ข้อสอบ วิทย์ ม.3 เล่ม 1.pdf

แบบทดสอบอิงมาตรฐาน

เนนการคิด

1 วัดผลการเรียนรู

2 เนนใหผูเรียนเกิดการคิด

สอดคลองกับมาตรฐาน ตัวชี้วัดชั้นปทุกขอ

ตามระดับพฤติกรรมการคิด ที่ระบุไวในตัวชี้วัด

ผูสอนสามารถนําแบบทดสอบน�้ไปใชเปนเครื่องมือวัด และประเมินผล รวมทั้งเปนเครื่องบงชี้ความสําเร็จและรายงาน คุณภาพของผูเรียนแตละคน เพื่อเปนการเตรียมความพรอม ของนักเรียนใหมีความสามารถในดานการใชภาษา ดานการ คิดคํานวณ และดานเหตุผล สําหรับรองรับการประเมินผลผูเ รียน ในระดับประเทศ (O-NET) และระดับนานาชาติ (PISA) ตอไป

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบอิงมาตรฐาน เนนการคิด ที่จัดทําโดย โครงการวัดและประเมินผล บริษัท อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด ประกอบดวย แบบทดสอบ 3 ชุด แตละชุดมีทั้งแบบทดสอบปรนัย และแบบทดสอบอัตนัย โดยวิเคราะหมาตรฐานตัวชี้วัด และระดับพฤติกรรมการคิด ที่สัมพันธกับแบบทดสอบไวอยางชัดเจน เพื่อใหผูสอนนําไปใชเปนเครื่องมือวัดและประเมินผลผูเรียนไดอยางมีประสิทธิภาพ

ตารางวิเคราะหแบบทดสอบ ตารางวิเคราะหมาตรฐานตัวชี้วัด ชุดที่

1

ตารางวิเคราะหระดับพฤติกรรมการคิด

ตัวชี้วัด

ว 1.2

1 2 3 4

1-4 5-8 9 - 10 31 - 36

A ความรู ความจํา B ความเขาใจ C การนําไปใช D การวิเคราะห

5 6 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6

37 - 39 40 11 - 14 15 - 18 19 20 21 - 24 25 26 - 27 28 29 30

E การสังเคราะห F การประเมินคา

ว 2.1

ว 2.2

ขอของแบบทดสอบที่สัมพันธกับตัวชี้วัด

ระดับ พฤติกรรม การคิด

มาตรฐาน

ขอของแบบทดสอบที่สัมพันธกับ ระดับพฤติกรรมการคิด 3, 9, 11, 20 - 21, 33 - 34 4 - 7, 22, 26, 32, 35, 40 8, 10 1 - 2, 12 - 13, 15 - 18, 23 - 25, 27 - 31, 36 - 39 14 19

หมายเหตุ : มีเฉลยและคําอธิบายเชิงวิเคราะห อยูทายแบบทดสอบชุดที่ 3

(1)

โครงการวัดและประเมินผล

แบบทดสอบ

การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีจุดมุงหมายเพื่อใหผูเรียนอานออก เขียนได คิดคํานวณเปน มุงใหเกิดทักษะการเรียนรูตลอดชีวิต เตรียมตัวเปนพลเมืองที่มีคุณภาพ และมีความสามารถในการแขงขันไดในอนาคต การจัดการเรียนรูที่สอดคลองกับจุดมุงหมายดังกลาว จึงควรใหผูเรียนฝกฝนการนําความรูไปประยุกตใชในชีวิตจริง สามารถคิดวิเคราะหและแกปญหาได ดังนั้นเพื่อเปนการเตรียมความพรอม ของผูเรียน ทางโครงการวัดและประเมินผล บริษัท อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด จึงไดจัดทําแบบทดสอบอิงมาตรฐาน เนนการคิด โดยดําเนินการวิเคราะหสาระการเรียนรูที่สําคัญตามที่ระบุไวในมาตรฐานและตัวชี้วัดชั้นป แลวนํามากําหนดเปนระดับพฤติกรรมการคิด เพื่อสรางแบบทดสอบที่มีคุณสมบัติ ดังน�้

รวม 7 9 2 20 1 1

ตารางวิเคราะหแบบทดสอบ ตารางวิเคราะหมาตรฐานตัวชี้วัด ชุดที่

แบบทดสอบ

2

ตัวชี้วัด

ว 1.2

1 2 3 4

1-2 3-9 10 31 - 36

A ความรู ความจํา B ความเขาใจ C การนําไปใช D การวิเคราะห

5 6 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6

37 - 38 39 - 40 11 - 13 14 - 17 18 19-20 21 - 24 25 26 - 27 28 29 30

E การสังเคราะห F การประเมินคา

1 2 3 4

1-2 3-7 8-10 31 - 37

A ความรู ความจํา B ความเขาใจ C การนําไปใช D การวิเคราะห

5 6 1 2 3 4 1 2 3 4 5 6

38 39-40 11 - 13 14 - 16, 18 17 19-20 21 - 24 25 26 - 27 28 29 30

E การสังเคราะห F การประเมินคา

ว 2.1

โครงการบูรณาการ

ว 1.2

ว 2.1

ว 2.2

ขอของแบบทดสอบที่สัมพันธกับตัวชี้วัด

ระดับ พฤติกรรม การคิด

มาตรฐาน

ว 2.2

3

ตารางวิเคราะหระดับพฤติกรรมการคิด

โครงการวัดและประเมินผล

(2)

ขอของแบบทดสอบที่สัมพันธกับ ระดับพฤติกรรมการคิด

รวม

1 - 2, 10, 21, 31, 33 - 34 3, 7, 28, 32, 37 - 39 30 4 - 6, 8 - 9, 11 - 13, 15 - 17, 19 - 20, 22 - 27, 29, 35, - 36, 40 14 18

7 7 1 23

1 - 3, 21, 33 - 35, 39 4, 8 - 10, 13, 17, 19 - 20, 29, 32, 37 - 38 30 5 - 6, 11 - 12, 15 - 16, 18, 22 - 28, 31, 36, 40 14 7

8 12 1 17

1 1

1 1

แบบทดสอบว�ชา

ว�ทยาศาสตร เลม 1

ชุดที่ 1

ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3

¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ ¤Ðá¹¹ÃÇÁ

50

ชื่อ …………………………………………………………………………………………………….. นามสกุล …………………………………………………………………………………………….. เลขประจําตัวสอบ ……………………………………………………………………. โรงเรียน ……………………………………………………………………………………………. สอบวันที่ …………………….. เดือน ………………………………………………… พ.ศ. ……………………………………….. โครงการวัดและประเมินผล บริษัท อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด ¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ

แบบปรนัย 4 ตัวเลือก แตละขอมีคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงคําตอบเดียว จํานวน 40 ขอ ขอละ 1 คะแนน

อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 1.

1. เหตุใดนักวิทยาศาสตรจึงมักศึกษาลักษณะของโครโมโซม D ในขณะที่มีการแบงเซลล 1. ทําใหเห็นโครโมโซมจํานวนมาก 2. ทําใหเห็นโครโมโซมไดอยางชัดเจน 3. ทําใหเห็นโครโมโซมมีสีสันสวยงาม 4. ทําใหเห็นโครโมโซมมีขนาดใหญกวาปกติ อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 2. “สิ่งมีชีวิตแตละชนิดจะมีจํานวนโครโมโซมตางกัน โครโมโซมเป น ที่ อ ยู  ข องหน ว ยพั น ธุ กรรมหรื อ ยี น โครโมโซมมีขนาดเล็กมากจนทําใหไมสามารถมองเห็น ไดดวยตาเปลา การศึกษารายละเอียด จํานวน และ รูปรางของโครโมโซมนั้น นักวิทยาศาสตรมักจะนํา โครโมโซมมาจัดเปนคูๆ เรียงกัน เรียกวา แคริโอไทป ซึ่งในการศึกษาจะตองอาศัยกลองจุลทรรศน”

A

ความเขาใจ

B

40

2. เพราะเหตุ เพราะเห ใดจึงตองใชกลองจุลทรรศนในการศึกษาเกีย่ วกับ D โครโมโซม 1. โครโมโซมมีสีขาวใส จึงทําใหสามารถมองเห็นไดยาก 2. เพื่อจะชวยใหสามารถนําโครโมโซมมาจัดเรียงกัน เปนคูไดงาย 3. เพื่อใชศึกษารายละเอียด จํานวน และรูปรางของ โครโมโซม 4. โครโมโซมมีขนาดเล็กมากจนไมสามารถมองเห็นได ดวยตาเปลา 3. มนุษยเพศหญิงและเพศชายมีโครโมโซมแตกตางกัน A อยางไร 1. เพศหญิงมีโครโมโซมเพศเปน XY สวนเพศชาย มีโครโมโซมเพศเปน XX 2. เพศหญิงมีโครโมโซมเพศเปน XX สวนเพศชาย มีโครโมโซมเพศเปน XY 3. เพศหญิงมีโครโมโซมเพศเปน XO สวนเพศชาย มีโครโมโซมเพศเปน YO 4. เพศหญิงมีโครโมโซมเพศเปน XXX สวนเพศชาย มีโครโมโซมเพศเปน XXY

“ภายในนิ ว เคลี ย สจะมี เ ส น ใยขนาดเล็ ก มากจน สังเกตเห็นไดไมชัดเจน เรียกเสนใยนี้วา โครมาทิน ซึง่ เมือ่ มีการแบงเซลล โครมาทินจะหดตัวสัน้ มีลกั ษณะ เปนแทง เรียกวา โครโมโซม”

ความรู ความจํา

¤Ðá¹¹àµçÁ

การนําไปใช

การวิเคราะห

C

D

(3)

การสังเคราะห

E

การประเมินคา

โครงการวัดและประเมินผล

F

แบบทดสอบ

1

โครงการบูรณาการ

ตอนที่

อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 8.

อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 4.

“ดีเอ็นเอ (deoxyribonucleic acid : DNA) เปน สารพันธุกรรมในนิวเคลียส ทีท่ าํ หนาทีค่ วบคุมลักษณะ ของสิ่งมีชีวิต ดังนั้น DNA จึงเปรียบเสมือนวาเปน ประวัตสิ ว นตัวของแตละบุคคลทีถ่ กู กําหนดขึน้ นับตัง้ แต วินาทีแรกที่เกิดการปฏิสนธิในครรภ เพราะ DNA ใน แตละบุคคลจะไมเหมือนกัน เนื่องจากจะไดรับลักษณะ ทางพันธุกรรมมาจากพอและแมอยางละครึ่ง แลวมา รวมกันเปน DNA ของลูกนั่นเอง”

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

“โครโมโซมเป น ที่ อ ยู  ข องหน ว ยพั น ธุ กรรมที่ ทํ า หนาที่ควบคุมและถายทอดลักษณะทางพันธุกรรม ของสิ่งมีชีวิต ซึ่งสิ่งมีชีวิตตางชนิดกันจะมีจํานวน โครโมโซมแตกต า งกั น โดยโครโมโซมมี ลั ก ษณะ เปนแทง ประกอบดวยแขน 2 ขาง ที่มีจุดเชื่อมตอกัน เรียกวา เซนโทรเมียร ซึ่งตําแหนงจุดเชื่อมที่ตางกัน ทําใหโครโมโซมมีรูปรางหลายแบบ”

4. ขอความใดสรุปไมถูกตองเกี่ยวกับโครโมโซม 8. เพราะเหตุใดการตรวจดีเอ็นเอจึงสามารถระบุความสัมพันธ B 1. โครโมโซมเปนที่อยูของหนวยพันธุกรรมหรือยีน 2. สิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกันมีจํานวนโครโมโซมแตกตางกัน C ของแมลูกได 1. เนื่องจากแตละคนมีดีเอ็นเอตางกัน 3. โครโมโซมทําหนาที่ควบคุมและถายทอดลักษณะทาง 2. เนื่องจากทุกคนมีดีเอ็นเอเหมือนกัน พันธุกรรม 3. เนื่องจากลูกจะไดรับดีเอ็นเอมาจากพอและแม 4. โครโมโซมมีรปู รางหลายแบบขึน้ อยูก บั ตําแหนงทีเ่ ชือ่ ม 4. เนื่องจากลูกจะมีดีเอ็นเอเหมือนแมทุกประการ ติดกันของแขนทั้งสองขาง 9. โรคทางพันธุกรรมใดเกิดจากความผิดปกติของออโตโซม 5. ขอใดเปนลักษณะทางพันธุกรรม A 1. กลุมอาการคริดูชาต B 1. เอมีลักยิ้มเหมือนพอ 2. กลุมอาการเทอรเนอร 2. บีมีผมยาวเหมือนแม 3. กลุมอาการดับเบิลวาย 3. ซีมีแผลเปนเหมือนพี่ชาย 4. กลุมอาการไคลนเฟลเตอร 4. ดีชอบอาหารรสจัดเหมือนพอ 10. ความรูเ กีย่ วกับโรคทางพันธุกรรมนําไปใชประโยชนดา นใด 6. ลักษณะใดเปนความแปรผันทางพันธุกรรมแบบตอเนือ่ ง C ไดมากที่สุด B 1. สีตา 1. การวางแผนครอบครัว 2. ความสูง 2. การปองกันและรักษาโรค 3. ลักษณะเสนผม 3. การพิสูจนความสัมพันธระหวางบุคคล 4. จํานวนชั้นของตา 4. การตรวจพิสูจนหลักฐานทางนิติเวชศาสตร 7. ฮีโมฟเลียเปนโรคทางพันธุกรรมที่มียีนดอยอยูบน 11. ระบบนิเวศประกอบดวยโครงสรางใดบาง B โครโมโซม X ถาชายคนหนึ่งเปนโรคฮีโมฟเลียแตงงาน A 1. กลุมสิ่งมีชีวิตเพียงอยางเดียว กับหญิงปกติและไมเปนพาหะของโรค ชายและหญิงคูนี้ 2. กลุมสิ่งมีชีวิต และแหลงที่อยู จะมีลักษณะของยีนเปนอยางไร 3. กลุมสิ่งมีชีวิต และสิ่งแวดลอม เมื่อกําหนดให แทนยีนดอย แทนยีนเดน 4. กลุมสิ่งมีชีวิต แหลงที่อยู และสิง่ แวดลอม 1. X Y XX 12. สิ่งมีชีวิตในขอใดแสดงบทบาทตางจากสิ่งมีชีวิตในขออื่น D 1. มอส 2. X Y XX 2. ชวนชม 3. X Y XX 3. เห็ดนางฟา 4. สาหรายหางกระรอก 4. X Y XX โครงการวัดและประเมินผล

(4)

A

กราฟ จํานวนสิ่งมีชีวิต 4 ชนิด ในโซอาหาร จาก ชวงเวลา A ถึง F จํานวนสิ่งมีชีวิต

หญา หนอน ไก งู A

B

C D ชวงเวลา

E

F

เขียนความสัมพันธระหวางสิ่งมีชีวิตทั้ง 4 ชนิด ในรูปของโซอาหารได ดังนี้ หนอน ไก งู หญา

19. F

20. A

16. จากกราฟ ชวงเวลาใดที่มีอาหารของไกอยูนอยที่สุด D 1. A ถึง B 2. B ถึง C 3. C ถึง D 4. E ถึง F

(5)

1. ผูผลิต ผูบริโภคพืช ผูยอยสลาย 2. ผูผลิต ผูบริโภคลําดับที่ 1 ผูยอยสลาย 3. ผูผลิต ผูบริโภคลําดับที่ 1 ผูบริโภคลําดับสุดทาย 4. ผูผลิต ผูบริโภคลําดับที่ 2 ผูบริโภคลําดับสุดทาย หากปราศจากวัฏจักรนํ้า จะสงผลตอสิ่งมีชีวิตอยางไร 1. ไมมีผลใดๆ ตอสิ่งมีชีวิต 2. สิ่งมีชีวิตจะขาดแคลนแหลงที่อยู 3. สิ่งมีชีวิตจะไมสามารถสืบพันธุ ได 4. สิ่งมีชีวิตจะไมสามารถดํารงชีวิตอยูได ปจจัยใดบางทีม่ ผี ลตอการเปลีย่ นแปลงขนาดของประชากร 1. อัตราการเกิดเทานั้น 2. อัตราการตายเทานั้น 3. อัตราการเกิด อัตราการตาย และอัตราการอพยพเขา 4. อัตราการเกิด อัตราการตาย อัตราการอพยพเขา และ อัตราการอพยพออก โครงการวัดและประเมินผล

แบบทดสอบ โครงการบูรณาการ

13. สิ่งมีชีวิตในขอใดมีรูปแบบความสัมพันธแบบเดียวกัน 17. จากสายใยอาหารที่กําหนดให สิ่งมีชีวิตใดนาจะเปนผูผลิต D 1. ดอกไมกับแมลง ไลเคน D 2. นกเอี้ยงกับควาย พลูดางกับตนไมใหญ F E 3. ฉลามกับเหาฉลาม กลวยไมกับตนมะมวง C 4. เสือกับกวาง เสือกับสิงโตทีล่ า เหยือ่ ตัวเดียวกัน A D 14. สํารวจสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศแหงหนึ่ง พบวาประกอบดวย E หญา นก หนอน และงู สามารถเขียนความสัมพันธของ B สิ่งมีชีวิตดังกลาวในรูปของโซอาหารไดอยางไร 1. หญา นก หนอน งู 1. A 2. หญา หนอน นก งู 2. B 3. งู นก หนอน หญา 3. C 4. งู หญา นก หนอน 4. D 15. เมื่อพลังงานในสารอาหารถูกถายทอดจากผูผลิตไปยัง D ผูบริโภคลําดับตอๆ ไปไดเพียง 10% ถาไกตัวหนึ่งกิน 18. จากพีระมิดพลังงานที่กําหนดให A B และ C ควรเปน D สิ่งมีชีวิตใดตามลําดับ ขาวเปลือกจํานวน 2,500 เมล็ดตอวัน ปริมาณพลังงานที่ ไกตวั นีส้ ามารถใชสรางเปนเนือ้ เยือ่ เทียบไดกบั ขาวเปลือก จํานวนเทาใด C 1. 25 เมล็ด 2. 250 เมล็ด B 3. 2,500 เมล็ด 4. 25,000 เมล็ด

