοι υποστήριξης σώµατος και θέση τους ανάλογα µε τη χρήση. Οι µηχανισµοί υποστήριξης του σώµατος είναι εφοδιασµένοι µε δακτυλίους D ή µε δακτυλίους Ο για την προσάρτηση ενός µέσου σύνδεσης, δηλαδή, ενός σχοινιού πρόσδεσης ή κάποιας άλλης συσκευής. Η θέση αυτών των σηµείων πρόσδεσης είναι σχεδιασµένη για να εξυπηρετεί την προβλεπόµενη χρήση της υποστήριξης του σώµατος.

Ιδιαίτερα, οι ολόσωµες εξαρτήσεις µε έναν εµπρόσθιο δακτύλιο D στο στήθος είναι σχεδιασµένες για αναρρίχηση µε σταθερά συστήµατα προστασίας αναρρίχησης. Ο στενός προσανατολισµός µεταξύ του εµπρόσθιου δακτυλίου D και της ράβδου ή του καλωδίου του συστήµατος αναρρίχησης είναι ουσιαστικός για να επιτρέπει στον µηχανισµό να εντοπίζει γρήγορα και ν ανακόπτει µια ελεύθερη πτώση.

Οι ολόσωµες εξαρτήσεις µε οπίσθιο δακτύλιο D στην πλάτη προορίζονται για ανακοπή ελεύθερων πτώσεων. Η θέση αυτή είναι η πιο κατάλληλη για την υποστήριξη του σώµατος κατά τη διάρκεια µιας ανακοπής, για την ελαχιστοποίηση πιθανών τραυµατισµών. Επιπρόσθετα, αυτή διατηρεί την πρόσδεση των µέσων σύνδεσης πίσω από τον εργαζόµενο, έτσι ώστε να µην παρεµβάλλονται στην εργασία. Εάν είναι πιθανή παρατεταµένη αιώρηση µετά από πτώση, µια ολόσωµη εξάρτηση θα διατηρήσει το θύµα σε όρθια και πιο άνετη θέση και θα βοηθήσει στην επανόρθωση.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

107

Ο ιµάντας και η ζώνη ενός εργαζόµενου σε στύλους µε πλευρικούς δακτυλίους D στη µέση είναι ένας τύπος συστήµατος για τοποθέτηση προς εργασία. Σε παρόµοιες καταστάσεις, µια υποστήριξη σώµατος µετατρέπεται σε µηχανισµό τοποθέτησης προς εργασία, όταν χρησιµοποιείται για στήριξη και ο εργαζόµενος είναι εκτός ισορροπίας. Σ αυτές τις καταστάσεις, απαιτείται επιπρόσθετη προστασία από πτώσεις.

Οι δακτύλιοι πρόσδεσης για τη συγκράτηση από πτώση µπορούν να είναι τοποθετηµένοι µε τρόπο ώστε να βρίσκονται κατά τη διάρκεια της χρήσης της ολόσωµης εξάρτησης, πάνω από το κέντρο βάρους, µπροστά από τον θώρακα, στους δύο ώµους ή και στην πλάτη του χρήστη. Ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ361-Ολόσωµες εξαρτήσεις

Το Αµερικάνικο (ANSI Z359-1-1992) και το Καναδικό πρότυπο(CAN/CSAZ259.10-M90) επιτρέπουν το σηµείο πρόσδεσης να είναι µόνο στην πλάτη, ενώ το διεθνές πρότυπο ISO 10333-1 και το Αυστραλιανό πρότυπο (AS/NZ 1891.1.1995) επιτρέπουν την πρόσδεση και στον θώρακα και στην πλάτη.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

108

Πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα επιλογής σηµείου πρόσδεσης.

(∆ιεύθυνση Υγιεινής και Ασφάλειας της Αγγλίας- ΈρευναΕξαρτήσεις πρόσδεσης και τα σηµεία πρόσδεσής τους) Η επιλογή του σηµείου πρόσδεσης ψηλά πίσω στην πλάτη (πάνω από το κέντρο βάρους του χρήστη) σε περιπτώσεις ανακοπής πτώσεων, γίνεται κυρίως για την αποφυγή των επιπτώσεων της υπερέκτασης του λαιµού κάτω από τις χειρότερες συνθήκες. ∆εν εξασφαλίζει απόλυτα τον εργαζόµενο σε όλες τις περιπτώσεις. Είναι αποτέλεσµα συµβιβασµού. Εχει µια σειρά πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα.

Πλεονεκτήµατα του σηµείου πρόσδεσης στο πίσω µέρος ολόσωµης εξάρτησης
Ελάχιστη επίδραση υπερέκτασης του λαιµού σε πτώση µε τα πόδια πρώτα.
Ελάχιστη αιώρηση σε πτώση µε τα πόδια πρώτα.
Σε κατάλληλα ρυθµισµένη εξάρτηση, είναι απίθανο να πιαστεί το κεφάλι από το σχοινί πρόσδεσης και τον συνδετήρα σε µια πτώση µε τα πόδια πρώτα.
Το κεφάλι κρέµεται προς τα µπρος. Εάν το θύµα είναι αναίσθητο, δεν κινδυνεύει να καταπιεί τη γλώσσα του.
Το θύµα κρέµεται σχεδόν κατακόρυφα. Αυτό είναι καλό για διάσωση σε περιορισµένο χώρο. Εύκολη κατακόρυφη διάσωση µε χρήση βαρούλκου.
Το σχοινί πρόσδεσης είναι πίσω και εποµένως έχει ελάχιστη παρεµβολή στην εργασία που εκτελείται.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

109

Μειονεκτήµατα του σηµείου πρόσδεσης στο πίσω µέρος ολόσωµης εξάρτησης
Μεγάλη αιώρηση σε πτώση µε το κεφάλι.
Πιθανότητα χτυπήµατος µε το εµπρός µέρος του κεφαλιού σε διπλανό τοίχο και σε πτώση µε τα πόδια και σε πτώση µε το κεφάλι.
Σε περίπτωση µη κατάλληλα ρυθµισµένης εξάρτησης, ο δακτύλιος πρόσδεσης και ο συνδετήρας µπορεί να τραβηχθούν προς τα πίσω κατά τη φάση της ανακοπής της πτώσης και να χτυπήσουν µε δύναµη το πίσω µέρος του κεφαλιού.
Το σχοινί πρόσδεσης και οι συνδετήρες µπορεί να πιάσουν το πίσω µέρος του κεφαλιού σε πτώση µε το κεφάλι.
Το κεφάλι κρέµεται προς τα µπρος. Εάν το θύµα είναι αναίσθητο, µπορεί να κλείσει η αναπνευστική οδός.
Το θύµα κρέµεται σε σχεδόν κατακόρυφη στάση. Αυτό συγκεντρώνει την πίεση των ιµάντων στο µέσα µέρος των µηρών και στην βουβωνική περιοχή. Σε περιπτώσεις αδυναµίας κίνησης του θύµατος, αυτό επιδρά στην εµφάνιση τραύµατος λόγω ανάρτησης.
Μεγάλη δυσκολία σε περίπτωση αυτοδιάσωσης και ελεύθερης αιώρησης (µακρυά από κατασκευή), λόγω δυσκολίας ν αρχίσει το θύµα µια αιώρηση για να φθάσει την κατασκευή ή δυσκολίας να φθάσει το σχοινί πρόσδεσης για να προσαρµόσει συσκευές διάσωσης.
∆υσκολία να ειδωθεί ο συνδετήρας και να γίνει έλεγχος ασφαλούς πρόσδεσης της εξάρτησης στο σχοινί πρόσδεσης.
Περισσότερο δύσκολο απ ότι µια πρόσδεση στο στήθος, να ρυθµιστεί το σχοινί πρόσδεσης στο βέλτιστο µήκος.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

110

Πλεονεκτήµατα σηµείου πρόσδεσης εµπρός στο στήθος, σε ολόσωµη εξάρτηση.


