Pembiakan Tumbuhan

nota disiapkan oleh : Nur Izzati Abd Shukor

4.5 KONSEP PEMBIAKAN PADA TUMBUHAN PEMBIAKAN TUMBUHAN - ASEKS o anak yang dihasilkan tiada variasi o anak seiras dengan induk o boleh menghasilkan anak yang banyak dalam masa yang singkat - SEKS o anak yang berbeza dengan induk (variasi) o keadaan tidak sesuai : turunkan baka dengan biji benih – elak pupus # tumbuhan berbunga/angiosperma : membiak secara aseks & seks  pembiakan seks : melalui bunga

STRUKTUR BUNGA

o anter : pundi debunga – mengandungi butir debunga (sifat haploid) o reseptakel : hujung tangkai yang bengkak o sepal : pusaran yang luar/kaliks o stil : menghubungkan stigma & ovari o stigma : menerima debunga # anter : organ pembiakan jantan | pistil/karpel : organ pembiakan betina

PERKEMBANGAN DEBUNGA

o pundi debunga : mengandungi sel induk debunga/sel mikrospora (sifat diploid) o sel induk debunga membahagi secara meiosis menjadi tetrad o tetrad membahagi secara mitosis menjadi butir debunga # butir debunga matang  pundi debunga pecah

PERKEMBANGAN OVUL (menghasilkan telur/gamet betina)

o nuselus : terbentuk dari proses mitosis tisu pada karpel - terdiri dari tisu parenkima - membesar & berkembang : dikelilingi integumen - salah satu sel  sel induk megaspora/sel induk pundi embrio = membesar & membahagi (secara meiosis)  4 sel yang haploid o plasenta : tempat pelekatan ovul pada dinding ovari - bekal nutrien kepada ovul  tangkai funikel

o integumen : berkembang & menutupi keseluruhan nuselus tinggal 1 liang (mikropil) – benarkan air masuk semasa proses percambahan biji benih

o sel tertinggal membesar – nukleus membahagi (secara mitosis 3 kali)  8 nukleus o 8 nukleus pundi embrio - 3 bergerak ke hujung (sel antipodal) - 3 ke hujung bertentangan (sel sinergid) - 2 kekal ditengah ( nukleus kutub) PENDEBUNGAAN DAN PEMBENTUKAN TIUB DEBUNGA # agen pendebungaan : angin,serangga/haiwan o dinding mengering,kecut & pecah -dalam debunga yang matang ada : nukleus penjana & nukleus tiub

o percambahan tiub debunga (butir debunga dah pindah ke stigma) : - rembesan bergula pada stigma merangsang debunga bercambah (memanjang & tumbuh kea rah stil) o pertumbuhan tiub debunga : - 2 nukleus (gamet jantan) –sifat haploid- : membahagi secara mitosis - nukleus tiub mendahului nukleus penjana # pemindahan debunga (anter ke stigma) : PENDEBUNGAAN PERSENYAWAAN GANDA DUA

o tiub debunga tiba di pundi embrio : tembus melalui mikropil  nukleus tiub merosot & hujung tiub pecah o gamet jantan : - 1 bergabung dengan sel telur hasil zigot diploid [persenyawaan pertama] - 1 lagi bergabung dengan 2 sel nukleus kutub hasil nukleus endosperma triploid [persenyawaan kedua] # persenyawaan ganda dua : ciri khas tumbuhan berbunga peringkat tinggi # PEMBENTUKAN BUAH DAN BIJI BENIH zigot membahagi secara mitosis menghasilkan 2 sel (sel terminal –atas- & sel basal -bawah-) 2 sel membahagi kepada 4 sel sel memanjang ; ada ciri-ciri berikut : -suspensor (tambat embrio pada dinding pundi embrio) - sel besar (embrio) bahagian-bahagian di peringkat akhir pembentukan buah dan biji benih : - endosperma - kotiledon - pulmul

- hipokotil - integumen - radikel # nukleus endosperma : membahagi secara mitosis  tisu endosperma (biji benih monokotiledon simpan makanan) # biji benih dikotiledon : makanan dalam tisu endosperma diserap & disimpan kotiledon (struktur bentuk daun) # sel besar jadi suspensor ; sel kecil jadi embrio # stigma & stil : merosot & bentuk parut di dinding ovari # pulmul  pucuk ; radikel  akar # integumen : kulit biji (pelindung embrio) ; kuat & liat # kira-kira 80% air disingkirkan  menurunkan metabolisme dalam ovul ; hasil struktur dorman yang tahan persekitaran yang kurang sesuai * buah mengandungi biji benih sama banyak dengan bilangan ovul dalam ovari asal*

KEPENTINGAN PERSENYAWAAN GANDA DUA DALAM KEMANDIRIAN TUMBUHAN BERBUNGA ciri khas tumbuhan berbunga,tidak berlaku pada tumbuhan lain. gamet jantan + sel telur = zigot diploid - memastikan maklumat genetic tumbuhan induk diturunkan daripada generasi ke generasi - spesies tumbuhan dikekalkan debunga (sel haploid)  terbentuk dari pembahagian sel yang meiosis – wujud variasi gamet jantan + 2 nukleus kutub = tisu endosperma - memastikan makanan embrio ada semasa proses percambahan biji benih buah melindungi biji benih  bantu pencaran biji benih ke tempat jauh dari induk (memastikan persaingan interspesies dapat dielakkan) PERTUMBUHAN DALAM ORGANISMA MULTISEL # pertumbuhan melibatkan pertambahan bilangan : sel saiz jisim badan isi padu pembezaan & pengkhususan sel

# tujuan pertumbuhan : perkembangan & kematangan sistem-sistem badan (menjamin kesinambungan spesies) peringkat pertumbuhan 1. pembahagian sel - melibatkan mitosis - setiap sel membahagi jadi 2 sel induk yang seiras induk - kedua-dua sel membahagi hasil 4 sel & proses berterusan  hasil 1 kumpulan sel terdiri daripada berbilang sel seiras - sel baru mengalami pemanjangan 2. pemanjangan sel - kesan : pertambahan saiz sel disebabkan pengambilan air & bahan keperluan lain ( garam mineral,glukosa,asid amino & bahan-bahan lain daripada persekitaran) - air yang terkumpul dalam vakoul sel tumbuhan  vakoul membesar - bahan yang menyerap masuk sel  guna : bina protoplasma sel menyebabkan pertambahan saiz sel 3. pembezaan sel - berlaku selepas pemanjangan sel - sel berubah bentuk & struktur  bentuk kumpulan sel khusus

- membolehkan sel menjalankan fungsi baru & khusus, contoh : i) pembezaan epidermis pada akar  rambut akar : tambah jumlah luas permukaan untuk serap air dari tanah ke dalam akar ii) pembezaan epidermis pada daun sel pengawal : kawal pembukaan & penutupan liang stoma ; kawal kehilangan air daripada tumbuhan