แบบทดสอบ โครงการบูรณาการ

21. ขอใดอธิ ใดอ บายความหมายของคําวา “สิ่งแวดลอม” A ไดถูกตองที่สุด 1. สิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวเรา 2. สิ่งตางๆ ที่มีความเหมาะสมตอมนุษย 3. ทุกสิ่งที่ประกอบกันเปนโลกและสภาพแวดลอม ที่เกี่ยวกับปาไม ดิน นํ้า และอากาศ 4. ทุกสิ่งที่อยูรอบตัวเรา ทั้งที่มองเห็นและมองไมเห็น ทั้งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและที่มนุษยสรางขึ้น 22. สิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติมีความสัมพันธกัน B อยางไร 1. สิ่งแวดลอมเปนสวนหนึ่งของทรัพยากรธรรมชาติ 2. ทรัพยากรธรรมชาติเปนสวนหนึ่งของสิ่งแวดลอม 3. ทั้งสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติมีความหมาย เหมือนกัน 4. สิ่งแวดลอมกับทรัพยากรธรรมชาติไมมีสวนเกี่ยวของ สัมพันธกัน 23. ปรากฏการณใดที่มีผลทําใหเกิดปญหาสิ่งแวดลอมและ D ทรัพยากรธรรมชาติมากที่สุด 1. พายุ 2. ไฟปา 3. นํ้าทวม 4. แผนดินไหว 24. ปจจัยสําคัญทีก่ อ ใหเกิดปญหาวิกฤตการณดา นสิง่ แวดลอม D และทรัพยากรธรรมชาติ คือขอใด 1. มนุษย 2. นักการเมือง 3. ภัยธรรมชาติ 4. ความกาวหนาของเทคโนโลยี 25. การดูแลรักษาสภาพแวดลอมมีผลตอระบบนิเวศอยางไร D 1. ชวยใหระบบนิเวศมีขนาดใหญ 2. ชวยรักษาสมดุลของระบบนิเวศ 3. ชวยใหระบบนิเวศมีความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต 4. ชวยใหระบบนิเวศมีสภาพเปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา 26. ขอใดกลาวถึงการอนุรักษไดถูกตองที่สุด B 1. การใชทรัพยากรธรรมชาติใหนอยที่สุด 2. การเพิ่มพูนทรัพยากรธรรมชาติใหไดมากที่สุด 3. การรักษาทรัพยากรธรรมชาติไวใหคงอยูตลอดไป 4. การใชทรัพยากรธรรมชาติใหเกิดประโยชนมากที่สุด โครงการวัดและประเมินผล

27. การกระทํ กา าใดที่ชวยเพิ่มรายไดใหตนเองโดยยึดหลัก D การอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ 1. จับมานํ้ามาตากแหงขาย 2. เก็บกลวยไมและเฟนจากปามาขาย 3. เก็บขวดพลาสติกที่มีคนทิ้งไวขางทางมาขาย 4. เก็บเปลือกหอยตามชายหาดมาประดิษฐเปน ของที่ระลึกขาย 28. “บอยมีอาชีพจับปูทะเลขาย เมื่อเขาจับปูที่มีไขมาได เขา D จะอนุบาลไวและนําไขที่ไดไปปลอยกลับคืนสูธรรมชาติ” จากขอความขางตน แสดงใหเห็นวาบอยปฏิบตั ติ นตามหลัก ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงโดยคํานึงถึงขอใด 1. ความมีเหตุผล 2. ความไมประมาท 3. ความพอประมาณ 4. การเตรียมความพรอมกับการเปลี่ยนแปลง อานขอความตอไปนี้ แลวตอบคําถามขอ 29. “บานหลังหนึ่งอยู ใกลกับแหลงกําจัดขยะที่มีขยะ กองอยูจํานวนมาก ซึ่งทําใหดินบริเวณนั้นเสื่อมสภาพ และขยะสงกลิ่นเหม็น สวนบานอีกหลังหนึ่งอยูใกลกับ โรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งจะปลอยนํ้าเสียลงสูแหลงนํ้า ธรรมชาติ และปลอยควันพิษสูอากาศ” 29. บริเวณบานทั้ง 2 หลัง ประสบปญหามลพิษใดเหมือนกัน D 1. มลพิษทางดิน 2. มลพิษทางนํ้า 3. มลพิษทางเสียง 4. มลพิษทางอากาศ 30. การดูแลและอนุรักษสิ่งแวดลอมในทองถิ่นเปนหนาที่ของ D บุคคลใด 1. นักเรียน 2. ผูปกครอง 3. ครู อาจารย 4. ทุกคนในทองถิ่น 31. สาเหตุสําคัญที่ทําใหเกิดความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต D คือขอใด 1. การปรับตัว 2. การสืบพันธุ 3. การดํารงเผาพันธุ 4. การอยูรวมกันเปนสังคม

(6)

(7)

โครงการวัดและประเมินผล

แบบทดสอบ

37. การกระทําใดของมนุ ใด ษยที่สงผลใหเกิดการสูญเสีย D ความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุด 1. การตัดไมทําลายปา 2. การใชไฟฟาอยางฟุมเฟอย 3. การใชนํ้าบาดาลแทนนํ้าประปา 4. การใชแกสธรรมชาติแทนนํ้ามัน 38. การกระทําในขอใดทําใหเกิดผลกระทบตอความหลากหลาย D ทางชีวภาพ 1. ใชแมลงกําจัดแมลงศัตรูพืช 2. ใชยาฆาแมลงกําจัดแมลงศัตรูพืช 3. ใชสารชีวภาพกําจัดแมลงศัตรูพืช 4. ใชสารสกัดจากพืชกําจัดแมลงศัตรูพืช 39. มนุษยไดรับประโยชนทางตรงจากความหลากหลายทาง D ชีวภาพในลักษณะใด 1. เปนแหลงอาหาร 2. เปนแหลงทองเที่ยว 3. เปนแหลงตนนํ้าลําธาร 4. เปนแหลงพักผอนหยอนใจ 40. การสรางลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต เพื่อใหได B สิ่งมีชีวิตที่มีคุณสมบัติตามตองการ ใชหลักการใด 1. การทํากิฟต 2. พันธุวิศวกรรม 3. การถายฝากตัวออน 4. การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ

โครงการบูรณาการ

32. การที่สิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกันมีหลายสายพันธุ จัดเปน B ความหลากหลายทางใด 1. ความหลากหลายทางกายภาพ 2. ความหลากหลายทางชนิดพันธุ 3. ความหลากหลายทางพันธุกรรม 4. ความหลากหลายทางระบบนิเวศ 33. ขอใดเรียงลําดับการจัดจําแนกสิง่ มีชวี ติ จากขอบเขตทีก่ วาง A ไปยังขอบเขตที่แคบลงเรื่อยๆ ไดถูกตอง 1. อาณาจักร ไฟลัม ออรเดอร คลาส 2. อาณาจักร ไฟลัม คลาส ออรเดอร 3. ออรเดอร คลาส ไฟลัม อาณาจักร 4. ออรเดอร คลาส อาณาจักร ไฟลัม 34. การจัดจําแนกสิง่ มีชวี ติ ตามแนวคิดของรอเบิรต วิตเทเกอร A แบงสิ่งมีชีวิตออกเปนกี่อาณาจักร 1. 3 อาณาจักร 2. 4 อาณาจักร 3. 5 อาณาจักร 4. 6 อาณาจักร 35. แพรวาจัดสิ่งมีชีวิตออกเปน 2 กลุม ไดแก B 1) ฟองนํ้า แมงกะพรุน หอย และหมึก 2) ปลาหางนกยูง โลมา ไก และสุนัข แพรวาใชสิ่งใดเปนเกณฑในการจัดจําแนกสิ่งมีชีวิต 1. แหลงที่อยู 2. แหลงกําเนิด 3. ลักษณะลําตัว 4. กระดูกสันหลัง 36. ขอใดเปนพืชใบเลี้ยงเดี่ยวทั้งหมด D 1. ออย มะลิ 2. ขาว กุหลาบ 3. เข็ม มะมวง 4. กลวย มะพราว

ตอนที่

2

แบบอัตนัย จํานวน 5 ขอ ขอละ 2 คะแนน

¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ ¤Ðá¹¹àµçÁ

10

1. จงอธิบายความสัมพันธระหวางโครโมโซม ดีเอ็นเอ และยีน และอธิบายวาโครโมโซมมีความสําคัญตอการถายทอดลักษณะ F ทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิตอยางไร .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. ตูเลี้ยงปลาที่ประกอบไปดวยสิ่งมีชีวิตหลายชนิด จัดเปนระบบนิเวศหรือไม อยางไร D ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. จงเขียนโซอาหารและสายใยอาหารของสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศหนึ่งๆ ที่นักเรียนสนใจ E .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. ใหนักเรียนเขียนรายงานวาในชีวิตประจําวันของนักเรียนไดนําสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติมาใชประโยชนอยางไรบาง C (แยกประเภทของสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ ไดแก ดิน นํ้า อากาศ ปาไม สัตวปา) .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. ใหนักเรียนสํารวจปญหามลพิษทางสิ่งแวดลอมในทองถิ่นของตนเอง โดยถายภาพมลพิษนั้นๆ วิเคราะหวาเกิดจากสาเหตุใด D มีผลตอประชาชนอยางไร และเสนอแนะวิธีการแกไขปญหา .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

โครงการวัดและประเมินผล

(8)

แบบทดสอบว�ชา

ว�ทยาศาสตร เลม 1

ชุดที่ 2

ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3

¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ ¤Ðá¹¹ÃÇÁ

50

ชื่อ …………………………………………………………………………………………………….. นามสกุล …………………………………………………………………………………………….. เลขประจําตัวสอบ ……………………………………………………………………. โรงเรียน ……………………………………………………………………………………………. สอบวันที่ …………………….. เดือน ………………………………………………… พ.ศ. ……………………………………….. โครงการวัดและประเมินผล บริษัท อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด ¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ

แบบปรนัย 4 ตัวเลือก แตละขอมีคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงคําตอบเดียว จํานวน 40 ขอ ขอละ 1 คะแนน

อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 1. “เซลลเปนหนวยพืน้ ฐานของสิง่ มีชวี ติ ทีม่ ขี นาดเล็ก ทีส่ ดุ ภายในเซลลมนี วิ เคลียส ในนิวเคลียสมีเสนใยเล็กๆ พันกันอยู เรียกเสนใยเหลานีว้ า โครมาทิน ซึง่ เมือ่ มีการ แบงเซลล เสนใยโครมาทินจะหดตัวสัน้ จนมีลกั ษณะเปน แทง เรียกวา โครโมโซม” 1. เมือ่ มองเซลลผา นกลองจุลทรรศนในขณะทีม่ กี ารแบงเซลล A จะพบโครงสรางใด 1. โครมาทิด 2. โครมาทิน 3. โครโมโซม 4. เซนโทรเมียร อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 2. “โครโมโซมจะประกอบดวยดีเอ็นเอและโปรตีน โดยแตละชวงของดีเอ็นเอ จะมียีนที่ทําหนาที่ควบคุม ลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต” 2. หนวยพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิตที่ทําหนาที่ควบคุมลักษณะ A ทางพันธุกรรมและถายทอดจากรุนหนึ่งไปสูรุนหนึ่ง คือ ขอใด 1. ยีน 2. ดีเอ็นเอ 3. โปรตีน 4. นิวเคลียส ความรู ความจํา

A

ความเขาใจ

B

การนําไปใช

D

(9)

40

3. กําหนดให ห B ก. ตาบอดสี ข. ตาเปนตอ ค. สีของตา ง. ชั้นของหนังตา ขอใดเปนลักษณะที่ถายทอดทางพันธุกรรม 1. ก. และ ข. 2. ก. และ ค. 3. ก. ค. และ ง. 4. ก. ข. ค. และ ง. 4. ขอใดเรียงลําดับจากหนวยทีเ่ ล็กไปยังหนวยใหญไดถกู ตอง D 1. ดีเอ็นเอ ยีน โครโมโซม โครมาทิน 2. ดีเอ็นเอ ยีน โครมาทิน โครโมโซม 3. ยีน ดีเอ็นเอ โครมาทิน โครโมโซม 4. ยีน โครมาทิน โครโมโซม ดีเอ็นเอ 5. ญาญาทดลองผสมพันธุถั่วลันเตาที่มีประวัติเมล็ดสีเหลือง D ทุกรุนกับถั่วลันเตาเมล็ดสีเขียว ปรากฏวาไดถั่วลันเตา รุนลูกมีเมล็ดสีเหลืองทั้งหมด ขอใดสรุปไมถูกตอง 1. ถั่วลันเตาเมล็ดสีเหลืองเปนลักษณะเดน 2. หากนํารุนลูกผสมกัน รุนหลานจะมีเมล็ดสีเขียว 3. หากนํารุนลูกผสมกัน รุนหลานจะมีเมล็ดสีเขียว มากกวาสีเหลือง 4. หากนํารุนลูกผสมกัน รุนหลานจะมีเมล็ดสีเหลือง มากกวาสีเขียว การวิเคราะห

C

¤Ðá¹¹àµçÁ

การสังเคราะห

E

การประเมินคา

โครงการวัดและประเมินผล

F

แบบทดสอบ

1

โครงการบูรณาการ

ตอนที่

6. หากนําพืชทีม่ จี โี นไทป AA ผสมพันธุก บั พืชทีม่ จี โี นไทป Aa D โอกาสทีจ่ ะไดลูกที่มีจีโนไทป Aa มีรอยละเทาใด 1. 25 2. 50 3. 75 4. 100 อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 7. - 8.

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

“ยีนที่ควบคุมลักษณะตาบอดสี เปนยีนดอยที่พบ อยูบนโครโมโซม X ซึ่งชายคนหนึ่งไมเปนตาบอดสี แตงงานกับหญิงที่เปนพาหะของโรค” 7. ชายและหญิงคูนี้จะมีลักษณะของยีนเปนอยางไร B เมื่อกําหนดให แทนยีนดอย แทนยีนเดน 1. X Y XX 2. X Y XX 3. X Y XX 4. X Y XX 8. ลูกของชายและหญิงคูดังกลาว จะมีลักษณะอยางไร D 1. ไมเปนตาบอดสีเลย 2. เปนตาบอดสีทั้งหมด 3. เปนตาบอดสีรอยละ 50 และไมเปนตาบอดสีรอยละ 50 4. เปนตาบอดสีรอยละ 25 และไมเปนตาบอดสีรอยละ 75 9. ถ า ลั ก ษณะทางพั น ธุ กรรมลั ก ษณะหนึ่ ง ถู ก ควบคุ ม ด ว ย D ยีนดอยที่อยูบนโครโมโซม X การถายทอดลักษณะทาง พันธุกรรมลักษณะนี้จะเปนอยางไร 1. พบลักษณะนี้ในเพศหญิงเทานั้น 2. ไมสามารถพบลักษณะนี้ในเพศหญิง 3. พบลักษณะนี้ในเพศหญิงมากกวาเพศชาย 4. พบลักษณะนี้ในเพศชายมากกวาเพศหญิง 10. บุคคลหนึง่ เปนโรคทางพันธุกรรม โดยเปนผูช ายทีม่ ลี กั ษณะ A บางอยางคลายผูห ญิง เชน มีเตานมโต สะโพกผาย เปนตน และเปนหมัน บุคคลนี้จะมีโครโมโซมเพศในลักษณะใด 1. XO 2. XXX 3. XXY 4. XYY โครงการวัดและประเมินผล

อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 11. “ระบบนิเวศประกอบไปดวยองคประกอบ 2 กลุม ไดแก องคประกอบทางกายภาพ ซึ่งเปนองคประกอบ ที่ไมมีชีวิต แตจะมีความเกี่ยวของกับการดํารงชีวิต ของสิ่งมีชีวิต และองคประกอบทางชีวภาพ ซึ่งเปน องคประกอบที่มีชีวิต ซึ่งจะมีความเกี่ยวของสัมพันธ กับสิง่ มีชวี ติ ชนิดอืน่ ๆ และสัมพันธกบั สิง่ ไมมชี วี ติ ดวย” 11. ขอใดเปนองคประกอบทางกายภาพของระบบนิเวศ A 1. ดิน นํ้า จุลินทรีย 2. ดิน นํ้า แสงแดด 3. พืช สัตว แสงแดด 4. พืช สัตว ความชื้น 12. สิ่งมีชีวิตในขอใดแสดงบทบาทตางจากสิ่งมีชีวิตในขออื่น D 1. เห็ด รา 2. ชาง กวาง 3. หนอน แรง 4. สิงโต ฉลาม 13. กาฝากบนตนไม ฉลามกับเหาฉลาม โพรโทซัวในลําไส D ปลวก ขอใดกลาวถึงความสัมพันธของสิ่งมีชีวิตขางตน ตามลําดับไดถูกตอง 1. ภาวะอิงอาศัย ภาวะปรสิต ภาวะปรสิต 2. ภาวะปรสิต ภาวะอิงอาศัย ภาวะปรสิต 3. ภาวะปรสิต ภาวะอิงอาศัย ภาวะพึ่งพา 4. ภาวะพึ่งพา ภาวะปรสิต ภาวะอิงอาศัย 14. “หนอน นก หญา งู” พบในระบบนิเวศแหงหนึ่ง จะเขียน E ความสัมพันธในรูปโซอาหารไดอยางไร 1. หญา หนอน งู นก 2. หญา หนอน นก งู 3. หญา นก หนอน งู 4. หญา งู นก หนอน 15. ขอใดไมถกู ตองเกีย่ วกับการถายทอดพลังงานในระบบนิเวศ D 1. ผูผลิตเปนจุดเริ่มตนของโซอาหารทุกชนิด 2. ระบบนิเวศใดที่มีสายใยอาหารซับซอนมาก แสดงวา ระบบนิเวศนั้นมีความสมดุล 3. จุลินทรียมีบทบาทในการยอยสลายสารอินทรีย แตไมไดมีสวนในการถายทอดพลังงาน 4. โซอาหารที่มีจํานวนสิ่งมีชีวิตมาก สิ่งมีชีวิตทายๆ โซอาหารยิ่งไดรับพลังงานนอยลง

(10)

หนอน นก งู A

B

C D ชวงเวลา

E

F

เขียนความสัมพันธระหวางสิ่งมีชีวิตทั้ง 4 ชนิด ในรูปของโซอาหารได ดังนี้ หนอน นก งู หญา 16. จากกราฟ ชวงเวลาใดที่มีอาหารของนกอยูนอยที่สุด D 1. A ถึง B 2. B ถึง C 3. C ถึง D 4. E ถึง F 17. จากพีระมิดจํานวนที่กําหนดให A ควรเปนสิ่งมีชีวิตใด D C B A

1. หญา 2. หนอน 3. ตั๊กแตน 4. นกกระจอก อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 18. “คารบอนเปนองคประกอบสําคัญของสารอินทรีย ที่ พ บในร า งกายสิ่ ง มี ชี วิ ต ทุ ก ชนิ ด สิ่ ง มี ชี วิ ต จะได รับคารบอนจากอาหารที่กินเขาไป ซึ่งคารบอนจะ หมุนเวียนกลับคืนสูสิ่งแวดลอม โดยการหายใจออก ของสิ่งมีชีวิต และเมื่อสิ่งมีชีวิตตายลง คารบอนที่เปน องคประกอบในรางกายก็จะกลับสูสิ่งแวดลอม”

ความหนาแนนของตนไม (จํานวนตนตอไร)

สายพันธุของหอยที่พบ

970

ABCD

390

AC

120

AD

ถาปามีความหนาแนนของตนไมลดลง จะสงผลตอหอย สายพันธุใดเปนอันดับแรก 1. A 2. B 3. C 4. D 21. ขอใดอธิบายความหมายของคําวา “ทรัพยากรธรรมชาติ” A ไดถูกตองที่สุด 1. สิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวเรา 2. สิ่งตางๆ ที่มีความเหมาะสมตอมนุษย 3. ทุกสิ่งที่ประกอบกันเปนโลกและสภาพแวดลอม 4. สิ่งที่มีอยูในธรรมชาติที่มนุษยสามารถนํามาใช ประโยชน ได อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 22. “สิ่งแวดลอม หมายถึง สิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวเรา ทั้งที่มีชีวิตและไมมีชีวิต ทั้งที่สามารถมองเห็นไดและ มองเห็นไมได ซึง่ อาจเปนสิง่ ทีเ่ กิดขึน้ เองตามธรรมชาติ หรือสิ่งที่เกิดจากฝมือมนุษย”