Σε µία πτώση µε το κεφάλι, η αρχική κίνηση του κεφαλιού είναι συχνά προς τα εµπρός (το σαγόνι χτυπά στο στήθος). Η επόµενη αναπήδηση είναι προς τα πίσω, αλλά αυτή είναι λιγότερο σοβαρή.
Πιθανότητα συγκράτησης από το σχοινί στην αρχή της πτώσης ή κατά τη διάρκειά της, µειώνοντας έτσι την περιστροφή του σώµατος και το τράνταγµα.
Συνήθως είναι πιο άνετη από µια πρόσδεση στην πλάτη. Συνήθως η γεωµετρία της εξάρτησης επιτρέπει λιγότερη πίεση στο µέσα µέρος των µηρών και/ή στη βουβωνική περιοχή, απ ότι µια πρόσδεση στην πλάτη.
Εύκολη η προσαρµογή ενός βρόχου µια µεγαλύτερη άνεση.
Ευνοϊκή για αυτοδιάσωση διότι:  ∆ιευκολύνει την έναρξη µιας αιώρησης προς την διπλανή κατασκευή.  Εύκολη πρόσδεση συστατικών αυτοδιάσωσης στο σχοινί.  ∆ιευκολύνει τον διασώστη να προσδέσει το θύµα και να το έχει υπό την επίβλεψή του.
Εύκολη ρύθµιση του σχοινιού στο βέλτιστο µήκος.
Εύκολος έλεγχος της ορθότητας των συνδέσεων στην εξάρτηση.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

111

Μειονεκτήµατα σηµείου πρόσδεσης εµπρός στο στήθος σε ολόσωµη εξάρτηση.
Αιώρηση του κεφαλιού προς τα πίσω σε µία πτώση µε τα πόδια, µε πιθανότητα χτυπήµατος του πίσω µέρους του κεφαλιού στην διπλανή κατασκευή.
Υπερέκταση του κεφαλιού σε πτώση µε τα πόδια.
∆υνατή αντίστροφη εκτίναξη µετά από αιώρηση του κεφαλιού προς τα πίσω: κίνδυνος χτυπήµατος του µετώπου στη διπλανή κατασκευή.
Το σχοινί και ο συνδετήρας µπορεί να χτυπήσουν το εµπρός µέρος του κεφαλιού κατά τη φάση της ανακοπής της πτώσης, ιδιαίτερα εάν η εξάρτηση δεν είναι ρυθµισµένη σωστά.
Το κεφάλι µπορεί να γύρει προς τα πίσω εάν το θύµα είναι αναίσθητο. Αυτό µπορεί να προκαλέσει το τράβηγµα της γλώσσας προς τα πίσω και να φράξει την αναπνευστική οδό.
Αν και η γωνία αιώρησης είναι συνήθως µεγαλύτερη από εκείνη µιας πρόσδεσης στην πλάτη, υπάρχει ακόµη µεγάλος κίνδυνος εµφάνισης τραύµατος λόγω ανάρτησης, µε τραυµατισµένο ή αναίσθητο άτοµο.
∆εν διευκολύνεται η κατακόρυφη προσπάθεια διάσωσης από περιορισµένους χώρους, διότι το θύµα κρέµεται λιγότερο κατακόρυφα απ ότι σε µια πρόσδεση στην πλάτη.
Το σχοινί µερικές φορές µπλέκεται στην εργασία του εργαζόµενου.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

112

Μέσα πρόσδεσης (σχοινιά, κρίκοι, άγκιστρα κλπ) Τα µέσα πρόσδεσης είναι το τρίτο συστατικό του τριγώνου των εξοπλισµών ενός ατοµικού συστήµατος ανακοπής πτώσεων. Πότε πρέπει να χρησιµοποιηθεί µια συσκευή ή ένα σχοινί πρόσδεσης σαν συνδετικά µέσα, αυτό συνήθως υπαγορεύεται απ τη φύση της εργασίας. Αυτή η επιλογή είναι το κλειδί για τον έλεγχο του κινδύνου πτώσης.

Τα µέσα πρόσδεσης σε γενικές γραµµές χωρίζονται σε συστήµατα προστασίας σε αναρρίχηση και συστήµατα διαφυγής σε επείγουσες καταστάσεις, καθώς και σε κατακόρυφα σωστικά σχοινιά, οριζόντια σωστικά σχοινιά και σε συστήµατα ανόρθωσης επειγουσών καταστάσεων, εκ των οποίων υπάρχουν αναρίθµητες εναλλακτικές λύσεις.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

113

Για την παροχή πλήρους και συνεχούς προστασίας, τα µέσα πρόσδεσης πρέπει: 1. Να διατηρούν το διάστηµα ελεύθερης πτώσης στο ελάχιστο δυνατό, κατά προτίµηση στο 1 µέτρο ή και λιγότερο. 2. Να περιορίζουν τις δυνάµεις ανακοπής στο ελάχιστο, για την ελαχιστοποίηση των τραυµατισµών και για την δυνατότητα εκπαίδευσης σε πραγµατικές συνθήκες πτώσης. 3. Να περιορίζουν την πιθανότητα επικίνδυνων πτώσεων µε αιώρηση εν είδει εκκρεµούς,κάτι που µπορεί να προκύψει από µία πτώση ενός εργαζόµενου που θα έχει µετακινηθεί µακριά από την κατακόρυφη θέση κάτω από ένα σταθερό σηµείο αγκύρωσης. 5. Να επιτρέπουν εύκολα την ανόρθωση µετά από µια πτώση. 7. Να κάνουν κατορθωτή την συνεχή και πλήρη προστασία. Η συσκευή ή το σχοινί πρόσδεσης, που χρησιµοποιείται από ένα άτοµο ή σε συνδυασµό µε άλλα κατάλληλα συστήµατα, πρέπει να επιτρέπουν την αναγκαία κινητικότητα για την ολοκλήρωση της εργασίας αποτελεσµατικά, αλλά µε προστασία.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

114

Σχοινιά πρόσδεσης Ενα σχοινί πρόσδεσης είναι ένα σχοινί από συνθετικές ίνες ή από συρµατόσχοινο, που χρησιµοποιείται για να συνδέσει µε ασφάλεια µια ζώνη ασφαλείας ή µια ολόσωµη εξάρτηση, σ ένα σωστικό σχοινί ή σ ένα σηµείο στήριξης.

Τα σχοινιά πρέπει να διατηρούνται όσο µικρά γίνεται, για να µειωθεί η απόσταση που µπορεί να πέσει ο εργαζόµενος. Το σχοινί πρέπει να ρυθµίζεται ώστε να περιορίζεται µια ελεύθερη πτώση σε όχι περισσότερο από 1,00 µέτρο. Το µέγιστο µήκος ενός σχοινιού πρόσδεσης (περιλαµβανοµένου του απορροφητή ενέργειας εάν υπάρχει), δεν πρέπει να ξεπερνά τα 2 µέτρα, ενώ στα κατακόρυφα σχοινιά δεν πρέπει να ξεπερνά το 1,00 µέτρο.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

115

Επιθεώρηση του σχοινιού

Το σχοινί πρόσδεσης πρέπει να επιθεωρείται σε όλο το µήκος του και στις πλέξεις. Εάν έχετε σχοινί πρόσδεσης µε πλέξεις τριών νηµάτων, ξετυλίξτε προσεκτικά το σχοινί και ψάξτε για φθαρµένες, σπασµένες ή κοµµένες ίνες. Μην το ξετυλίγετε πάρα πολύ διότι µπορεί να το παραµορφώσετε µόνιµα. Σχοινιά πρόσδεσης από ιµάντα πρέπει ν απορρίπτονται εάν η ύφανση έχει κοψίµατα ή οπές, είναι φθαρµένο ή ξεφτισµένο ή εάν οι ραφές είναι κατεστραµµένες. Εάν βρείτε οποιαδήποτε σηµάδια φθοράς, σπασµένα ή κατεστραµµένα νήµατα ή εάν έχετε οποιονδήποτε λόγο να µην εµπιστεύεστε το σχοινί πρόσδεσης, µην το χρησιµοποιείτε.

Το τύλιγµα ή το πέρασµα ενός σχοινιού πρόσδεσης γύρω από µια γωνία µετάλλου ή γύρω από κατασκευές µικρής διαµέτρου ή που έχουν µικρή καµπυλότητα ή οξείες ακµές, µπορεί να προκαλέσει το κόψιµό του, σε περίπτωση ανακοπής µιας πτώσης.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

116

Ατοµικοί απορροφητές ενέργειας Ενας απορροφητής ενέργειας επιβραδύνει και απορροφά την πτώση, µειώνοντας τη δύνα µη ανακοπής της. Οι ατοµικοί απορροφητές ενέργειας συνήθως κατασκευάζονται από «ύφανση διαχω ρισµού». Σε µία πτώση, ειδικοί τύποι ραφής στην ύφανση απορροφούν τη δύναµη επίδρασης και προοδευτικά διαχωρίζονται. Προσοχή! Ο απορροφητής ενέργειας θ αυξήσει το µήκος του σχοινιού πρόσδεσης κατά τη διάρκεια µιας πτώσης. Λάβετε υπόψη αυτή την επιπλέον απόσταση πτώσης όταν περιλαµβάνετε απορρο φητή ενέργειας στον ατοµικό σας εξοπλισµό προστασίας κατά των πτώσεων.

ΕΝ 355 –Απορροφητές ενέργειας Οι οδηγίες χρήσης θα πρέπει να καθορίζουν τα απαιτούµενα χαρακτηριστικά ενός αξιόπιστου σηµείου αγκύρωσης και το απαραίτητο ελάχιστο διάκενο κάτω από τον χρήστη που είναι η απόσταση ανακοπής συν µια επιπρόσθετη απόσταση 2,5 µ που καλύπτει την µετατόπιση της ολόσωµης εξάρτησης και το διάκενο κάτω από τα πόδια του χρήστη µετά την ανακοπή.







Απαιτήσεις ευρωπαϊκού προτύπου Η µέγιστη απόσταση ανακοπής να είναι 5,75 µ*. Η µέγιστη δύναµη πέδησης/ανακοπής να είναι το πολύ 6 kN. Αντοχή σε δοκιµή στατικής τάσης 15 kN. Ο κατασκευαστής να παρέχει πληροφόρηση για το ελάχιστο αναγκαίο διάκενο κάτω από τον χρήστη που είναι η απόσταση ανακοπής συν 2,5 µ που αφορά την µετατόπιση της ολόσωµης εξάρτησης και το διάκενο κάτω από τα πόδια του χρήστη.

*Η µέγιστη επέκταση που επιτρέπεται σε σχοινί πρόσδεσης είναι 1,75 µ. Υποθέτοντας ότι µετά από µια πτώση η απόσταση από το σηµείο σύνδεσης της ολόσωµης εξάρτησης µέχρι το επίπεδο των ποδιών του χρήστη είναι 2 µ, τότε προσθέτοντας αυτή την απόσταση και το µήκος του σχοινιού προκύπτουν τα 5,75 µ.

H µέγιστη αύξηση του σχοινιού πρόσδεσης µε απορροφητή ενέργειας είναι τα 1,2 µέτρα, σύµφωνα µε τους κανονισµούς OSHA (Η.Π.Α).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

117

Συνδετήρες Αποτελούν στοιχεία σύνδεσης ή εξαρτήµατα ενός συστήµατος προστασίας από πτώσεις. Ενας συνδετήρας µπορεί να είναι κρίκος ή άγγιστρο. Οι συνδετήρες δεν πρέπει να µπορούν ν ανοιχτούν παρά µόνο µε δύο τουλάχιστον διαδοχικές και σκόπιµες κινήσεις. Οι συνδετήρες πρέπει να έχουν αντιδιαβρωτική προστασία, οµαλές επιφάνειες και άκρα.

ΕΝ 362 – Συνδετήρες Προκειµένου να µειωθεί η πιθανότητα ακούσιου ανοίγµατος, τα άγγιστρα και οι κρίκοι πρέπει να κλείνουν αυτόµατα και να κλειδώνουν αυτόµατα ή χειροκίνητα. ∆εν πρέπει να µπορούν ν ανοιχθούν παρά µόνο µε δύο τουλάχιστον διαδοχικές και σκόπιµες κινήσεις.

Το πολύ κρύο µπορεί να σκληρύνει τα µέταλλα και να τα κάνει εύθραυστα!

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

118

ΠΡΟΣΟΧΗ! Αποσύνδεση µε περιστροφή Όταν χρησιµοποιηθούν άγκιστρα ή κρίκοι απλής ενεργείας κλεισίµατός τους (χωρίς δηλαδή την ανάγκη δύο διαδοχικών και σκόπιµων κινήσεων για το άνοιγµά τους/διπλό κλείδωµα), µπορεί να συµβεί άνοιγµα του κρίκου ή άγκιστρου σε µια δραστηριότητα περιστροφής ή σε περιπτώσεις εκτίναξης του εξοπλισµού.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

119

Κατακόρυφα σωστικά σχοινιά (Συγκρατητές από πτώση καθοδηγούµενου τύπου σε εύκαµπτο ή δύσκαµπτο οδηγό αγκύρωσης). Είναι ένα σύστηµα προστασίας από πτώσεις που συνίσταται από ένα εύκαµπτο σχοινί προσαρτηµένο σ ένα σηµείο αγκύρωσης ή µια µεταλλική ράβδο ή συρµατόσχοινο (οδηγό αγκύρωσης), έναν µηχανισµό ανακοπής πτώσεων αυτόµατου κλειδώµατος (συγκρατητή), ο οποίος είναι προσαρτηµένος στο εύκαµπτο σχοινί ή την µεταλλική ράβδο και ένα σχοινί πρόσδεσης προσαρτηµένο στον µηχανισµό ανακοπής πτώσεων. Ο µηχανισµός µετακινείται κατά µήκος του σωστικού σχοινιού ή της µεταλλικής ράβδου µαζί µε τον χρήστη και κλειδώνει αυτόµατα όταν συµβεί µια πτώση.

Σύµφωνα µε τους κανονισµούς της OSHA (ΗΠΑ) το ελάχιστο διάκενο κάτω από το σηµείο ασφάλισης του συγκρατητή πρέπει να είναι 3,7 µ και το σχοινί να έχει µηχανισµό τερµατισµού για να εµποδίσει την ολίσθηση του συγκρατητή έξω από το σχοινί. Εναλλακτικά το σχοινί πρέπει να εκτείνεται µέχρι το δάπεδο ή µέχρι την επόµενη επιφάνεια εργασίας από κάτω. Τα κατακόρυφα σχοινιά και οι αναδέτες πρέπει να έχουν ελάχιστη αντοχή σε θραύση 22,2 kN.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

120

Απαιτήσεις ευρωπαϊκού προτύπου (ΕΝ 353-1 και 2) Εύκαµπτα:
Το σχοινί να είναι από συρµατόσχοινο ή συνθετικές ίνες.
Τα σχοινιά συνθετικών ινών ν αντέχουν σε δοκιµή στατικής αντοχής τουλάχιστον 22 kN.
Τα σχοινιά συρµατοσχοίνου ν αντέχουν τουλάχιστον 15 kN.
Σε δοκιµή µε µάζα 100 Kgr που πέφτει από 2,5 µ ύψος η δύναµη ανακοπής να είναι το µέγιστο 6 kN και η απόσταση ανακοπής να περιορίζεται στα 3 µέτρα.
Να υπάρχει κλείδωµα/στοπ στο κάτω άκρο.
Ο κατασκευαστής στις οδηγίες θ αναφέρει το απαιτούµενο ελάχιστο διάκενο κάτω από τον χρήστη που είναι η απόσταση ανακοπής συν 1 µέτρο που καλύπτει την µετατόπιση της ολόσωµης εξάρτησης και το κενό κάτω από τα πόδια του χρήστη.
Το µήκος του αναδέτη να είναι το πολύ 1 µ. ∆ύσκαµπτα:
Χρήση µόνο ράβδου ή συρµατόσχοινου.
Το συρµατόσχοινο να έχει ελάχιστη διάµετρο 8 mm.
Οι ράβδοι ή τα συρµατόσχοινα θα στηρίζονται και στα δύο άκρα.
Θ αντέχουν σε στατική ένταση 15 kN.
Η δύναµη ανακοπής θα είναι µικρότερη από 6 kN.
Η µέγιστη απόσταση ανακοπής θα είναι 1 µ.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