18. หากปราศจากวัฏจักรคารบอน จะสงผลตอสิง่ มีชวี ติ อยางไร 22. จริงหรือไมที่มนุษยไมสามารถสรางสิ่งแวดลอมได D 1. จริง เพราะสิ่งแวดลอมมีวัฏจักรหมุนเวียน F 1. ไมมีผลใดๆ ตอสิ่งมีชีวิต 2. จริง เพราะสิ่งแวดลอมเปนสิ่งที่เกิดเองตามธรรมชาติ 2. สิ่งมีชีวิตจะขาดแคลนแหลงที่อยู 3. สิ่งมีชีวิตจะไมสามารถสืบพันธุได 3. ไมจริง เพราะสิ่งแวดลอมเปนสิ่งที่นํากลับมาใชใหมได 4. สิ่งมีชีวิตไมสามารถดํารงชีวิตอยูได 4. ไมจริง เพราะสิง่ แวดลอมคือทุกสิง่ ทุกอยางทีอ่ ยูร อบตัว

(11)

โครงการวัดและประเมินผล

แบบทดสอบ

จํานวนสิ่งมีชีวิต

หญา

19. การศึกษาประชากรในระบบนิเวศแหงหนึง่ พบวา อัตราการ D เกิดและอัตราการตายในระบบนิเวศแหงนี้ไมแตกตางกัน ขอใดสรุปไดถูกตอง 1. ประชากรมีขนาดคงที่ 2. ประชากรมีขนาดลดลง 3. ประชากรมีขนาดเพิ่มขึ้น 4. ยังสรุปไมได 20. ตาราง สายพันธุของหอยที่พบในปาชายเลนที่มี D ความหนาแนนของตนไมแตกตางกัน

โครงการบูรณาการ

กราฟ จํานวนสิ่งมีชีวิต 4 ชนิด ในโซอาหาร จาก ชวงเวลา A ถึง F

แบบทดสอบ โครงการบูรณาการ

23. สาเหตุ สาเห สําคัญที่สุดของปญหาวิกฤตการณดานสิ่งแวดลอม D และทรัพยากรธรรมชาติ คือขอใด 1. การเพิ่มขึ้นของประชากร 2. การขยายตัวทางเศรษฐกิจ 3. ภัยธรรมชาติและอุบัติเหตุ 4. ความเจริญทางดานเทคโนโลยี 24. เพราะเหตุใดปจจุบันสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ D จึงมีลักษณะเสื่อมโทรมลงอยางรวดเร็ว 1. สิ่งมีชีวิตมีความหลากหลายเพิ่มขึ้น 2. ขาดการจัดการที่ดีในดานการใชทรัพยากร 3. วิถีชีวิตของมนุษยมีความหลากหลายเพิ่มขึ้น 4. เกิดความเสื่อมโทรมของดินและแหลงนํ้าที่ใชในการ เพาะปลูก 25. การใชทรัพยากรธรรมชาติอยางยั่งยืนมีผลตอระบบนิเวศ D อยางไร 1. ชวยใหระบบนิเวศมีขนาดใหญ 2. ชวยรักษาสมดุลของระบบนิเวศ 3. ชวยใหระบบนิเวศมีความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต 4. ชวยใหระบบนิเวศมีสภาพเปลี่ยนแปลงอยูตลอดเวลา 26. ทรัพยากรธรรมชาติหลายชนิด เมือ่ นํามาใชแลวจะหมดไป D ขอใดคือแนวทางทีด่ ที สี่ ดุ ในการอนุรกั ษทรัพยากรธรรมชาติ เหลานั้นใหคงอยูไดนานที่สุด 1. การใชซํ้า 2. ลดการใช 3. การหาสิ่งอื่นทดแทน 4. การปรับปรุงคุณภาพ 27. การกระทําในลักษณะใดที่จัดไดวาเปนการนําทรัพยากรD ธรรมชาติกลับมาใชใหม 1. การใชกระดาษทั้งสองหนา 2. การเลือกซื้อนํ้ายาลางจานชนิดถุงเติม 3. การนํากลองนมมาทําเปนกระเปาใสของ 4. การนําถุงพลาสติกใบเกาไปใสของจากรานคา 28. ขอใดไมใชหลักการของเศรษฐกิจพอเพียงที่สามารถนํามา B ใชกับการใชทรัพยากรธรรมชาติ 1. ความไมประมาท 2. การใชอยางคุมคา 3. ความพอประมาณ 4. การยึดทางสายกลาง โครงการวัดและประเมินผล

29. แหลงชุมชนที่มีการปลอยนํ้าทิ้งซึ่งมีสารอินทรียปนเปอน D อยูมากลงไปในแหลงนํ้า นักเรียนคิดวาจะสงผลกระทบ โดยตรงตอสิ่งใด 1. ออกซิเจนที่ละลายในนํ้าจะเพิ่มขึ้น 2. พืชนํ้าจะเจริญเติบโตอยางรวดเร็ว 3. สัตวนํ้าจะเจริญเติบโตอยางรวดเร็ว 4. สิ่งมีชีวิตไมสามารถอาศัยในแหลงนํ้าได 30. ขอใดเปนแนวทางในการแกไขปญหาสิ่งแวดลอมที่ดีที่สุด C 1. การอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ 2. ลดปริมาณการใชนํ้ามันเชื้อเพลิง 3. ใหการศึกษาดานสิ่งแวดลอมแกประชาชน 4. กําหนดบทลงโทษอยางจริงจังเกี่ยวกับการทําลาย สิ่งแวดลอม 31. ขอใดกลาวถูกตองเกี่ยวกับความหลากหลายทางชีวภาพ A 1. เปนความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกัน 2. เปนความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตและไมสิ่งมีชีวิต 3. เปนความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตในแหลงที่อยูตางๆ 4. เปนความหลากหลายของสิ่งไมมีชีวิตในแหลงที่อยู เดียวกัน 32. การที่ในแตละบริเวณจะมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยูตางกัน จัดเปน B ความหลากหลายทางใด 1. ความหลากหลายทางกายภาพ 2. ความหลากหลายทางชนิดพันธุ 3. ความหลากหลายทางพันธุกรรม 4. ความหลากหลายทางระบบนิเวศ 33. ขอใดเรียงลําดับการจัดจําแนกสิง่ มีชวี ติ จากขอบเขตทีแ่ คบ A ไปยังขอบเขตที่กวางขึ้นเรื่อยๆ ไดถูกตอง 1. จีนัส สปชีส แฟมิลี ออรเดอร สปชีส ออรเดอร แฟมิลี 2. จีนัส 3. สปชีส จีนัส แฟมิลี ออรเดอร 4. สปชีส จีนัส ออรเดอร แฟมิลี 34. มนุษยยุคปจจุบันมีชื่อวิทยาศาสตรวาอะไร A 1. Homo sapiens 2. Homo erectus 3. Homo sapiens idaltu 4. Homo neanderthalensis

(12)

(13)

โครงการวัดและประเมินผล

แบบทดสอบ โครงการบูรณาการ

38. ความหลากหลายทางชีวภาพมีประโยชนตอมนุษยอยางไร 35. หากพิจารณาถึงกระดูกสันหลังเปนเกณฑ สิ่งมีชีวิต D ในขอใดแตกตางจากขออื่น B 1. เปนอาหาร 2. เปนยารักษาโรค 1. กิ้งกือ 2. ฟองนํ้า 3. เปนแหลงที่อยูอาศัย 3. ลิ่นทะเล 4. ซาลาแมนเดอร 4. เปนแหลงของปจจัยสี่ 36. กําหนดให D A ดอกมี 3 กลีบ 39. ขอใดจัดวาเปนเทคโนโลยีชีวภาพ B 1. การผลิตถานดูดกลิ่น B ดอกมี 5 กลีบ 2. การผลิตตะไครหอมไลยุง C เสนใบขนาน 3. การผลิตแอลกอฮอลจากออย D เสนใบเปนรางแห 4. การผลิตนํ้ายาลางจานจากมะกรูด E ทอลําเลียงกระจายทั่วลําตน F ทอลําเลียงเรียงเปนวงรอบลําตน 40. ขอใดจัดเปนสิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรม D 1. แตงโมที่มีผลขนาดใหญ ตนมะมวงจะมีลักษณะตามขอใด 2. ดอกไมที่ไดจากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 1. A C E 2. A D E 3. แบคทีเรียที่สามารถผลิตฮอรโมนอินซูลิน 3. B D F 4. B C F 4. กลวยไมพันธุใหมที่ไดจากการฉายรังสีแกมมา 37. ขอใดสงผลใหเกิดการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ B นอยที่สุด 1. ภูเขาไฟปะทุ 2. การตัดไมทําลายปา 3. การสรางพื้นที่เกษตรกรรม 4. การขยายพื้นที่เพื่อที่อยูอาศัย

ตอนที่

2

แบบอัตนัย จํานวน 5 ขอ ขอละ 2 คะแนน

¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ ¤Ðá¹¹àµçÁ

10

1. การศึกษาจํานวนโครโมโซมของสิ่งมีชีวิตมีความสําคัญอยางไร F .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. การใชสารเคมีกําจัดศัตรูพืชจนทําใหเกิดสารตกคางจํานวนมาก สงผลตอระบบนิเวศอยางไร D ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. การเพิ่มขึ้นของประชากรมนุษยสงผลกระทบตอสิ่งแวดลอมอยางไร D .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. ความหลากหลายทางชีวภาพมีประโยชนและโทษตอมนุษยอยางไร A .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. เทคโนโลยีชีวภาพมีประโยชนตอการดํารงชีวิตของมนุษยอยางไร F .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

โครงการวัดและประเมินผล

(14)

แบบทดสอบว�ชา

ว�ทยาศาสตร เลม 1

ชุดที่ 3

ชั้นมัธยมศึกษาปที่ 3

¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ ¤Ðá¹¹ÃÇÁ

50

ชื่อ …………………………………………………………………………………………………….. นามสกุล …………………………………………………………………………………………….. เลขประจําตัวสอบ ……………………………………………………………………. โรงเรียน ……………………………………………………………………………………………. สอบวันที่ …………………….. เดือน ………………………………………………… พ.ศ. ……………………………………….. โครงการวัดและประเมินผล บริษัท อักษรเจริญทัศน อจท. จํากัด ¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ

แบบปรนัย 4 ตัวเลือก แตละขอมีคําตอบที่ถูกตองที่สุดเพียงคําตอบเดียว จํานวน 40 ขอ ขอละ 1 คะแนน

อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 1.

1. ขณะที่มีการแบงเซลล โครโมโซมจะมีลักษณะอยางไร A 1. มีลกั ษณะเปนแทง 2. ขดไปมาอยูในนิวเคลียส 3. จับกันเปนคูๆ ชัดเจน 23 คู 4. ไมปรากฏโครโมโซมใหเห็น 2. โครโมโซมของมนุษยเปนไปตามขอใด A 1. เปนออโตโซม 46 คู และเปนโครโมโซมเพศ 1 คู 2. เปนออโตโซม 45 คู และเปนโครโมโซมเพศ 1 คู 3. เปนออโตโซม 23 คู และเปนโครโมโซมเพศ 1 คู 4. เปนออโตโซม 22 คู และเปนโครโมโซมเพศ 1 คู 3. การถายทอดลักษณะของสิ่งมีชีวิตจากรุนหนึ่งไปสูอีก A รุนหนึ่ง เปนความหมายของคําในขอใด 1. พันธุกรรม 2. พันธุศาสตร 3. พันธุวิศวกรรม 4. โรคทางพันธุกรรม A

ความเขาใจ

B

40

4. ขอใดไมใชลักษณะทางพันธุกรรม B 1. สีผิว 2. ลักยิ้ม 3. ชั้นตา 4. แผลเปน 5. กําหนดให A แทน ยีนเดนที่ควบคุมลักษณะผิวปกติ D a แทน ยีนดอยที่ควบคุมลักษณะผิวเผือก สามี - ภรรยาที่มีลักษณะยีนในคูใดที่ลูกของพวกเขา มีโอกาสแสดงลักษณะผิวเผือกรอยละ 50 1. AA × aa 2. Aa × Aa 3. Aa × aa 4. AA × Aa 6. ลักยิ้มเปนลักษณะทางพันธุกรรมที่มียีนอยูบนออโตโซม D หากชายคนหนึ่งมีลักยิ้ม ซึ่งมียีนแบบ Aa แตงงานกับ หญิงคนหนึ่งที่ไมมีลักยิ้ม ซึ่งมียีนแบบ aa ลูกแตละคนจะ มีโอกาสมีลักยิ้มรอยละเทาใด 1. 25 2. 50 3. 75 4. 100

“เซลลเปนหนวยพืน้ ฐานของสิง่ มีชวี ติ ทีม่ ขี นาดเล็ก ทีส่ ดุ ภายในเซลลมนี วิ เคลียส ในนิวเคลียสมีเสนใยเล็กๆ พันกันอยู เรียกเสนใยเหลานีว้ า โครมาทิน ซึง่ เมือ่ มีการ แบงเซลล เสนใยโครมาทินจะหดตัวสัน้ จนมีลกั ษณะเปน แทง เรียกวา โครโมโซม”

ความรู ความจํา

¤Ðá¹¹àµçÁ

การนําไปใช

การวิเคราะห

C

D

(15)

การสังเคราะห

E

การประเมินคา

โครงการวัดและประเมินผล

F

แบบทดสอบ

1

โครงการบูรณาการ

ตอนที่

อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 7.

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

7. F

8. B

9. B 10. B

12. สิ่งมีชีวิตในขอใดแสดงบทบาทต ใ างจากสิ่งมีชีวิตในขออื่น D 1. เห็ด 2. เฟน “โครโมโซมพบอยู ในนิวเคลียส ซึ่งโครโมโซมจะ 3. หญา 4. สาหราย ประกอบดวยดีเอ็นเอและโปรตีน โดยแตละชวงของ ดีเอ็นเอมีหนวยพันธุกรรมหรือยีนที่ทําหนาที่ควบคุม 13. “ไลเคน” เปนการอยูร ว มกันของสิง่ มีชวี ติ ทีม่ คี วามสัมพันธ B กันแบบใด ลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต” 1. ภาวะแขงขัน เหตุใดโครโมโซมจึงมีความสําคัญตอการถายทอดลักษณะ 2. ภาวะลาเหยื่อ ทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต 3. ภาวะอิงอาศัย 1. ภายในโครโมโซมมียีนอยู 4. ภาวะพึ่งพากัน 2. โครโมโซมอยูภายในเซลล 14. สิ่งมีชีวิต 4 ชนิด ที่สํารวจพบในระบบนิเวศทุงหญา ไดแก 3. ภายในโครโมโซมมีนิวเคลียส E หญา หนู ตั๊กแตน และเหยี่ยว เขียนความสัมพันธของ 4. โครโมโซมอยูภายในนิวเคลียส สิ่งมีชีวิตในรูปของโซอาหารไดอยางไร บุคคลที่เปนโรคทางพันธุกรรมในขอใดสามารถมีบุตรได 1. หญา หนู ตั๊กแตน เหยี่ยว 1. ตนมีอาการดับเบิลวาย 2. หญา ตั๊กแตน หนู เหยี่ยว 2. เมยมีอาการเทอรเนอร 3. หญา เหยี่ยว ตั๊กแตน หนู 3. เกามีอาการไคลนเฟลเตอร 4. ทั้ง 3 คนไมสามารถมีบุตรได 4. หญา เหยี่ยว หนู ตั๊กแตน ลักษณะทางพันธุกรรมใดที่มียีนควบคุมอยูบน 15. เมื่อพลังงานในสารอาหารถูกถายทอดจากผูผลิตไปยัง โครโมโซมเพศ D ผูบริโภคลําดับตอไปไดเพียง 10% ถาหนอนตัวหนึ่งกิน 1. ผิวเผือก 2. ตาบอดสี ใบพืชจํานวน 10 กรัมตอวัน ปริมาณพลังงานที่หนอน 3. ธาลัสซีเมีย 4. ลักษณะนิ้วเกิน สามารถใชสรางเปนเนือ้ เยือ่ เทียบไดกบั ใบพืชจํานวนเทาใด ขอใดกลาวไมถูกตองเกี่ยวกับโรคธาลัสซีเมีย 1. 0.1 กรัม 2. 1 กรัม 1. เกิดจากความผิดปกติของยีน 3. 10 กรัม 4. 100 กรัม 2. ไมสามารถรักษาใหหายขาดได 16. จากสายใยอาหารที่กําหนดให สิ่งมีชีวิตใดนาจะเปนมนุษย 3. เซลลเม็ดเลือดแดงผิดปกติ แตกสลายงาย D 4. บุคคลปกติทั่วไปอาจมียีนธาลัสซีเมียแฝงอยู F E อานขอความที่กําหนดให แลวตอบคําถามขอ 11. “ระบบนิเวศประกอบไปดวยองคประกอบ 2 กลุม ไดแก องคประกอบทางกายภาพ ซึ่งเปนองคประกอบ ที่ไมมีชีวิต แตจะมีความเกี่ยวของกับการดํารงชีวิต ของสิ่งมีชีวิต และองคประกอบทางชีวภาพ ซึ่งเปน องคประกอบที่มีชีวิต ซึ่งจะมีความเกี่ยวของสัมพันธ กับสิง่ มีชวี ติ ชนิดอืน่ ๆ และสัมพันธกบั สิง่ ไมมชี วี ติ ดวย”

11. ขอใดเปนองคประกอบทางชีวภาพของระบบนิเวศ D 1. ดิน นํ้า จุลินทรีย 2. ดิน นํ้า แสงแดด 3. พืช สัตว แสงแดด 4. พืช สัตว จุลินทรีย โครงการวัดและประเมินผล

C

A

D B

1. C 2. D 3. E 4. F 17. วัฏจักรสารใดที่จะเกิดขึ้นไดสมบูรณตองอาศัยจุลินทรีย B 1. นํ้า 2. คารบอน 3. ไนโตรเจน 4. ฟอสฟอรัส

(16)

19. B

20. B

21. A

22. D 23. D

1. หญา 2. หนอน 3. ตั๊กแตน 4. นกกระจอก ขอใดตรงกับความหมายของคําวา “ประชากร” 1. มีชางปา 80 ตัว ในอุทยานแหงชาติ 2. สํารวจพบโลมา 20 ตัว ในทะเลอาวไทย 3. เมื่อเดือนกรกฎาคม 2556 สํารวจพบกระทิง 50 ตัว 4. มีกวาง 100 ตัว ในปาเขาใหญ เมือ่ เดือนสิงหาคม 2556 ขอใดเปนความหมายของ “ความหนาแนนของประชากร” 1. อัตราสวนระหวางจํานวนประชากรของสิ่งมีชีวิต ทุกชนิดตอหนวยพื้นที่ 2. อัตราสวนระหวางจํานวนประชากรของสิ่งมีชีวิต ชนิดหนึ่งตอหนวยพื้นที่ 3. อัตราสวนระหวางจํานวนประชากรของสิง่ มีชวี ติ ทุกชนิด ตอหนวยเวลา 4. อัตราสวนระหวางจํานวนประชากรของสิ่งมีชีวิต ชนิดหนึ่งตอหนวยเวลา ขอใดเปนทรัพยากรธรรมชาติที่จัดอยูในกลุมเดียวกัน 1. นํ้า ปาไม 2. ดิน อากาศ 3. นํ้ามัน แรธาตุ 4. ทราย ถานหิน ปจจัยใดมีอิทธิพลมากที่สุดในการทําใหเกิดความแตกตาง ของสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในแตละชุมชน 1. มนุษย 2. เศรษฐกิจ 3. เทคโนโลยี 4. การประกอบอาชีพ ขอใดไมไดเปนสาเหตุที่ทําใหเกิดปญหาสิ่งแวดลอม 1. การทําไรเลื่อนลอย 2. การเพิ่มขึ้นของวัชพืช 3. การเพิ่มขึ้นของประชากร 4. การขาดจิตสํานึกตอสวนรวม