121

Οριζόντια συστήµατα ανακοπής πτώσεων (Οριζόντια σωστικά σχοινιά) Ενα οριζόντιο σωστικό σχοινί συνίσταται από µια σταθερή ράβδο ή από συνθετικό ή από συρµατόσχοινο στερεωµένο µεταξύ δύο σταθερών σηµείων στήριξης. Αυτά τα συστήµατα επιτρέπουν στον εργαζόµενο να µετακινείται οριζόντια και χρησιµοποιούνται για να ελεγχθούν επικίνδυνες πτώσεις τύπου εκκρεµούς. Τα οριζόντια σωστικά σχοινιά και τα στηρίγµατά τους µπορεί να δεχθούν µεγάλες δυνάµεις σε περίπτωση πτώσης και γι αυτό πρέπει να καθορίζονται από µηχανικό.

∆ιακρίνουµε δύο τύπους οριζόντιων συστηµάτων προστασίας από πτώσεις: 1. Τα άκαµπτα και 2. τα εύκαµπτα οριζόντια συστήµατα. Υπάρχουν πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα για την κάθε κατηγορία.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

122

Τα εύκαµπτα οριζόντια σωστικά σχοινιά είναι από τους πιο σύνθετους τύπους ατοµικού εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις. Ο προσδιορισµός των φορτίων που επιδρούν στα σηµεία αγκύρωσης και το διάστηµα που απαιτείται κάτω από την επιφάνεια εργασίας σε µια πτώση, είναι εξαιρετικά σύνθετα. ∆εν υπάρχουν ακόµη Αµερικανικά Πρότυπα που να καθορίζουν τις ειδικές απαιτήσεις απόδοσης για τα οριζόντια συστήµατα ανακοπής πτώσεων. ∆εν υπάρχει Ευρωπαϊκό πρότυπο για τα οριζόντια συστήµατα. Υπάρχει το Αγγλικό πρότυπο BSEN 795/1997.

∆ιακρίνουµε δύο κατηγορίες εύκαµπτων οριζόντιων συστηµάτων: 1. Τα προσωρινά και 2. τα µόνιµα. Τα µόνιµα συνίστανται συνήθως από µεταλλικά εξαρτήµατα, λόγω της επίδρασης των καιρικών συνθηκών και της ακτινοβολίας UV.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

123

Τα προσωρινά εύκαµπτα οριζόντια συστήµατα πρέπει να συνοδεύονται από οδηγίες:
Εγκατάστασης και χρήσης.
Αριθµού χρηστών που επιτρέπεται να συνδεθούν στο σύστηµα.
Μέγιστου επιτρεπόµενου µήκους.
Απαιτήσεις διακένου κάτω από την επιφάνεια εργασίας.
Απαιτήσεις σηµείων αγκύρωσης.

Τα προσωρινά εύκαµπτα οριζόντια κατηγοριοποιούνται σε: 1. Απλού µήκους και 2. Πολλαπλών ενδιάµεσων µηκών.

συστήµατα

επίσης

Αυτή η κατάταξη είναι ανεξάρτητη απ το εάν το σύστηµα είναι προσωρινό ή µόνιµο.

Τα απλού µήκους εύκαµπτα οριζόντια συστήµατα περιορίζονται σε µήκος απ τη δυναµική τους εκτροπή. Είναι µόνο ευθείας γραµµής.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

124

Τα πολλαπλών µηκών δεν περιορίζονται σε µήκος. Απαιτούν τη χρήση διπλών αναδετών για υπερπήδηση των ενδιάµεσων στηριγµάτων, ώστε να παρέχουν συνεχή προστασία στους χρήστες.

Επίσης απαιτούν την προσοµοίωση σε υπολογιστή για τον ακριβή υπολογισµό της απόδοσης του συστήµατος.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

125

Λογισµικό υπολογισµού µεταβλητών οριζόντιων συστηµάτων

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

126

∆ύο κυρίως παράγοντες πρέπει να υπολογίζο νται στη σχεδίαση των εύκαµπτων οριζόντιων συστηµάτων:
Τα φορτία που επιδρούν στα σηµεία αγκύρωσης κατά τη διάρκεια µιας ανακοπής πτώσης, που πρέπει να είναι γνωστά για τον υπολογισµό της αντοχής των σηµείων αγκύρωσης.
Η εκτροπή του σχοινιού κατά τη διάρκεια µιας ανακοπής πτώσης, που πρέπει να είναι γνωστή για να υπολογιστεί/διασφαλιστεί ότι ο εργαζόµενος δεν θα χτυπήσει σε εµπόδιο ή σε δάπεδο πέφτοντας προς τα κάτω. Η εκτροπή και τα φορτία συνδέονται στενά και εξαρτώνται από µια σειρά παράγοντες:
Την προένταση του σχοινιού.
Το συνολικό µήκος του σχοινιού.
Το µήκος των ενδιάµεσων διαστηµάτων (εάν υπάρχουν).
Τον αριθµό των εργαζοµένων που είναι συνδεδεµένοι.
Τις ιδιότητες του υλικού του σχοινιού. Τα δυναµικά φορτία στα άκρα ενός οριζόντιου συστήµατος προστασίας από πτώσεις και η ένταση του οριζόντιου σχοινιού, µπορεί να είναι αρκετές φορές µεγαλύτερα απ τη δύναµη ανακοπής που δηµιουργείται απ την πτώση του εργαζόµενου. Τα φορτία εξαρτώνται απ τη γεωµετρία του σωστικού σχοινιού την ελαστικότητά του και τη γωνία κύρτωσής του, κατά τη διάρκεια της πτώσης. Οταν η γωνία του οριζόντιου σχοινιού είναι µικρότερη από 300, η επιδρώσα δύναµη που µεταδίδεται στο σχοινί από έναν προσδεµένο αναδέτη, είναι πολλαπλάσια . Πχ, µε γωνία 150 η δύναµη είναι διπλάσια και για γωνία 50 είναι εξαπλάσια.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

127

Αυτό δηµιουργεί µια σύγχυση των απαιτήσεων φορτίου για εύκαµπτα οριζόντια σχοινιά σε σχέση µε την απαίτηση της OSHA των ΗΠΑ για αντοχή 5.000 λιβρών των οριζοντίων συστηµάτων ανακοπής πτώσεων. Πχ εάν η µέγιστη δύναµη ανακοπής στο σχοινί του εργαζόµενου είναι 1.800 λίβρες, κάθε στήριγµα πρέπει ν αντέχει κατακόρυφο φορτίο 1.800 λιβρών, αλλά επίσης ένα οριζόντιο φορτίο στα ακραία σηµεία αγκύρωσης που µπορεί να είναι πολύ µεγαλύτερο από 1.800 λίβρες. Αν υποθέσουµε ότι τα φορτία είναι 3 φορές το φορτίο στον αναδέτη του εργαζόµενου ή 5.400 λίβρες, η απαιτούµενη αντοχή στα σηµεία αγκύρωσης πρέπει να είναι 10.800 λίβρες, σύµφωνα µε τον απαιτούµενο συντελεστή ασφαλείας (2).

Μπορούν να χρησιµοποιηθούν απορροφητές ενέργειας σε ένα ή και στα δύο άκρα του σωστικού σχοινιού για να µειωθούν τα τελικά φορτία σε εύκαµπτα οριζόντια συστήµατα. Οι απορροφητές ενέργειας:
Μπορούν να µειώσουν ουσιαστικά τα τελικά φορτία.
Μειώνουν την εκτροπή του εύκαµπτου οριζόντιου σχοινιού.
Απαιτούν πρόσθετο διάκενο κάτω απ την επιφάνεια εργασίας.
Απαιτούν ελαφρύτερα και λιγότερο δαπανηρά σηµεία αγκύρωσης. Η δυναµική εκτροπή του οριζόντιου σωστικού σχοινιού εξαρτάται από την απόσταση ελεύθερης πτώσης του εργαζόµενου, την απόσταση επιβράδυνσης και από άλλους παράγοντες που αυξάνουν την συνολική απόσταση πτώσης. Ο κατασκευαστής πρέπει να παρέχει:
Για τα µόνιµα εγκατεστηµένα συστήµατα ένα συνιστώµενο ελάχιστο διάκενο κάτω από την επιφάνεια εργασίας.
Για τα προσωρινά συστήµατα µια µέθοδο υπολογισµού των ελάχιστων διακένων κάτω από την επιφάνεια εργασίας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

128

Στα άκαµπτα οριζόντια συστήµατα χρησιµοποιούνται σωληνώσεις, κανάλια ή δοκοί σχήµατος Ι σαν οριζόντιος οδηγός. Ο οδηγός κανονικά στερεώνεται στο ύψος του ώµου ή ψηλότερα. Ενας ολισθαίνων µηχανισµός κινείται ελεύθερα στον οριζόντιο οδηγό. Πάνω σ αυτόν είναι συνδεδεµένο ένα υποσύστηµα σύνδεσης (ο τύπος αυτού εξαρτάται απ την απαιτούµενη κινητικότητα: τη θέση του οριζόντιου οδηγού σε σχέση µε τον εργαζόµενο, το περιβάλλον εργασίας και τον τύπο της εργασίας που πρέπει να εκτελεστεί /ανακοπή πτώσης ή σύστηµα περιορισµού). Τα άκαµπτα οριζόντια συστήµατα ανακοπής πτώσης είναι σχεδόν πάντα µόνιµα εγκατεστηµένα (µεγάλες οι δαπάνες και ο χρόνος εγκατάστασης). ∆εν περιορίζονται στο µήκος τους. Η πλειονότητά τους είναι ευθείς, επίπεδες διαδροµές. Απαιτούν µικρότερο διάκενο κάτω απ την επιφάνεια εργασίας για την ανακοπή µιας πτώσης, σε σχέση µε τα εύκαµπτα.

Πλεονεκτήµατα σε σχέση µε τα εύκαµπτα:
∆εν δηµιουργούν εκτροπή του σχοινιού και κύρτωσή του, ούτε κίνδυνο παράσυρσης και άλλου εργαζόµενου συνδεδεµένου σε περίπτωση πτώσης του ενός.
Είναι απλούστερος ο υπολογισµός των αγκυρώσεων. Μειονεκτήµατα:
Μεγάλο αρχικό κόστος και χρόνος εγκατάστασης.
Απαιτούν πολλά σηµεία στήριξης/αγκύρωσης.
Σαν φυσικά µεγαλύτερα, δηµιουργούν πρόβληµα οπτικής αισθητικής.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

129

Στα άκαµπτα οριζόντια συστήµατα είναι κρίσιµη η επιλογή του µηχανισµού ολίσθησης. Αυτός πρέπει να µετακινείται ελεύθερα, ακόµη και πάνω από συγκολλήσεις ή σηµεία σύνδεσης, προκειµένου να µην δηµιουργούνται κίνδυνοι πτώσης µε αιώρηση.

Τύπος οριζόντιου σωστικού σχοινιού (τρόπος λειτουργίας/χρήσης) (Αγγλικό Πρότυπο ΒSEN 795:1997).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

130

Ανακόπτες πτώσεων επαναφερόµενου τύπου Ενας ανακόπτης πτώσης είναι ένας ειδικός τύπος κατακόρυφου σωστικού σχοινιού που λειτουργεί παρόµοια µε τη ζώνη ασφαλείας ενός αυτοκινήτου. Το σωστικό σχοινί είναι συσπειρωµένο µέσα σε µια προστατευτική θήκη. Καθώς µετακινήστε πάνω ή κάτω, το σωστικό σχοινί εκτείνεται ή µαζεύεται. Το σχοινί είναι κάτω από σταθερή τάση , χωρίς χαλαρότητα. Τη στιγµή που θα πέσετε, το σωστικό σχοινί κλειδώνει και σταµατά την πτώση σας µετά από µια σύντοµη απόσταση.

Απαιτήσεις ευρωπαϊκού προτύπου ΕΝ 360 Οι ανακόπτες µε συνθετικές ίνες ή ιµάντα ν αντέχουν σε δοκιµή στατικής αντοχής τουλάχιστον 15 kN. Οι ανακόπτες µε συρµατόσχοινο ν αντέχουν τουλάχιστον 12 kN. Σε δοκιµή µε 100 Kgr που πέφτουν από ύψος 4 µ η δύναµη ανακοπής να µην ξεπερνά τα 6 kN και η απόσταση ανακοπής να είναι µικρότερη από 2 µέτρα. Ο ανακόπτης πτώσης αποτελεί πλήρες υποσύστηµα σύνδεσης και δεν πρέπει να συνδέεται σ αυτόν απορροφητής ενέργειας ξεχωριστός.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

131

Κανονισµοί OSHA (ΗΠΑ): Αυτοανασυρόµενοι ανακόπτες που περιορίζουν την απόσταση ελεύθερης πτώσης στα 61 εκ : ελάχιστο στατικό φορτίο τάσης 13,3 kN. Αυτοανασυρόµενοι ανακόπτες που δεν περιορίζουν την απόσταση ελεύθερης πτώσης στα 61 εκ : ελάχιστο στατικό φορτίο τάσης 22,2 kN.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η επιλογή ενός σταθερού σηµείου αγκύρωσης σε συνδυασµό µε τη χρήση ανακόπτη πτώσης και η µετακίνηση οριζόντια, µπορεί να προκαλέσει µια πτώση µε αιώρηση (τύπου εκκρεµούς). Μια πτώση µε αιώρηση δηµιουργεί την ίδια ενέργεια µε µια πτώση από την ίδια απόσταση αλλά κατακόρυφα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

132

Σηµεία προσοχής-Επικίνδυνες καταστάσεις ΠΡΟΣΟΧΗ! ∆έσιµο αναδέτη από σχοινί γύρω από δοκό σχήµατος Η ή Ι ή παρόµοιο µειώνει την αντοχή του µέχρι 70%. Λύσεις:
Πρέπει να δενόµαστε µε συρµατόσχοινο ή ιµάντα ή να προστατεύουµε (σκεπάζουµε) το σχοινί ή να µειώνουµε στο ελάχιστο την απόσταση ελεύθερης πτώσης. Κανονισµοί OSHA (Η.Π.Α)-29 CFR/1910.66AppC

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

133

ΠΡΟΣΟΧΗ! ∆έσιµο µε κόµπο µειώνει την αντοχή του συρµατόσχοινου ή του σωστικού σχοινιού µέχρι 50% ή και περισσότερο. Λύσεις:
Χρήση ανθεκτικότερου αναδέτη.
Μείωση µήκους αναδέτη (ή ανύψωση της θέσης του κόµπου) για µείωση της απόστασης ελέυθερης πτώσης.
Αντικατάσταση µε αναδέτη που να µην χρειάζεται κόµπο. Κανονισµοί OSHA (Η.Π.Α)-29 CFR/1910.66AppC