(17)

โครงการวัดและประเมินผล

แบบทดสอบ

C B A

24. ปจจัยสําคัญที่ทําใหเกิดวิกฤตการณดานสิ่งแวดลอมและ D ทรัพยากรธรรมชาติของโลก คือขอใด 1. ความเจริญของชุมชนเมือง 2. ความเจริญของอุตสาหกรรม 3. ความกาวหนาของเทคโนโลยี 4. การเพิ่มจํานวนประชากรมนุษย 25. ขอใดเปนแนวทางในการชวยรักษาสมดุลของระบบนิเวศ D 1. การดูแลรักษาสภาพแวดลอม 2. การใชทรัพยากรธรรมชาติอยางฟุมเฟอย 3. การใชทรัพยากรธรรมชาติเพียงอยางเดียว 4. การใชทรัพยากรธรรมชาติอยางหลากหลาย 26. การทําโตะเรียนจากกลองนม เปนการจัดการใช D ทรัพยากรใหเกิดประโยชนสูงสุดโดยยึดหลักใด 1. การใชซํ้า 2. การนํากลับมาใชใหม 3. การใชใหเกิดประโยชนสูงสุด 4. การฟนฟูและปรับปรุงคุณภาพ 27. ขอใดไมถือวาเปนการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ D 1. นอยหนาใชนํ้าซักผามารดตนไม 2. สมศักดิ์กําจัดวัชพืชโดยการไถกลบแทนการเผา 3. ดุสิตรับซื้อกระปองอะลูมิเนียมมาหลอมเพื่อใชใหม 4. สมศรีใชปุยเคมีเพื่อเพิ่มผลผลิตทางการเกษตรในสวน 28. ขอใดไมใชหลักการใชทรัพยากรธรรมชาติตามปรัชญา D เศรษฐกิจพอเพียง 1. ควบคุมการใชทรัพยากรอยางเหมาะสม 2. ใชทรัพยากรอยางหลากหลายในปริมาณมากๆ 3. ใชทรัพยากรในปริมาณไมมากหรือนอยเกินไป 4. ใชทรัพยากรอยางพอดี โดยไมใชเกินความจําเปน 29. ปญหามลพิษใดทีส่ ง ผลใหมนุษยมคี วามเสีย่ งตอการเปนโรค B เกี่ยวกับทางเดินหายใจ 1. มลพิษทางดิน 2. มลพิษทางนํ้า 3. มลพิษทางเสียง 4. มลพิษทางอากาศ 30. ขอใดเปนแนวทางในการแกไขปญหาสิ่งแวดลอมที่ดีที่สุด C 1. รณรงคลดการใชเชื้อเพลิง 2. รถยนตเปลี่ยนมาใชแกสแทนนํ้ามัน 3. ปลูกจิตสํานึกใหประชาชนรักสิ่งแวดลอม 4. ออกกฎหมายลงโทษเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมอยางรุนแรง

โครงการบูรณาการ

18. จากพีระมิดจํานวนที่กําหนดให C ควรเปนสิ่งมีชีวิตใด D

แบบทดสอบ โครงการบูรณาการ

31. ขอใดตอไปนี้ไมมีผลตอความหลากหลายทางชีวภาพ D 1. วิวัฒนาการ 2. สิ่งแวดลอม 3. การกลายพันธุ 4. การกินอาหาร 32. การทีล่ งิ แสมกับลิงกังมีลกั ษณะคลายกัน แตทจี่ ริงแลวเปน B ลิงตางชนิดกัน จัดเปนความหลากหลายทางใด 1. ความหลากหลายทางกายภาพ 2. ความหลากหลายทางชนิดพันธุ 3. ความหลากหลายทางพันธุกรรม 4. ความหลากหลายทางระบบนิเวศ 33. การจัดจําแนกสิ่งมีชีวิตตามแนวคิดของนักวิทยาศาสตร A ทานใด ที่เปนที่นิยมในปจจุบัน 1. อาริสโตเติล 2. เอิรนสต แฮคเกล 3. รอเบิรต วิตเทเกอร 4. เฮอรเบิรต โคปแลนด 34. ขอใดเขียนชื่อวิทยาศาสตรของมนุษยไดถูกตองที่สุด A 1. Homo sapiens 2. Homo sapiens 3. Homo Sapiens 4. homo sapiens 35. สัตวในกลุมใดมีความหลากหลายมากที่สุด A 1. หอย 2. แมลง 3. สัตวเลื้อยคลาน 4. สัตวเลี้ยงลูกดวยนํ้านม

โครงการวัดและประเมินผล

36. กําหนดให D A ดอกมี 3 กลีบ B ดอกมี 5 กลีบ C เสนใบขนาน D เสนใบเปนรางแห E ทอลําเลียงกระจายทั่วลําตน F ทอลําเลียงเรียงเปนวงรอบลําตน ตนกลวยจะมีลักษณะตามขอใด 1. A C E 2. A D E 3. B D F 4. B C F 37. ปรากฏการณทางธรรมชาติในขอใดที่ไมเปนสาเหตุใหเกิด B การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ 1. แผนดินไหว 2. ภูเขาไฟปะทุ 3. ตนไมใหญโคนลม 4. นํ้าแข็งขั้วโลกละลาย 38. ความหลากหลายทางชีวภาพมีโทษตอมนุษยอยางไร B 1. ทําใหเกิดโรค 2. ทําใหเกิดมลพิษ 3. ทําใหประชากรมนุษยลดลง 4. ทําใหประชากรมนุษยเพิ่มขึ้น 39. ขอใดเปนประโยชนของเทคโนโลยีชวี ภาพดานเกษตรกรรม A 1. การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ 2. การใชจุลินทรียบําบัดนํ้าเสีย 3. การผลิตสารเคมีจากจุลินทรียบางชนิด 4. การตรวจเอกลักษณบุคคลจากลายพิมพดีเอ็นเอ 40. หลักฐานในขอใดที่ไมสามารถใชตรวจหาฆาตกรโดยวิธี D ตรวจลายพิมพดีเอ็นเอ 1. เสนผม 2. ลายนิ้วมือ 3. คราบอสุจิ 4. คราบเลือด

(18)

ตอนที่

2

¤Ðá¹¹·Õè ä´Œ

แบบอัตนัย จํานวน 5 ขอ ขอละ 2 คะแนน

¤Ðá¹¹àµçÁ

10

1. หากนักเรียนมีลักยิ้มเหมือนพอ ผมตรงเหมือนแม มีติ่งหูเหมือนยาย หอลิ้นไดเหมือนปู นักเรียนคิดวาเพราะเหตุใดจึงเปน D เชนนั้น .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2. วัฏจักรของสารตางๆ มีความสําคัญตอระบบนิเวศอยางไร F ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. ใหนักเรียนอธิบายความสัมพันธระหวางสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ พรอมทั้งยกตัวอยางประกอบ B .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. ใหนักเรียนสรุปประโยชนของความหลากหลายทางชีวภาพในรูปของแผนผังความคิด ตาราง หรือรูปแบบอื่นที่เขาใจงายและ E นาสนใจ .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5. เพราะเหตุใดจึงควรมีการอนุรักษความหลากหลายทางชีวภาพ D .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

(19)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

แบบทดสอบ

..................................................................................................................................................................................................................................................................................................

เฉลยแบบทดสอบ

ชุดที่ 1

ตอนที่ 1 1. ตอบ ขอ 2. ในขณะทีเ่ ซลลยงั ไมมกี ารแบงเซลล จะเห็นเสนใยเล็กๆ เรียกวา โครมาทิน (chromatin) แตเมือ่ มีการแบงเซลล 2. ตอบ ขอ 4.

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

3. ตอบ ขอ 2. 4. ตอบ ขอ 2.

5. ตอบ ขอ 1. 6. ตอบ ขอ 2. 7. ตอบ ขอ 4. 8. ตอบ ขอ 3. 9. ตอบ ขอ 1.

10. ตอบ ขอ 1.

เกิดขึน้ เสนโครมาทินจะหดตัวสัน้ มีลกั ษณะเปนแทง เรียกวา โครโมโซม (chromosome) ซึง่ นักวิทยาศาสตร มักจะศึกษาลักษณะของโครโมโซมในขณะที่มีการแบงเซลล เนื่องจากจะเห็นโครโมโซมไดชัดเจน โครโมโซมมีขนาดเล็กมากจนไมสามารถมองเห็นไดดวยตาเปลา ดังนั้นการศึกษาเกี่ยวกับโครโมโซมจึงตอง อาศัยกลองจุลทรรศน มนุษยมีโครโมโซม 46 แทง หรือ 23 คู ซึ่งเปนออโตโซม 22 คู และเปนโครโมโซมเพศ 1 คู โดยเพศหญิง มีโครโมโซมเพศเปน XX สวนเพศชายมีโครโมโซมเพศเปน XY โครโมโซมเปนที่อยูของหนวยพันธุกรรม ที่ทําหนาที่ควบคุมและถายทอดลักษณะทางพันธุกรรมตางๆ ของ สิ่งมีชีวิต ซึ่งสิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกันจะมีจํานวนโครโมโซมเทากัน โครโมโซมมีลักษณะเปนแทงประกอบดวย แขน 2 ขาง ที่มีจุดเชื่อมตอกัน เรียกวา เซนโทรเมียร ซึ่งตําแหนงจุดเชื่อมตอที่ตางกัน ทําใหโครโมโซม มีรูปรางหลายแบบ ลักษณะทางพันธุกรรมเปนลักษณะทีส่ ามารถถายทอดจากรุน สูร นุ ผานทางเซลลสบื พันธุข องพอและแม เชน การมีลักยิ้ม ติ่งหู หรือแมแตการหอลิ้น อยางไรก็ตาม ใชวาทุกลักษณะของสิ่งมีชีวิตจะเปนลักษณะทาง พันธุกรรม เพราะบางลักษณะอาจเกิดจากสภาพแวดลอม เชน รอยแผลเปน เปนตน ความแปรผันทางพันธุกรรมแบบตอเนือ่ ง เปนลักษณะที่ไดรบั อิทธิพลจากสิง่ แวดลอม ลักษณะทางพันธุกรรม จะไมสามารถแยกความแตกตางไดชัดเจน เชน ความสูงของคน ถาไดรับสารอาหารถูกตองตามหลัก โภชนาการ และมีการออกกําลังกายสมํ่าเสมอ ก็จะทําใหมีรางกายสูงไดแมพอแมจะไมสูงก็ตาม ฮีโมฟเลียเปนโรคทางพันธุกรรมที่มียีนดอยอยูบนโครโมโซม X ถาชายคนหนึ่งเปนโรคฮีโมฟเลีย จะมียีน แบบ X Y สวนหญิงที่ปกติและไมเปนพาหะของโรค จะมียีนแบบ X X ลูกจะมีดเี อ็นบางสวนเหมือนพอ และบางสวนเหมือนแม ซึง่ ไดรบั มาจากการถายทอดลักษณะทางพันธุกรรม ดังนั้น การตรวจดีเอ็นเอจึงสามารถระบุความสัมพันธของแมลูกได และยังสามารถใชตรวจพิสูจนหลักฐาน ทางนิติเวชศาสตรไดอีกดวย ความผิดปกติของออโตโซม คือ ความผิดปกติของโครโมโซมรางกายนั่นเอง โดยแบงออกเปน 2 ลักษณะ คือ การเพิม่ ของโครโมโซมและการขาดหายไปของโครโมโซม ซึง่ ตัวเลือกที่ 1. กลุม อาการคริดชู าต เกิดจาก สวนของแขนขางสั้นของโคโมโซมคูที่ 5 หายไป 1 โครโมโซม สวนตัวเลือกที่ 2. - 4. เปนกลุมอาการที่เกิด จากความผิดปกติของโครโมโซมเพศ ความรูเกี่ยวกับโรคทางพันธุกรรมมีประโยชนอยางมากในการวางแผนครอบครัว ซึ่งหากคูสามีภรรยาคิดจะ มีบตุ ร ก็ควรตรวจรางกายวาตนเองเปนโรคทางพันธุกรรมหรือเปนพาหะของโรคหรือไม เพราะยีนทีค่ วบคุม ลักษณะของโรคจะสามารถถายทอดไปยังลูกได ซึง่ หากตรวจพบวามีความเสีย่ งก็ควรหาวิธกี ารปองกันแกไข เนื่องจากโรคทางพันธุกรรมบางโรคจะสงผลตอการดํารงชีวิตของบุคคลเปนอยางมาก

โครงการวัดและประเมินผล

(20)

ลักษณะความสัมพันธ ไดประโยชนรวมกัน พึ่งพา ไดประโยชนรวมกัน อิงอาศัย อิงอาศัย อิงอาศัย การลาเหยื่อ แกงแยง

14. ตอบ ขอ 2. โซอาหารเปนความสัมพันธของสิ่งมีชีวิตในระบบนิเวศที่มีการกินตอกันเปนทอดๆ และมักเริ่มตนดวย

15. ตอบ ขอ 2.

16. ตอบ ขอ 3. 17. ตอบ ขอ 1. 18. ตอบ ขอ 3. 19. ตอบ ขอ 4. 20. ตอบ ขอ 4. 21. ตอบ ขอ 4.

ผูผ ลิตเสมอ ซึง่ การเขียนโซอาหารนิยมใหผถู กู กินหรือเหยือ่ อยูท างซายมือ และผูก นิ หรือผูล า อยูท างขวามือ โดยมีลูกศรอยูระหวางผูลาและเหยื่อ สวนหัวลูกศรจะชี้ไปทางผูกินหรือผูลาเสมอ ดังนั้น จึงเขียนโซอาหาร ไดดังนี้ หญา หนอน นก งู การถายทอดพลังงานในโซอาหารแตละลําดับขั้น จะมีพลังงานเพียง 10% เทานั้น ที่สิ่งมีชีวิตจะนําไปสราง เปนเนื้อเยื่อได สวนอีก 90% จะสลายไปในรูปของพลังงานอื่นๆ หากกําหนดใหขาวเปลือก 2,500 เมล็ด เปรียบไดกับพลังงาน 100% ดังนั้น พลังงานที่ไกตัวนี้สามารถนําไปสรางเปนเนื้อเยื่อได จะมีคาเทากับ 2,500 × (10/100) = 250 เมล็ด จากโซอาหารทีก่ าํ หนดให ทําใหทราบวาหนอนเปนอาหารของไก ซึง่ เมือ่ พิจารณาจากกราฟ พบวาชวงเวลา ที่หนอนมีปริมาณนอยที่สุด คือ ชวง C ถึง D ผูผลิตเปนจุดเริ่มตนของพลังงานในระบบนิเวศ การเขียนโซอาหารและสายใยอาหาร มักเริ่มตนที่ผูผลิต ซึ่งจะถูกผูบริโภคลําดับที่หนึ่งกิน เมื่อพิจารณาจากแผนภาพ สามารถสรุปไดวา สิ่งมีชีวิต A เปนผูผลิต การเขียนพีระมิดถายทอดพลังงาน จะเขียนโดยใหผูผลิตอยูที่ฐาน แลวตอดวยผูบริโภคลําดับที่ 1 ผูบริโภค ลําดับที่ 2 ตามลําดับ และที่ยอดของพีระมิดจะเปนผูบริโภคลําดับสุดทาย หากปราศจากวัฏจักรนํา้ จะไมมฝี น ไมมคี วามชืน้ ในอากาศ ซึง่ หากไมมนี าํ้ สิง่ มีชวี ติ จะไมสามารถดํารงชีวติ อยูได เนื่องจากนํ้าเปนปจจัยสําคัญในการดํารงชีวิตของสิ่งมีชีวิต เชน เปนอาหาร ที่อยูอาศัย เปนตน ปจจัยที่มีผลตอการเปลี่ยนแปลงขนาดประชากร ไดแก อัตราการเกิด อัตราการตาย อัตราการอพยพเขา และอัตราการอพยพออก สิ่งแวดลอม หมายถึง สิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวเรา ประกอบดวยสิ่งมีชีวิตและสิ่งไมมีชีวิต อาจมองเห็นไดหรือ มองไมเห็น และอาจเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติหรือเกิดจากการที่มนุษยสรางขึ้น

(21)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

สิ่งมีชีวิต ดอกไมกับแมลง ไลเคน นกเอี้ยงกับควาย พลูดางกับตนไมใหญ ฉลามกับเหาฉลาม กลวยไมกับตนมะมวง เสือกับกวาง เสือกับสิงโตที่ลาเหยื่อตัวเดียวกัน

แบบทดสอบ

11. ตอบ ขอ 4. โครงสรางของระบบนิเวศประกอบดวยกลุมสิ่งมีชีวิต แหลงที่อยู และสิ่งแวดลอม 12. ตอบ ขอ 3. ทั้งมอส ชวนชม และสาหรายหางกระรอกเปนผูผลิตในระบบนิเวศ สวนเห็ดนางฟาเปนผูยอยสลาย 13. ตอบ ขอ 3. เนื่องจากสิ่งมีชีวติ ตางๆ ที่กําหนดให มีความสัมพันธกัน ดังนี้

22. ตอบ ขอ 2. สิ่งแวดลอม คือ สิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวเรา ซึ่งอาจเปนสิ่งมีชีวิตหรือสิ่งไมมีชีวิต สามารถมองเห็นไดหรือ

23. ตอบ ขอ 2.

24. ตอบ ขอ 1.

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

25. ตอบ ขอ 2. 26. ตอบ ขอ 4. 27. ตอบ ขอ 3.

28. ตอบ ขอ 2. 29. ตอบ ขอ 4.

30. ตอบ ขอ 4. 31. ตอบ ขอ 1.

32. ตอบ ขอ 2.