ΠΡΟΣΟΧΗ! Πέρασµα του σχοινιού από αιχµηρές επιφάνειες ή οξείες γωνίες µειώνει την αντοχή του δραστικά. Λύσεις:
∆έσιµο µε συρµατόσχοινο.
Επικάλυψη της επιφάνειας.
Χρήση ιµάντα ανθεκτικού σε τριβή στο προβληµατικό σηµείο. Κανονισµοί OSHA (Η.Π.Α)-29 CFR/1910.66AppC

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

134

∆ίκτυα ασφαλείας Τα δίκτυα ασφαλείας µπορούν να χρησιµοποιηθούν όπου απασχολούνται πολλοί εργαζόµενοι, όπως σε κατασκευές ή επισκευές γεφυρών και σε µακρόχρονες κατασκευές, σε µεγάλες ανοιχτές περιοχές ή σε µεγάλου µήκους άκρες επιφανειών και όπου η χρήση ατοµικού εξοπλισµού ανακοπής πτώσεων θεωρείται µη πρακτική ή µη κατορθωτή. Τα δίκτυα ασφαλείας απ τη στιγ µή που θα εγκατασταθούν, µπορούν ν ανακόπτουν πτώσεις εργαζοµένων χω ρίς καµµιά ενεργή ή συνειδητή προσπά θεια απ τη πλευρά τους. Πλεονέκτηµα των δικτύων είναι το ότι δεν απαιτούν εκπαίδευση των εργαζοµένων. Χρειάζεται ωστόσο προ στασία κατά την εγκατάστασή τους και την απεγκατάσταση.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

135

Κανονισµοί ΟSHA(ΗΠΑ)

Πρέπει να είναι εγκατεστηµένα όσο το δυνατόν πλησιέστερα κάτω απ την επιφάνεια εργασίας και όχι περισσότερο από 9,10 µ.

Επέκταση προς τα έξω Κατακόρυφη απόσταση Ελάχιστη οριζόντια απόσταση απ την άκρη της επιφάνειας ≤1,50 µ 2,4 µ 1,50-3 µ 3µ >3µ 3,9 µ

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

136

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

137

ΕΝ 1263-1 Πρέπει να δίνεται προσοχή στο γεγονός ότι η ευαισθησία στη γήρανση των δικτύων ασφαλείας, οφειλόµενη στην έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία (UV) απαιτεί την έκθεσή τους για περιορισµένο χρονικό διάστηµα µόνο και µετά ν αποσύρονται απ τη χρήση.

Ευρωπαϊκά πρότυπα ΕΝ 1263-1-∆ίκτυα ασφαλείας-Απαιτήσεις ασφαλείας

Τα δίκτυα κατασκευάζονται µε βρόχο τετράγωνο (Q) ή κόµβο (διαµάντι) (D).

Τα δίκτυα κατατάσσονται σε 4 τύπους: Τύπος Α1: Ελάχιστη ενέργεια θραύσης 2,3 Kj=EA Mέγιστο άνοιγµα δικτύου(lM): 60 mm. Τύπος Α2: Ελάχιστη ενέργεια θραύσης 2,3 Kj=EA Mέγιστο άνοιγµα δικτύου(lM): 100 mm. Τύπος Β1: Ελάχιστη ενέργεια θραύσης 4,4 Kj=EΒ Mέγιστο άνοιγµα δικτύου(lM): 60 mm. Tύπος Β2: Ελάχιστη ενέργεια θραύσης 4,4 Kj=EΒ Mέγιστο άνοιγµα δικτύου(lM): 100 mm.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

138

∆ιακρίνονται 4 τύποι δικτύων ασφαλείας: Τύπος S: ∆ίκτυα ασφαλείας µε σχοινί πλαισίου. Τύπος Τ: ∆ίκτυα ασφαλείς προσαρµοσµένα σε κονσόλα για οριζόντια χρήση.

Τύπος U: ∆ίκτυα ασφαλείας προσαρµοσµένα σε πλαίσιο υποστήριξης για κατακόρυφη χρήση.

Τύπος V: ∆ίκτυα ασφαλείας µε σχοινί πλαισίου προσαρµοσµένο σε υποστηρικτικού τύπου ικρίωµα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

139

Τα σχοινιά δικτύων κατατάσσονται σε 5 τύπους: Σχοινί τύπου Κ: Σχοινί χωρίς άκρα, µε δύναµη εφελκυσµού τουλάχιστον 30 kN (σχοινί πλαισίου). Σχοινί τύπου L: Σχοινί µε βρόχο, µε δύναµη εφελκυσµού τουλάχιστον 30 kN (σχοινί πρόσδεσης). Σχοινί τύπου Μ: Σχοινί χωρίς βρόχο, µε δύναµη εφελκυσµού τουλάχιστον 30 kN (σχοινί πρόσδεσης). Σχοινί τύπου Ν: Σχοινί µε βρόχο, µε δύναµη εφελκυσµού τουλάχιστον 7,5 kN (σχοινί σύζευξης). Σχοινί τύπου Ο: Σχοινί χωρίς βρόχο, µε δύναµη εφελκυσµού τουλάχιστον 7,5 kN (σχοινί σύζευξης).

Για τους τύπους L, M, N, και Ο τα άκρα διασφαλίζονται από απόπλεξη (πχ µε κόλληση).

Θα παρέχεται µε κάθε δίχτυ ασφαλείας και τουλάχιστον ένα σχοινί δοκιµής, µήκους τουλάχιστον 2,5 µ.

ΕΝ 1263-02-∆ίκτυα ασφαλείας-Συναρµολόγηση Τα δίχτυα θα συνοδεύονται από εγχειρίδιο οδηγιών (στη γλώσσα του χρήστη) που θα περιέχει τουλάχιστον: Τις αναγκαίες δυνάµεις αγκύρωσης. Το µέγιστο ύψος πτώσης. Το ελάχιστο πλάτος διχτύου. Συνδεσµολογία διχτύου. Ελάχιστο διάκενο κάτω από το δίχτυ. Οδηγίες αποθήκευσης, επιθεωρήσεων, αντικατάστασης. Επιτρεπόµενα ύψη πτώσης και απαιτούµενα πλάτη διχτύου Υψος πτώσης Ηe ≤1,0 µ ≤3,0 µ ≤6,0 µ Πλάτος διχτύου b ≥2,0 µ ≥2,5 µ ≥3,0 µ Το ύψος πτώσης σε καµµιά περίπτωση δεν θα ξεπερνά τα 6,00 µέτρα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

140

Εάν η επιφάνεια εργασίας έχει κλίση µεγαλύτερη από 20ο το πλάτος διχτύου θα είναι τουλάχιστον 3,0 µ.

∆ίκτυα τύπου S θα έχουν τουλάχιστον εµβαδόν 35 m2. Η απόσταση µεταξύ των σηµείων αγκύρωσης θα είναι λιγότερο από 2,5 µέτρα. Όταν συνδέονται µε υπερκάλυψη, η ελάχιστη υπερκάλυψη θα είναι τουλάχιστον 2 µέτρα. Σε ορθογώνια δίκτυα η µικρότερη πλευρά τους θα είναι 5 µέτρα. Όταν δίκτυα τύπου Τ συνδέονται µε υπερκάλυψη, η ελάχιστη υπερκάλυψη θα είναι τουλάχιστον 0,75 µέτρα. ∆ίκτυα τύπου U θα τοποθετούνται έτσι που η πάνω άκρη τους να ξεπερνά τουλάχιστον κατά 1 µέτρο το σηµείο τοµής της γραµµής της οροφής και της περιοχής του δικτύου.

Σε δίκτυα τύπου V, η πάνω άκρη τους θα είναι τοποθετηµένη τουλάχιστον 1 µέτρο πάνω από την περιοχή εργασίας. Σ αυτού του τύπου τα δίκτυα δεν επιτρέπονται υπερκαλύψεις. Η απόσταση µεταξύ δύο στηρίξεων στην κορυφή του δικτύου, δεν πρέπει να ξεπερνά τα 5 µέτρα.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

141

Οπτική επιθεώρηση πριν τη χρήση Πάντοτε να πραγµατοποιείται µια οπτική επιθεώρηση του εξοπλισµού προστασίας αµέσως πριν τη χρήση για να διασφαλίζεται ότι είναι σε καλή κατάσταση και ότι λειτουργεί σωστά.