มองเห็นไมได แตลวนมีความสัมพันธเกี่ยวของกับเราทั้งสิ้น เชน คน สัตว แสงแดด อากาศ บาน รถยนต เปนตน สวนทรัพยากรธรรมชาติ คือ สิ่งที่มีอยูในธรรมชาติที่มนุษยสามารถนํามาใชประโยชน ได เชน ดิน นํ้า ตนไม อากาศ เปนตน ซึ่งทรัพยากรธรรมชาติเปนสวนหนึ่งของสิ่งแวดลอม ปรากฏการณทางธรรมชาติทั้ง 4 อยางนั้น ลวนมีผลตอสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติทั้งสิ้น แตเมื่อ พิจารณาถึงความรุนแรงแลว ไฟปานับเปนตัวการทําลายสิง่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติอยางมหาศาล ทั้งทรัพยากรปาไม สัตวปา ดิน อินทรียวัตถุตางๆ นอกจากนี้ยังกอใหเกิดมลพิษทางอากาศจากเถาถาน ฝุนละอองและแกสพิษ ซึ่งเปนอันตรายตอระบบหายใจของสิ่งมีชีวิตอีกดวย มนุษยเปนตัวการสําคัญที่กอใหเกิดปญหาวิกฤตการณดานสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ เนื่องจาก มนุษยนําทรัพยากรมาใชอยางฟุมเฟอยและไมรูคุณคา การดูแลรักษาสภาพแวดลอมเปนแนวทางหนึง่ ในการรักษาสมดุลของระบบนิเวศ เนือ่ งจากเมือ่ สภาพแวดลอม ไมเปลี่ยนแปลงหรือเปลี่ยนแปลงนอยมาก ระบบนิเวศบริเวณนั้นๆ ก็จะสามารถรักษาสมดุลไวได การอนุรักษ (conservation) คือ การรักษาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติใหคงสภาพเดิมไดมากที่สุด หรือเกิดการสูญเปลานอยที่สุด หรือกลาวไดวาเปนการใชใหเกิดประโยชนมากที่สุดนั่นเอง การกระทําที่ชวยเพิ่มรายไดใหตนเองโดยยึดหลักการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ คือ เก็บขวดพลาสติกที่ มีคนทิ้งไวขางทางมาขาย เนื่องจากพลาสติกนั้นอาจนําไปผานกระบวนการรีไซเคิลเพื่อนํากลับมาใชใหมได ซึ่งการกระทํานี้นอกจากจะชวยเพิ่มรายไดแลว ยังเปนการชวยอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติ และชวยลด ปริมาณขยะอีกดวย การอนุบาลปูไขและปลอยกลับคืนสูธ รรมชาติ ถือไดวา เปนการสรางทรัพยากรธรรมชาติขนึ้ มาใหมเพือ่ ทดแทน สิ่งที่ใชไป เชนเดียวกับการปลูกปาทดแทน ซึ่งเปนการใชทรัพยากรธรรมชาติโดยอยูในความไมประมาท บานหลังแรกที่อยูใกลกับแหลงกําจัดขยะ ซึ่งทําใหดินบริเวณนั้นเสื่อมสภาพ นับวาทําใหเกิดมลพิษทางดิน และการที่ขยะสงกลิ่นเหม็นนั้น จะเปนการทําใหเกิดมลพิษทางอากาศ สวนบานอีกหลังหนึ่งที่อยูใกลกับ โรงงานอุตสาหกรรม ซึ่งปลอยนํ้าเสียลงสูแหลงนํ้าธรรมชาตินั้น จะทําใหเกิดมลพิษทางนํ้า และการปลอย ควันพิษสูอากาศ จะทําใหเกิดมลพิษทางอากาศ การอนุรักษสิ่งแวดลอมในทองถิ่น ควรไดรับความรวมมือจากทุกฝาย และเปนหนาที่ของทุกคนในทองถิ่น สิง่ มีชวี ติ แตละชนิดจะเลือกแหลงทีอ่ ยูท เี่ หมาะสมตอการดํารงชีวติ แตหากแหลงทีอ่ ยูม สี ภาพเปลีย่ นแปลงไป สิ่งมีชีวิตจะตองมีการปรับตัวเพื่อใหสามารถดํารงชีวิตอยูในแหลงที่อยูนั้นๆ ได การปรับตัวดังกลาวจะนํา ไปสูความแตกตางของสิ่งมีชีวิต เชน ขนาด รูปราง โครงสรางรางกาย จนเกิดเปนวิวัฒนาการและถายทอด ไปสูลูกหลาน ดังนั้น การปรับตัวจึงเปนสาเหตุสําคัญที่ทําใหเกิดความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต ความหลากหลายทางชีวภาพ แบงออกเปน 3 ประเภท ดังนี้ 1. ความหลากหลายทางระบบนิเวศ เปนความหลากหลายของแหลงที่อยูที่สิ่งมีชีวิตอาศัยอยู 2. ความหลากหลายทางชนิดพันธุ เปนความหลากหลายที่เกี่ยวของกับจํานวนชนิดของสิ่งมีชีวิต 3. ความหลากหลายทางพันธุกรรม เปนความแตกตางกันของสิ่งมีชีวิตในระดับพันธุกรรม ดังนั้น การที่สิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกันมีหลายสายพันธุจัดเปนความหลากหลายทางชนิดพันธุ

โครงการวัดและประเมินผล

(22)

33. ตอบ ขอ 2. การจัดจําแนกสิ่งมีชีวิตโดยการคัดเลือกประเภทที่มีความใกลเคียงกันไวดวยกัน ตามแนวคิดของคาโรลัส ลินเนียส ไดจัดลําดับการจัดจําแนกสิ่งมีชีวิตจากขอบเขตที่กวางไปยังขอบเขตที่แคบลงเรื่อยๆ ดังนี้ อาณาจักร ไฟลัม คลาส ออรเดอร แฟมิลี จีนัส สปชีส

34. ตอบ ขอ 3. การจัดจําแนกสิง่ มีชวี ติ ทีเ่ ปนทีน่ ยิ มในปจจุบนั เปนแนวคิดของรอเบิรต วิตเทเกอร ซึง่ จําแนกสิง่ มีชวี ติ ออกเปน 5 อาณาจักร คือ อาณาจักรมอเนอรา อาณาจักรโพรทิสตา อาณาจักรฟงไจ อาณาจักรพืช และอาณาจักร สัตว

35. ตอบ ขอ 4. จากการแบงสิ่งมีชีวิตออกเปน 2 กลุมตามโจทยนั้น แสดงวาใชการมีกระดูกสันหลังเปนเกณฑในการจําแนก 36. ตอบ ขอ 4. พืชใบเลี้ยงเดีย่ วมีลักษณะสําคัญ ไดแก กลีบดอกจะมีจํานวน 3 หรือทวีคูณของ 3 ลักษณะของเสนใบจะมี การจัดเรียงแบบขนาน ลําตนไมมีแคมเบียม ทอลําเลียงกระจัดกระจายทั่วลําตน มีระบบรากฝอย และเมล็ด มีซีกเดียว ตัวอยางพืชกลุมนี้ เชน ขาว ออย มะพราว ปาลม ขาวโพด กลวย กก ตาล ไผ เปนตน

37. ตอบ ขอ 1. การตัดไมทําลายปาจะเปนการทําลายแหลงที่อยูอาศัยและแหลงอาหารของสิ่งมีชีวิตในปา ทําใหสิ่งมีชีวิต หากสิ่งมีชีวิตไดรับสารเหลานี้ปริมาณมาก อาจสงผลตอประสิทธิภาพการสืบพันธุ หรืออาจทําใหสิ่งมีชีวิต ตายลงได ซึ่งจะสงผลกระทบตอความหลากหลายทางชีวภาพ

39. ตอบ ขอ 1. มนุษยสามารถใชประโยชนจากความหลากหลายทางชีวภาพทัง้ ทางตรงและทางออม โดยประโยชนทางตรง คือ การนําสิ่งมีชีวิตตางๆ มาใชประโยชนในดานปจจัยสี่ ไมวาจะเปนอาหาร ที่อยูอาศัย เครื่องนุงหม และ ยารักษาโรค สวนประโยชนทางออม คือ ความหลากหลายทางชีวภาพกอใหเกิดสถานที่ตางๆ ที่สวยงาม ซึ่งใชเปนสถานที่ทองเที่ยวพักผอนหยอนใจ หรืออาจเปนแหลงตนนํ้าลําธาร

40. ตอบ ขอ 2. การสรางลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต เพื่อใหไดสิ่งมีชีวิตที่มีคุณสมบัติตามตองการ เปนวิธีการดาน พันธุวศิ วกรรม (genetic engineering) ซึง่ เปนการสรางลักษณะทางพันธุกรรมทีต่ อ งการใหสามารถถายทอด เขาสูสิ่งมีชีวิตได โดยใชเทคนิคตางๆ เพื่อนําสารพันธุกรรมจากสิ่งมีชีวิตหนึ่งไปถายฝากใหกับสิ่งมีชีวิต อีกชนิดหนึ่ง

(23)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

38. ตอบ ขอ 2. การใชยาฆาแมลงกําจัดแมลงศัตรูพชื สารเคมีจะตกคางและถายทอดจากพืชไปสูส งิ่ มีชวี ติ อืน่ ๆ ในโซอาหาร

แบบทดสอบ

มีการอพยพยายถิ่น ซึ่งสงผลใหเกิดการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพอยางมาก

1. แนวตอบ

หนวยพืน้ ฐานของสิง่ มีชวี ติ คือ เซลล ภายในเซลลประกอบดวยไซโทพลาซึมและนิวเคลียส ภายในนิวเคลียส มีโครโมโซมอยู ซึ่งแตละโครโมโซมจะประกอบดวยดีเอ็นเอและโปรตีน โดยแตละชวงของดีเอ็นเอจะมี หนวยพันธุกรรมหรือยีนที่ทําหนาที่ควบคุมลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต ดังนั้น โครโมโซมจึงมีความ สําคัญตอการถายทอดลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต เนื่องจากภายในโครโมโซมมียีนอยู

2. แนวตอบ

ตูเลี้ยงปลาที่ประกอบไปดวยสิ่งมีชีวิตหลายชนิด จัดเปนระบบนิเวศที่มนุษยสรางขึ้น เนื่องจากภายในตูมี กลุมสิ่งมีชีวิตที่ตางก็มีความสัมพันธกัน เชน พืชนํ้า ปลาหลากหลายชนิด หอย เปนตน อีกทั้งสิ่งมีชีวิต ตางๆ นั้นก็มีความสัมพันธตอสิ่งแวดลอมภายในตูดวย

3. แนวตอบ 4. แนวตอบ 5. แนวตอบ

พิจารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยูในดุลยพินิจของครูผูสอน พิจารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยูในดุลยพินิจของครูผูสอน พิจารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยูในดุลยพินิจของครูผูสอน ซึ่งแตละชุมชน หรือแตละโรงเรียน อาจมีปญหาสิ่งแวดลอมที่แตกตางกัน เชน ปญหานํ้าเนาเสีย ปญหาขยะมูลฝอย ปญหาดินเสื่อมโทรม ปญหามลพิษในอากาศ เปนตน โดยแตละปญหาลวนสงผลตอทั้งสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดลอมบริเวณรอบๆ แตกตางกันไป สวนแนวทางในการแกไขปญหานั้นจะตองไดรับความรวมมือจากทุกคนในทองถิ่น

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

ตอนที่ 2

โครงการวัดและประเมินผล

(24)

เฉลยแบบทดสอบ

ชุดที่ 2

ตอนที่ 1 1. ตอบ ขอ 3. เมือ่ มองเซลลผา นกลองจุลทรรศนในขณะทีเ่ ซลลยงั ไมมกี ารแบงเซลล จะเห็นเสนใยเล็กๆ เรียกวา โครมาทิน แตเมื่อมีการแบงเซลลเกิดขึ้น เสนใยโครมาทินจะหดตัวสั้นมีลักษณะเปนแทง เรียกวา โครโมโซม ซึ่งแตละ โครโมโซมประกอบดวยแขนสองขาง เรียกวา โครมาทิด ที่มีจุดเชื่อมติดกัน เรียกวา เซนโทรเมียร

2. ตอบ ขอ 1. หนวยพันธุกรรมของสิง่ มีชวี ติ ทีท่ าํ หนาทีค่ วบคุมลักษณะทางพันธุกรรม และถายทอดจากรุน หนึง่ ไปสูร นุ หนึง่ คือ ยีน (gene) ซึ่งอยูบนโครโมโซม

3. ตอบ ขอ 3. ลักษณะทางพันธุกรรมจะสามารถถายทอดจากรุน หนึง่ ไปสูอ กี รุน หนึง่ เชน ตาบอดสี สีของตา ชัน้ ของหนังตา บิดรวมเปนเกลียวคู พันรวมกันกับหนวยของโปรตีนไดเปนเสนใยที่เรียกวา โครมาทิน ซึ่งอยูในนิวเคลียส โดยเมื่อเริ่มมีการแบงเซลล เสนใยโครมาทินจะหดตัวสั้นมีลักษณะเปนแทง เรียกวา โครโมโซม

5. ตอบ ขอ 3. ลักษณะที่ปรากฏในทุกรุน เรียกวา ลักษณะเดน สวนลักษณะที่ปรากฏในบางรุน เรียกวา ลักษณะดอย จาก กฎของเมนเดล เมือ่ นําถัว่ ลันเตาทีม่ เี มล็ดสีเหลืองทุกรุน ผสมกับถัว่ ลันเตาเมล็ดสีเขียว จะไดถวั่ ลันเตารุน ลูก มีเมล็ดสีเหลืองทัง้ หมด และเมือ่ นําถัว่ ลันเตารุน ลูกผสมกันเอง จะไดรนุ หลานมีเมล็ดสีเหลืองมากกวาสีเขียว ในอัตราสวน 3:1

6. ตอบ ขอ 2. หากนําพืชที่มีจีโนไทป AA ผสมพันธุกับพืชที่มีจีโนไทป Aa รุนลูกจะมีลักษณะ ดังนี้ AA

Aa

รุนลูก (F1) AA Aa AA Aa จะเห็นวารุน F1 มีจีโนไทปเปน Aa จํานวน 2 ใน 4 หรือคิดเปนรอยละ 50

7. ตอบ ขอ 2. ตาบอดสีเปนโรคทางพันธุกรรมทีม่ ยี นี ดอยอยูบ นโครโมโซม X หากชายคนหนึง่ ไมเปนตาบอดสี จะมียนี แบบ X Y สวนหญิงที่เปนพาหะของโรค จะมียีนแบบ X X

8. ตอบ ขอ 4. เมื่อชายมียีนแบบ X Y และหญิงมียีนแบบ X X ลูกจะมีลักษณะ ดังนี้ XY

XX

รุนลูก X X XX XY XY จะเห็นวาลูกมีโอกาสเปนพาหะของโรค 25% มีโอกาสเปนโรค 25% และมีโอกาสไมเปนโรค 50%

(25)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

4. ตอบ ขอ 3. ลักษณะทางพันธุกรรมถูกควบคุมโดยยีนที่จัดเรียงอยูบนดีเอ็นเอ โดยดีเอ็นเอเปนสายนิวคลีโอไทด 2 สาย

แบบทดสอบ

เปนตน สวนตาเปนตอเปนโรคที่เกิดจากพฤติกรรมการใชสายตาอยางไมถูกตอง

9. ตอบ ขอ 4. ลักษณะทางพันธุกรรมนี้ถูกควบคุมดวยยีนดอยที่อยูบนโครโมโซม X ดังนั้น จะพบลักษณะนี้ในเพศชาย มากกวาเพศหญิง เพราะเพศชายมีโครโมโซม X เพียงหนึ่งโครโมโซม ซึ่งหากเปนโครโมโซมที่มียีนดอยอยู ลักษณะนั้นก็จะปรากฏออกมาทันที สวนในเพศหญิงมีโครโมโซม X สองโครโมโซม ซึ่งหากไดรับโครโมโซม X ที่มียีนดอยอยูเพียงโครโมโซมเดียว ก็จะไมแสดงลักษณะนั้นออกมา แตจะเปนเพียงพาหะเทานั้น

10. ตอบ ขอ 3. โรคทางพันธุกรรมที่พบในเพศชาย ซึ่งจะมีลักษณะบางอยางคลายเพศหญิง เชน มีเตานมโต สะโพกผาย เปนตน และเปนหมัน คือ โรคที่เรียกวา กลุมอาการไคลนเฟลเตอร ซึ่งเกิดจากมีโครโมโซม X เกินจากปกติ

11. ตอบ ขอ 2. องคประกอบของระบบนิเวศแบงออกเปน 2 กลุม คือ องคประกอบทางกายภาพ ซึ่งเปนสิ่งไมมีชีวิต เชน ดิน นํ้า แสงแดด แรธาตุ ความชื้น เปนตน และองคประกอบทางชีวภาพ ไดแก สิ่งมีชีวิตตางๆ

12. ตอบ ขอ 1. เห็ดและราเปนผูย อ ยสลายในระบบนิเวศ สวนในตัวเลือกที่ 2. - 4. เปนผูบ ริโภค โดยชางและกวางเปนผูบ ริโภค พืช หนอนและแรงเปนผูบริโภคซากสัตว สวนสิงโตและฉลามเปนผูบริโภคสัตว

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

13. ตอบ ขอ 3. - กาฝากบนตนไม กาฝากไดประโยชนขณะที่ตนไมเสียประโยชน จึงเปนความสัมพันธแบบภาวะปรสิต

- ฉลามกับเหาฉลาม เหาฉลามไดประโยชน โดยไดกินเศษอาหารจากฉลาม ขณะที่ฉลามเองไมไดและ ไมเสียประโยชน จึงเปนความสัมพันธแบบภาวะอิงอาศัย

- โพรโทซัวในลําไสปลวก ทั้งโพรโทซัวและปลวกตางไดประโยชนรวมกัน โดยสิ่งมีชีวิตทั้งสอง จะตองอยู รวมกัน ซึ่งเปนความสัมพันธแบบภาวะพึ่งพา

14. ตอบ ขอ 2. โซอาหารเปนความสัมพันธของสิง่ มีชวี ติ ในระบบนิเวศทีม่ กี ารกินตอกันเปนทอดๆ และมักเริม่ ตนดวยผูผ ลิต

ซึ่งการเขียนโซอาหารนิยมใหผูถูกกินหรือเหยื่ออยูทางซายมือ และผูกินหรือผูลาอยูทางขวามือ โดยมีลูกศร อยูระหวางผูลาและเหยื่อ สวนหัวลูกศรจะชี้ไปทางผูกินหรือผูลาเสมอ ดังนั้น จึงเขียนโซอาหารได ดังนี้ หญา หนอน นก งู

15. ตอบ ขอ 2. การถายทอดพลังงานในระบบนิเวศจะผานสิ่งมีชีวิตโดยการกินตอกันเปนทอดๆ ในรูปของโซอาหารและ

สายใยอาหาร เริ่มตนจากผูผลิตไปยังผูบริโภคลําดับตางๆ ซึ่งยิ่งผูบริโภคลําดับสูงขึ้นจะยิ่งไดรับพลังงาน นอยลงตามกฎสิบเปอรเซ็นต และในโซอาหารนั้นผูยอยสลายจะไมมีสวนในการถายทอดพลังงาน โดย โซอาหารและสายใยอาหารไมสามารถบอกถึงความสมดุลของระบบนิเวศได

16. ตอบ ขอ 3. จากโซอาหารทีก่ าํ หนดให ทําใหทราบวาหนอนเปนอาหารของนก ซึง่ เมือ่ พิจารณาจากกราฟ พบวาชวงเวลา ที่หนอนมีปริมาณนอยที่สุด คือ ชวง C ถึง D

17. ตอบ ขอ 1. การเขียนพีระมิดถายทอดพลังงาน จะเขียนโดยใหผูผลิตอยูที่ฐาน แลวตอดวยผูบริโภคลําดับที่ 1 ผูบริโภค ลําดับที่ 2 ตามลําดับ และที่ยอดของพีระมิดจะเปนผูบริโภคลําดับสุดทาย ดังนั้น A คือ สิ่งมีชีวิตที่เปนผูผลิต

18. ตอบ ขอ 4. หากปราศจากวัฏจักรคารบอน สิ่งมีชีวิตจะไมสามารถดํารงชีวิตอยูได เนื่องจากคารบอนเปนองคประกอบ สําคัญของสารอินทรียซึ่งพบในสิ่งมีชีวิตทุกชนิด

19. ตอบ ขอ 4. การศึกษาขนาดของประชากรในระบบนิเวศ สามารถศึกษาไดจากอัตราการอพยพเขา อัตราการอพยพออก อัตราการเกิด และอัตราการตายของประชากรในระบบนิเวศนั้นๆ จากโจทยมีขอมูลเพียงอัตราการเกิดและ อัตราการตาย ซึ่งยังไมสามารถสรุปขนาดของประชากรได เนื่องจากไมทราบอัตราการอพยพเขาและอัตรา การอพยพออกวามีมากนอยเพียงใด

โครงการวัดและประเมินผล

(26)

20. ตอบ ขอ 2. จากตารางที่กําหนดให สังเกตไดวา หอยสายพันธุ A สามารถอยูไดในทุกสภาพปาที่มีความหนาแนนของ

ตนไมตางกัน หอยสายพันธุ B อยูไดเฉพาะในปาที่มีตนไมหนาแนนมาก หอยสายพันธุ C อยูไดทั้งในปาที่มี ตนไมหนาแนนปานกลางและหนาแนนมาก สวนหอยสายพันธุ D อยูไดทั้งในปาที่มีตนไมหนาแนนมากและ หนาแนนนอย ดังนั้น หากปามีความหนาแนนของตนไมลดลง จะสงผลตอหอยสายพันธุ B เปนอันดับแรก

21. ตอบ ขอ 4. ทรัพยากรธรรมชาติ คือ สิ่งที่มีอยูในธรรมชาติที่มนุษยสามารถนํามาใชประโยชนได เชน ดิน นํ้า ตนไม อากาศ เปนตน

22. ตอบ ขอ 4. สิ่งแวดลอม หมายถึง สิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวเรา ทั้งที่มีชีวิตและไมมีชีวิต ซึ่งอาจเปนสิ่งที่เกิดขึ้นเองตาม ธรรมชาติ หรือสิ่งที่มนุษยสรางขึ้น

23. ตอบ ขอ 1. สาเหตุสําคัญที่สุดของปญหาวิกฤตการณดานสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ คือ การเพิ่มขึ้นของ

การจัดการที่ดีในการใชทรัพยากร สงผลใหสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติมีลักษณะเสื่อมโทรมลง อยางมาก

25. ตอบ ขอ 2. การใชทรัพยากรธรรมชาติอยางยั่งยืน คือ การใชทรัพยากรอยางคุมคาเพื่อใหเกิดประโยชนสูงสุด มีการนํา

ทรัพยากรธรรมชาติมาใชเทาที่จําเปน ซึ่งนับเปนแนวทางหนึ่งในการรักษาสมดุลของระบบนิเวศ เนื่องจาก จะทําใหสภาพแวดลอมของระบบนิเวศเปลีย่ นแปลงนอยมาก ระบบนิเวศบริเวณนัน้ ๆ จึงสามารถรักษาสมดุล ไวได

26. ตอบ ขอ 3. ทรัพยากรธรรมชาติที่ใชแลวหมดไป เปนทรัพยากรทีม่ อี ยูจ าํ กัด ธรรมชาติไมสามารถสรางขึน้ มาทดแทนได หรือตองใชระยะเวลานานมากกวาจะสรางขึ้นมาได เชน นํ้ามัน แรธาตุ ถานหิน เปนตน ดังนั้น แนวทางที่ จะอนุรักษทรัพยากรเหลานี้ไดดีที่สุด คือ การหาสิ่งอื่นมาทดแทน เชน การผลิตไฟฟาพลังงานแสงอาทิตย พลังงานลม พลังงานนํ้าแทนการผลิตจากถานหิน เปนตน

27. ตอบ ขอ 3. การกระทําที่กําหนดใหเปนการจัดการทรัพยากรธรรมชาติโดยวิธีการตางๆ ดังนี้ การกระทํา

การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ

การใชกระดาษทั้งสองหนา

การใชใหเกิดประโยชนสูงสุด

การเลือกซื้อนํ้ายาลางจานชนิดถุงเติม

การใชผลิตภัณฑชนิดเติม

การนํากลองนมมาทําเปนกระเปาใสของ

การนํากลับมาใชใหม

การนําถุงพลาสติกใบเกาไปใสของจากรานคา การใชซํ้า

28. ตอบ ขอ 2. หลักการจากปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงที่สามารถนํามาปรับใชกับการใชทรัพยากรธรรมชาติ ไดแก การยึด

ทางสายกลาง ความไมประมาท ความพอประมาณ ความมีเหตุผล และการเตรียมความพรอมกับความ เปลี่ยนแปลง

(27)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

24. ตอบ ขอ 2. ปจจุบันประชากรมนุษยเพิ่มมากขึ้น ความตองการใชทรัพยากรธรรมชาติจึงเพิ่มมากขึ้น ในขณะที่ยังขาด

แบบทดสอบ

ประชากร เนื่องจากเมื่อประชากรเพิ่มขึ้น ความตองการทรัพยากรก็ยอมเพิ่มขึ้น จึงสงผลใหทรัพยากรมี ไมเพียงพอตอความตองการ

29. ตอบ ขอ 4. หากในแหลงนํา้ มีสารอินทรียป นเปอ นอยูม าก ออกซิเจนทีล่ ะลายในนํา้ จะลดลง สงผลใหสงิ่ มีชวี ติ ไมสามารถ ดํารงชีวิตอยูได

30. ตอบ ขอ 3. การใหการศึกษาดานสิ่งแวดลอมแกประชาชน เปนวิธีที่ทําใหประชาชนมีความรูความเขาใจถึงปญหาที่อาจ เกิดขึ้นจากการใชทรัพยากรธรรมชาติอยางไมเหมาะสม ซึ่งจะสงผลใหเกิดการสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติ ดังนั้น หากตองการแกไขปญหาสิ่งแวดลอมและรักษาทรัพยากรธรรมชาติใหคงอยูอยางยั่งยืน จะตองมีการ ใหความรูอยางถูกตอง เพื่อใหสามารถดําเนินการอนุรักษ ไดอยางถูกวิธี

31. ตอบ ขอ 3. ความหลากหลายทางชีวภาพ (biodiversity) หมายถึง ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิตชนิดตางๆ ที่ดํารงชีวิต

อยูในแหลงที่อยูอาศัยเดียวกันหรือแตกตางกัน ซึ่งสิ่งมีชีวิตตางชนิดกันจะมีความตางกันทั้งในดานชนิดและ จํานวน และอาจมีความแตกตางกันทางสายพันธุกรรมดวย

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

32. ตอบ ขอ 4. ความหลากหลายทางชีวภาพ แบงออกเปน 3 ประเภท ดังนี้

1. ความหลากหลายทางระบบนิเวศ เปนความหลากหลายของแหลงที่อยูที่สิ่งมีชีวิตอาศัยอยู 2. ความหลากหลายทางชนิดพันธุ เปนความหลากหลายที่เกี่ยวของกับจํานวนชนิดของสิ่งมีชีวิต 3. ความหลากหลายทางพันธุกรรม เปนความแตกตางกันของสิ่งมีชีวิตในระดับพันธุกรรม ดังนั้น การที่ในแตละบริเวณจะมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยูตางกัน เนื่องจากสิ่งมีชีวิตแตละชนิดจะเลือกแหลงที่อยู ที่เหมาะสมตอการดํารงชีวิต ซึ่งลักษณะดังกลาวจัดเปนความหลากหลายทางระบบนิเวศ

33. ตอบ ขอ 3. การจัดจําแนกสิ่งมีชีวิตโดยการคัดเลือกประเภทที่มีความใกลเคียงกันไวดวยกัน ตามแนวคิดของคาโรลัส ลินเนียส ไดจัดลําดับการจัดจําแนกสิ่งมีชีวิตจากขอบเขตที่กวางไปยังขอบเขตที่แคบลงเรื่อยๆ ดังนี้ อาณาจักร ไฟลัม คลาส ออรเดอร แฟมิลี จีนัส สปชีส

34. ตอบ ขอ 1. ชื่อวิทยาศาสตรของสิ่งมีชีวิตนั้น ชื่อแรกเปนชื่อจีนัส (genus) และชื่อที่สองเปนสปชีส (species) โดยมี

หลักเกณฑในการเขียน ดังนี้ • ตัวอักษรตัวแรกของชื่อจีนัสตองเปนตัวอักษรพิมพใหญเสมอ สวนตัวอักษรตัวแรกของชื่อสปชีสจะเปน ตัวพิมพเล็ก • การเขียนชือ่ วิทยาศาสตรจะตองแตกตางจากอักษรตัวอืน่ ๆ เชน เขียนดวยตัวเอียง ตัวหนา หรือขีดเสนใต โดยเสนใตของทั้งสองชื่อจะไมติดกัน • ถาทราบชื่อของผูตั้งชื่อจะตองเขียนชื่อยอหลังชื่อวิทยาศาสตรนั้น ซึ่งชื่อวิทยาศาสตรของมนุษยยุคปจจุบัน คือ Homo sapiens

35. ตอบ ขอ 4. ตัวเลือกที่กําหนดใหเปนสัตวทั้งหมด ซึ่งสามารถแบงไดเปน 2 กลุม คือ สัตวที่ไมมีกระดูกสันหลัง และสัตว

มีกระดูกสันหลัง โดยฟองนํ้า ลิ่นทะเล และกิ้งกือ เปนสัตว ไมมีกระดูกสันหลัง สวนซาลาแมนเดอร เปนสัตว ที่มีกระดูกสันหลัง

36. ตอบ ขอ 3. ตนมะมวงเปนพืชใบเลี้ยงคู ซึ่งดอกจะมี 5 กลีบ เสนใบเปนรางแห และทอลําเลียงจะเรียงเปนวงรอบลําตน 37. ตอบ ขอ 3. การสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพอาจเกิดมาจากปรากฏการณทางธรรมชาติ หรือจากการกระทํา ของมนุษย ซึ่งจากตัวเลือกที่กําหนดให การสรางพื้นที่เกษตรกรรมเพิ่มขึ้น จะเปนผลดีตอความหลากหลาย ทางชีวภาพ เนื่องจากการปลูกพืชหลากหลายชนิดจะมีสวนชวยใหสิ่งมีชีวิตอื่นๆ เขามาอาศัย เชน แมลง จุลินทรียตางๆ เปนตน

โครงการวัดและประเมินผล

(28)

38. ตอบ ขอ 4. ความหลากหลายทางชีวภาพมีประโยชนตอมนุษยในดานปจจัยสี่ ทั้งในดานอาหาร เชน นําสัตวมาบริโภค

ดานที่อยูอาศัย เชน นําไมมาสรางบานเรือน ดานเครื่องนุงหม เชน นําเสนใยพืชมาทําเสื้อผา และดาน ยารักษาโรค เชน นําสมุนไพรมารักษาโรคตางๆ

39. ตอบ ขอ 3. เทคโนโลยีชวี ภาพ เปนเทคนิคทางวิทยาศาสตรทเี่ กีย่ วของกับสิง่ มีชวี ติ ในหลายๆ ดาน ไมวา จะเปนเทคโนโลยี

การหมัก เทคโนโลยีสิ่งแวดลอม เทคโนโลยีการสรางแหลงวัตถุดิบใหม โดยการผลิตแอลกอฮอลจากออย จะอาศัยยีสตซึ่งเปนจุลินทรียขนาดเล็กในการเปลี่ยนนํ้าตาลใหเปนแอลกอฮอลดวยวิธีการหมัก

40. ตอบ ขอ 3. สิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรม คือ สิ่งมีชีวิตที่เกิดจากการตัดตอยีนดวยเทคนิคทางพันธุวิศวกรรม โดยการนํา

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

ยีนจากสิง่ มีชวี ติ ชนิดหนึง่ ไปใสใหกบั สิง่ มีชวี ติ อีกชนิดหนึง่ เพือ่ ใหไดสงิ่ มีชวี ติ ทีม่ คี ณ ุ สมบัตติ รงตามตองการ เชน พืชทนตอแมลงศัตรูพืช แบคทีเรียที่สามารถสรางสารบางอยางที่มีประโยชนทางการแพทย เปนตน

(29)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

ตอนที่ 2 1. แนวตอบ

สิ่งมีชีวิตแตละชนิดมีจํานวนโครโมโซมไมเทากัน ดวยเหตุผลดังกลาวจึงใชจํานวนโครโมโซมมาจําแนก ความแตกตางระหวางสิ่งมีชีวิตแตละชนิด นอกจากนี้การศึกษาจํานวนโครโมโซมยังมีความสําคัญในการ อธิบายสาเหตุของโรคบกพรองทางพันธุกรรม เชน พบวาคนปกติมีโครโมโซมจํานวน 23 คู แตคนในกลุม อาการดาวนจะมีโครโมโซมคูที่ 21 เกินมา 1 โครโมโซม เปนตน

2. แนวตอบ

การใชสารเคมีกําจัดศัตรูพืชในปริมาณมากๆ จะทําใหเกิดสารพิษตกคางอยูในระบบนิเวศนั้น โดยอาจแบง การตกคางออกเปนในดินและในนํ้า กลาวคือเมื่อสารเคมีกําจัดศัตรูพืชซึมลงสูดิน ไสเดือนหรือสัตวในดิน ที่มีประโยชน จะไดรับพิษโดยตรง ซึ่งความสูญเสียของประชากรสัตวเหลานี้ทําใหดินเสื่อมสภาพลง นํ้าซึม ผานลงดินไดยาก สารอินทรียในดินลดลง และสงผลกระทบตอการเจริญเติบโตของพืช เมือ่ พืชซึง่ เปนผูผ ลิต ในสายใยอาหารลดจํานวนลง ก็จะสงผลตอผูบริโภคตอไป ขณะเดียวกันสารเคมีกําจัดศัตรูพืชที่ปนเปอน ในแหลงนํ้าอาจทําใหสัตวหลายชนิดตายลง ซึ่งสงผลตอสายใยอาหารเชนกัน

3. แนวตอบ

เมือ่ ประชากรมนุษยเพิม่ ขึน้ ความตองการใชสงิ่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติยอ มเพิม่ ขึน้ เชนกัน ซึง่ หาก ไมมีวิธีการจัดการที่ดี อาจทําใหเกิดปญหาขาดแคลนทรัพยากรธรรมชาติ และเมื่อมีการใชสิ่งแวดลอมและ ทรัพยากรธรรมชาติเพิ่มมากขึ้น ยอมจะเกิดของเสียตางๆ มากขึ้น และสงผลใหเกิดปญหาสภาพแวดลอม เสื่อมโทรมตามมา

4. แนวตอบ

ความหลากหลายทางชีวภาพมีประโยชนตอมนุษยในดานปจจัยสี่ ไดแก อาหาร ที่อยูอาศัย เครื่องนุงหม และยารักษาโรค แตความหลากหลายทางชีวภาพก็มีโทษตอมนุษย เชน จุลินทรียบางชนิดกอใหเกิดโรค ในพืชและสัตว บางชนิดเปนพิษตอรางกายมนุษย บางชนิดทําใหอาหารเนาเสีย เปนตน

5. แนวตอบ

เทคโนโลยีชีวภาพเกี่ยวของกับการดํารงชีวิตของมนุษย ซึ่งปจจุบันไดนํามาใชประโยชนหลายดาน เชน การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชเพื่อการเกษตร การทํากิฟตในผูที่มีบุตรยาก การสรางสิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรม ที่มีลักษณะตามตองการ การใชจุลินทรียบําบัดนํ้าเสีย เปนตน

โครงการวัดและประเมินผล

(30)

เฉลยแบบทดสอบ

ชุดที่ 3

ตอนที่ 1 1. ตอบ ขอ 1. เมื่อมีการแบงเซลล เสนใยโครมาทินจะหดตัวสั้นมีลักษณะเปนแทง เรียกวา โครโมโซม (chromosome) ซึ่งแตละโครโมโซมประกอบดวยแขนสองขาง เรียกวา โครมาทิด (chromatid) ที่มีจุดเชื่อมติดกัน เรียกวา เซนโทรเมียร (centromere)

2. ตอบ ขอ 4. มนุษยมีโครโมโซม 46 แทง หรือ 23 คู ซึ่งเปนออโตโซม 22 คู และเปนโครโมโซมเพศ 1 คู 3. ตอบ ขอ 1. การถายทอดลักษณะของสิง่ มีชวี ติ จากรุน หนึง่ ไปสูอ กี รุน หนึง่ เปนความหมายของคําวา พันธุกรรม (heredity) 4. ตอบ ขอ 4. ลักษณะทางพันธุกรรม เปนลักษณะของสิ่งมีชีวิตที่สามารถถายทอดจากรุนสูรุน โดยผานทางเซลลสืบพันธุ Aa

รุนลูก Aa

aa

Aa

aa

aa

6. ตอบ ขอ 2. ลักยิ้มเปนลักษณะทางพันธุกรรมที่มียีนอยูบนออโตโซม เมื่อชายมียีนแบบ Aa และหญิงมียีนแบบ aa ลูกจะมีลักษณะ ดังนี้ Aa

aa

รุนลูก Aa Aa aa aa จะเห็นวา ลูกจะมีโอกาสมีลักยิ้มรอยละ 50

7. ตอบ ขอ 1. โครโมโซมประกอบดวยดีเอ็นเอและโปรตีน แตละชวงของดีเอ็นเอจะมีหนวยพันธุกรรมหรือยีนที่ทําหนาที่

ควบคุมลักษณะทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต ดังนั้น โครโมโซมจึงมีความสําคัญตอการถายทอดลักษณะทาง พันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต เนื่องจากภายในโครโมโซมมียีนอยู

8. ตอบ ขอ 1. จากตัวเลือก 1. - 3. เปนโรคทางพันธุกรรมจากความผิดปกติของโครโมโซมเพศ โดยกลุมอาการดับเบิลวาย เกิดจากการมีโครโมโซมเพศเปน XYY พบในเพศชาย ซึ่งผูปวยจะมีอวัยวะเพศเจริญไดดีและไมเปนหมัน กลุมอาการไคลนเฟลเตอร พบในเพศชาย ซึ่งมีโครโมโซม X เกินมา โดยผูปวยจะมีอัณฑะเล็กและเปนหมัน สวนกลุมอาการเทอรเนอรพบในเพศหญิง ผูปวยจะมีโครโมโซมเพศ X หายไป 1 ตัว ซึ่งทําใหมีพัฒนาการ ทางเพศตํ่าและเปนหมัน

(31)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

5. ตอบ ขอ 3. สามี - ภรรยาที่มียีนแบบ Aa x aa จะมีลูกที่มีโอกาสเปนผิวเผือกรอยละ 50 ดังนี้

แบบทดสอบ

ซึ่งแผลเปนนั้นอาจเกิดจากอุบัติเหตุ จึงไมจัดเปนลักษณะทางพันธุกรรม

9. ตอบ ขอ 2. ลักษณะทางพันธุกรรมที่มียีนควบคุมอยูบนโครโมโซมเพศ คือ ตาบอดสี โดยมียีนอยูบนโครโมโซม X ซึ่งสามารถพบลักษณะตาบอดสีไดในเพศชายมากกวาเพศหญิง

10. ตอบ ขอ 2. โรคธาลัสซีเมีย เปนโรคทีเ่ กิดจากความผิดปกติของยีนบนออโตโซม ทีท่ าํ หนาทีค่ วบคุมการสรางเฮโมโกลบิน