Πρέπει να ελέγχονται ιδιαίτερα: Η ύφανση. Κοψίµατα, σπασίµατα, σχισίµατα, εκδορές και καψαλίσµατα, καψίµατα, αλλοίωση στο χρωµατισµό ή βλάβη προκαλούµενη από χηµικές προσβολές. Σαν γενικός κανόνας, µελάνη, λάδι κρεόζωτο και βαφές είναι αποδεκτά αλλά η ύφανση µπορεί να καταστραφεί από χηµικά, όπως ισχυρά ορυκτά οξέα, µερικές φαινόλες, συµπυκνωµένο φορµικό οξύ και λευκαντικές ύλες που περιέχουν χλωρίνη. Σε κάθε περίπτωση αµφιβολίας, πρέπει να υπάρχει επαφή µε τον αντιπρόσωπο για πληροφορίες.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

142

Μεταλλικά τµήµατα, αγκράφες, κρίκοι D και V. Αυτά πρέπει να µην έχουν κοιλώµατα, παραµορφώσεις, σπασίµατα ή υπερβολική φθορά. Τα κινούµενα τµήµατα όπως αγκράφες ολίσθησης πρέπει να κινούνται ελεύθερα. Ραφές. Ψάξτε για σπασµένες κλωστές, χαλαρά ή φθαρµένα νήµατα.

ΠΡΟΣΟΧΗ! Εάν κάποια απο τα παραπάνω ελαττώµατα εµφανιστεί ή εάν υπάρχει κάποια αµφιβολία για την ασφαλή κατάσταση του ή εάν έχει ανακόψει κάποια πτώση, µην το χρησιµοποιείτε. Αποσύρετε το αµέσως, σηµειώστε το καθαρά έτσι ώστε να µην υπάρχει κίνδυνος λαθεµένης χρήσης και συµβουλευτείτε το στέλεχος ασφαλείας ή έλθετε σε επαφή µε τον αντιπρόσωπο για επιπλέον οδηγίες, για το εάν η εξάρτηση ασφαλείας πρέπει ν αποσυρθεί ή να επισκευαστεί και να ξαναδοκιµαστεί.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

143

Περιοδική επιθεώρηση και συντήρηση Μετά από ένα έτος από την αγορά ή την τελευταία περιοδική επιθεώρηση, πρέπει να διεξαχθεί νέα περιοδική επιθεώρηση και συντήρηση. Μόνο ο αντιπρόσωπος ή άλλο εξουσιοδοτηµένο από αυτόν κέντρο επισκευής/συντήρησης µπορούν να διεξάγουν περιοδική επιθεώρηση και συντήρηση. Μαζί µε κάθε εξοπλισµό προστασίας παρέχεται και µία κάρτα «καταγραφής επιθεωρήσεων». Στην ηµεροµηνία ετήσιας επιθεώρησης και συντήρησης, επιστρέψτε τον εξοπλισµό προστασίας µαζί µε την κάρτα καταγραφής επιθεωρήσεων στα παραπάνω µνηµονευθέντα κέντρα επισκευής/συντήρησης, που θα δοκιµάσουν, επισκευάσουν, καθαρίσουν και εγκρίνουν τον εξοπλισµό για άλλη µία περίοδο ενός έτους.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

144

Οδηγίες καθαρισµού Ο καθαρισµός θα διεξάγεται από τον αντιπρόσωπο σαν τµήµα της ετήσιας περιοδικής επιθεώρησης και συντήρησης. Σε περίπτωση που ο εξοπλισµός λερωθεί, και χρειάζεται καθαρισµό πριν την ετήσια συντήρησή του, πρέπει ν ακολουθηθούν οι παρακάτω οδηγίες: Ελαφριά ρύπανση στην ύφανση µπορεί ν αφαιρεθεί µε υγρό σφουγγάρι. Περισσότερο βαθειά ρύπανση µπορεί ν αφαιρεθεί µε σαπούνι ή µε µαλακό απορρυπαντικό. Αποφύγετε να φθάσει το σαπούνι στις αγκράφες ρύθµισης. Ξεπλύνετε µε καθαρό νερό, αφαιρέστε την επιπλέον υγρασία µε κάποιο ύφασµα και αφήστε να στεγνώσει φυσικά, µακριά από κάθε άµεση έκθεση σε πηγή θερµότητας. Εντονες εναποθέσεις κεοζώτου ή γράσου µπορεί ν αφαιρεθούν µ ένα αραιωµένο διάλυµµα πυκνού απορρυπαντικού και νερού. Το αραιωµένο διάλυµµα πρέπει να εφαρµοστεί στην ύφανση µε µία βούρτσα και να ξεπλυθεί µε καθαρό νερό. Σκουπίστε και στεγνώστε όσο είναι δυνατόν και αφήστε το να στεγνώσει φυσικά, µακριά από κάθε άµεση έκθεση σε πηγή θερµότητας. Σηµείωση: Σε περίπτωση που ο εξοπλισµός υγρανθεί είτε κατά τη χρήση είτε κατά τον καθαρισµό, στεγνώστε τον φυσικά, µακριά από φωτιά ή άλλη πηγή θερµότητας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

145

Συσκευασία και αποθήκευση Για την µεταφορά του, ο εξοπλισµός προστασίας πρέπει να είναι συσκευασµένος µέσα σε σάκκο µεταφοράς από ύφασµα, κατάλληλου µεγέθους και όχι µαζί µε αιχµηρά εργαλεία κλπ. Ο εξοπλισµός πρέπει να επιστρέφεται στην αποθήκη όταν δεν χρησιµοποιείται και να µην αφήνεται στον χώρο εργασίας. ∆εν πρέπει να συσκευάζεται ή ν αποθηκεύεται µαζί µε αιχµηρά εργαλεία, συγκολληµένα µέταλλα ή οξέα. Να διατηρείται σε στεγνή, ψυχρή περιοχή, µακριά από άµεση έκθεση στο ηλιακό φως. Να µην αποθηκεύεται κοντά σε πηγές ακτινοβολίας, θερµάστρες, σωλήνες ατµού ή µέρη όπου η ύφανση θα τεθεί υπό συνθήκες υπερβολικής θερµότητας ή υγρασίας.

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

146

Μετά από πτώση Μετά από µια πτώση, πρέπει ν απαγορεύεται η χρήση όλων των µηχανισµών που χρησιµοποιήθηκαν για την αναχαίτιση της πτώσης, µέχρι να επιθεωρηθούν και να εγκριθεί η χρήση τους από τον κατασκευαστή ή από άλλο εξουσιοδοτηµένο φορέα ή από µηχανικό.