ในเม็ดเลือดแดง ทําใหเม็ดเลือดแดงผิดปกติและแตกสลายงาย โดยคนปกติทวั่ ไปอาจมียนี ธาลัสซีเมียแฝงอยู แตไมแสดงอาการใดๆ เรียกบุคคลเหลานี้วา เปนพาหะ อยางไรก็ตามโรคนี้สามารถรักษาใหหายขาดได โดยการปลูกถายไขกระดูกและปลูกถายเซลลเม็ดเลือดจากสายสะดือ

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

11. ตอบ ขอ 4. องคประกอบของระบบนิเวศแบงออกเปน 2 กลุม ดังนี้

• องคประกอบทางกายภาพ (physical component) หมายถึง องคประกอบที่เปนสิ่งไมมีชีวิต ซึ่งมี สวนสําคัญที่ทําใหเกิดความสมดุลของระบบนิเวศ โดยมีความสัมพันธและเกี่ยวของกับการดํารงชีวิตของ สิ่งมีชีวิต หากขาดองคประกอบเหลานี้ สิ่งมีชีวิตจะไมสามารถดํารงชีวิตได เชน แสง อุณหภูมิ ความชื้น แกสตางๆ เปนตน • องคประกอบทางชีวภาพ (biological component) หมายถึง องคประกอบที่เปนสิ่งมีชีวิต โดยสิ่งมีชีวิต แตละชนิดจะมีบทบาทแตกตางกัน มีความเกีย่ วของสัมพันธกบั สิง่ มีชวี ติ อืน่ และสัมพันธกบั องคประกอบ ทางกายภาพดวย 12. ตอบ ขอ 1. เห็ดเปนผูยอยสลายในระบบนิเวศ สวนหญา เฟน และสาหรายเปนผูผลิต

13. ตอบ ขอ 4. ไลเคนเปนการอยูร ว มกันของรากับสาหราย โดยราไดอาหารจากทีส่ าหรายสรางขึน้ สวนสาหรายไดความชืน้ จากราเพื่อนําไปใชในกระบวนการสังเคราะหดวยแสง ซึ่งเปนความสัมพันธแบบภาวะพึ่งพากัน

14. ตอบ ขอ 2. โซอาหารเปนความสัมพันธของสิง่ มีชวี ติ ในระบบนิเวศทีม่ กี ารกินตอกันเปนทอดๆ และมักเริม่ ตนดวยผูผ ลิต

ซึ่งการเขียนโซอาหารนิยมใหผูถูกกินหรือเหยื่ออยูทางซายมือและผูกินหรือผูลาอยูทางขวามือ โดยมีลูกศร อยูระหวางผูลาและเหยื่อ สวนหัวลูกศรจะชี้ไปทางผูกินหรือผูลาเสมอ ดังนั้น จึงเขียนโซอาหารได ดังนี้ หญา ตั๊กแตน หนู เหยี่ยว

15. ตอบ ขอ 2. การถายทอดพลังงานในโซอาหารในแตละลําดับขั้น จะมีพลังงานเพียง 10% เทานั้น ที่สิ่งมีชีวิตจะนําไป สรางเปนเนื้อเยื่อได สวนอีก 90% จะสลายไปในรูปของพลังงานอื่นๆ หากกําหนดใหใบพืช 10 กรัม เปรียบ ไดกับพลังงาน 100 % ดังนั้น พลังงานที่หนอนตัวนี้สามารถสรางเปนเนื้อเยื่อได มีคาเทากับ 10 x (10/100) = 1 กรัม

16. ตอบ ขอ 4. มนุษยเปนผูบริโภคลําดับสูงสุดหรือผูบริโภคลําดับสุดทาย ซึ่งจะไมมีสิ่งมีชีวิตอื่นมากินมนุษย เมื่อพิจารณา

จากสายใยอาหารที่กําหนดให สังเกตไดวาสิ่งมีชีวิตชนิด F ไมถูกสิ่งมีชีวิตอื่นกิน ดังนั้น สิ่งมีชีวิตนี้จึงนาจะ เปนมนุษย

17. ตอบ ขอ 3. วัฏจักรไนโตรเจน จะเริม่ จากพืชใชไนโตรเจนที่ไดจากจุลนิ ทรียน าํ ไปสรางเปนโปรตีน ซึง่ จุลนิ ทรียน นั้ สามารถ

ตรึงไนโตรเจนจากอากาศและในดินที่อยูในรูปของเกลือไนเตรต (NO3-) หรือเกลือแอมโมเนียม (NH4+) เมื่อ สัตวกินพืชก็จะไดรับไนโตรเจนที่อยูในรูปของโปรตีน เมื่อพืชและสัตวตายลงจะถูกยอยสลายกลายเปน เกลือแอมโมเนียมกลับคืนสูดิน เกลือแอมโมเนียมบางสวนจะถูกพืชนําไปใช และบางสวนจะถูกแบคทีเรีย ในดินเปลี่ยนใหเปนไนเตรต ซึ่งไนเตรตบางสวนจะถูกพืชนําไปใช และบางสวนจะถูกแบคทีเรียเปลี่ยนให เปนแกสไนโตรเจน ปลอยกลับสูอากาศ และถูกนํามาใชหมุนเวียนไปเรื่อยๆ

โครงการวัดและประเมินผล

(32)

18. ตอบ ขอ 4. การเขียนพีระมิดถายทอดพลังงาน จะเขียนโดยใหผูผลิตอยูที่ฐาน แลวตอดวยผูบริโภคลําดับที่ 1 ผูบริโภค

ลําดับที่ 2 ตามลําดับ และที่ยอดของพีระมิดจะเปนผูบริโภคลําดับสุดทาย ดังนั้น C คือ สิ่งมีชีวิตที่เปน ผูบริโภคลําดับสุดทาย

19. ตอบ ขอ 4. ประชากร คือ กลุมของสิ่งมีชีวิตชนิดเดียวกันที่อาศัยอยูบริเวณเดียวกัน ณ ชวงเวลาหนึ่งๆ ดังนั้น การบอก ขนาดของประชากรจึงตองบอกทั้งชนิดของสิ่งมีชีวิต จํานวนของสิ่งมีชีวิต แหลงที่อยูอาศัย และชวงเวลา

23. ตอบ ขอ 2. เมื่อพิจารณาตัวเลือก 1. - 4. ตัวเลือกที่ 2. การเพิ่มขึ้นของวัชพืช คําวาวัชพืช หมายถึง พืชที่ไมตองการ

ในบริเวณหนึ่งๆ แตอยางไรก็ตามวัชพืชก็ยังมีบทบาทในฐานะผูผลิตในสายใยอาหาร ดังนั้น การเพิ่มขึ้น ของวัชพืช จึงไมทําใหเกิดปญหาสิ่งแวดลอม

24. ตอบ ขอ 4. สาเหตุหลักทีก่ อ ใหเกิดปญหาสิง่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในปจจุบนั คือ มนุษย ยิง่ ปจจุบนั ประชากร มนุษยเพิ่มจํานวนขึ้นอยางตอเนื่อง ความตองการใชทรัพยากรยอมมากขึ้นตาม อีกทั้งมนุษยยังมีความรู ความสามารถมากขึ้น ทําใหเกิดความเจริญกาวหนาทางอุตสาหกรรม เศรษฐกิจ และเทคโนโลยี โดยที่ไมมี การวางแผนการใชทรัพยากร จึงสงผลใหเกิดปญหาดังกลาว และในอนาคตทรัพยากรบางชนิดอาจหมดไป

25. ตอบ ขอ 1. การใชทรัพยากรธรรมชาติอยางยัง่ ยืนและการดูแลรักษาสภาพแวดลอม เปนแนวทางหนึง่ ในการรักษาสมดุล

ของระบบนิเวศ เนื่องจากจะทําใหสภาพแวดลอมของระบบนิเวศเปลี่ยนแปลงนอย ระบบนิเวศบริเวณนั้นๆ จึงสามารถรักษาสมดุลไวได

26. ตอบ ขอ 2. การทําโตะเรียนจากกลองนม เปนการใชประโยชนจากทรัพยากรที่เหลือทิ้ง ซึ่งนํามาแปรสภาพใหสามารถ

นํากลับมาใชใหม โดยผานกระบวนการแปรสภาพ เพื่อลดปญหาขาดแคลนทรัพยากร และลดปริมาณขยะ ซึ่งการจัดการดังกลาวเปนวิธีการนํากลับมาใชใหม

(33)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

1. ทรัพยากรธรรมชาติที่ใชไมหมด เปนทรัพยากรที่มีอยูมากเกินความตองการ เนื่องจากธรรมชาติจะผลิต ขึ้นมาไดอยางรวดเร็วและในปริมาณมาก เชน อากาศ ทราย เปนตน 2. ทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถสรางขึ้นมาทดแทนได เปนทรัพยากรที่ธรรมชาติสามารถสรางทดแทนได แตตองใชระยะเวลานานพอสมควร เชน ดิน นํ้า ปาไม สัตวปา เปนตน 3. ทรัพยากรธรรมชาติที่ใชแลวหมดไป เปนทรัพยากรที่มีอยูจํากัด ธรรมชาติไมสามารถสรางทดแทนได หรือสรางไดแตตองใชระยะเวลานานมาก เชน แรธาตุ ถานหิน นํ้ามัน เปนตน 22. ตอบ ขอ 1. สิง่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในแตละชุมชนยอมแตกตางกัน เนือ่ งจากองคประกอบพืน้ ฐาน คือ มนุษย ซึ่งเปนผูประกอบอาชีพ ขับเคลื่อนเศรษฐกิจ และพัฒนาคิดคนเทคโนโลยีตางๆ ทําใหชุมชนที่มีประชากร มนุษยอยูเปนจํานวนมาก จะเกิดการเปลี่ยนแปลงของสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติอยางเห็นไดชัด ยกตัวอยางเชน ในชนบทมีประชากรมนุษย ไมมาก ดํารงชีพโดยการทําเกษตรกรรม จึงมีทรัพยากรสมบูรณ กวาในเมืองทีม่ ปี ระชากรมนุษยอยูอ ยางหนาแนน ซึง่ ตองแยงชิงทรัพยากรทีม่ อี ยูอ ยางจํากัดและไมเพียงพอ กับความตองการ

แบบทดสอบ

20. ตอบ ขอ 2. ความหนาแนนของประชากร คือ อัตราสวนระหวางจํานวนประชากรของสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งตอหนวยพื้นที่ 21. ตอบ ขอ 3. ทรัพยากรธรรมชาติแบงออกเปน 3 ชนิด ไดแก

27. ตอบ ขอ 4. การเพิม่ ผลผลิตเปนการเพิม่ ทรัพยากรใหเพียงพอกับความตองการ ซึง่ การใชปยุ เคมีจาํ นวนมากจะทําใหดนิ บริเวณนัน้ เสือ่ มสภาพอยางรวดเร็ว จึงไมจดั เปนการอนุรกั ษ ดังนัน้ ควรใชปยุ ชีวภาพในการเพิม่ ผลผลิตและ เปนการอนุรักษทรัพยากรดินอีกดวย

28. ตอบ ขอ 2. การใชทรัพยากรธรรมชาติตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงทําได ดังนี้

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

• • • •

การยึดทางสายกลาง ทําไดโดยการใชทรัพยากรในปริมาณไมมากหรือนอยเกินไป ความไมประมาท ทําไดโดยการควบคุมการใชทรัพยากรอยางเหมาะสม ความพอประมาณ ทําไดโดยการใชทรัพยากรอยางพอดี โดยไมใชเกินความจําเปน ความมีเหตุผล ทําไดโดยการพิจารณาในการใชทรัพยากรอยางมีเหตุผล วาควรใชอะไร ปริมาณมากนอย เพียงใด • การเตรียมความพรอมกับความเปลี่ยนแปลง ทําไดโดยการใชทรัพยากรในทองถิ่นของตนเอง โดยพึ่งพา ทรัพยากรจากภายนอกนอยที่สุด 29. ตอบ ขอ 4. อากาศเปนปจจัยสําคัญในการหายใจของสิ่งมีชีวิต ซึ่งหากอากาศมีมลพิษจะสงผลกระทบตอระบบหายใจ ของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด โดยเฉพาะมนุษยจะมีความเสี่ยงตอการเปนโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจได

30. ตอบ ขอ 3. แนวทางการแกไขปญหาสิ่งแวดลอมอยางยั่งยืน คือ การใหความรูแกประชาชนเกี่ยวกับการใช การดูแล รักษาทรัพยากร และการปลูกจิตสํานึกในการรักษาสิ่งแวดลอม ซึ่งจะเปนแนวทางการอนุรักษในระยะยาว

31. ตอบ ขอ 4. สิ่งแวดลอมมีผลตอการปรับตัวของสิ่งมีชีวิต ซึ่งอาจเปนสาเหตุใหสิ่งมีชีวิตเกิดการกลายพันธุ สงผลใหเกิด

ความแตกตางของสิ่งมีชีวิต เชน ขนาด รูปราง โครงสรางรางกาย จนเกิดเปนวิวัฒนาการและถายทอด ลักษณะดังกลาวสูลูกหลาน สวนการกินอาหารไมมีผลตอความหลากหลายทางชีวภาพ

32. ตอบ ขอ 3. ความหลากหลายทางชีวภาพ แบงออกเปน 3 ประเภท ดังนี้

1. ความหลากหลายทางระบบนิเวศ เปนความหลากหลายของแหลงที่อยูที่สิ่งมีชีวิตอาศัยอยู 2. ความหลากหลายทางชนิดพันธุ เปนความหลากหลายที่เกี่ยวของกับจํานวนชนิดของสิ่งมีชีวิต 3. ความหลากหลายทางพันธุกรรม เปนความแตกตางกันของสิ่งมีชีวิตในระดับพันธุกรรม ดังนั้น การที่ลิงแสมกับลิงกังมีลักษณะคลายกัน แตที่จริงแลวเปนลิงตางชนิดกัน จัดเปนความหลากหลาย ทางพันธุกรรม 33. ตอบ ขอ 3. แนวคิดการจัดจําแนกสิง่ มีชวี ติ ทีเ่ ปนทีน่ ยิ มในปจจุบนั คือ แนวคิดของรอเบิรต วิตเทเกอร (Robert Whittaker) ซึ่งจัดจําแนกสิ่งมีชีวิตเปน 5 อาณาจักร ไดแก อาณาจักรมอเนอรา อาณาจักรโพรทิสตา อาณาจักรฟงไจ อาณาจักรพืช และอาณาจักรสัตว

34. ตอบ ขอ 1. ชื่อวิทยาศาสตรของสิ่งมีชีวิตนั้น ชื่อแรกเปนชื่อจีนัส (genus) และชื่อที่สองเปนสปชีส (species) โดยมี หลักเกณฑในการเขียน ดังนี้ • ตัวอักษรตัวแรกของชื่อจีนัสตองเปนตัวอักษรพิมพใหญเสมอ สวนตัวอักษรตัวแรกของชื่อสปชีสจะเปน ตัวพิมพเล็ก • การเขียนชื่อวิทยาศาสตรตองแตกตางจากอักษรตัวอื่น เชน เขียนตัวเอียง ตัวหนา หรือขีดเสนใต โดยเสนใตของทั้งสองชื่อจะไมติดกัน • ถาทราบชื่อของผูตั้งชื่อจะตองเขียนชื่อยอหลังชื่อวิทยาศาสตรนั้น

โครงการวัดและประเมินผล

(34)

35. ตอบ ขอ 2. แมลงอยูในไฟลัมอารโทรโพดา เปนสัตวที่มีจํานวนมากและมีความหลากหลายที่สุดในอาณาจักรสัตว โดยมี ประมาณ 1,200,000 ชนิด ซึ่งสามารถพบไดทั่วไปทั้งบนบก ในนํ้า และในอากาศ

36. ตอบ ขอ 1. กลวยเปนพืชใบเลี้ยงเดี่ยว ซึ่งดอกจะมี 3 กลีบ เสนใบขนานและทอลําเลียงจะกระจายทั่วลําตน 37. ตอบ ขอ 3. ปรากฏการณทางธรรมชาติทที่ าํ ใหเกิดความหลากหลายทางชีวภาพ เชน แผนดินไหว นํา้ แข็งขัว้ โลกละลาย ภูเขาไฟปะทุ เปนตน ซึ่งสงผลใหสิ่งมีชีวิตอพยพยายถิ่น และเกิดการแบงแยกกลุมสิ่งมีชีวิต

38. ตอบ ขอ 1. ความหลากหลายทางชีวภาพมีโทษตอมนุษย ดังนี้

• เปนพิษตอรางกาย เชน พิษจากปลาปกเปาอาจทําใหเสียชีวิตได • ทําใหอาหารเนาเสีย เชน จุลินทรียบางชนิดทําใหอาหารเนาเสีย • กอใหเกิดโรค เชน ไวรัสกอใหเกิดโรคหวัด ไรฝุนกอใหเกิดโรคภูมิแพ

39. ตอบ ขอ 1. ประโยชนของเทคโนโลยีชีวภาพดานเกษตรกรรม เชน การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ การสรางสิ่งมีชีวิตดัดแปร40. ตอบ ขอ 2. การตรวจหาลายพิมพดเี อ็นเอ สามารถตรวจไดจากเศษเนือ้ เยือ่ เสนผม คราบเลือด คราบอสุจิ หรือไขกระดูก

โครงการบูรณาการ

สวนลายนิ้วมือไมมีสวนของเซลลอยูจึงไมสามารถนํามาตรวจได

แบบทดสอบ

พันธุกรรม การถายฝากตัวออน เปนตน

(35)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

ตอนที่ 2 1. แนวตอบ

ลักษณะตางๆ ที่เหมือนกับบรรพบุรุษ เปนลักษณะทางพันธุกรรมซึ่งถูกควบคุมดวยสารพันธุกรรมหรือยีน ที่อยูบนโครโมโซม ลักษณะทางพันธุกรรมเหลานี้สามารถถายทอดจากบรรพบุรุษไปสูลูกหลานไดโดยผาน ทางเซลลสืบพันธุและการปฏิสนธิ ดวยเหตุผลดังกลาวจึงทําใหเรามีลักษณะเหมือนกับบรรพบุรุษ

2. แนวตอบ

วัฏจักรของสารตางๆ ลวนเปนสวนหนึง่ ในการหมุนเวียนสารเพือ่ รักษาสมดุลของสารในระบบนิเวศ ซึง่ มีสว น ในการรักษาสมดุลของระบบนิเวศอีกดวย เนื่องจากสารตางๆ มีความจําเปนตอการดํารงชีวิตของสิ่งมีชีวิต ทุกชนิดในระบบนิเวศ หากสารชนิดใดชนิดหนึ่งมีปริมาณลดลงมาก ก็จะสงผลกระทบตอสิ่งมีชีวิตตางๆ ได และสงผลใหระบบนิเวศเสียสมดุลจนอาจถึงขั้นที่ไมสามารถกลับมาสูสภาพเดิมไดอีก

3. แนวตอบ

สิ่งแวดลอม คือ สิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวเรา ซึ่งอาจเปนสิ่งมีชีวิตหรือสิ่งไมมีชีวิต สามารถมองเห็นไดหรือ มองเห็นไมได แตลวนมีความสัมพันธเกี่ยวของกับเราทั้งสิ้น เชน คน สัตว แสงแดด อากาศ บาน รถยนต เปนตน สวนทรัพยากรธรรมชาติ คือ สิ่งที่มีอยูในธรรมชาติที่มนุษยสามารถนํามาใชประโยชน ได เชน ดิน นํ้า ตนไม อากาศ เปนตน ซึ่งทรัพยากรธรรมชาติเปนสวนหนึ่งของสิ่งแวดลอม

4. แนวตอบ 5. แนวตอบ

พิจารณาจากผลงานของนักเรียน โดยอยูในดุลยพินิจของครูผูสอน ความหลากหลายทางชีวภาพมีประโยชนตอการดํารงชีวิตของมนุษยทั้งในดานการเกษตร อุตสาหกรรม การแพทย ซึง่ ปจจุบนั เนือ่ งจากประชากรมนุษยเพิม่ มากขึน้ ความตองการใชประโยชนจากความหลากหลาย ทางชีวภาพก็มีมากขึ้นไปดวย หากไมมีการดูแลรักษาและอนุรักษ ไว อาจทําใหสูญเสียความหลากหลาย ทางชีวภาพของสิ่งมีชีวิตบางชนิดไป

โครงการวัดและประเมินผล

(36)

ชื่อโครงการ เยาวชนอนุรักษสิ่งแวดลอม

2.

หลักการและเหตุผล

สิง่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติเปนปจจัยพืน้ ฐานทีส่ าํ คัญในการดํารงชีวติ ของมนุษย เมือ่ ประชากรมนุษยมจี าํ นวนเพิม่ ขึน้ อยางรวดเร็ว ยอมมีความตองการใชประโยชนจากสิง่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติสงู ขึน้ ซึง่ สถานการณปจ จุบนั ทรัพยากรตางๆ ถูกใชและถูกทําลายจนเกินความสามารถทีจ่ ะฟน ตัวไดทนั จึงเปนเหตุใหสงิ่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติเกิดความเสือ่ มโทรมลง อยางรวดเร็ว ในขณะเดียวกันผลจากการบริโภคของมนุษยก็ยังกอใหเกิดปญหามลพิษตางๆ ตามมามากมาย ไมวาจะเปนปญหา นํ้าเนาเสีย อากาศเปนพิษ ปญหาขยะมูลฝอย เปนตน ซึ่งปญหาเหลานี้สงผลกระทบตอสุขภาพ และคุณภาพชีวิตของประชาชน แตละทองถิ่นอาจประสบปญหาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติที่มีลักษณะแตกตางกันออกไป แตทุกปญหานั้นลวน สงผลตอสิ่งมีชีวิตที่อาศัยอยูในบริเวณนั้นๆ และสงผลตอการดํารงชีวิตของประชาชน ดังนั้นการแกไขปญหาสิ่งแวดลอมและ ทรัพยากรธรรมชาติจึงควรไดรับความรวมมือจากหลายฝาย ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และทุกคนในชุมชน การใหความรูเ ปนวิธที ที่ าํ ใหประชาชนมีความรูค วามเขาใจถึงปญหาทีอ่ าจเกิดขึน้ จากการใชทรัพยากรธรรมชาติอยางไมเหมาะสม ซึ่งจะสงผลใหเกิดการสูญเสียทรัพยากรธรรมชาติ ดังนั้น หากตองการรักษาทรัพยากรธรรมชาติใหคงอยูอยางยั่งยืน จะตองมีการ ใหความรูอยางถูกตอง เพื่อใหสามารถดําเนินการอนุรักษ ไดอยางถูกวิธี 3.

วัตถุประสงคของโครงการ 1. เพื่อใหนักเรียนสามารถวิเคราะหสภาพปญหาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในทองถิ่นได 2. เพื่อใหนักเรียนสามารถเสนอแนวทางการแกไขปญหาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในทองถิ่นได 3. เพื่อใหนักเรียนมีสวนรวมในการดูแลและอนุรักษสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในทองถิ่นไดอยางยั่งยืน

4.

เปาหมาย

นักเรียนตระหนักถึงความสําคัญของสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ รวมทั้งมีสวนรวมในการดูแลและอนุรักษสิ่งแวดลอม และทรัพยากรธรรมชาติในทองถิ่นไดอยางยั่งยืน 5.

ขั้นตอนการจัดกิจกรรม

คําชี้แจง ใหนักเรียนแบงกลุมเทาๆ กัน โดยใหแตละกลุมไปศึกษาถึงสภาพปญหาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ ในทองถิ่นของตนเอง รวมทั้งเสนอแนะวิธีการในการแกไขปญหานั้นๆ ขั้นที่ 1 ตั้งประเด็นคําถาม เปนขั้นที่ฝกใหนักเรียนรูจักคิด สังเกต ตั้งคําถามอยางมีเหตุผล มีความคิดสรางสรรค และมีความเปนไปไดใน การแสวงหาคําตอบ ดังนั้น ครูควรมีบทบาทในการกระตุนใหนักเรียนเกิดความอยากรู อยากเห็น กลาแสดงความ คิดเห็นดวยวิธีการตางๆ เชน ใหนักเรียนรวมกันอภิปรายถึงเหตุการณ สถานการณ ปรากฏการณตางๆ เกี่ยวกับ สิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ โดยครูตั้งคําถามเปนตัวอยาง เชน

(37)

โครงการวัดและประเมินผล

โครงการบูรณาการ

1.

แบบทดสอบ

โครงการบูรณาการ การเร�ยนรูสูบันได 5 ขั้น

• ในทองถิ่นของนักเรียนประสบปญหาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติดานใดบาง • ปญหาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติดังกลาวนั้นมีสาเหตุมาจากอะไร • นักเรียนมีแนวทางในการแกไขปญหานั้นๆ อยางไร จากนัน้ ใหนกั เรียนแตละกลุม รวมกันตัง้ ประเด็นคําถามในการสํารวจสภาพปญหาสิง่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติ ในทองถิ่นของตนเอง ขั้นที่ 2 สืบคนความรู

เปนขัน้ ทีฝ่ ก ใหนกั เรียนมีการแสวงหาความรู ขอมูลหรือสารสนเทศทีเ่ กีย่ วกับประเด็นคําถามทีต่ งั้ ขึน้ โดยการสืบคน จากแหลงเรียนรูที่หลากหลาย เชน หองสมุดของโรงเรียน อินเทอรเน็ต การสอบถามจากบุคคลในทองถิ่น การ สํารวจสภาพสิง่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในสถานทีจ่ ริง เปนตน โดยใหนกั เรียนแตละกลุม รวมกันไปสืบคน ขอมูลเกี่ยวกับสภาพปญหาสิ่งแวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในทองถิ่น แลวบันทึกขอมูลนั้นๆ

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

ขั้นที่ 3 สรุปองคความรู

เปนขั้นที่ฝกใหนักเรียนนําความรูหรือสารสนเทศที่ไดจากการแสวงหาความรูมาอภิปรายรวมกัน เพื่อนําไปสูการ สรุปองคความรู บทบาทของครูในขั้นนี้จึงควรเสนอแนะแนวทางในการสรุปองคความรู วาควรนําขอมูลที่ไดจาก การสืบคนมาวิเคราะหและหาความสัมพันธของขอมูล จากนัน้ จึงใหนกั เรียนแตละกลุม นําขอมูลที่ไดจากการสืบคน มาวิเคราะห ตีความ และเสนอแนวทางการแกปญหา ขั้นที่ 4 การสื่อสารและนําเสนอ

เปนขั้นที่ฝกใหนักเรียนนําความรูที่ไดมาสื่อสารหรือนําเสนอใหผูอื่นรับรูไดอยางมีประสิทธิภาพ ดังนั้น ครูจึงควร เสนอแนะวิธีการนําเสนอขอมูลที่นาสนใจ โดยอาจใชวิธีการแสดงบทบาทสมมุติ หรือใชสื่อตางๆ เขามาชวยใน การนําเสนอ จากนั้นใหนักเรียนแตละกลุมรวมกันตรวจสอบความถูกตองของขอมูลที่จะนําเสนอ แลวนําเสนอ ผลงานหนาชั้นเรียน ขั้นที่ 5 บริการสังคมและสาธารณะ

เปนขั้นที่สงเสริมใหนักเรียนนําความรูไปใช ไปปฏิบัติ โดยนักเรียนจะตองเชื่อมโยงองคความรูไปสูการปฏิบัติ หรือการทําประโยชนเพื่อชุมชนและสังคมตามความเหมาะสมกับวุฒิภาวะของนักเรียน อันจะสงผลใหนักเรียน เปนผูมีจิตสาธารณะ ดังนั้น บทบาทของครูจึงควรเสนอแนะถึงการนําความรูที่นักเรียนทําโครงการไปเผยแพร แกสังคม โดยอาจจัดทําเปนแผนพับ จัดนิทรรศการ หรือสื่อตางๆ จากนั้นจึงใหนักเรียนแตละกลุมนําผลงานไป เผยแพรแกนกั เรียนในโรงเรียนหรือคนในชุมชน ทัง้ นีเ้ พือ่ ใหบคุ คลเหลานัน้ ตระหนักถึงความสําคัญของสิง่ แวดลอม และทรัพยากรธรรมชาติ รวมทัง้ มีสว นรวมในการอนุรกั ษสงิ่ แวดลอมและทรัพยากรธรรมชาติในทองถิน่ อยางยัง่ ยืน

โครงการวัดและประเมินผล

(38)

แบบประเมินคุณภาพการจัดทําโครงการ

ตั้งประเด็นคําถามในเรื่อง ที่สนใจไดดวยตนเอง ขอบขายประเด็นคําถาม 1. ชัดเจน ครอบคลุมขอมูล การตั้งประเด็น ที่เกี่ยวของกับตนเอง เชื่อมโยงกับชุมชน คําถาม มีความแปลกใหมและ สรางสรรค มีความเปน ไปไดในการแสวงหาคําตอบ วางแผนสืบคนขอมูล ชัดเจน และปฏิบัติได 2. ศึกษาคนควาหาความรูจาก การสืบคนความรู แหลงเรียนรูหลากหลาย มีการบันทึกขอมูลที่ เหมาะสม วิเคราะหขอมูลโดยใช วิธีการที่เหมาะสม สังเคราะหและสรุป 3. องคความรูไดอยางชัดเจน มีการอภิปรายผลเชื่อมโยง การสรุป ความรูอยางสมเหตุสมผล องคความรู และนําองคความรูที่ไดไป เสนอแนวคิดวิธีการ แกปญหาอยางเปนระบบ เรียบเรียงและถายทอด ความคิดจากการศึกษา 4. คนควาไดอยางชัดเจน การสื่อสาร เปนระบบ นําเสนอผลงาน และการนําเสนอ โดยใชสื่อที่หลากหลาย อยางเหมาะสม นําความรูจากการศึกษา คนควาไปประยุกตใช 5. ในกิจกรรมที่สรางสรรค การนําความรูไปใช เปนประโยชนตอโรงเรียน และชุมชน เผยแพรความรู และบริการ และประสบการณจากการ สาธารณะ ปฏิบัติผานสื่อหลากหลาย รูปแบบ

ดี (3)

พอใช (2)

ปรับปรุง (1)

ตั้งประเด็นคําถามในเรื่อง ที่สนใจ โดยมีครูคอยชี้แนะ ขอบขายประเด็นคําถาม ชัดเจน ครอบคลุมขอมูล ที่เกี่ยวของกับตนเอง เชื่อมโยงกับชุมชน มีความเปนไปไดในการ แสวงหาคําตอบ

ตั้งประเด็นคําถามในเรื่อง ใชคําถามที่ครูชี้แนะ ที่สนใจ โดยมีีครูคอยชี้แนะ มากําหนดประเด็นคําถาม ขอบขายประเด็นคําถาม ชัดเจน แตยังไมครอบคลุม ขอมูลที่เกี่ยวของกับตนเอง เชื่อมโยงกับชุมชน

วางแผนสืบคนขอมูล ชัดเจน และปฏิบัติได ศึกษาคนควาหาความรู จากแหลงเรียนรู หลากหลาย

วางแผนสืบคนขอมูล ชัดเจน และปฏิบัติได ศึกษาคนควาหาความรู จากแหลงเรียนรู ไมหลากหลาย

วิเคราะหขอมูลโดยใช วิธีการที่เหมาะสม สังเคราะหและสรุป องคความรูไดอยางชัดเจน มีการอภิปรายผลเชื่อมโยง ความรู นําองคความรูที่ได ไปเสนอแนวคิดวิธีการ แกปญหาได แตยังไมเปน ระบบ เรียบเรียงและถายทอด ความคิดจากการศึกษา คนควาไดอยางชัดเจน เปนระบบ นําเสนอผลงาน โดยใชสื่อที่ไมหลากหลาย

ไมมีการวางแผนหรือมีการ วางแผน แตไมสามารถ นําไปปฏิบัติจริงได ศึกษาคนควาหาความรู จากแหลงเรียนรู ไมหลากหลาย วิเคราะหขอมูลโดยใช ไมมีการวิเคราะหขอมูล วิธีการที่เหมาะสม หรือวิเคราะหขอมูล สังเคราะหและสรุป ไมถูกตอง สังเคราะหและ องคความรูไดอยางชัดเจน สรุปองคความรูไดไมชัดเจน มีการอภิปรายผลเชื่อมโยง ไมมีการนําองคความรู ความรูยังไมชัดเจน ไปเสนอแนวคิดวิธีการ นําองคความรูที่ไดไปเสนอ แกปญหา แนวคิดวิธีการแกปญหาได แตยังไมเปนระบบ เรียบเรียงและถายทอด เรียบเรียงและถายทอด ความคิดจากการศึกษาได ความคิดจากการศึกษาได ไมคอยเปนระบบ ไมเปนระบบ นําเสนอ นําเสนอผลงานโดยใชสื่อ ผลงานโดยไมใชสื่อประกอบ ที่ไมหลากหลาย

นําความรูจากการศึกษา คนควาไปประยุกตใชใน กิจกรรมที่สรางสรรคเปน ประโยชนตอโรงเรียน และชุมชน เผยแพรความรู และประสบการณจากการ ปฏิบัติผานสื่อรูปแบบใด รูปแบบหนึ�ง

นําความรูจากการศึกษา คนควาไปประยุกตใชใน กิจกรรมที่สรางสรรค ที่เปนประโยชนตอโรงเรียน และเผยแพรความรู และประสบการณจากการ ปฏิบัติผานสื่อรูปแบบใด รูปแบบหนึ�ง

(39)

ไมไดนําความรูจากการ ศึกษาคนควาไปประยุกต ใชในกิจกรรมที่สรางสรรค ที่เปนประโยชน

โครงการวัดและประเมินผล

แบบทดสอบ

ดีเยี่ยม (4)

ระดับคุณภาพ

โครงการบูรณาการ

ประเด็น การประเมิน

แบบประเมินทักษะแหงศตวรรษที่ 21 คําชี้แจง : ใหผูสอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหวางการปฏิบัติกิจกรรม แลวขีด ✓ลงในชองวางที่ตรงกับระดับคะแนน

ทักษะแหง ศตวรรษที่ 21

รายการประเมิน 1.1 ความสามารถในการอาน

3

ระดับคะแนน 2

1

• สรุปจับใจความสําคัญของขอมูลที่อานไดครบถวน ตรงประเด็น

1.

1.2 ความสามารถในการคิดวิเคราะห

• คิดอยางมีระบบ โดยใชแหลงขอมูลและสรุปประเด็นสําคัญได ทักษะการเรียนรู • วิเคราะหขอมูล จําแนกขอมูล และแสดงการคิดเพื่อคนหาคําตอบ และพัฒนา 1.3 ความสามารถในการเขียน ตนเอง

• เขียนสื่อความหมายไดชัดเจน ถูกตอง • เขียนถูกตองตามรูปแบบการเขียน และสรุปองคความรูอยางมีขั้นตอน

2.1 ความยืดหยุน และการปรับตัว

โครงการบูรณาการ

แบบทดสอบ

• ปรับตัวเขากับบทบาทที่แตกตาง งานที่ไดรับมอบหมาย กําหนดการที่เปลี่ยนไป • นําผลลัพธที่เกิดขึ้นมาใชประโยชนไดอยางไดผล

2.2 การริเริ่ม และเปนตัวของตัวเอง

2.

ทักษะชีวิต และการทํางาน

• กําหนดเปาหมายโดยมีเกณฑความสําเร็จที่จับตองได และที่จับตองไมได • ใชเวลา และจัดการภาระงานอยางมีประสิทธิภาพ • ทํางานสําเร็จไดดวยตนเอง โดยกําหนดงาน ติดตามผลงาน และลําดับความสําคัญของงาน

2.3 ทักษะทางสังคม และความเขาใจความตางทางวัฒนธรรม

• เคารพความแตกตางทางวัฒนธรรม และการทํางานรวมกับคนที่มีพื้นฐานแตกตางกันได

2.4 เปนผูผลิตและผูรับผิดชอบตอผลงาน

• กําหนดเปาหมาย ลําดับความสําคัญ และทําใหบรรลุเปาหมายนั้น แมจะมีอุปสรรค • ทํางานอยางมีจริยธรรมและดวยทาทีเชิงบวก รวมถึงเคารพและเห็นคุณคาของความแตกตาง

2.5 ภาวะผูนําและความรับผิดชอบ

• ใชทักษะมนุษยสัมพันธและทักษะแกปญหาในการชักนําผูอื่นไปสูเปาหมาย • ดําเนินการอยางมีความรับผิดชอบโดยถือประโยชนสวนรวมเปนที่ตั้ง

3.1 ความคิดสรางสรรคและนวัตกรรม

• คิดอยางเปนเหตุเปนผลหลายแบบ รวมถึงวิเคราะหเปรียบเทียบและประเมินความเห็นหลักๆ • สังเคราะหและเชื่อมโยงระหวางสารสนเทศกับขอโตแยง

3.2 การคิดอยางมีวิจารณญาณและการแกปญหา

3.

• เรียบเรียงความคิดและมุมมองไดเปนอยางดี สื่อสารออกมาใหเขาใจงายและหลายแบบ

ทักษะการเรียนรู • แสดงความรับผิดชอบในงานที่ตองทํางานเปนทีม และเห็นคุณคาของบทบาทของผูรวมทีม และนวัตกรรม 3.3 การสื่อสารและความรวมมือ

• สรางมุมมองแปลกใหม ทั้งที่เปนการปรับปรุงเล็กนอยจากของเดิม หรือที่แหวกแนวโดยสิ้นเชิง • เปดใจรับและตอบสนองตอมุมมองใหมๆ รวมทัง้ การประเมินผลงานจากกลุม เพือ่ นําไปปรับปรุง • ลงมือปฏิบัติตามความคิดสรางสรรคเพื่อนําไปสูผลสําเร็จที่เปนรูปธรรม

4.1 ดานสารสนเทศ

4.

• เขาถึง ใช และประเมินสารสนเทศอยางมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล ครบถวน และรูเทาทัน

ทักษะดาน 4.2 ดานเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สารสนเทศ สื่อ • ใชเทคโนโลยีเพื่อวิจัย จัดระบบ ประเมิน และสื่อสารสนเทศ และเทคโนโลยี • ใชเครื่องมือสื่อสารอยางถูกตองเหมาะสม เพื่อทําหนาที่ในฐานความรู เกณฑการพิจารณาใหคะแนน

พฤติกรรม

พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสมํ่าเสมอ พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบอยครั้ง พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง

ลงชื่อ……………………………………….ผูประเมิน ……………/……………/……………

คะแนน

คะแนน 2 คะแนน 1 คะแนน 3

โครงการวัดและประเมินผล

(40)