Θέµατα εκπαίδευσης εργαζοµένων: Είναι επιτακτική η λεπτοµερής εκπαίδευση των εργαζοµένων στην επιλογή και χρήση των ατοµικών συστηµάτων ανακοπής πτώσεων. Πριν τη χρήση του εξοπλισµού, οι εργαζόµενοι πρέπει να εκπαιδευτούν στην ασφαλή χρήση του. Αυτό πρέπει να περιλαµβάνει τα ακόλουθα: Ορια εφαρµογής, κατάλληλη αγκύρωση και τεχνικές πρόσδεσης. Εκτίµηση της απόστασης ελεύθερης πτώσης, περιλαµβανοµένου του υπολογισµού της απόστασης επιβράδυνσης και της συνολικής απόστασης πτώσης για την πρόληψη του χτυπήµατος σε χαµηλότερο επίπεδο. Μέθοδοι χρήσης και επιθεώρηση και αποθήκευση του συστήµατος. Απρόσεκτη ή ακατάλληλη χρήση του εξοπλισµού µπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό τραυµατισµό ή θάνατο. Οι εργοδότες και οι εργαζόµενοι πρέπει να εξοικειωθούν µε τα υλικά καθώς και µε τις οδηγίες του κατασκευαστή πριν τη χρήση του συστήµατος. Κορυφαίας σηµασίας είναι η µείωση στην αντοχή που προκαλείται από µερικά είδη πρόσδεσης (όπως η χρήση κόµπων, το δέσιµο γύρω από αιχµηρές ακµές κλπ) και η µέγιστη επιτρεπόµενη απόσταση ελεύθερης πτώσης. Επίσης πρέπει να τονιστούν η σηµασία των επιθεωρήσεων πριν τη χρήση, οι περιορισµοί του συστήµατος και οι ιδιάζουσες συνθήκες στη θέση εργασίας που µπορεί να είναι σηµαντικές για τον προσδιορισµό του τύπου του συστληµατος που θα χρησιµοποιηθεί. Κανονισµοί OSHA (Η.Π.Α.)-29 CFR/1910.66AppC

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

147

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Π ρ ό λ ο γ ο ς ................................................................................................ 1 Ορισµοί – Έννοιες......................................................................................... 2 Στατιστικές ατυχηµάτων από πτώσεις........................................................ 6 Βασικές αρχές για την πρόληψη των πτώσεων ...................................... 14 Κατηγορίες συστηµάτων προστασίας από πτώσεις .............................. 17 ∆άπεδα εργασίας – Περιφράξεις προστασίας – Κεκλιµένα επίπεδα – Μέσα πρόσβασης ....................................................................................... 19 Ανοίγµατα .................................................................................................... 25 Φορητές Κλίµακες ....................................................................................... 27 Σκαλωσιές (ικριώµατα) (Π.∆.778/1980)...................................................... 36 Υπερυψωµένες θέσεις οχηµάτων και µηχανηµάτων έργων................... 64 Εργασίες σε στέγες ..................................................................................... 65 Συστήµατα γραµµής προειδοποίησης.......................................................................................... 71 Συστήµατα παρακολούθησης ασφάλειας .................................................................................... 72 Σχέδιο προστασίας από πτώσεις.................................................................................................. 73

Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις................................................ 74 Προγραµµατισµός – Ανάλυση και εκτίµηση κινδύνων ..................................................................... 76 Εκτίµηση κινδύνου:..................................................................................................................... 78 Το τραύµα λόγω ανάρτησης (ή ορθοστατικό σύνδροµο): ................................................................ 82 Τα στοιχεία επικινδυνότητας µιας πτώσης ........................................................................................ 85 Αποφυγή ή αναχαίτιση πτώσης; ......................................................................................................... 89 Συστήµατα συγκράτησης/τοποθέτησης για εργασία. ....................................................................... 91 Ατοµικά σωστικά σχοινιά ανακοπής πτώσεων (υποστηρικτικά), έναντι σχοινιών τοποθέτησης προς εργασία (βασικών)....................................................................................................................... 92

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

148

Το τρίγωνο του ατοµικού εξοπλισµού προστασίας από πτώσεις ..................................................... 93 Το σηµείο αγκύρωσης .......................................................................................................................... 94 Επιλογή και χαρακτηριστικά σηµείου αγκύρωσης ...................................................................... 95 ∆ιατάξεις αγκύρωσης- Κατηγορίες (ΕΝ 795)............................................................................ 100 Υποστήριξη σώµατος......................................................................................................................... 103 ∆ακτύλιοι υποστήριξης σώµατος και θέση τους ανάλογα µε τη χρήση........................................ 106 Πλεονεκτήµατα και µειονεκτήµατα επιλογής σηµείου πρόσδεσης............................................... 108 Μέσα πρόσδεσης (σχοινιά, κρίκοι, άγκιστρα κλπ) ..........................................................................112 Σχοινιά πρόσδεσης ..............................................................................................................................114 Επιθεώρηση του σχοινιού...........................................................................................................115 Ατοµικοί απορροφητές ενέργειας ......................................................................................................116 Συνδετήρες ..........................................................................................................................................117 Κατακόρυφα σωστικά σχοινιά (Συγκρατητές από πτώση καθοδηγούµενου τύπου σε εύκαµπτο ή δύσκαµπτο οδηγό αγκύρωσης)..........................................................................................................119 Οριζόντια συστήµατα ανακοπής πτώσεων (Οριζόντια σωστικά σχοινιά) .................................... 121 Ανακόπτες πτώσεων επαναφερόµενου τύπου................................................................................... 130 Σηµεία προσοχής-Επικίνδυνες καταστάσεις.................................................................................... 132 ∆ίκτυα ασφαλείας .............................................................................................................................. 134 Ευρωπαϊκά πρότυπα .................................................................................................................. 137 Οπτική επιθεώρηση πριν τη χρήση .................................................................................................. 141 Περιοδική επιθεώρηση και συντήρηση ........................................................................................... 143 Οδηγίες καθαρισµού .......................................................................................................................... 144 Συσκευασία και αποθήκευση ............................................................................................................ 145 Μετά από πτώση ................................................................................................................................ 146

Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α................................................................................ 147 Β Ι Β Λ Ι Ο Γ Ρ Α Φ Ι Α................................................................................ 149

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

149

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ελληνική νοµοθεσία (Π.∆. 778/1980 “Περί των µέτρων ασφαλείας κατά την εκτέλεση οικοδοµικών εργασιών», Π.∆.1073/1981 «Περί µέτρων ασφαλείας κατά την εκτέλεση εργασιών σε εργοτάξια οικοδοµών και πάσης φύσεως έργων αρµοδιότητας Πολιτικού Μηχανικού», Π.∆. 225/1989 «Υγιεινή και ασφάλεια στα Υπόγεια Τεχνικά Έργα», Π.∆. της 22.12.33 «Περί ασφαλείας εργατών και υπαλλήλων εργαζοµένων επί φορητών κλιµάκων» και τροπ/ση αυτού: Π.∆. 17/78). Ευρωπαϊκά Πρότυπα (ΕΝ 341, 353-1, 353-2, 354, 355, 358, 360, 361, 362, 363, 365, 795, 1263-1, 1263-2). Oδηγία 2001/45/ΕΚ. Introduction to fall protection, J. Nigel Ellis. Κανονισµοί OSHA (U.S Department of Labor-Occupational Safety & Health Administration). Προσχέδιο Κανονισµών Εργασίας σε ύψος 2004 της HSE (Health & Safety Executive-Great Britain). Prevention of falls, Code of practice of Western Australia. Scaffolds in contruction, Construction Safety Association of Ontario. Good scaffold practices, Construction Safety Association of Ontario. Masonry scaffold erection procedures, Construction Safety Association of Ontario. Fall protection in construction, OSHA (U.S Department of LaborOccupational Safety & Health Administration). An introduction to Personal Fall Protection Equipment, Workers’ Compensation Board of British Columbia. Post fall-arrest rescue, Michael Dunn. Fall protection-rebar and concrete formwork, Oregon occupational safety & health Division (OR-OSHA). Falls from height-from experience, HSE (Health & Safety ExecutiveGreat Britain). Harnesses and their attachment points, HSE (Health & Safety ExecutiveGreat Britain). Suspension trauma, HSE (Health & Safety Executive-Great Britain). Fall arrest systems-the principles and the practice, The safety & health practitioner-December 1996. Fall protection guideline, Workplace safety & health Division of Manitoba (Kanada). Guidelines for access scaffolding, Workplace safety & health Division of Manitoba (Kanada).

Προστασία από πτώσεις στα Τεχνικά Έργα - Μέσα Ατοµικής Προστασίας από πτώσεις Γιώργος Παπανικολάου-Τεχνικός Ασφάλειας

150

Working on roofs, HSE (Health & Safety Executive-Great Britain). Προστασία από πτώσεις, Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ, Κέντρο Επαγγελµατικής Κατάρτισης. Μέσα Ατοµικής προστασίας, Ινστιτούτο Εργασίας ΓΣΕΕ, Κέντρο Επαγγελµατικής Κατάρτισης.